Đổi họ của các con sang họ của ba dượng có được không?

Theo thông tin bạn cung cấp, bạn và chồng bạn có 2 con chung, đã ly hôn được 6 năm và nay bạn muốn đổi họ của các con sang họ của ba dượng chúng (người chồng hợp pháp của bạn hiện nay). Đối chiếu với quy định của pháp luật, tôi có thể giải thích cho bạn hiểu như sau:

Nếu bạn muốn con bạn mang họ của ba dượng thì người trực tiếp làm thủ tục thay đổi họ của con bạn là chồng hiện nay của bạn. Đồng thời, việc thay đổi họ của các con bạn phải được sự đồng ý của các con bạn vì các con bạn đã trên 9 tuổi.

Tuy nhiên, để có căn cứ pháp luật khi chồng bạn làm thủ tục thay đổi họ của con riêng của bạn thì trước tiên chồng bạn phải làm thủ tục nhận con riêng của bạn làm con nuôi, sau đó mới thực hiện thủ tục thay đổi họ cho trẻ.

Theo đó, thủ tục nhận con nuôi được quy định trong Luật nuôi con nuôi: Cha dượng thuộc hàng ưu tiên thứ nhất để lựa chọn gia đình thay thế cho con riêng của bạn, nếu như các cháu dưới 18 tuổi. Cụ thể theo Điều 5 Luật nuôi con nuôi 2010: “Thứ tự ưu tiên lựa chọn gia đình thay thế được thực hiện quy định sau đây: Cha dượng, mẹ kế, cô, cậu, dì, chú, bác ruột của người được nhận làm con nuôi;...”. Tuy nhiên, người chồng hiện tại của bạn cũng phải có đủ một số điều kiện nhất định thì mới được nhận con của bạn làm con nuôi.

Điều 14. Điều kiện đối với người nhận con nuôi

1. Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

b) Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;

c) Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

d) Có tư cách đạo đức tốt.

2. Những người sau đây không được nhận con nuôi:

a) Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;

b) Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;

c) Đang chấp hành hình phạt tù;

d) Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thanh niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.

3. Trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không áp dụng quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều này.

Bên cạnh đó, Điều 21 của Luật nuôi con nuôi cũng đã quy định về "Sự đồng ý cho làm con nuôi" như sau:

1. Việc nhận nuôi con nuôi phải được sự đồng ý của cha mẹ đẻ của người được nhận làm con nuôi; nếu cha đẻ hoặc mẹ đẻ đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được thì phải được sự đồng ý của người còn lại; nếu cả cha mẹ đẻ đều đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được thì phải được sự đồng ý của người giám hộ; trường hợp nhận trẻ em từ đủ 09 tuổi trở lên làm con nuôi thì còn phải được sự đồng ý của trẻ em đó.

2. Người đồng ý cho làm con nuôi quy định tại khoản 1 Điều này phải được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi nhận hồ sơ tư vấn đầy đủ về mục đích nuôi con nuôi; quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi; quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ đẻ và con sau khi người đó được nhận làm con nuôi.

3. Sự đồng ý phải hoàn toàn tự nguyện, trung thực, không bị ép buộc, không bị đe dọa hay mua chuộc, không vụ lợi, không kèm theo yêu cầu trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác.

4. Cha mẹ đẻ chỉ được đồng ý cho con làm con nuôi sau khi con đã được sinh ra ít nhất 15 ngày.

Pháp luật quy định, cả vợ và chồng đều có quyền và nghĩa vụ đối với con của mình kể cả khi quan hệ hôn nhân đó đã chấm dứt. Vì vậy, việc yêu cầu đổi họ tên cho con theo yêu cầu của bạn đều phải được sự đồng ý của cha đẻ của các cháu.

Như vậy, nếu cha đẻ của các cháu không đồng ý cho ba dượng nhận làm con nuôi thì ba dượng cũng không thể tiến hành thủ tục nhận con nuôi. Theo đó, việc đổi họ cho các cháu cũng không thể thực hiện được.