Tại đây, bà Hillary Clinton nhấn mạnh sự phát triển mạnh mẽ trong quan hệ kinh tế, thương mại, giáo dục giữa hai nước đang khích lệ các doanh nghiệp Mỹ đầu tư vào thị trường VN.

Tổng bí thư đánh giá cao vai trò tích cực của cá nhân bà bộ trưởng và phu quân - cựu tổng thống Bill Clinton - trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton - Ảnh: V.Dũng

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ngoại trưởng Clinton cũng trao đổi về một số vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề duy trì hòa bình, ổn định tại khu vực. Hai bên khẳng định tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác tại các diễn đàn quốc tế và khu vực.

Hướng tới đối tác chiến lược

Tại buổi gặp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Bộ Ngoại giao VN cho hay Ngoại trưởng Clinton đánh giá cao những thành tựu mà VN đã đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội. Bà bày tỏ sự vui mừng trước những bước phát triển trong quan hệ hai nước trên các lĩnh vực hợp tác song phương cũng như trên các diễn đàn khu vực và quốc tế; và cho rằng hai bên cần tiếp tục trao đổi về việc nâng tầm quan hệ hướng tới đối tác chiến lược.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh hai nước cần tiếp tục nỗ lực tăng cường quan hệ song phương trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng cùng có lợi, đóng góp vào hòa bình, ổn định và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Ngoại trưởng Clinton cũng trao đổi về những diễn biến gần đây ở biển Đông và hợp tác tiểu vùng sông Mekong. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác, đảm bảo tự do an ninh, an toàn hàng hải ở biển Đông; khẳng định những tranh chấp chủ quyền ở biển Đông cần được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), nghiêm túc thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC) hướng tới Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên biển Đông (COC).

Ngoại trưởng Clinton bày tỏ quan ngại về những diễn biến vừa qua ở biển Đông, khẳng định Chính phủ Mỹ ủng hộ mạnh mẽ quyền của các quốc gia ven biển trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo UNCLOS.

Cùng chia sẻ nhiều lợi ích chiến lược

Mở đầu phần họp báo chung với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao VN Phạm Bình Minh, bà Hillary Clinton nói: “Thật tuyệt vời khi được quay lại VN và tôi rất cảm kích có cơ hội để tái khẳng định quan hệ đối tác đang lớn mạnh và cùng có lợi giữa hai nước”.

Ấn tượng về những tiến bộ to lớn trong quan hệ hai bên kể từ khi bình thường hóa quan hệ năm 1995, Ngoại trưởng Clinton cho biết hai bên đang hợp tác trên mọi phương diện, từ an ninh hàng hải, giải trừ vũ khí, y tế công cộng, cứu trợ thiên tai tới thúc đẩy thương mại, an ninh và tăng trưởng kinh tế.

Tại hội đàm, hai ngoại trưởng đã thảo luận việc giải quyết các vấn đề hậu quả chiến tranh như chất da cam, vật liệu nổ còn sót lại và tìm kiếm quân nhân mất tích ở cả hai phía. “VN đã nổi lên với vai trò dẫn dắt ở khu vực hạ lưu sông Mekong và Đông Nam Á. Mỹ và VN chia sẻ nhiều lợi ích chiến lược quan trọng” - bà nói.

Về vấn đề biển Đông, Ngoại trưởng Clinton nói Mỹ đánh giá cao đóng góp của VN vào việc giải quyết các tranh chấp theo con đường ngoại giao phối hợp cũng như vào việc giảm căng thẳng ở đây. Bà nói: “Chúng tôi trông đợi ASEAN sẽ có tiến triển nhanh chóng với Trung Quốc đối với một bộ quy tắc ứng xử hữu hiệu nhằm đảm bảo là khi phát sinh thách thức, các thách thức đó sẽ được quản lý và giải quyết một cách hòa bình theo một quy trình đồng thuận, phù hợp với các nguyên tắc đã được thiết lập trong luật pháp quốc tế”.

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tại buổi gặp gỡ và nói chuyện với các cựu sinh viên chương trình Fulbright tại Trường đại học Ngoại thương - Ảnh: V.DŨNG

Mỹ sẽ trở thành nhà đầu tư số 1 tại VN

Quan hệ đầu tư - thương mại cũng là một điểm nhấn khác trong chuyến thăm lần thứ ba của Ngoại trưởng Clinton cùng với một phái đoàn thương mại gồm khoảng 20 doanh nghiệp hàng đầu của Mỹ.

