Kiểm soát thanh toán vốn bồi thường, hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư

Kiểm soát thanh toán vốn bồi thường, hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư được quy định tại Điều 9 Quy trình kiểm soát thanh toán vốn đầu tư và vốn sự nghiệp có tính chất đầu tư trong nước qua hệ thống Kho bạc Nhà nước do Kho bạc nhà nước ban hành kèm theo Quyết định 5657/QĐ-KBNN năm 2016 như sau:

1. Hồ sơ làm căn cứ kiểm soát thanh toán.

1.1. Cán bộ kiểm soát chi tiếp nhận hồ sơ do Chủ đầu tư gửi đến KBNN và chỉ gửi một lần cho cả quá trình thực hiện dự án, trừ trường hợp có bổ sung, điều chỉnh:

a) Đối với công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là một hạng mục trong dự án đầu tư xây dựng công trình (không tách thành dự án giải phóng mặt bằng, tái định cư) thì ngoài các hồ sơ pháp lý của dự án, Chủ đầu tư còn gửi đến KBNN: phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được duyệt; dự toán chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được duyệt (nếu chưa có trong phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được duyệt); dự toán chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được cấp có thẩm quyền phê duyệt; dự toán kinh phí tổ chức thực hiện cưỡng chế (nếu có).

b) Đối với dự án GPMB, tái định cư sử dụng vốn ngân sách địa phương; dự án GPMB, tái định cư độc lập, hoặc dự án thành phần (Tiểu dự án) GPMB được tách ra từ dự án đầu tư xây dựng công trình của các Bộ, cơ quan trung ương giao cho UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thực hiện:

- Đối với vốn chuẩn bị đầu tư: Hồ sơ, tài liệu gửi đến KBNN thực hiện như Khoản 1, Điều 6, Chương II của quy trình này.

- Đối với vốn thực hiện dự án.

+ Phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được cấp có thẩm quyền duyệt; dự toán chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được duyệt (nếu chưa có trong phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được duyệt).

+ Dự toán chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được cấp có thẩm quyền duyệt; dự toán kinh phí tổ chức thực hiện cưỡng chế (nếu có).

1.2. Hồ sơ bổ sung hàng năm.

a) Đối với các dự án, tiểu dự án GPMB do Trung ương quản lý: Văn bản giao Kế hoạch vốn đầu tư hàng năm của Bộ, ngành Trung ương.

b) Đối với các dự án, tiểu dự án GPMB do địa phương quản lý: Văn bản giao Kế hoạch vốn đầu tư của UBND tỉnh, huyện.

Việc nhập kế hoạch vốn đầu tư trên TABMIS được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 123/2014/TT-BTC ngày 27/8/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn tổ chức vận hành, khai thác Hệ thống Thông tin quản lý ngân sách và Kho bạc và các văn bản hướng dẫn bổ sung, sửa đổi hoặc thay thế (nếu có).

1.3. Kiểm tra hồ sơ dự án.

Việc kiểm tra hồ sơ, tài liệu gửi một lần của dự án được thực hiện theo quy định tại Điểm c, Khoản 1, Điều 6 và Điểm 1.3, Khoản 1, Điều 7, Chương II của quy trình này.

2. Đối tượng tạm ứng, mức tạm ứng, thu hồi tạm ứng và quy trình kiểm soát:

2.1. Đối tượng tạm ứng, mức vốn tạm ứng, thu hồi tạm ứng và thời điểm thu hồi tạm ứng được thực hiện theo quy định tại Khoản 3, 5, Điều 8, Thông tư số 08/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính và mục II, Phần II, Thông tư số 107/2007/TT-BTC ngày 07/9/2007 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn về quản lý thanh toán, quyết toán vốn đầu tư dự án giải phóng mặt bằng, tái định cư sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

2.2. Quy trình kiểm soát tạm ứng, thanh toán thu hồi tạm ứng.

2.2.1. Trường hợp Chủ đầu tư trực tiếp thực hiện việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB và tái định cư.

Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB và tái định cư được cấp có thẩm quyền giao nhiệm vụ là Chủ đầu tư dự án đền bù GPMB độc lập, hoặc dự án, tiểu dự án đền bù GPMB được tách ra từ dự án đầu tư xây dựng công trình.

Việc tạm ứng, thanh toán chi phí bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB và tái định cư được thực hiện trực tiếp từ tài khoản thanh toán vốn của dự án (TKdự toán), không tạm ứng (rút tiền từ TK dự toán) chuyển tiền vào TKTG của Chủ đầu tư, trừ chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái định cư, và chi phí thực hiện cưỡng chế (nếu có).

Trường hợp theo sự phân cấp của địa phương, Chủ đầu tư dự án GPMB phải mở tài khoản thanh toán vốn của dự án tại KBNN tỉnh, thành phố để quản lý, những đơn vị đóng trên địa bàn quận, huyện và mở TKTG tại KBNN quận, huyện thì căn cứ vào đề nghị của Chủ đầu tư, KBNN tạm ứng chi phí bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB và tái định cư từ tài khoản dự toán để chuyển vào TKTG của Chủ đầu tư mở tại KBNN quận, huyện để Chủ đầu tư thanh toán, chi trả cho đối tượng thụ hưởng.

Ngoài hồ sơ, tài liệu đã gửi lần đầu, cán bộ kiểm soát chi còn tiếp nhận hồ sơ do Chủ đầu tư gửi đến KBNN, gồm:

a) Hồ sơ tạm ứng.

- Giấy đề nghị thanh toán vốn đầu tư (tạm ứng);

- Giấy rút vốn đầu tư.

b) Hồ sơ thanh toán khối lượng hoàn thành:

- Đối với công việc bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng:

+ Bảng kê xác nhận giá trị khối lượng công việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã thực hiện (Phụ lục số 03b ban hành kèm theo Thông tư số 08/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính);

+ Giấy đề nghị thanh toán vốn đầu tư;

+ Giấy đề nghị thanh toán tạm ứng vốn đầu tư;

+ Giấy rút vốn đầu tư (nếu có).

- Trường hợp mua nhà phục vụ di dân, hồ sơ có: Biên bản bàn giao nhà

- Đối với chi phí cho công tác tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, ngoài dự toán chi phí cho công tác tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được cấp có thẩm quyền phê duyệt, Chủ đầu tư gửi KBNN: Bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành hoặc Bảng kê chứng từ thanh toán; Giấy đề nghị thanh toán vốn đầu tư; Giấy đề nghị thanh toán tạm ứng vốn đầu tư; Giấy rút vốn đầu tư.

- Đối với công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phải xây dựng các công trình, do Chủ đầu tư thực hiện (bao gồm cả xây dựng nhà di dân giải phóng mặt bằng): hồ sơ tạm ứng, thanh toán được thực hiện như đối với các dự án hoặc gói thầu xây dựng công trình.

- Trường hợp kinh phí bồi thường, hỗ trợ GPMB chỉ hỗ trợ đền bù cho đơn vị, tổ chức để tổ chức đó tự di dời, hoặc xây dựng công trình của đơn vị, KBNN căn cứ vào đề nghị của Chủ đầu tư để thực hiện thanh toán, chuyển tiền cho đơn vị thụ hưởng theo phương án, dự toán bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được phê duyệt.

c) Trình tự thực hiện kiểm soát thanh toán:

Cán bộ kiểm soát chi thực hiện kiểm soát hồ sơ và làm thủ tục tạm ứng, thanh toán, thu hồi lại số vốn đã tạm ứng theo quy định, bao gồm cả việc thu hồi tạm ứng khi thanh toán chi phí cho công tác tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Chủ đầu tư dự án đền bù GPMB độc lập, hoặc dự án, tiểu dự án đền bù GPMB được tách ra từ dự án đầu tư xây dựng công trình sau khi chi trả cho các hộ dân, đối tượng thụ hưởng phải tập hợp chứng từ, làm thủ tục thanh toán tạm ứng với KBNN trong thời hạn chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày chi trả cho người thụ hưởng, không chờ đến khi toàn bộ các hộ dân trong phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã nhận tiền mới làm thủ tục thu hồi tạm ứng.

