THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 1676/TTg-NC
V/v tăng cường các biện pháp phòng ngừa tội phạm giết người
|
Hà Nội, ngày 30 tháng 11 năm 2020
|
Kính gửi:
|
- Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ;
- Tòa án nhân dân tối cao;
- Viện kiểm sát nhân dân tối cao;
- Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
- Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam;
- Trung ương Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh;
- Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
- Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam;
- Trung ương Hội Nông sản Việt Nam;
- Ủy ban nhân dân
các tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương.
|
Trong những
năm gần đây, tình
hình tội phạm giết người diễn biến phức tạp, với tính chất, mức độ, hậu quả ngày càng nghiêm trọng. Theo thống kê, từ năm 2015 đến nay, toàn quốc xảy ra gần 7.000 vụ án
giết người, làm hơn 6.100 người chết, 2.300 người bị thương, trong đó nhiều vụ án giết người có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, với thủ đoạn
dã man, tàn
bạo gây bức xúc, lo lắng, bất an trong nhân
dân. Các vụ giết
người xảy ra chủ yếu do mâu thuẫn
trong nội bộ nhân dân (chiếm
trên 80%) và do côn đồ,
băng nhóm tội phạm thanh toán nhau, “đâm
thuê, chém mướn”, quẫn bách,
lạc hậu, mê tín dị đoan...; đối tượng gây án đa dạng
về thành phần, đa số phạm tội lần đầu, chưa có tiền án, tiền sự,
gây khó khăn trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn. Đặc biệt, gần đây tình trạng giết người thân trong gia đình do mâu thuẫn (chiếm trên 18%), giết người do sử dụng ma túy, chất kích thích, mắc bệnh tâm thần có xu
hướng gia tăng.
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do lối sống, nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, dễ bị
kích động dẫn đến các hành vi bạo lực, nhất là tầng
lớp thanh, thiếu niên với lối sống
thực dụng, ích kỷ, coi thường pháp luật; giá trị nền tảng gia đình, dòng họ, hương ước chưa được coi trọng; các thông tin tiêu cực, văn hóa
phẩm đồi trụy và trào lưu sai lệch, cổ súy hành vi côn đồ, bạo lực xuất hiện ngày càng nhiều. Bên cạnh đó,
công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nhất là các quy định
về giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh trong quan hệ dân sự, kinh tế, hôn nhân gia đình... chưa sâu rộng; công tác hòa giải
ở cơ sở, giải quyết khiếu nại, tố
cáo còn chậm, chưa triệt để;
các biện pháp phòng, chống
bạo lực gia đình, bạo lực học đường và mô
hình tự phòng, tự quản, tự bảo vệ ở một số địa phương còn
mang tính hình thức; công tác quản lý, giáo
dục người nghiện ma túy
còn nhiều bất cập, hạn chế.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tội phạm giết người, bảo vệ tính mạng, sức khỏe cho người dân, bảo đảm an ninh, trật tự, Thủ tướng Chính
phủ yêu cầu các bộ, cơ quan, địa phương tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:
1. Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân
dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
a) Thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính
phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo 138/CP về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thực hiện có hiệu quả các Đề án được giao trong Chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025, định hướng đến năm 2030, lồng ghép các biện pháp phòng
ngừa tội phạm giết người với nội dung,
nhiệm vụ của Đề án; phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống
chính trị và toàn dân trong phòng, chống tội phạm góp phần giữ
vững kỷ cương pháp luật, bảo đảm
an ninh, trật tự, tạo môi trường ổn định, an toàn để xây dựng
và phát triển đất
nước.
b) Tăng
cường công tác tuyên truyền, phổ biến
giáo dục pháp luật, nâng
cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, gắn với công tác bảo đảm an ninh, trật tự, phòng, chống tội
phạm. Nâng cao trình độ dân trí, bảo đảm
an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo,
giải quyết việc làm cho người lao động, giải quyết kịp thời,
triệt để khiếu nại, tố cáo không để phức tạp kéo dài phát sinh thành "điểm
nóng" về an ninh, trật tự.
c) Thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở, tập trung giải quyết mâu thuẫn
trong nội bộ nhân dân. Tổ chức lồng
ghép các hoạt động văn hóa với xây dựng
nông thôn mới, các hương ước,
quy ước tại cộng đồng dân cư; xây dựng đời sống
văn hóa ở cơ quan, đơn vị, trường học và khu dân cư nhằm hạn chế và loại
bỏ nguyên nhân, điều kiện của tội phạm giết người.
d) Xác định rõ
nhiệm vụ, trách nhiệm và
nâng cao hiệu quả phối hợp
giữa các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong phòng, chống tội phạm nói chung, tội phạm giết người
nói riêng xử lý trách nhiệm người đứng đầu ở những
nơi không làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo, thi hành án dân sự, giải quyết
mâu thuẫn, hòa giải ở cơ sở để xảy ra tội phạm giết người.
