Kính
gửi:
|
- Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương;
- Các bệnh viện, viện có giường bệnh trực thuộc Bộ Y tế;
- Các cơ sở đăng ký lưu hành thuốc tại Việt Nam.
|
Trong thời gian qua, các Cơ quan quản
lý Dược phẩm trên thế giới đã tiến hành phân tích, đánh giá độ an toàn trên tim
mạch khi sử dụng các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) và không phải
aspirin. Trên cơ sở các kết quả nghiên cứu và phân tích, các Cơ quan Quản lý Dược
phẩm trên thế giới (US FDA, EMA, TGA, Health Canada, HSA, ...) đã yêu cầu cập nhật nhãn thuốc
và tờ hướng dẫn sử dụng của các NSAIDs không phải aspirin để tăng cường cảnh
báo về việc làm tăng nguy cơ xuất hiện biến cố huyết khối tim mạch nghiêm trọng,
bao gồm cả nhồi máu cơ tim và đột quỵ, có thể dẫn đến tử
vong cũng như khuyến cáo sử dụng các NSAIDs không phải
aspirin ở mức liều hàng ngày thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có
thể.
Ngày 14/12/2015, Cục Quản lý Dược đã
ban hành công văn số 22982/QLD-TT cung cấp các thông tin cho cán bộ y tế về độ
an toàn của thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) và không phải là aspirin.
Căn cứ vào kết luận của Hội đồng Tư vấn cấp số đăng ký lưu hành thuốc
- Bộ Y tế, để đảm bảo mục tiêu sử dụng thuốc hợp lý, an toàn và hiệu quả, Cục
Quản lý Dược yêu cầu:
I. Đối với Sở Y tế
các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các Bệnh viện, Viện có giường bệnh
trực thuộc Bộ Y tế:
Tiếp tục thông báo cho các cơ sở khám
chữa bệnh, các đơn vị kinh doanh dược phẩm trên địa bàn các thông tin cảnh báo
về biến cố trên
tim mạch liên quan đến việc sử dụng các NSAIDs không phải
aspirin nêu tại công văn số 22982/QLD-TT ngày 14/12/2015 của
Cục Quản lý Dược và các thông tin, hướng dẫn nêu tại Phụ lục I, II, III đính
kèm công văn này; đồng thời tăng cường thực hiện việc theo
dõi tác dụng không mong muốn của thuốc
trong quá trình sử dụng và lưu hành; gửi báo cáo ADR (nếu
có) về Trung tâm Quốc gia về thông tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của
thuốc (13-15 Lê Thánh Tông, Hà Nội) hoặc Trung tâm khu vực về thông
tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của thuốc TP. Hồ Chí Minh (201B Nguyễn
Chí Thanh, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh).
II. Đối với các
công ty đăng ký, sản xuất:
1. Đối Với các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) và không phải là aspirin đã
được cấp phép lưu hành trên thị trường:
1.1. Trong vòng 03 tháng kể từ ngày
ký công văn này, yêu cầu công ty đăng ký, nhà sản xuất thực hiện việc cập nhật
nhãn và tờ hướng dẫn sử dụng thuốc như sau:
- Cập nhật, bổ sung thông tin trong mục:
cảnh báo và thận trọng, tác dụng không mong muốn trên nhãn và tờ hướng dẫn sử dụng
đối với các thuốc chống
viêm không steroid, không phải aspirin và diclofenac dùng đường toàn thân theo Phụ lục II đính kèm công văn này.
- Cập nhật, bổ sung thông tin trong mục:
liều dùng và cách dùng, chống chỉ định, cảnh báo và thận trọng, tác dụng không
mong muốn trên nhãn và tờ hướng dẫn sử dụng đối với các thuốc chứa
diclofenac dùng đường toàn thân theo Phụ lục III đính kèm công văn này.
1.2. Hình thức cập nhật: Công ty đăng
ký, sản xuất thực hiện việc tự cập nhật theo quy định Khoản 4 Điều
9 Thông tư số 44/2014/TT-BYT ngày 25/11/2014 của Bộ Y tế quy định việc đăng
ký thuốc.
2. Đối với các hồ sơ đăng ký thuốc
thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) và không phải aspirin đang chờ xét duyệt
tại Cục Quản lý Dược:
Cục Quản lý Dược chỉ xem xét cấp số
đăng ký sau khi công ty nộp tài liệu cập nhật nhãn và tờ hướng dẫn sử dụng thuốc
như đã nêu tại điểm 1.1 công văn này vào các phần có liên quan của hồ sơ và được
thẩm định đạt yêu cầu.
Cục Quản lý Dược thông báo để các đơn
vị biết và thực hiện ./.
Nơi nhận:
- Như trên;
- BT. Nguyễn Thị Kim Tiến (để b/c);
- Thứ trưởng Trương Quốc Cường (để b/c);
- Cục QLKCB, Thanh tra BYT (để phối hợp);
- Tổng Cục Hải quan - Bộ TC;
- Cục Quân Y - BQP; Cục Y tế - BCA; Cục Y tế Giao Thông vận tải - Bộ GTVT;
- BHXH Việt Nam;
- Tổng công ty Dược Việt Nam;
- Trung tâm DI & ADR Quốc gia;
- Bộ môn Dược lý - Trường ĐH Y Hà Nội;
- Các chuyên gia thẩm định hồ sơ đăng ký thuốc;
- Phòng QLKDD, Phòng QLTTQC (để thực hiện);
- VPC (để đưa lên Website); TC Dược∓
- Lưu VT, ĐKT.
|
KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Nguyễn Tất Đạt
|
PHỤ LỤC I
NGUY CƠ BIẾN CỐ TRÊN TIM MẠCH LIÊN QUAN ĐẾN
VIỆC SỬ DỤNG CÁC THUỐC CHỐNG VIÊM KHÔNG STEROID, KHÔNG PHẢI ASPIRIN
(Đính kèm theo công văn số 5749/QLD-ĐK
ngày 27/4/2017 của Cục Quản lý Dược)
1. Tổng quan về độ an toàn trên
tim mạch của các thuốc chống viêm không steroid và quyết định của các Cơ quan
Quản lý Dược phẩm trên thế giới
Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực
phẩm Hoa Kỳ (US.FDA):
Từ đầu những năm 2000, dữ liệu thu được
từ các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có cỡ mẫu đối chứng
lớn đã cho thấy nguy cơ huyết khối tim mạch khi sử dụng các thuốc chống viêm
không steroid (NSAIDs) ức chế chọn lọc trên COX-2. Tháng 9/2004, nhà sản xuất
Merck tự nguyện rút rofecoxib khỏi thị trường sau khi xác định được nguy cơ biến
cố tim mạch tăng lên khi sử dụng thuốc này trong thử nghiệm lâm sàng về hội chứng
đa polyp tuyến có tính chất gia đình. Đây được coi là điểm khởi đầu cho sự ra đời
của hàng loạt báo cáo tổng quan, phân tích gộp các thử nghiệm lâm sàng và
nghiên cứu dịch tễ dược học về tất cả các NSAIDs ức chế chọn
lọc trên COX-2 và không chọn lọc.
Ngày 9/7/2015, US.FDA tiếp tục thông báo
về việc tăng cường cảnh báo nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ khi sử dụng các
NSAIDs. US.FDA yêu cầu nhãn thuốc và tờ HDSD của tất cả các thuốc NSAIDs cần kê
đơn và không cần kê đơn (OTC) đều cần cập nhật để phản ánh một số thông tin
như: nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ có thể xuất hiện sớm trong vài tuần đầu tiên sử dụng NSAIDs; nguy cơ này tăng lên khi sử dụng NSAIDs liều cao
và kéo dài. Có quan niệm cho thấy tất cả các NSAIDs đều có nguy cơ tương tự
nhau. Tuy nhiên, theo US.FDA, chưa có đầy đủ bằng chứng để
có thể xác định chắc chắn NSAID cụ thể nào có nguy cơ cao hơn hay thấp hơn
NSAID khác. NSAIDs có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim
hoặc đột quỵ ở bệnh nhân mắc kèm hoặc không mắc kèm bệnh
tim, có hoặc không có các yếu tố nguy cơ xuất hiện bệnh tim, với tỷ lệ ước đoán
khác nhau giữa các nghiên cứu, phụ thuộc vào loại thuốc và liều thuốc đã sử dụng.
Tháng 11/2016, kết quả của thử nghiệm
lâm sàng PRECISION mới được công bố. Đây là một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên,
mù đôi, có đối chứng, các nhóm sử dụng thuốc song song nhằm
đánh giá độ an toàn trên tim mạch của celecoxib, ibuprofen
hoặc naproxen trong điều trị thoái hóa khớp hoặc viêm khớp dạng thấp ở bệnh
nhân sẵn có hoặc có nguy cơ cao xuất hiện bệnh tim mạch
khi sử dụng các thuốc này. Kết quả cho thấy celecoxib sử dụng ở mức liều trung bình có độ an toàn trên tim mạch không
thua kém ibuprofen hoặc naproxen. Tuy nhiên, đa số bệnh nhân trong thử nghiệm PRECISON được sử dụng celecoxib ở liều 200
mg. Vì vậy kết quả của nghiên cứu chỉ phản ánh độ an toàn của việc sử dụng mức
liều trung bình của celecoxib mà không nghiên cứu đến ảnh
hưởng của việc sử dụng thuốc ở mức liều cao.
