Tổng hợp văn bản kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba (Hình ảnh từ Internet)
Đảng viên là công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên, tự nguyện gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam, chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng và pháp luật Nhà nước. Họ phải trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, không ngừng học tập, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, và đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực. Đảng viên có quyền tham gia thảo luận, biểu quyết các vấn đề của Đảng, ứng cử, đề cử và bầu cử vào các cơ quan lãnh đạo của Đảng.
Về chính sách dân số của Trung ương Đảng, theo Mục 1 Phần III Nghị quyết 21-NQ/TW năm 2017 có nhấn mạnh nhiệm vụ và giải pháp của Đảng là:
“Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về công tác dân số. Thống nhất nhận thức của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận cao trong toàn xã hội về tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách từ tập trung vào kế hoạch hóa gia đình sang giải quyết toàn diện các vấn đề quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số trong mối quan hệ hữu cơ với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.
…
Đề cao tính tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện chủ trương, chính sách về công tác dân số, nhất là sinh đủ 2 con, chú trọng nuôi dạy con tốt, gia đình hạnh phúc, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội”.
Qua đó Đảng ta xác định đảng viên trong việc thực hiện chủ trương, chính sách về công tác dân số phải đóng vai trò tiên phong, đặc biệt là về việc sinh đủ 2 con, chú trọng nuôi dạy con tốt và xây dựng gia đình hạnh phúc. Họ phải thực hiện và vận động quần chúng, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong xã hội về tầm quan trọng của việc duy trì dân số hợp lý, cải thiện chất lượng gia đình, và gắn kết cộng đồng với mục tiêu phát triển bền vững.
Đảng viên cần thực hiện và tuyên truyền các chính sách của Đảng về chăm sóc sức khỏe, giáo dục, và môi trường sống thuận lợi cho các gia đình. Đồng thời, họ còn phải đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, ổn định và phát triển.
Theo đó, Điều 18 Quy định 37-QĐ/TW năm 2021 về những điều đảng viên không được làm bao gồm: Tổ chức, tham gia đánh bạc dưới mọi hình thức; sử dụng các chất ma túy; sử dụng rượu, bia không đúng quy định hoặc đến mức bê tha và các tệ nạn xã hội khác. Tổ chức việc cưới, việc tang và các sự kiện khác của cá nhân, gia đình xa hoa, lãng phí hoặc nhằm mục đích vụ lợi. Thờ ơ, vô cảm với các hành vi sai trái trong xã hội; có hành vi bạo lực trong gia đình; vi phạm chính sách dân số; sống chung với người khác như vợ chồng; vi phạm quy định về kết hôn với người nước ngoài.
Cùng với đó, Điều 52 Quy định 69-QĐ/TW năm 2022 quy định về vi phạm quy định chính sách dân số đối với đảng viên sinh con thứ 3, theo đó đảng viên vi phạm quy định về chính sách dân số, cản trở, cưỡng bức thực hiện kế hoạch hoá gia đình; tham gia các hoạt động xét nghiệm, chẩn đoán để xác định giới tính thai nhi trái quy định mà gây hậu quả ít nghiêm trọng thì sẽ bị kỷ luật khiển trách.
Trường hợp vi phạm đã kỷ luật khiển trách như trên mà tái phạm hoặc vi phạm lần đầu gây hậu quả nghiêm trọng hoặc vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo hoặc cách chức (nếu có chức vụ):
(1) Tuyên truyền, phổ biến hoặc ban hành văn bản có nội dung trái với chính sách dân số, truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc.
(2) Gian dối trong việc cho con đẻ hoặc nhận nuôi con nuôi mà thực chất là con đẻ nhằm sinh thêm con ngoài giá thú hoặc trái quy định.
Trường hợp vi phạm như đã nêu gây hậu quả rất nghiêm trọng thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ.
Ngoài ra, Khoản 8 Mục III Hướng dẫn 05-HD/UBKTTW có quy định thêm về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm chính sách dân số, theo đó:
(1) Vi phạm do nếu thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai sản (có xác nhận của bệnh viện cấp huyện và tương đương trở lên) thì được xem xét giảm nhẹ mức kỷ luật.
(2) Vi phạm do cố ý hoặc cưỡng ép không thực hiện kế hoạch hóa gia đình thì xem xét tăng nặng mức kỷ luật.
Như vậy đối với việc vi phạm quy định về sinh con thứ ba, đảng viên có thể chịu các hình thức kỷ luật từ khiển trách, cảnh cáo hoặc cách chức cho đến bị khai trừ, tùy vào mức độ hành vi vi phạm.
**Tại Báo cáo 779/BC-CP ngày 12/11/2024 của Chính phủ giải trình về kinh tế xã hội tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, trong đó có đề cập đến việc rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về chính sách dân số.
Tại Công văn 13421-CV/VPTW sơ kết thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới và sửa đổi các quy định của Đảng và Nhà nước liên quan đến chính sách dân số do Văn phòng Ban Chấp hành Trung ương ban hành, giao nhiệm vụ cho Ủy ban Kiểm tra Trung ương tham mưu, sửa đổi Quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư liên quan đến việc xử lý vi phạm chính sách dân số và chủ động sửa đổi Hướng dẫn 05-HD/TW ngày 22/11/2022 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương theo hướng không xử lý kỷ luật trường hợp đảng viên sinh con thứ ba trở lên, đồng bộ với việc sửa đổi các quy định của pháp luật (không hồi tố những trường hợp đã xử lý kỷ luật).
Trên đây là tổng hợp văn bản quy định kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba và đề xuất thay đổi quy định kỷ luật này.
Lê Quang Nhật Minh