Hình thức kiểm soát, thanh toán khoản chi thường xuyên từ NSNN qua Kho bạc Nhà nước

Hình thức kiểm soát, thanh toán khoản chi thường xuyên từ NSNN qua Kho bạc Nhà nước

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Ngân sách nhà nước là gì?

Theo khoản 14 Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước 2015 thì ngân sách nhà nước (NSNN) là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

2. Điều kiện chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước

Điều kiện chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước theo Điều 2 Thông tư 62/2020/TT-BTC như sau:

Chi ngân sách nhà nước chỉ được thực hiện khi đảm bảo điều kiện:

- Chi ngân sách nhà nước theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật Ngân sách nhà nước 2015:

Chi ngân sách nhà nước chỉ được thực hiện khi đã có trong dự toán ngân sách được giao, trừ trường hợp quy định tại Điều 51 Luật Ngân sách nhà nước 2015; đã được thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư hoặc người được ủy quyền quyết định chi và đáp ứng các điều kiện trong từng trường hợp sau đây:

+ Đối với chi đầu tư xây dựng cơ bản phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công và xây dựng;

+ Đối với chi thường xuyên phải bảo đảm đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi ngân sách do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định; 

Trường hợp các cơ quan, đơn vị đã được cấp có thẩm quyền cho phép thực hiện theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế và kinh phí thì thực hiện theo quy chế chi tiêu nội bộ và phù hợp với dự toán được giao tự chủ;

+ Đối với chi dự trữ quốc gia phải bảo đảm các điều kiện theo quy định của pháp luật về dự trữ quốc gia;

+ Đối với những gói thầu thuộc các nhiệm vụ, chương trình, dự án cần phải đấu thầu để lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp phải tổ chức đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu;

+ Đối với những khoản chi cho công việc thực hiện theo phương thức Nhà nước đặt hàng, giao kế hoạch phải theo quy định về giá hoặc phí và lệ phí do cơ quan có thẩm quyền ban hành.

- Có đủ hồ sơ theo quy định tại Nghị định 11/2020/NĐ-CP và hồ sơ đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ theo quy định của pháp luật hiện hành.

3. Nguyên tắc kiểm soát, thanh toán qua Kho bạc Nhà nước

Nguyên tắc kiểm soát, thanh toán qua Kho bạc Nhà nước theo Điều 3 Thông tư 62/2020/TT-BTC như sau:

- Các khoản chi ngân sách nhà nước phải đáp ứng điều kiện chi ngân sách nhà nước theo quy định tại mục 2.

- Chi ngân sách nhà nước thực hiện theo nguyên tắc thanh toán trực tiếp từ Kho bạc Nhà nước cho người hưởng lương, phụ cấp, trợ cấp và người cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

Trường hợp một số khoản chi chưa có đủ điều kiện thực hiện việc thanh toán trực tiếp từ Kho bạc Nhà nước, đơn vị sử dụng ngân sách được tạm ứng kinh phí để chủ động chi theo dự toán được giao, sau đó đơn vị thanh toán với Kho bạc Nhà nước theo đúng quy định tại Điều 7 Thông tư 62/2020/TT-BTC.

- Chi ngân sách nhà nước được hạch toán bằng Đồng Việt Nam. Trường hợp các khoản thu, chi ngân sách nhà nước bằng ngoại tệ thì được quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá hạch toán do cơ quan có thẩm quyền quy định để hạch toán thu, chi ngân sách nhà nước tại thời điểm phát sinh.

- Các khoản chi tạm ứng và thanh toán bằng tiền mặt phải đúng theo quy định tại Thông tư 13/2017/TT-BTC và Thông tư 136/2018/TT-BTC.

- Trường hợp các khoản chi ngân sách nhà nước thực hiện bằng hình thức giao dịch điện tử qua Trang thông tin dịch vụ công của Kho bạc Nhà nước, việc kiểm soát, thanh toán của Kho bạc Nhà nước phải tuân thủ quy định về giao dịch điện tử trong hoạt động nghiệp vụ Kho bạc Nhà nước theo quy định tại Nghị định 165/2018/NĐ-CP; Nghị định 11/2020/NĐ-CP.

4. Hình thức kiểm soát, thanh toán khoản chi thường xuyên từ NSNN qua Kho bạc Nhà nước

Hình thức kiểm soát, thanh toán khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước theo Điều 4 Thông tư 62/2020/TT-BTC thì Kho bạc Nhà nước thực hiện kiểm soát, thanh toán các khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước theo các hình thức sau:

* Thanh toán trước, kiểm soát sau:

- Thanh toán trước, kiểm soát sau là hình thức thanh toán áp dụng đối với từng lần thanh toán của các hợp đồng thanh toán nhiều lần, trừ lần thanh toán cuối cùng;

Trong đó, Kho bạc Nhà nước tiếp nhận hồ sơ và làm thủ tục thanh toán cho đối tượng thụ hưởng trong thời hạn 01 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, hợp pháp; đồng thời, gửi 01 chứng từ báo Nợ cho đơn vị để xác nhận đã thực hiện thanh toán, gửi 01 chứng từ báo Có cho đơn vị (nếu đơn vị thụ hưởng mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước).

- Trong thời hạn 01 ngày làm việc kể từ ngày thanh toán Kho bạc Nhà nước thực hiện kiểm soát hồ sơ theo chế độ quy định.

- Trường hợp sau khi kiểm soát phát hiện khoản chi không đảm bảo đúng chế độ quy định, Kho bạc Nhà nước có văn bản thông báo kết quả kiểm soát chi (theo mẫu số 01 kèm theo Thông tư 62/2020/TT-BTC) gửi đơn vị sử dụng ngân sách;

Mẫu số 01

Sau đó thực hiện xử lý thu hồi giảm trừ giá trị thanh toán vào lần thanh toán liền kề tiếp theo, trường hợp lần thanh toán liền kề tiếp theo không đủ khối lượng hoàn thành/dự toán để giảm trừ thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Thông tư 62/2020/TT-BTC.

* Kiểm soát trước, thanh toán sau:

Kiểm soát trước, thanh toán sau là hình thức thanh toán áp dụng đối với tất cả các khoản chi (trừ trường hợp đã áp dụng theo hình thức thanh toán trước, kiểm soát sau theo quy định tại khoản 1 Điều 4 Thông tư 62/2020/TT-BTC); 

Trong đó, Kho bạc Nhà nước thực hiện kiểm soát, thanh toán trong thời gian 02 ngày làm việc sau khi nhận đầy đủ hồ sơ hợp pháp, hợp lệ theo quy định.