Cơ quan Quản lý Dược phẩm Châu Âu (EMA):
Năm 2005, Cơ quan Quản lý Dược phẩm
Châu Âu (EMA) cũng đã có một số động thái liên quan đến việc sử dụng các NSAIDs
chọn lọc và không chọn lọc. Kết luận của EMA có điểm khác
biệt so với US.FDA, cho rằng các thuốc ức chế chọn lọc COX-2 có nguy cơ huyết
khối tim mạch cao hơn so với các NSAIDs không chọn lọc. Do
có mối liên quan giữa nguy cơ tim mạch và việc sử dụng các NSAIDs ức chế chọn lọc
COX-2, các thuốc này được khuyến cáo sử dụng ở liều hàng ngày thấp nhất có hiệu
quả trong thời gian ngắn nhất có thể. Tuy nhiên, EMA cũng không loại trừ việc sử
dụng các NSAIDs không chọn lọc có liên quan đến sự tăng nhẹ nguy cơ huyết khối
tim mạch, đặc biệt ở bệnh nhân dùng liều cao, kéo dài.
Năm 2012, theo đề nghị của Cơ quan Quản
lý Dược phẩm Anh (MHRA) cùng với những phát hiện về độ an
toàn của các NSAIDs mới được công bố, Ủy ban đánh giá nguy
cơ Cảnh giác dược (PRAC) của EMA đã bắt đầu tiến hành rà soát lại dữ liệu về độ an toàn của
các NSAIDs. Trên cơ sở đó, PRAC khuyến cáo các biện pháp giảm thiểu nguy cơ huyết
khối tim mạch khi sử dụng các thuốc ức chế chọn lọc COX-2 cũng cần áp dụng cho
diclofenac. Hội đồng Châu Âu đã ra quyết định cuối cùng, áp dụng khuyến cáo trên với các thuốc chứa diclofenac trên toàn Châu Âu vào ngày 25/09/2013. Nguy cơ này cũng được cảnh báo với cả
nhóm thuốc và khuyến cáo tất cả các NSAIDs nên dùng liều hàng ngày thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể.
Cơ quan Quản lý Dược phẩm
Australia (TGA)
Năm 2012, Cơ quan Quản lý Dược phẩm
Australia (TGA) đã tiến hành phân tích dữ liệu về nguy cơ tim mạch trong y văn liên
quan đến việc sử dụng 8 thuốc NSAIDs được lưu hành tại Australia. Cơ quan này
cũng đồng quan điểm với US.FDA và EMA cho rằng việc sử dụng các thuốc ức chế
COX-2 và hầu hết các NSAIDs cổ điển đều làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch ở mức
trung bình tương tự nhau. Nhãn thuốc và tờ HDSD của các thuốc kê đơn có chứa
NSAIDs đang lưu hành ở Australia đều đã thể hiện được phù hợp và đầy đủ các bằng chứng hiện có về độ an toàn trên tim
mạch của các NSAIDs.
Cơ quan Quản lý Dược phẩm
Singapore (HSA):
Tại Singapore, Cơ quan Quản lý Dược
phẩm (HSA) đã giám sát chặt chẽ độ an toàn trên tim mạch khi sử dụng các NSAlDs
từ năm 2005. Ngay từ thời điểm đó, sau khi tiến hành đánh
giá cân bằng nguy cơ - lợi ích, HSA đã kết luận có sự tăng nhẹ nguy cơ tim mạch
liên quan đến việc sử dụng NSAIDs. Tương tự như các Cơ quan Quản lý Dược phẩm
khác, HSA nhận thấy trong những năm gần đây, các bằng chứng về việc sử dụng liều cao, kéo dài
diclofenac có liên quan đến sự tăng nguy cơ tim mạch được công bố ngày càng nhiều. Từ đó, HSA đưa ra một số khuyến cáo về việc sử dụng diclofenac dành cho cán bộ y tế để tăng cường độ an toàn khi sử dụng thuốc
này.