2. Bộ Công an
a) Thường trực, tham mưu, đề xuất Ban Chỉ đạo 138/CP chỉ đạo, kiểm
tra, đôn đốc, hướng
dẫn các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương tăng cường triển khai đồng bộ các biện pháp phòng ngừa tội phạm nói chung, tội phạm
giết người nói riêng, chú trọng
phòng ngừa xã hội, phòng ngừa từ gia đình, từ cơ sở; tập trung phòng ngừa, ngăn chặn nhóm các hành vi bạo lực, tội phạm xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của con người.
b) Chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tăng cường quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện,
tố giác tội phạm, phối hợp tuyên truyền, phổ biến
các quy định của pháp luật, nguyên nhân, điều kiện, trách nhiệm pháp lý và các
hậu quả, hệ lụy của tội phạm đối với gia đình, xã hội; hướng dẫn cách xử lý trong các tình huống bạo lực, tiềm ẩn bạo lực góp phần nâng cao ý thức cảnh giác, phòng ngừa cho người
dân.
c) Nâng cao hiệu quả công tác nắm tình
hình, quản lý địa bàn, quản
lý cư trú, quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự; thực hiện chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về trật tự, an toàn xã hội, tập trung đấu tranh, xóa bỏ các điểm, tụ điểm phức tạp. Tổ chức tuần tra, kiểm soát tại các tuyến, địa bàn trọng điểm; duy trì chế độ
trực ban, trực chiến bảo đảm
xử lý nhanh, giải quyết kịp thời, triệt để các hành vi bạo lực, côn đồ.
Tăng cường năng lực cho lực lượng Công an xã, phường, thị trấn để chủ động nắm và giải quyết tình hình ngay từ cơ sở, sớm phát hiện các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân để kịp thời tham mưu cấp ủy, chính
quyền có biện pháp tuyên truyền, giáo dục, hòa giải không để kéo dài.
d) Thực hiện tốt
công tác quản lý, giáo dục đối
tượng ở địa bàn dân cư, nhất là người có tiền án, tiền sự, người nghiện ma túy tại cộng đồng; chú trọng lập hồ sơ đưa người vào cơ sở giáo dục, trường giáo
dưỡng, đưa đi cai nghiện bắt buộc; quản lý, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ không để đối tượng sử dụng gây án. Phối hợp đưa người mắc bệnh tâm thần vào các cơ sở điều trị, phối hợp quản lý chặt chẽ người bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.
đ) Mở các đợt cao điểm
tấn công, trấn áp tội phạm, tập trung đấu tranh, triệt phá các băng
nhóm, tội phạm có tổ chức, nhất là băng nhóm
nguy hiểm, có biểu hiện hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, “đâm thuê, chém mướn”, “bảo kê”, đòi nợ thuê, liên quan đến "tín dụng đen"...
e) Làm tốt công tác tiếp
nhận, giải quyết tố giác, tin bảo
vệ tội phạm, nâng cao tỷ lệ điều tra, khám phá
các vụ án giết người, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm.
3. Bộ
Quốc phòng
Triển khai các
biện pháp phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tội phạm giết người, nhất là do các mâu thuẫn trong đời
sống xã hội ở khu vực biên giới, biển, đảo và trong phạm vi thuộc chức năng, nhiệm vụ của Bộ Quốc phòng. Thực hiện có hiệu quả Đề án
"Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ,
nhân dân vùng biên giới, hải đảo"; đẩy mạnh
tuyên truyền, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân tham gia phòng ngừa, phát
hiện, tố giác tội phạm, giao nộp, thu hồi vũ
khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
4. Bộ Tư pháp
a) Tăng cường hướng dẫn phổ biến,
giáo dục pháp luật, nhất là các quy định
của pháp luật về thương lượng, hòa giải,
khởi kiện, khiếu nại, tố cáo, việc
giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh trong quan hệ dân sự,
kinh tế, hôn nhân gia đình, hình
phạt nghiêm khắc đối với tội phạm giết người, chú trọng đổi mới hình thức và nội dung phù hợp với từng
đối tượng, lứa tuổi, vùng miền, từng bước nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật để người dân lựa chọn các hình thức giải
quyết mâu thuẫn, tranh chấp
theo quy định của pháp luật.
b) Phối hợp với các cơ quan chức năng tiếp tục rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật có liên quan góp phần
hạn chế, khắc phục nguyên nhân của tội phạm
giết người.
c) Nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác
thi hành án dân sự, bảo đảm
ra quyết định thi hành án đúng quy định pháp luật, nâng cao tỷ lệ các quyết định thi hành án dân sự được chấp
hành xong.