Trình tự các bước được thực hiện theo quy định tại Điểm 4.2, Khoản 4, Điều 6, Chương II của quy trình này.

2.2.2. Trường hợp tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù giải phóng mặt và tái định cư nhận tiền tạm ứng từ Chủ đầu tư xây dựng công trình để thực hiện thanh toán chi trả cho đối tượng thụ hưởng.

a) Tạm ứng, thanh toán chi phí bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB và tái định cư từ tài khoản dự toán của Chủ đầu tư:

Ngoài hồ sơ đã gửi lần đầu, cán bộ kiểm soát chi còn tiếp nhận hồ sơ đề nghị tạm ứng, thanh toán khối lượng hoàn thành do Chủ đầu tư gửi đến KBNN như quy định tại Khoản 1, Điều 9, Chương III của quy trình này.

Trường hợp Chủ đầu tư xây dựng công trình trực tiếp quản lý, tổ chức thực hiện công việc xây dựng, di dời các công trình để GPMB (không giao cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB thực hiện các công việc này), Chủ đầu tư gửi hồ sơ đến KBNN để thực hiện tạm ứng, thanh toán như đối với hạng mục, gói thầu xây dựng; trong đó đối với việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, KBNN căn cứ vào đề nghị của Chủ đầu tư để thực hiện thanh toán chuyển tiền cho đơn vị thụ hưởng theo phương án, dự toán bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB đã được phê duyệt.

Cán bộ kiểm soát chi thực hiện kiểm soát hồ sơ và làm thủ tục tạm ứng theo quy định, chuyển tiền vào TKTG của tổ chức làm nhiệm vụ hỗ trợ, bồi thường GPMB mở tại KBNN, và thanh toán thu hồi số vốn đã tạm ứng.

b. Thanh toán từ TKTG của tổ chức làm nhiệm vụ hỗ trợ, bồi thường GPMB.

Cán bộ kiểm soát chi tiếp nhận hồ sơ do Tổ chức làm nhiệm vụ hỗ trợ, bồi thường GPMB gửi đến KBNN nơi mở TKTG (bản sao có chữ ký, đóng dấu xác nhận của tổ chức làm nhiệm vụ GPMB):

- Phương án, dự toán hỗ trợ, bồi thường GPMB và tái định cư được cấp có thẩm quyền phê duyệt;

- Dự toán chi phí cho công tác tổ chức thực hiện hỗ trợ, bồi thường GPMB và tái định cư được duyệt.

- Ủy nhiệm chi

2.2.3. Trình tự kiểm soát thanh toán.

Nội dung kiểm soát, trình tự các bước công việc và thời gian kiểm soát tạm ứng, thanh toán khối lượng hoàn thành và thu hồi vốn tạm ứng được thực hiện tương tự như quy định tại Khoản 4, Điều 6, Chương II của quy trình này.

Sau khi tổ chức làm nhiệm vụ hỗ trợ, bồi thường GPMB và tái định cư đã thanh toán, chi trả cho các hộ dân, đối tượng thụ hưởng thì tổ chức làm nhiệm vụ hỗ trợ, bồi thường GPMB và tái định cư phải tập hợp chứng từ, gửi Chủ đầu tư để Chủ đầu tư làm thủ tục thanh toán hoàn tạm ứng với KBNN trong thời hạn chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày chi trả cho người thụ hưởng, không chờ đến khi toàn bộ các hộ dân trong phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã nhận tiền mới làm thủ tục thu hồi tạm ứng.

