Trả lời Tuổi Trẻ Online bên lề hội nghị buổi sáng, ông Phạm Quang Vinh, trợ lý bộ trưởng ngoại giao, trưởng đoàn quan chức cao cấp tại ASEAN của Việt Nam, cho biết cuộc họp hôm nay là tập quán mà ASEAN luôn phối hợp để chuẩn bị trước khi bàn với các đối tác.

Ông Phạm Quang Vinh, trợ lý bộ trưởng ngoại giao, trưởng đoàn quan chức cao cấp tại ASEAN của Việt Nam, trả lời phỏng vấn của báo chí sáng 18-7-2011 tại trung tâm hội nghị quốc tế ở Nua Dua, Bali, Indonesia - Ảnh: K.L.

Ông Phạm Quang Vinh, trợ lý bộ trưởng ngoại giao, trưởng đoàn quan chức cao cấp tại ASEAN của Việt Nam, trả lời phỏng vấn của báo chí sáng 18-7-2011 tại trung tâm hội nghị quốc tế ở Nua Dua, Bali, Indonesia - Ảnh: K.L.

“Chủ đề trọng tâm trong nội bộ ASEAN được bàn thảo lần này là câu chuyện xây dựng cộng đồng, triển khai tiếp các quyết định cấp cao của ASEAN 18 hồi tháng 5-2011” - ông nói.

Nổi lên trong các quyết định của ASEAN 18, theo ông Vinh, là đặt ra lộ trình với những mục tiêu cụ thể cho từng năm, thúc đẩy thực hiện hiến chương, xây dựng cơ chế để đảm bảo thực hiện hiến chương, trong đó có tiếp tục củng cố và hoàn thiện các cơ chế giải quyết tranh chấp; tiếp tục nỗ lực đã đạt được từ năm 2010, trong đó có kế hoạch tổng thể để tăng cường kết nối trong ASEAN trên tất cả các lĩnh vực và kết nối ASEAN với Đông Á nói chung”.

Ông Vinh cho biết một thách thức lớn với ASEAN hiện nay là khả năng ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống, trong đó nổi lên là vấn đề ứng phó với thảm họa thiên tai.

“Nếu nhìn lại một loạt thiên tai vừa qua có thể thấy nhu cầu trong khối ASEAN cũng như ASEAN và các đối tác phải tăng cường hơn nữa hiệu quả của các cơ chế hợp tác”.

Ngoài ra, việc đảm bảo an ninh hàng hải cũng được đề cập trong cuộc họp ngày 18-7. “ASEAN năm ngoái đã thành lập Diễn đàn an ninh biển và ASEAN để nghiên cứu tất cả các mặt hợp tác có thể có, từ khoa học kỹ thuật, phòng chống thiên tai, phòng chống thảm họa cũng như cướp biển. Tất cả vấn đề đó ASEAN sẽ tiếp tục bàn”.

Theo ông Vinh, các bên trong ASEAN và đối tác sẽ bàn bạc để xây dựng một cấu trúc khu vực nhằm bảo đảm hòa bình ổn định an ninh ở khu vực này, lấy ASEAN làm trung tâm.

“Trong các câu chuyện đó, có chuyện hợp tác để giải quyết các thách thức đặt ra, đồng thời tăng cường hiệu quả các cơ chế hiện có theo các chuẩn mực”.

Dự kiến hội nghị lần này sẽ chuẩn bị để cuối năm trình hội nghị cấp cao Đông Á một tuyên bố về nguyên tắc điều chỉnh các mối quan hệ cùng có lợi với nhau.

"Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) là văn bản rất quan trọng mà ASEAN đã ký với Trung Quốc - ông nói - Lần này, các nước ASEAN đã nhất trí với nhau phải tiếp tục thúc đẩy vì hòa bình, ổn định và an ninh an toàn hàng hải, vì giải pháp giải quyết các tranh chấp bằng hòa bình, đồng thời nhấn mạnh các nguyên tắc là phải tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về luật biển (UNCLOS)".

Ông cũng cho biết ASEAN sẽ bắt đầu bàn khả năng ra đời Bộ quy tắc về ứng xử ở biển Đông (COC).

Đại sứ, trưởng phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại ASEAN Vũ Đăng Dũng cho Tuổi Trẻ biết trong khuôn khổ hội nghị lần này, trưởng đoàn Việt Nam, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng ngoại giao Phạm Gia Khiêm sẽ có cuộc gặp song phương với trưởng đoàn của Trung Quốc và các nước đối thoại khác như Mỹ, Canada, Nhật…

Từ ngày 19 đến 23-7-2011, tại Indonesia sẽ diễn ra Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần 44 và Diễn đàn khu vực ASEAN lần 18. Đây là các sự kiện quan trọng để các bộ trưởng ngoại giao bàn bạc, thảo luận về những vấn đề của khu vực và thế giới, chuẩn bị các hội nghị cấp cao của ASEAN cuối năm 2011. 

KHỔNG LOAN (từ Bali, Indonesia)