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo
a) Tăng
cường giáo dục đạo đức, lối sống
cho học sinh, sinh viên,
chú trọng tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật, kiến thức, kỹ
năng sống, văn hóa ứng
xử lành mạnh cho cán bộ quản lý, nhà giáo,
người học tại các cơ sở giáo dục.
b) Phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xây dựng, tổ chức thực hiện công tác bảo đảm an ninh, trật tự khu vực trường học,
xây dựng môi trường giáo
dục an toàn, lành mạnh, thân thiện;
kịp thời nắm bắt thông tin, phát hiện sớm mâu thuẫn để có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn bạo lực học đường và các vi phạm pháp luật, tội phạm trong học sinh, sinh viên.
c) Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội
trong quản lý học sinh, sinh viên không để tham gia các tệ nạn xã hội,
tội phạm và các vi phạm pháp luật; đưa chương trình giáo dục phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội vào trường học.
6. Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch
a) Đẩy
mạnh giáo dục đạo đức, lối sống, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc, giữ gìn, phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc và phòng,
chống bạo lực gia đình.
b) Tăng
cường quản lý, thanh tra, kiểm
tra, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động văn hóa, lễ hội; đa dạng các hoạt động văn hóa, thể thao nhằm thu hút đông đảo
các tầng lớp nhân dân, nhất
là thanh, thiếu niên tham gia; đẩy mạnh xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở gắn với xây dựng nông thôn mới, bài trừ mê tín dị đoan,
các hủ tục lạc hậu, ngăn chặn các loại hình văn hóa
phẩm đồi trụy, bạo lực trái với thuần phong
mỹ tục.
7. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội
a) Chủ trì, phối hợp
với các cơ quan liên quan rà
soát, quản lý và phục hồi chức năng cho người mắc bệnh tâm thần ở gia đình và ngoài xã hội, kịp thời phát hiện, đưa người mắc bệnh tâm thần nặng vào
cơ sở chăm sóc và phục hồi
chức năng cho người tâm
thần và bệnh viện; xây dựng các chương
trình đào tạo, tập huấn nghiệp vụ công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe
tâm thần; hỗ trợ, tư vấn, can thiệp, lao động trị liệu, chăm sóc, điều trị, trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người mắc bệnh tâm thần tại các cơ sở trợ giúp xã hội và cộng đồng.
b) Nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản
lý sau cai nghiện, phục hồi sức
khỏe, nhân cách, giáo dục nghề nghiệp, tái hòa nhập cộng đồng cho người đã cai nghiện ma túy.
8. Bộ Y tế
a) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc chăm sóc, điều trị, phục hồi chức năng và quản
lý người mắc bệnh
tâm thần tại bệnh viện, các cơ sở chăm sóc và phục
hồi chức năng cho người tâm thần; xây dựng phác đồ cai nghiện, điều trị và hỗ trợ
tư vấn, can thiệp cho người nghiện ma
túy, người sử dụng ma túy; tăng
cường quản lý thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện, tiền chất trong lĩnh vực y tế. Thực hiện tốt các quy định về
phòng, chống tác hại của rượu, bia.
b) Quản lý chặt chẽ quy
trình khám, chữa bệnh cho người mắc
bệnh tâm thần, người bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh;
chủ động phòng ngừa và phối hợp
với Bộ Công an trong phát hiện, ngăn chặn, điều tra, xử lý các đối tượng làm
giả hồ sơ bệnh án tâm thần.
9. Bộ Thông
tin và Truyền thông
a) Chủ trì
triển khai các nội dung liên quan để bảo đảm an toàn thông tin trên mạng,
kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn, hạn
chế tối đa thông tin xấu, độc, các loại hình văn hóa phẩm đồi
trụy, cổ súy hành vi côn đồ, bạo lực, sai lệch
chuẩn mực xã hội.
b) Chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông tăng cường công tác
tuyên truyền, giáo dục pháp luật, những hậu quả, hệ lụy của tội phạm đối với gia đình, xã hội; hướng dẫn kỹ năng nhận diện, xử lý với các tình huống bạo lực, tiềm ẩn
bạo lực để người dân nâng cao cảnh giác, có biện pháp phòng ngừa. Chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông phối hợp với các cơ quan phòng, chống tội
phạm tuyên truyền các
biện pháp phòng ngừa tội phạm giết người thông qua việc cung cấp dịch vụ viễn thông phù hợp của doanh nghiệp.
10. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam
Tăng cường thông
tin, tuyên truyền đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng,
pháp luật của Nhà nước; tích cực phối hợp với cơ quan, tổ chức
xây dựng các chương trình, phóng
sự, bản tin, bài viết tuyên truyền,
giáo dục pháp luật, đạo đức,
lối sống, văn hóa ứng xử lành mạnh, cảnh
báo về vấn đề bạo
lực, tội phạm và tệ nạn xã hội, nhất là hậu quả, hệ lụy do tội phạm giết người gây ra với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, tăng
cường thời lượng phát sóng, bảo đảm tiếp cận đến mọi tầng
lớp nhân dân; tôn vinh các mô hình, gương điển hình tiên tiến trong công tác phòng, chống tội phạm.