3. Quy trình xử lý đối với trường hợp vốn tạm ứng cho công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhưng chưa chi trả được cho đối tượng thụ hưởng.

a) Đối với trường hợp Chủ đầu tư chuyển tiền tạm ứng cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB để chi trả tiền bồi thường GPMB cho đối tượng thụ hưởng:

- Sau thời hạn 30 ngày kể từ ngày tạm ứng từ KBNN, nếu Chủ đầu tư chưa gửi hồ sơ đến KBNN để thanh toán tạm ứng, cán bộ kiểm soát chi dự thảo văn bản đôn đốc Chủ đầu tư phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để thanh toán thu hồi vốn đã tạm ứng, báo cáo Trưởng phòng/ Phụ trách bộ phận kiểm soát chi để trình Lãnh đạo KBNN phụ trách ký duyệt, đóng dấu, gửi Chủ đầu tư và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB. Trường hợp Chủ đầu tư không có văn bản giải trình nêu rõ lý do; KBNN được phép từ chối, không tạm ứng cho lần tiếp theo nếu Chủ đầu tư đề nghị tạm ứng.

- Sau 03 tháng kể từ thời điểm tạm ứng vốn, nếu chưa thanh toán hoàn tạm ứng, Chủ đầu tư có trách nhiệm chủ trì yêu cầu tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái định cư chuyển số tiền tạm ứng nhưng chưa chi trả được cho đối tượng thụ hưởng vào TKTG của Chủ đầu tư mở tại KBNN (theo quy định tại Điều 8 Thông tư số 08/2016/TT-BTC ngày 18/1/2016 của Bộ Tài chính).

KBNN có trách nhiệm theo dõi và đôn đốc Chủ đầu tư thực hiện, trình tự thực hiện như sau:

+ Cán bộ kiểm soát chi mở sổ theo dõi khoản tạm ứng kinh phí đền bù, GPMB cho Chủ đầu tư.

+ Sau 30 ngày kể từ ngày tạm ứng, có văn bản yêu cầu Chủ đầu tư thanh toán số tiền tạm ứng.

+ Sau khi thanh toán nếu còn kinh phí chưa chi trả và đã quá 3 tháng kể từ ngày tạm ứng, KBNN tiếp tục có văn bản yêu cầu Chủ đầu tư nộp số tiền chưa chi trả vào TKTG của Chủ đầu tư mở tại KBNN, báo cáo Trưởng phòng/bộ phận KSC trình Giám đốc KBNN ký, gửi Chủ đầu tư, tổ chức làm nhiệm vụ GPMB.

- Sau 1 năm kể từ ngày tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái định cư chuyển vào TKTG của Chủ đầu tư mở tại KBNN, Chủ đầu tư có trách nhiệm nộp hoàn trả vốn cho NSNN. Trường hợp Chủ đầu tư không nộp NSNN, KBNN nơi giao dịch được phép trích TKTG của Chủ đầu tư nộp lại NSNN, giảm số vốn đã tạm ứng cho dự án. Quy trình thực hiện như sau:

+ Cán bộ kiểm soát chi dự thảo công văn gửi Chủ đầu tư, đề nghị Chủ đầu tư nộp NSNN, báo cáo Trưởng phòng/ bộ phận Kiểm soát chi để trình Giám đốc KBNN tỉnh, huyện ký duyệt. Nội dung công văn nêu cụ thể: tên dự án, tên Chủ đầu tư, thời gian tạm ứng, năm ngân sách đã tạm ứng, số tiền tạm ứng quá thời hạn 01 năm; đồng thời nêu rõ sau 15 ngày kể từ ngày phát hành công văn, nếu Chủ đầu tư không thực hiện, KBNN sẽ trích từ TKTG của đơn vị để nộp NSNN theo cấp ngân sách tương ứng với cấp ngân sách đã tạm ứng (theo quy định tại Điểm 5, Khoản 6, Điều 8, Thông tư số 08/2016/TT-BTC ngày 18/1/2016 của Bộ Tài chính).

