Trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người bị hại hoặc người khác gây ra

Cần phải nói ngay rằng, nội dung của tình tiết giảm nhẹ này khác với tình tiết là yếu tố định tội tại Điều 95 (tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh ) và Điều 105 (tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh) là phạm tội trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh là do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người phạm tội hoặc đối với người thân thích của người đó.
 
Người phạm tội trong trường hợp này cần phải xác định là họ bị kích động chứ không phải là kích động mạnh như Điều 95 và Điều 105
 
Về phía người bị hại có thể có hành vi trái pháp luật và cũng có thể không có. Nếu có hành vi trái pháp luật cũng không cần phải nghiêm trọng. Trường hợp người bị hại không có hành vi trái pháp luật, thì lúc vụ án xảy ra phải có hành vi trái pháp luật của người khác đối với người phạm tội làm cho họ bị kích động về tinh thần. Hành vi trái pháp luật của người thứ ba có thể là nghiêm trọng và cũng có thể là hành vi trái pháp luật thông thường. Người thứ ba là những người có mối quan hệ thân thích với người bị hại vì thực tế nếu không phải là người thân thích với người bị hại thì cũng không có lý do gì để người phạm tội phải bị kích động về tinh thần cả.
 
Hành vi trái pháp luật của người bị hại hoặc của người khác gây ra cho chính người phạm tội hoặc với người thân thích của họ. Nếu hành vi trái pháp luật lại gây ra cho người khác không có liên quan gì đến người phạm tội, thì người phạm tội không được hưởng tình tiết giảm nhẹ này.
 
Mức độ giảm nhẹ trách nhiệm hình sự phụ thuộc vào sự kích động và vào hành vi trái pháp luật của nạn nhân. Người phạm tội do hành vi trái pháp luật của chín nạn nhân đối với mình sẽ được giảm nhẹ trách nhiệm nhiều hơn là phạm tội do hành vi trái pháp luật của người khác đối với mình hoặc đối với người thân thích của mình. Hành vi trái pháp luật của nạn nhân hoặc của người thân thích đối với họ càng nguy hiểm thì mức độ giảm nhẹ trách nhiệm càng nhiều.