Cơ quan Quản lý Dược phẩm
Canada (Health Canada):
Năm 2013, Cơ quan Quản lý Dược phẩm
Canada (Health Canada) đã tiến hành một tổng quan phân tích về độ an toàn của
diclofenac dùng đường uống và đặt trực tràng. Kết luận của
cuộc rà soát này cho thấy việc sử dụng diclofenac có liên quan đến sự tăng nguy
cơ xuất hiện biến cố bất lợi liên quan đến tim và đột quỵ. Để giảm thiểu nguy cơ trên tim mạch liên quan đến sử dụng diclofenac, nhãn thuốc và tờ HDSD của các thuốc này ở Canada đã được cập
nhật thông tin trên. Tiếp theo hoạt Chất diclofenac, Health Canada cũng tiến hành một phân tích tổng quan dữ liệu về độ an toàn
của cả celecoxib. Health Canada cũng cho rằng khi celecoxi
được dùng theo khuyến cáo, hiệu quả của thuốc này hiện vẫn vượt trội nguy cơ Health Canada cũng đã rà soát cả độ an toàn trên tim mạch
liên quan đến việc sử dụng liều cao ibuprofen. Kết quả cho thấy việc sử dụng
các thuốc kê đơn chứa ibuprofen liều
cao (liều hàng ngày > 2400 mg) có liên quan đến tăng nguy cơ biến cố bất lợi liên quan đến
tim và đột quỵ, đặc biệt trên bệnh nhân có tiền sử hoặc có
các yếu tố nguy cơ xảy ra bệnh tim hoặc đột quỵ. Hiệu quả của ibuprofen hiện vẫn vượt trội nguy cơ do thuốc gây ra.
Dưa trên quyết định của các Cơ quan
Quản lý Dược phẩm trên thế giới, để
đảm bảo độ an toàn trên tim mạch, các cán bộ
y tế cần lưu ý các vấn đề sau khi sử dụng NSAIDs:
- Các thuốc chống viêm không steroid
(NSAIDs) có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện biến cố huyết khối tim mạch, bao gồm cả nhồi máu cơ tim và đột quỵ, có thể dẫn đến tử vong. Nguy cơ này
có thể xuất hiện sớm trong vài tuần đầu dùng thuốc và có thể tăng lên theo thời gian dùng thuốc. Nguy cơ huyết
khối tim mạch được ghi nhận chủ yếu ở liều
cao.
- Bác sĩ cần đánh giá định kỳ sự xuất hiện của các biến cố
tim mạch, ngay cả khi bệnh nhân không có các triệu chứng tim mạch trước
đó. Bệnh nhân cần được cảnh báo về
các triệu chứng của biến cố tim mạch nghiêm trọng và cần
thăm khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng này.
- Để giảm thiểu nguy cơ xuất hiện biến cố bất lợi, cần sử dụng NSAlDs ở liều hàng ngày thấp nhất có hiệu
quả trong thời gian ngắn nhất có thể.
- Các thử nghiệm lâm sàng và dịch tễ dược học cho thấy việc sử dụng diclofenac có liên
quan đến tăng nguy cơ xuất hiện biến cố huyết khối tim mạch (như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ), đặc biệt khi sử dụng
diclofenac ở liều cao (150 mg/ngày) và kéo dài. Vì vậy, riêng đối với
diclofenac, chống chỉ định diclofenac ở bệnh nhân suy tim
sung huyết (từ độ II đến độ IV theo phân độ chức năng của
suy tim theo Hội Tim New York - NYHA), bệnh tim thiếu máu
cục bộ, bệnh động mạch ngoại vi, bệnh
mạch máu não. Cần rất thận trọng khi
sử dụng diclofenac cho các bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ rõ ràng xuất hiện các biến cố tim mạch (như tăng huyết áp, tăng
lipid huyết thanh, đái tháo đường, nghiện thuốc lá)./.
PHỤ LỤC II
CÁC NỘI DUNG THAY ĐỔI, BỔ SUNG TRÊN NHÃN,
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CỦA CÁC THUỐC CHỐNG VIÊM KHÔNG STEROID, KHÔNG PHẢI ASPIRIN VÀ
DICLOFENAC DÙNG ĐƯỜNG TOÀN THÂN
(Đính kèm theo công văn số 5749/QLD-ĐK
ngày 27/4/2017 của Cục Quản lý Dược)
[Đối với tất cả các thuốc chống viêm
không steroid, không phải aspirin và diclofenac dùng đường
toàn thân, thông tin trên nhãn thuốc và tờ HDSD cần bổ sung để phản ánh các
thông tin được cung cấp dưới đây]
1. Cảnh báo và thận trọng
[...]