Sau thời hạn nêu trên, mà Chủ đầu tư không làm thủ tục nộp NSNN, cán bộ kiểm soát chi lập tờ trình lãnh đạo KBNN, báo cáo Trưởng phòng/ bộ phận Kiểm soát chi để trình Lãnh đạo KBNN phụ trách phê duyệt cho phép thực hiện trích từ TKTG của Chủ đầu tư, số tiền chưa chi trả được cho đối tượng thụ hưởng.

Sau khi được Giám đốc KBNN phê duyệt, Phòng/ Bộ phận Kiểm soát chi gửi tờ trình đã được duyệt (kèm văn bản đã đôn đốc nộp ngân sách) cho Phòng/ Bộ phận kế toán Nhà nước để làm căn cứ lập chứng từ, hạch toán kế toán trích tài khoản tiền gửi có mục đích của Chủ đầu tư (TK 3741) vào tài khoản tạm ứng kinh phí chi đầu tư XDCB bằng dự toán (TK 1713) của dự án.

+ Phòng/ bộ phận Kế toán Nhà nước lập 03 liên Phiếu chuyển khoản (Mẫu số C6 – 08/KB,Thông tư số 08/2013/TT-BTC ngày 10/01/2013 của Bộ Tài chính); 01 liên lưu làm căn cứ hạch toán, 02 liên còn lại chuyển cho Phòng/ bộ phận Kiểm soát chi để lưu và gửi cho Chủ đầu tư; kế toán ghi (GL, ngày hạch toán hiện tại) và hạch toán:

Nợ TK 3741 – Tiền gửi có mục đích

Có TK 1713, 1716, 1717,1724

b) Đối với trường hợp tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB làm Chủ đầu tư, trực tiếp thực hiện chi trả tiền bồi thường GPMB cho đối tượng thụ hưởng:

- Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày tạm ứng từ KBNN và chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ đền bù GPMB cho đối tượng thụ hưởng, Chủ đầu tư phải hoàn thiện hồ sơ, gửi đến KBNN để thanh toán hoàn tạm ứng. Sau thời hạn nói trên, nếu Chủ đầu tư không làm thủ tục thanh toán hoàn tạm ứng, cán bộ kiểm soát chi dự thảo văn bản đề nghị Chủ đầu tư chuyển toàn bộ số tiền đã tạm ứng còn lại về TKTG của Chủ đầu tư mở tại KBNN, để thuận tiện cho việc kiểm soát thanh toán và thu hồi tạm ứng; báo cáo Trưởng phòng/ Phụ trách bộ phận kiểm soát chi để trình Lãnh đạo KBNN phụ trách ký duyệt, đóng dấu, gửi Chủ đầu tư.

- Trường hợp Chủ đầu tư không chuyển tiền vào TKTG mở tại KBNN và không có văn bản giải trình nêu rõ lý do; KBNN được phép từ chối, không tạm ứng cho lần tiếp theo nếu Chủ đầu tư đề nghị tạm ứng.

- Trường hợp Chủ đầu tư đã chuyển số tiền tạm ứng nhưng chưa chi trả được cho đối tượng thụ hưởng vào TKTG mở tại KBNN; Sau thời hạn 1 năm kể từ ngày Chủ đầu tư chuyển tiền về TKTG, KBNN được phép trích từ TKTG của Chủ đầu tư nộp NSNN. Trình tự thực hiện như quy định tại Điểm a, Khoản 3, Điều 9, Chương III của quy trình này.

Trên đây là nội dung quy định về việc kiểm soát thanh toán vốn bồi thường, hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này bạn nên tham khảo thêm tại Quyết định 5657/QĐ-KBNN năm 2016.

Trân trọng!