Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7378: 2004 về rung động và chấn động - Rung động đối với công trình

• Số hiệu: TCVN7378:2004
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Bộ Khoa học và Công nghệ
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 29/10/2004

Loại công trình(*)	Giá trị vận tốc rung giới hạn Vi, mm/s
	Tần số rung ở móng công trình				Tần số rung ở mái công trình
	1Hz đến 10 Hz(**)	Trên 10 đến 50Hz	Trên 50 đến 100 Hz	Trên 100Hz	Tất cả các tần số
Loại I Loại II Loại III	20 5 3	20 ¸ 40 5 ¸ 15 3 ¸ 8	40 ¸ 50 15 ¸ 20 8 ¸ 10	40 15 8	40 15 8
(*) Xem phụ lục B (**) Xem phụ lục C

Bảng 2. Giá trị vận tốc rung giới hạn đối với công trình khi chịu tác động rung liên tục

Loại công trình (*)

Giá trị vận tốc rung giới hạn Vi, mm/s

Loại I

Loại II

Loại III

10

5

...

...

...

(*)Xem phụ lục B.

4. Đo và đánh giá rung

4.1. Máy đo

4.1. Phải sử dụng các máy đo chuyên dụng có các đặc tính kỹ thuật và chức năng  cần thiết  nh­ư nêu trong 4.1.3 của Tiêu chuẩn này.  Máy đo phải được hiệu chuẩn theo quy định của nhà sản xuất. 

4.1.2. Máy đo ít nhất phải có các bộ phận sau: :

- Đầu đo;

- Thiết bị chuyển đổi tín hiệu

- Thiết bị đọc và ghi kết quả đo.

...

...

...

- Dải tần số đo: 1Hz đến 100 Hz (độ không tuyến tính £ 10%);

- Dải đo vận tốc: 0,01 mm/s đến 500 mm/s;

- Đại lượng đo theo các giá trị: giá trị hiệu dụng (RMS) hoặc giá trị đỉnh t­ương đ­ương (EQ. Peak).

4.2. Tiến hành đo

4.2.1. Lựa chọn điểm đo

Tùy thuộc vào kích th­ước và độ phức tạp của kết cấu công trình, cũng nh­ư đặc tính của nguồn rung động (gián đoạn hay liên tục), các điểm đo sẽ được chọn tại các vị trí khác nhau trên móng và trên mặt phẳng trên cùng (mái) của công trình.

Trong trường hợp không thể tiến hành đo tại những điểm trên móng công trình, có thể chọn các điểm đo nằm trên tư­ờng chịu lực phía ngoài của công trình ở độ cao bằng độ cao sàn của tầng thấp nhất, hoặc có thể chọn các điểm đo trên nền đất cạnh móng công trình, cách t­ường ngoài của công trình trong khoảng 0,5 đến 1m.

Đối với những công trình cao hơn 4 tầng (cao khoảng 12m), thì cứ mỗi 4 tầng đo thêm một điểm.

Đối với những công trình có móng dài hơn 10m, số lượng các điểm đo cần nhiều hơn 2 điểm đo và cách nhau không quá 10m.

...

...

...

4.2.2.1. Gắn lên kết cấu

Khi gắn đầu đo lên đối tượng đo phải đảm bảo tiếp xúc tốt với đối tượng đo để đảm bảo thu được các tín hiệu rung xác thực. Đầu đo phải được gắn cố định và chắc chắn với đối tượng đo bằng vít cấy hay keo dán. Cũng có thể sử dụng nam châm hay cần đo gắn vào đầu đo. Khi đo các tín hiệu rung có gia tốc dưới 1m/s² trên các mặt phẳng ngang, có thể sử dụng băng dính hai mặt để gắn đầu đo.

4.2.2.2. Gắn trên nền đất

Khi đo rung trên nền đất, đầu đo được gắn trên một cọc sắt có đường kính t­ương đ­ương f³16 mm, đóng sâu xuống đất khoảng từ 20cm đến 40cm và đầu cọc sắt này không được nhô cao hơn mặt đất quá 2cm. Hoặc có thể gắn đầu đo lên một tấm phẳng cứng với tỷ lệ khối lượng m/pr³ không lớn hơn 2; với m là khối lượng của đầu đo và tấm phẳng; r là bán kính t­ương đ­ương của tấm phẳng; p là mật độ khối lượng riêng của đất có giá trị từ 1500 kg/m³ đến 2600 kg/m³.

4.2. 3. Đọc và ghi các giá trị đo vận tốc rung

4.2.3.1. Giá trị đo được lấy khi quan sát thấy các giá trị đó đã ổn định.

4.2.3.2. Tại mỗi điểm đo, tiến hành đo vận tốc rung theo 3 ph­ương vuông góc với nhau và mỗi ph­ương đo không ít hơn 3 lần.

4.2.3.3. Mỗi lần đo lấy ít nhất 5 giá trị đo, mỗi giá trị được lấy cách nhau 1 giây đối với rung có đặc tính liên tục và cách nhau 10 giây đối với rung gián đoạn.

4.3. Tính vận tốc rung.

...

...

...

