Tù chung thân trong Bộ Luật Hình sự 2015 được quy định như thế nào?

Theo quy định tại Điều 39 Bộ Luật Hình sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018) thì: Tù chung thân là hình phạt tù không thời hạn được áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình. Không áp dụng hình phạt tù chung thân đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

Từ quy định này có thể thấy, điều kiện áp dụng tù chung thân đó là: Người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng nhưng chưa đến mức xử phạt tử hình thì xử phạt tù chung thân. Đối với tội đặc biệt nghiêm trọng, tòa án phải dựa vào các căn cứ quyết định hình phạt để lựa chọn một trong 3 hình phạt: Tử hình, tù chung thân, tù có thời hạn (trên 15 năm) để áp dụng đối với người phạm tội. Với tính chất là hình phạt nặng hơn và nhẹ hơn hình phạt tử hình, tù chung thân tạo khả năng pháp lý cho việc thực hiện đường lối xử lý tội phạm được sát với thực tế phức tạp và đa dạng của tình hình tội phạm. Thông thường trong thực tiễn, hình phạt tù chung thân được áp dụng đối với trường hợp đặc biệt nghiêm trọng mà nếu áp dụng hình phạt tù có thời hạn ở mức tối đa vẫn còn nhẹ nhưng nếu phạt tử hình thì chưa thật cần thiết.

Trường hợp loại trừ: Do tính chất nghiêm khắc của hình phạt tù chung thân và xuất phát từ nguyên tắc xử lý người chưa thành niên phạm tội, luật hình sự Việt Nam không cho phép áp dụng tù chung thân đối với người chưa thành niên phạm tội.

Về vấn đề tha tù trước thời hạn: Chung thân là hình phạt tù không thời hạn, thông thường được hiểu là người bị kết án sẽ phải chấp hành án tù (lao động, học tập, cải tạo...) gần như là suốt cả cuộc đời của mình ở trại giam. Để tạo điều kiện cho họ được hưởng chính sách khoan hồng của nhà nước, thể hiện sự nhân đạo của pháp luật, trong một số trường hợp thì Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho những người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt. Để được hưởng quyền này, người bị kết án phải thỏa mãn các điều kiện theo Luật Đặc xá.

Trên đây là nội dung tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về hình phạt chung thân. Để hiểu rõ chi tiết hơn về điều này bạn nên tham khảo thêm tại Bộ Luật Hình sự 2015.

Trân trọng!