Trao đổi thương mại hai chiều Việt - Mỹ từ chỗ chỉ có vài chục triệu USD năm 1995 đã tăng lên mức 22 tỉ USD năm 2011, gấp khoảng 47 lần.

“Còn nhiều tiềm năng để phát triển trên các lĩnh vực kinh tế - thương mại - đầu tư. Mong rằng thời gian tới, Mỹ sẽ trở thành nhà đầu tư số 1 tại VN và thương mại giữa hai nước sẽ tiếp tục tăng trưởng khi VN, Mỹ cùng các thành viên Hiệp định xuyên Thái Bình Dương (TPP) hoàn tất thương lượng, mở ra cơ hội tăng cường thương mại, kinh tế giữa hai nước” - Bộ trưởng Phạm Bình Minh nói. VN và Mỹ đều đang hi vọng sẽ mở rộng được quan hệ thông qua hiệp định TPP mà Ngoại trưởng Clinton kỳ vọng sẽ hoàn tất đàm phán vào cuối năm nay.

Về hậu quả chất da cam/dioxin, Ngoại trưởng Clinton cho biết bà đang nỗ lực để Mỹ giải quyết vấn đề này. Ngoài việc Mỹ tăng nguồn tài chính, hai nước cũng thảo luận khả năng có một kế hoạch dài hạn trong tương lai. “Bộ trưởng (Phạm Bình Minh - PV) cũng đề cập ý tưởng đưa sự tham gia của khu vực tư nhân vào các nỗ lực khắc phục và chắc chắn chúng tôi sẽ khai thác điều đó trong các thảo luận hiện đang diễn ra” - bà Clinton nói.

Dịp này bà cũng bày tỏ sự cảm kích vì phía VN đã quyết định mở thêm các địa điểm khai quật tìm kiếm hài cốt quân nhân Mỹ mất tích trong chuyến thăm VN đầu tháng 6 vừa qua của Bộ trưởng Quốc phòng Panetta. Bà nói: “Khi tôi thăm VN cùng chồng khi đó là tổng thống vào năm 2000, tôi đã chứng kiến nỗ lực của các nhóm làm việc chung Việt - Mỹ và tôi vô cùng cảm động bởi điều đó, và chúng tôi muốn tiếp tục công việc này”.

Cho đến nay, hai nước đã hồi hương hài cốt của khoảng 700 quân nhân Mỹ và vẫn còn khoảng 1.300 người mất tích. Phía Mỹ cũng bày tỏ mong muốn hỗ trợ VN tìm kiếm hài cốt quân nhân VN. “Vẫn còn nhiều việc chúng ta phải làm và chúng tôi muốn tập trung hết sức (vào việc này - PV) trong các nỗ lực tiếp theo” - Ngoại trưởng Clinton nói.

HƯƠNG GIANG

“Nhà ngoại giao siêu sao nhạc rock đầu tiên”

Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ (AmCham) kiêm chủ tịch Hội đồng kinh doanh Mỹ - ASEAN Hank Tomlinson giới thiệu vui về Ngoại trưởng Mỹ Clinton để nói “chỉ cần nhắc đến tên riêng Hillary của bà là ai cũng biết đấy là ai”!

Lời giới thiệu của ông Tomlinson đã làm không khí hào hứng của hàng trăm doanh nghiệp VN và Mỹ thêm phần thư giãn khi đợi đến phần phát biểu của Ngoại trưởng Clinton tại khách sạn Hilton Hanoi chiều tối 10-7 sau khi bà kết thúc hàng loạt cuộc gặp gỡ với lãnh đạo cấp cao VN trước đó.

“Không hề nghi ngờ gì nữa, các công ty Mỹ rất muốn đầu tư hơn nữa vào châu Á và đáp ứng nhu cầu của tầng lớp trung lưu đang lớn mạnh của châu Á” - ngoại trưởng Mỹ khẳng định.

Bà nói VN là ví dụ tuyệt vời mà hai nước VN và Mỹ có thể cùng tăng trưởng trong môi trường hai bên cùng có lợi và bày tỏ mong mỏi Chính phủ VN làm hết sức mình để giải phóng sức mạnh đầy đủ của khu vực tư nhân.

Tại buổi nói chuyện, Ngoại trưởng Clinton cũng chứng kiến việc Công ty General Electric (GE) ký kết hợp đồng cung cấp thiết bị trị giá 16,5 triệu USD với Công ty Truyền tải điện 4 để tăng gấp đôi năng lực truyền dẫn điện hiện nay của VN.

H.GIANG - V.V.T.