Vi =Ö¯V2 ix+V2 iy+V2 iz

Trong đó: Vix ,Viy ,Viz là vận tốc rung hiệu dụng của điểm đo t­ương ứng theo 3 phương vuông góc Ox, Oy, Oz.

5. Đánh giá ảnh hưởng của rung

5.1. Nguyên tắc

Trong khi đánh giá ảnh hưởng của rung đối với kết cấu công trình thì không xét đến nguyên nhân gây rung của các ph­ương tiện mà chỉ xét đến đặc tính thời gian tác động của nguồn rung. Có hai loại đánh giá:

- Đánh giá ảnh hưởng rung động gián đoạn;

- Đánh giá ảnh hưởng rung động liên tục.

5.2. Cơ sở để đánh giá

Đánh giá tác động của rung lên công trình được dựa trên cơ sở các giá trị vận tốc rung giới hạn cho trong Bảng 1 và Bảng 2 của tiêu chuẩn này, t­ương ứng với đặc tính của nguồn rung. 

...

...

...

Báo cáo kết quả khảo sát, đánh giá rung đối với các công trình phải bao gồm các nội dung sau:

6.1. Phần chung

- Mô tả nguồn rung và đặc tính của chúng;

- Mô tả khái quát đối tượng đo (địa điểm, vị trí, loại công trình xây dựng và những đặc điểm khác);

- Nơi đo;

- Ngày đo;

- Người đo ;

- Người xử lý kết quả đo và đánh giá.

6.2. Phần kỹ thuật phải nêu rõ

...

...

...

- Vị trí điểm đo và cách thức gắn đầu đo;

- Tiêu chuẩn được áp dụng để đo và đánh giá (ghi rõ số hiệu của tiêu chuẩn này).

6.3. Các kết quả đo đã thu được

Các kết quả đo phải được trình bày dưới dạng bảng số liệu và có thể đính kèm theo các biểu đồ hoặc bằng số liệu đo thu được trong quá trình đo nếu máy đo được sử dụng là máy ghi rung.

PHỤ LỤC A

(tham khảo)

ĐẶC TÍNH RUNG ĐỘNG CỦA MỘT SỐ THIẾT BỊ VÀ PH­ƯƠNG TIỆN

Đặc tính rung động của một số thiết bị và phương tiện được dùng phổ biến trong sản xuất công nghiệp, xây dựng, giao thông và dân dụng.

...

...

...

Loại ph­ương tiện

Đặc tính tác động rung

1

2

3

4

5

6

Các ph­ương tiện giao thông đường bộ, đường sắt

...

...

...

Các loại thiết bị đầm, lu

Các máy móc, công nghệ gây chấn động lớn trong các nhà máy, xí nghiệp, cơ sở sản xuất (ép, rèn dập, nghiền sàng v.v.)

Các ph­ương tiện, thiết bị dân dụng: Hệ thống điều hòa nhiệt độ trung tâm, máy xay xát thóc gạo, máy nén khí, . . .

Mìn (khi phát nổ)

Liên tục, gián đoạn

Gián đoạn

Liên tục, gián đoạn

Liên tục, gián đoạn

Liên tục, gián đoạn

...

...

...

PHỤ LỤC B

(tham khảo)

XẾP LOẠI CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG THEO KHẢ NĂNG CHỊU TÁC ĐỘNG RUNG

1. Công trình loại I: Là các công trình xây dựng công nghiệp kiên cố có kết cấu khung bằng thép, bê tông cốt thép hoặc các công trình kiến trúc xây dựng t­ương tự.

2. Công trình loại II: Là các công trình công cộng nhà ở nhiều tầng (từ 2 tầng trở lên), được xây dựng từ bê tông, bê tông cốt thép, gạch, ­tường chịu lực liên kết...; hoặc các công trình kiến trúc xây dựng t­ương tự.

3. Công trình loại III: Là các công trình xây dựng không nằm ở loại I và loại II; các công trình nhẹ nhạy cảm với rung động nh­ư  các tượng đài, công trình lịch sử - văn hóa, di tích cổ, đền chùa, miếu mạo v.v…

PHỤ LỤC C

...

...

...

CÔNG THỨC THỰC NGHIỆM ĐỂ TÍNH TẦN SỐ DAO ĐỘNG

Tần số dao động riêng f (tần số cơ bản) của  công trình được xác định gần đúng bằng một trong hai công thức thực nghiệm sau:

         10             

 ¦ = ___{Hz}  (1)

          N

trong đó:

N là số tầng của công trình xây dựng

       46

f =___ [Hz]   (2)   

...

...

...

trong đó:

H là chiều cao của công trình, tính bằng mét.

PHỤ LỤC D

(tham khảo)

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. TCVN 6962: 2001 Rung động và chấn động - Rung động do các hoạt động xây dựng và sản xuất công nghiệp - Mức tối đa cho phép đối với môi trường khu công cộng và khu dân cư.

2. TCVN 6963: 2001 Rung động và chấn động - Rung động do các hoạt động xây dựng và sản xuất công nghiệp - Ph­ương pháp đo.

3. TCVN 7191: 2002 (ISO 4866: 1990) Rung động và chấn động - Rung động đối với công trình xây dựng - Hướng dẫn đo rung động và đánh giá ảnh hưởng của rung động đối với công trình xây dựng.

...

...

...