Thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024

Chào anh, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024

Theo Điểm b Khoản 1 Điều 89 Luật Đất đai 2024 quy định cụ thể thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế như sau:

- Thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế được thực hiện trong giờ hành chính.

- Không thực hiện cưỡng chế trong thời gian:

+ Từ 10 giờ đêm ngày hôm trước đến 06 giờ sáng ngày hôm sau;

+ Các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật, ngày lễ theo truyền thống của đồng bào dân tộc;

+ Trong thời gian 15 ngày trước và sau thời gian nghỉ Tết Âm lịch;

+ Các trường hợp đặc biệt khác làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phong tục, tập quán tại địa phương.

Theo đó, tại Điểm b Khoản 1 Điều 70 Luật Đất đai 2013 chỉ quy định thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế được thực hiện trong giờ hành chính.

Như vậy, Luật Đất đai 2024 đã quy định cụ thể về thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế thu hồi đất như khung giờ không được cưỡng chế, không được cưỡng chế trong các ngày nghỉ, ngày lễ... Quy định này nhằm bảo đảm quyền lợi của người bị cưỡng chế và hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống bình thường của người dân.

2. Trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất thực hiện thế nào?

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 89 Luật Đất đai 2024 thì trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất thực hiện như sau:

- Trước khi tiến hành cưỡng chế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Ban cưỡng chế thu hồi đất, bao gồm:

+ Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện là trưởng ban;

+ Đại diện các cơ quan có chức năng thanh tra, tư pháp, tài nguyên và môi trường, xây dựng;

+ Đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

+ Đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi là thành viên;

+ Các thành viên khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định.

- Ban cưỡng chế thu hồi đất vận động, thuyết phục, đối thoại với người bị cưỡng chế; nếu người bị cưỡng chế chấp hành thì Ban cưỡng chế thu hồi đất lập biên bản ghi nhận sự chấp hành. Việc bàn giao đất được thực hiện chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày lập biên bản.

+ Trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì Ban cưỡng chế thu hồi đất tổ chức thực hiện cưỡng chế;

- Ban cưỡng chế thu hồi đất có quyền buộc người bị cưỡng chế và những người có liên quan phải ra khỏi khu đất cưỡng chế, tự chuyển tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế; nếu không thực hiện thì Ban cưỡng chế thu hồi đất có trách nhiệm di chuyển người bị cưỡng chế và người có liên quan cùng tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế.

+ Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận tài sản thì Ban cưỡng chế thu hồi đất phải lập biên bản, tổ chức thực hiện bảo quản tài sản theo quy định của pháp luật và thông báo cho người có tài sản nhận lại tài sản;

- Ban cưỡng chế thu hồi đất mời đại diện Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam cấp huyện tham gia giám sát việc cưỡng chế thu hồi đất.

Theo đó, tại Khoản 4 Điều 71 Luật Đất đai 2013 quy định trình tự, thủ tục thực hiện cưỡng chế thu hồi đất như sau:

4. Trình tự, thủ tục thực hiện cưỡng chế thu hồi đất:

a) Trước khi tiến hành cưỡng chế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Ban thực hiện cưỡng chế;

b) Ban thực hiện cưỡng chế vận động, thuyết phục, đối thoại với người bị cưỡng chế; nếu người bị cưỡng chế chấp hành thì Ban thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận sự chấp hành. Việc bàn giao đất được thực hiện chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày lập biên bản.

Trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì Ban thực hiện cưỡng chế tổ chức thực hiện cưỡng chế;

c) Ban thực hiện cưỡng chế có quyền buộc người bị cưỡng chế và những người có liên quan phải ra khỏi khu đất cưỡng chế, tự chuyển tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế; nếu không thực hiện thì Ban thực hiện cưỡng chế có trách nhiệm di chuyển người bị cưỡng chế và người có liên quan cùng tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế.

Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận tài sản thì Ban thực hiện cưỡng chế phải lập biên bản, tổ chức thực hiện bảo quản tài sản theo quy định của pháp luật và thông báo cho người có tài sản nhận lại tài sản.

Như vậy, so sánh với quy định của Luật Đất đai 2013 thì Luật Đất đai 2024 đã quy định cụ thể hơn về thành phần Ban cưỡng chế thu hồi đất và yêu cầu phải có sự giám sát của Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam ở cấp huyện để đảm bảo tính công khai, minh bạch hơn trong quá trình thực hiện cưỡng chế thu hồi đất.