Các trường hợp sử dụng tác phẩm không phải trả tiền bản quyền theo đề xuất mới

Dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi

Đề xuất thêm trường hợp sử dụng tác phẩm không phải trả tiền bản quyền (Ảnh minh họa)

Theo đó, đề xuất sửa đổi Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (Các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép chủ sở hữu quyền tác giả, không phải trả tiền bản quyền).

Cụ thể, các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép chủ sở hữu quyền tác giả, không phải trả tiền bản quyền bao gồm:

- Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy, học tập của cá nhân và không nhằm mục đích thương mại. Quy định này không áp dụng trong trường hợp sao chép bằng thiết bị sao chép tự động và các thiết bị sao chụp khác được cài đặt để sử dụng công cộng;

(Hiện hành, tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân).

- Sao chép tác phẩm để có thông tin hoặc làm tài liệu dùng trong hoạt động nội bộ của các cơ quan nhà nước và không nhằm mục đích thương mại;

-  Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận, giới thiệu hoặc minh họa trong tác phẩm của mình;

(Hiện hành, trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình).

- Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát sóng, phim tài liệu;

(Hiện hành, trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu).

- Trích dẫn hợp lý tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả và không nhằm mục đích thương mại;

- Sao chép tác phẩm trong hoạt động thư viện bao gồm:

+ Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện để bảo quản, không nhằm mục đích thương mại. Bản sao này phải được đánh dấu là bản sao lưu trữ và và giới hạn đối tượng tiếp cận theo quy định của Chính phủ;

+ Sao chép hợp lý một phần tác phẩm cho người khác phục vụ nghiên cứu, học tập không nhằm mục đích thương mại. Trong trường hợp này, thư viện thực hiện việc sao chép tác phẩm phải kèm theo thông báo về quyền tác giả;

+ Sao chép hoặc truyền tải tác phẩm được lưu giữ để sử dụng trong các thư viện liên quan thông qua mạng máy tính, với điều kiện số lượng người sử dụng tại cùng một thời điểm không vượt quá số lượng bản sao của tác phẩm do các thư viện nói trên nắm giữ, trừ trường hợp được chủ sở hữu quyền cho phép. Quy định này không áp dụng trong trường hợp tác phẩm đã được cung cấp dưới dạng kỹ thuật số.

Trường hợp thư viện sao chép hoặc truyền đạt tác phẩm dưới dạng kỹ thuật số theo quy định tại điểm này phải áp dụng các biện pháp để ngăn chặn hành vi xâm phạm quyền tác giả;

(Hiện hành, sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu).

- Biểu diễn tác phẩm sân khấu, âm nhạc, múa và các loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hoá, hoạt động tuyên truyền cổ động không nhằm mục đích thương mại;

(Hiện hành, biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hoá, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào).

- Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó;

- Chuyển định dạng tác phẩm sang chữ nổi hoặc định dạng khác dễ tiếp cận cho người khiếm thị, người khuyết tật về thị giác và người khuyết tật khác. Việc sao chép, phân phối, truyền đạt tác phẩm đã được chuyển định dạng này thực hiện trên cơ sở giấy phép của tổ chức được ủy quyền theo quy định của Chính phủ;

(Hiện hành, chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị).

- Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng;

- Sao chép bằng cách đăng tải lại trên báo, ấn phẩm định kỳ, phát sóng hoặc truyền hữu tuyến tới công chúng những tác phẩm báo chí có tính chất thời sự đã đăng tải trên báo chí hoặc ấn phẩm định kỳ hoặc các chương trình phát sóng có cùng tính chất tương tự, trừ trường hợp chủ sở hữu quyền tác giả tuyên bố giữ lại các quyền này khi đăng tải tác phẩm;

- Sao chép bằng cách đăng tải lại trên báo, ấn phẩm định kỳ, phát sóng hoặc các hình thức truyền thông khác tới công chúng những bài giảng, bài phát biểu, bài nói khác được trình bày trước công chúng trong phạm vi phù hợp với mục đích thông tin;

- Chụp ảnh, ghi âm, ghi hình, phát sóng sự kiện nhằm mục đích đưa tin thời sự trong đó có sử dụng tác phẩm được nghe thấy, nhìn thấy trong sự kiện đó;

(Hiện hành, ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy).

- Sử dụng tác phẩm để minh họa trong các ấn phẩm, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng nhằm mục đích giảng dạy. Việc sử dụng này có thể bao gồm việc cung cấp trong mạng máy tính nội bộ với điều kiện phải có các biện pháp kỹ thuật để đảm bảo chỉ học sinh, sinh viên theo học và giáo viên của họ mới có thể tiếp cận các tác phẩm đó.

** Tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm quy định nêu trên không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả; phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.

Việc sao chép quy định nêu trên không áp dụng đối với tác phẩm kiến trúc, tác phẩm tạo hình, chương trình máy tính.

Việc sửa đổi, bổ sung một số quy định về sử dụng tác phẩm nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy, học tập của cá nhân; sử dụng để có thông tin hoặc làm tài liệu dùng trong hoạt động nội bộ của cơ quan Nhà nước và không nhằm mục đích thương mại; sử dụng trong hoạt động thư viện; sử dụng cho người khiếm thị, người khuyết tật về thị giác và người khuyết tật khác;... để đảm bảo thực thi cam kết quốc tế. Đồng thời cân bằng lợi ích giữa chủ thể quyền tác giả và công chúng hưởng thụ tiếp cận tác phẩm để tiếp tục nghiên cứu, học tập, sáng tạo;...

Xem chi tiết nội dung tại Dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi.

>>> Xem thêm: Ghi âm sách tải lên youtube có vi phạm bản quyền về sao chép tác phẩm hay không? Mức phạt hành chính đối với hành vi này là bao nhiêu?

Nếu không đăng ký bản quyền với tác phẩm thì quyền tác giả có được bảo hộ? Cơ quan chịu trách nhiệm cấp phép bản quyền có quyền từ chối việc đăng ký tác giả trong trường hợp nào?

Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu có phải trả tiền nhuận bút, thù lao không?

Châu Thanh