Không trả tiền mua xe trả góp, có phạm tội?

Căn cứ Khoản 1 Điều 139 Bộ luật Hình sự quy định về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản như sau:

“Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.”

Người phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản chỉ có một hành vi khách quan duy nhất là “chiếm đoạt”, nhưng chiếm đoạt bằng thủ đoạn gian dối. Thủ đoạn gian dối được thể hiện bằng những hành vi cụ thể nhằm đánh lừa chủ sở hữu hoặc người quản lý tài sản.

Theo trường hợp này thì bạn không hề có hành vi “nhằm chiếm đoạt tài sản” mà chỉ có hành vi không trả tiền cho cửa hàng xe máy vì điều kiện khó khăn và mất khả năng thanh toán.

Như vậy, ngay từ đầu và sau bạn không hề có dấu hiệu của tội lừa đảo do đó bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Nếu bạn chỉ do hoàn cảnh khó khăn không trả được nợ, mà không bỏ trốn khỏi nơi cư trú hoặc không dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản đó, thì cũng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 140 Bộ luật Hình sự năm 2009.

Tuy nhiên nếu bạn bị cửa hàng xe máy khởi kiện thì bạn sẽ phải chịu trách nhiệm dân sự do chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự theo đúng quy định tại Điều 305 Bộ luật dân sư2005 như sau:

“Điều 305. Trách nhiệm dân sự do chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự  

Khi nghĩa vụ dân sự chậm được thực hiện thì bên có quyền có thể gia hạn để bên có nghĩa vụ hoàn thành nghĩa vụ; nếu quá thời hạn này mà nghĩa vụ vẫn chưa được hoàn thành thì theo yêu cầu của bên có quyền, bên có nghĩa vụ vẫn phải thực hiện nghĩa vụ và bồi thường thiệt hại; nếu việc thực hiện nghĩa vụ không còn cần thiết đối với bên có quyền thì bên này có quyền từ chối tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Trong trường hợp bên có nghĩa vụ chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời gian chậm trả tại thời điểm thanh toán, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.