Thế nào là người thất nghiệp để được hưởng trợ cấp?

Theo quy định tại  Điều 81 của Luật BHXH về điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) thì người thất nghiệp được hưởng BHTN khi có đủ 3 điều kiện: Đã đóng BHTN đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi thất nghiệp; đã đăng ký thất nghiệp; chưa tìm được việc làm sau 15 ngày kể từ ngày đăng ký thất nghiệp. 

Tuy nhiên, theo Khoản 4, Điều 3 của Luật BHXH thì người thất nghiệp là người đang đóng BHTN mà bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc nhưng chưa tìm được việc làm và Nghị định số 127/2008 ngày 12/12/2008 của Chính phủ hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật BHXH về BHTN chưa hướng dẫn cụ thể thế nào là người đang đóng BHTN để  xác định người thất nghiệp.

Đây là vấn đề đã phát sinh những vướng mắc, khó khăn trong việc xác định người thất nghiệp để giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ 3 điều kiện theo quy định tại Điều 81 Luật BHXH.

Nghị định số 100/2012/NĐ-CP ngày 21/11/2012 của Chính phủ sửa  đổi, bổ sung một số điều Nghị định số  127/2008/NĐ-CP nêu trên đã làm rõ quy định về người thất nghiệp là đang đóng BHTN, cụ thể như sau:

“Điều 15. Điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp theo Điều 81 Luật bảo hiểm xã hội: Người thất nghiệp là người đang đóng bảo hiểm thất nghiệp mà bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc được hưởng bảo hiểm thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau…”.

Quy định nêu trên  là đúng với quy định tại Điều 81 và Khoản 4 Điều 3 của Luật BHXH.

Ngày 1/3/2013, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã ban hành Thông tư 04/2013/TT-BLĐTBXH sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 32/2010/TT-BLĐTBXH ngày 25/10/2010 đã hướng dẫn cụ thể quy định thế nào là người đang đóng BHTN.

 Theo đó, tại Khoản 1 Điều 2 của Thông tư số 32/2010/TT-BLĐTBXH nêu trên đã được sửa đổi, bổ sung quy định người đang đóng BHTN là người có tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đã đóng BHTN, tháng liền kề bao gồm cả thời gian sau:

- Người lao động có các tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc nghỉ việc hưởng chế độ thai sản hoặc ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên không hưởng tiền lương, tiền công tại đơn vị mà hưởng trợ cấp BHXH.

- Người lao động có các tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đã giao kết theo quy định của pháp luật không hưởng tiền lương, tiền công tháng tại đơn vị.

Như vậy, quy định này phù hợp với quy định của Nghị định, Luật BHXH và thực tế xác định cụ thể các trường hợp là người đang đóng BHTN để giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp, đồng thời hạn chế được việc lạm dụng khi thực hiện chính sách BHTN.