Nguy cơ huyết khối tim mạch:
Các thuốc chống viêm không steroid
(NSAIDs), không phải aspirin, dùng đường toàn thân, có thể làm tăng nguy cơ xuất
hiện biến cố huyết khối tim mạch, bao gồm cả nhồi máu cơ
tim và đột quỵ, có thể dẫn đến tử vong. Nguy cơ này có thể xuất hiện sớm trong
vài tuần đầu dùng thuốc và có thể tăng lên theo thời gian dùng thuốc. Nguy cơ
huyết khối tim mạch được ghi nhận chủ yếu ở liều cao.
Bác sĩ cần đánh giá định kỳ sự xuất
hiện của các biến cố tim mạch, ngay cả khi bệnh nhân không có các triệu chứng
tim mạch trước đó. Bệnh nhân cần được cảnh báo về các triệu chứng của biến cố
tim mạch nghiêm trọng và cần thăm khám bác sĩ ngay khi xuất
hiện các triệu chứng này.
Để giảm thiểu
nguy cơ xuất hiện biến cố bất lợi, cần sử dụng [tên thuốc] ở liều hàng ngày thấp
nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể.
[...]
2. Tác dụng không mong muốn
[...]
Nguy cơ huyết khối tim mạch (xem thêm
phần Cảnh báo và thận trọng)
[...]
./.
PHỤ LỤC III
CÁC NỘI DUNG THAY ĐỔI, BỔ SUNG TRÊN HƯỚNG
DẪN SỬ DỤNG CỦA CÁC THUỐC CHỨA DICLOFENAC DÙNG ĐƯỜNG TOÀN THÂN
(Đính kèm theo công văn số 5749/QLD-ĐK ngày
27/4/2017 của Cục Quản lý Dược)
[Đối với tất cả các thuốc chứa
diclofenac dùng đường toàn thân (đường uống, tiêm và đặt
trực tràng), thông tin trên nhãn thuốc và tờ HDSD cần bổ sung để phản ánh các thông tin được cung cấp dưới đây]
1. Liều dùng và cách dùng
[...]
Để giảm thiểu nguy cơ xuất hiện biến
cố bất lợi, cần sử dụng [tên thuốc] ở
liều hàng ngày thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn
nhất có thể (xem thêm phần Cảnh báo
và thận trọng).
[...]
2. Chống chỉ định
[...]
Bệnh nhân suy
tim sung huyết (từ độ II đến độ IV theo phân độ chức năng của suy tim theo Hội
Tim New York - NYHA), bệnh tim thiếu máu cục bộ, bệnh động mạch ngoại vi, bệnh
mạch máu não.
[...]
3. Cảnh báo và thận trọng
[...]
Nguy cơ huyết khối tim mạch:
Các thuốc chống
viêm không steroid (NSAIDs), không phải aspirin, dùng đường toàn thân có thể
làm tăng nguy cơ xuất hiện biến cố huyết khối tim mạch, bao gồm cả nhồi máu cơ tim và đột quỵ, có thể dẫn đến tử vong. Nguy cơ này có thể xuất
hiện sớm trong vài tuần đầu dùng thuốc và có thể tăng lên theo thời gian dùng
thuốc. Nguy cơ huyết khối tim mạch được ghi nhận chủ yếu ở
liều cao.
Bác sĩ cần đánh giá định kỳ sự xuất
hiện của các biến cố tim mạch, ngay cả khi bệnh nhân không có các triệu chứng tim mạch trước đó. Bệnh nhân cần được
cảnh báo về các triệu chứng của biến cố tim mạch nghiêm trọng
và cần thăm khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng
này.
Để giảm thiểu
nguy cơ xuất hiện biến cố bất lợi, cần sử dụng [tên thuốc] ở liều hàng
ngày thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể.
Cần cân nhắc cẩn
thận khi sử dụng diclofenac cho bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ xuất hiện các
biến cố tim mạch rõ rệt (như tăng huyết áp, tăng lipid huyết thanh, đái tháo đường, nghiện thuốc lá).
[...]
4. Tác dụng không mong muốn
[...]
Nguy cơ huyết khối tim mạch: Các thử
nghiệm lâm sàng và dịch tễ dược học
cho thấy việc sử dụng diclofenac có liên quan đến tăng
nguy cơ xuất hiện biến cố huyết khối
tim mạch (như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ), đặc biệt khi sử dụng diclofenac ở
liều cao (150 mg/ngày) và kéo dài (xem thêm phần Cảnh báo và thận trọng)
[...]./.