11. Đề nghị Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao
a) Chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử tội phạm giết
người, xét xử lưu động một số vụ án đặc biệt nghiêm trọng, gây bức
xúc dư luận xã hội, đối tượng coi
thường pháp luật, nhằm răn đe, giáo
dục phòng ngừa chung, bảo đảm
nghiêm minh, không để oan sai, bỏ lọt
tội phạm.
b) Thực hiện tốt
công tác hòa giải, đối thoại tại
Tòa án; nâng cao chất lượng giải quyết các vụ án dân sự, kinh tế, hôn nhân, gia đình, bảo đảm đúng pháp luật.
12. Đề
nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh, Trung ương Hội Liên hiệp
Phụ nữ Việt Nam, Trung ương Hội Nông dân
Việt Nam, Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam
a) Tăng cường quản lý, tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật, đạo đức, lối sống văn hóa, phòng, chống ma túy trong đoàn viên, hội viên,
người lao động, không để thành viên của tổ chức mình thực hiện tội phạm và các tệ
nạn xã hội. Vận động các tầng lớp nhân dân
tham gia phong trào toàn dân bảo
vệ an ninh Tổ quốc gắn với cuộc
vận động toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, tham gia phòng ngừa,
phát hiện, tố giác tội phạm, cảm hóa, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình, cộng đồng dân cư.
b) Thực hiện tốt vai trò giám sát hoạt động của các lực lượng chức
năng trong công tác phòng
ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp
luật; đề xuất xây dựng, ban hành chính sách hỗ trợ đoàn viên, hội viên phát triển sản xuất, kinh doanh, làm tốt công tác an sinh xã hội, phòng ngừa
các loại tội phạm, trong đó
có tội phạm giết người.
c) Phối hợp chặt chẽ với
chính quyền các cấp tăng cường công tác trao đổi,
đối thoại, lấy ý kiến, nắm tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân, tham gia hòa giải, giải quyết những bức xúc, mâu thuẫn; xây dựng, củng cố và nhân rộng các mô hình tự phòng, tự quản,
tự bảo vệ, tự hòa giải bảo đảm an ninh, trật tự tại cơ sở, địa
bàn dân cư, khu công nghiệp, khu chế xuất.
13. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
a) Xây dựng các chương trình, kế hoạch tổ chức triển khai,
thực hiện các biện pháp phòng ngừa tội phạm giết người bảo đảm hiệu quả, phù hợp với đặc điểm tình hình
địa phương, phát huy sức mạnh tổng
hợp của cả hệ thống chính trị ở cơ sở; bố trí ngân sách, huy động các nguồn lực
xã hội của địa phương để
triển khai, thực hiện các nhiệm vụ.
b) Tăng cường công tác quản lý nhà nước, kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với bảo đảm an ninh, trật tự, phòng, chống tội
phạm; khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân lắp đặt
hệ thống camera giám sát an ninh ở cơ
quan, doanh nghiệp, địa bàn dân cư
và hộ gia đình để phòng ngừa, phát hiện tội phạm.
c) Tổ chức
thực hiện có hiệu quả công tác quản lý, giáo dục đối tượng ở địa bàn cơ sở, nhất là áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn và quản lý tại gia đình; thực hiện chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về trật tự, an toàn xã hội, xây dựng xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp,
khu dân cư, trường học an ninh, an toàn, không có tệ nạn ma túy.
Yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy
ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ
chức triển khai thực hiện nghiêm túc; định kỳ hàng năm
(trước ngày 30 tháng 11) báo cáo tình hình, kết quả thực hiện
các nhiệm vụ được giao về Bộ
Công an (qua Cục Cảnh sát hình sự)
để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Giao Bộ Công an giúp Thủ tướng Chính
phủ theo dõi, hướng dẫn,
kiểm tra, đôn đốc
các bộ, ngành, địa phương thực hiện
nghiêm túc văn bản này./.
Nơi nhận:
- Như trên;
- Thủ tướng, các Phó
Thủ tướng Chính phủ;
- Văn phòng Trung ương Đảng;
- Văn phòng Chủ tịch nước;
- Văn phòng Quốc hội;
- Ủy ban Tư pháp của Quốc hội;
- Thành viên BCĐ 138/CP;
- VPCP: BTCN, các PCN,
các Vụ: PL, KGVX, KTTH, V.I;
- Lưu: VT, NC (2). DTH
|
KT. THỦ TƯỚNG
PHÓ THỦ TƯỚNG
Trương Hòa Bình
|