Công an sẽ thu thập mống mắt khi làm thẻ căn cước từ ngày 1/7

Chào chị, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Mống mắt là gì? 

Mống mắt là một cấu trúc hình vòng, mỏng nằm ở phần trước của mắt, ngay sau giác mạc. Nó có màu sắc đa dạng, thường là xanh lam, nâu hoặc đen, và chính màu sắc này tạo nên màu mắt của mỗi người.

Cấu trúc các đường vân trên mống mắt rất phức tạp, gồm những đường sóng uốn lượn từ trong ra ngoài. Những đường sóng này tạo thành một cấu trúc riêng biệt, được xem là duy nhất với mỗi người, mống mắt trái và phải của một người cũng khác nhau. Do đó, mống mắt cũng như vân tay có thể được ứng dụng để xác định một cá nhân cụ thể. 

2. Công an sẽ thu thập mống mắt khi làm thẻ căn cước

Theo khoản 3 Điều 18 Luật Căn cước 2023 thì thông tin được mã hóa, lưu trữ trong bộ phận lưu trữ trên thẻ căn cước gồm thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt của công dân, các thông tin quy định từ khoản 1 đến khoản 18 Điều 9, khoản 2 Điều 15 và khoản 2 Điều 22 Luật Căn cước 2023.

Trước đây, khi người dân làm thẻ căn cước công dân (từ 1/7 đổi tên là thẻ căn cước), công an chỉ thu thập hình ảnh khuôn mặt và vân tay.

Hồi tháng 11/2023, giải trình trước Quốc hội, Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội cho hay, nhiều nước đã áp dụng công nghệ mống mắt để nhận diện công dân, xác thực hộ chiếu. Công nghệ này có độ chính xác cao, đơn giản, dễ sử dụng, không cần thao tác phức tạp.

Thế nên, việc thu thập mống mắt sẽ giúp nhà chức trách đối soát và xác thực thông tin người dân trong trường hợp không thu nhận được vân hay do khuyết tật hoặc vân tay bị biến dạng.

Theo đó, thông tin về mống mắt khuôn mặt, vân tay sẽ được mã hóa, lưu trong chip trên thẻ căn cước. Khi người dân cần cấp lại thẻ căn cước, công an sẽ dùng thông tin sinh trắc học lưu trong cơ sở dữ liệu để cấp lại.

3. Việc thu thập mống mắt có bắt buộc đối với người đã được cấp CCCD trước 01/7/2024 không? 

Căn cứ Điều 46 Luật Căn cước 2023 quy định về việc sử dụng căn cước công dân được cấp trước ngày 01/7/2024 như sau:

- Thẻ CCCD đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 46 Luật Căn cước 2023. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.

- CMND còn hạn sử dụng đến sau ngày 31/12/2024 thì có giá trị sử dụng đến hết ngày 31/12/2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ CMND, CCCD được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về CMND, CCCD trong giấy tờ đã cấp.

- Thẻ CCCD, CMND hết hạn sử dụng từ ngày 15/01/2024 đến trước ngày 30/6/2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/6/2024.

- Quy định về việc sử dụng CCCD, CMND trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước quy định tại Luật này cho đến khi văn bản quy phạm pháp luật đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.

Như vậy, đối với thẻ căn cước công dân cấp trước ngày 01/7/2024 mà vẫn còn hạn sử dụng thì công dân có quyền sử dụng đến khi hết thời hạn được in trên thẻ mà không bắt buộc phải đi lấy mống mắt để bổ sung thông tin theo Luật Căn cước mới.