Phạm tội gì nếu không trả nợ đúng hạn?

Theo quy định của Bộ luật Hình sự 1999 hiện hành, chỉ người nào phạm một tội đã được Bộ luật hình sự quy định mới phải chịu trách nhiệm hình sự (Điều 2).

Theo như bạn trình bày, nếu giao dịch giữa hai bên thật sự là quan hệ vay tiền, bạn hoàn toàn không thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản (bằng thủ đoạn gian đối để chiếm đoạt tài sản) hoặc lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hoặc thực hiện các hành vi khác được quy định trong Bộ luật Hình sự thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.

Tội phạm liên quan quan hệ vay tiền

Khoản 1 Điều 140 Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi năm 2009) quy định về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản như sau:

Người nào có một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 4 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 4 triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

Theo Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015, bên vay tài sản là tiền phải trả đủ tiền khi đến hạn. Nếu có thỏa thuận về lãi suất thì bên vay phải trả lãi theo thỏa thuận (lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay). Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật dân sự trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về lãi suất vay như sau:

1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.

Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

2. Trường hợp các bên có thoả thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ.