Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6804:2001 quặng nhôm - phương pháp thực nghiệm kiểm tra độ chính xác lấy mẫu

• Số hiệu: TCVN6804:2001
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 12/06/2001

Thống kê	Kết quả thực nghiệm	Xác định tính thương mại	Tìm thấy ở điểm chất quặng
Trung bình	51,10	-	-
Tối thiểu	49,90	-	-
Tối đa	53,02	-	-

Độ chính xác lấy mẫu ước tính Al₂O₃ [% (m/m)]

_M = 0,077

_P = 0,17      _SPM = 0,29

_S = 0,23

Nhận xét và đánh giá: ............................................................................................................

............................................................................................................................................

Ngày: …………………………

Ngày viết báo cáo: ………………………

...

...

...

Bảng 2 – Thí dụ các số liệu ghi được

(xem 6.1 và hình 5)

Nguồn gốc và loại quặng: ………………………….

Đặc tính đo được: hàm lượng nhôm oxit

Ngày thực nghiệm: ………………………………

Ngày: ……………………………

Số lô quặng: 20

...

...

...

1

2

3

4

5

6

7

8

9

...

...

...

11

12

13

14

15

16

17

18

19

...

...

...

Tổng

Trung bình

Ngày lấy mẫu

...

...

...

...

...

...

Khối lượng lô, t

12100

7300

10700

...

...

...

11500

10000

11200

9700

8600

9300

8300

10500

8200

...

...

...

9100

10400

7900

11200

11800

7000

198400

9920

Số lượng mẫu đơn

...

...

...

50

50

50

50

50

50

50

50

50

...

...

...

50

50

50

50

50

50

50

50

50

...

...

...

1000

50

B

50

50

50

50

50

50

...

...

...

50

50

50

50

50

50

50

50

50

...

...

...

50

50

50

1000

50

A₁

x₁₁₁

50,92

50,88

...

...

...

51,40

52,04

52,70

50,94

50,90

51,20

50,94

49,94

50,08

...

...

...

51,10

52,00

50,72

51,50

51,08

51,15

51,54

1022,23

51,11

...

...

...

50,99

50,87

50,76

51,30

52,00

52,92

50,98

50,87

51,00

...

...

...

49,90

50,04

50,23

51,00

51,93

50,78

51,42

50,94

51,30

...

...

...

1021,62

51,08

₁₂

50,96

50,88*

50,79*

51,35*

52,02*

52,81*

...

...

...

50,88*

51,10

51,00

49,92*

50,06*

50,30*

51,05

51,96*

50,75*

...

...

...

51,01

51,22

51,43*

1021,91

51,10

R₁

0,07

0,01

0,06

...

...

...

0,04

0,22

0,04

0,03

0,20

0,13

0,04

0,04

0,15

...

...

...

0,07

0,06

0,08

0,14

0,15

0,22

1,95

0,10

A₂

...

...

...

50,98

51,02

50,96

51,40

52,27

52,90

50,80

51,02

51,08

...

...

...

50,02

50,14

50,30

51,00

52,32

51,14

52,02

51,04

51,10

...

...

...

1024,01

51,20

x₁₂₂

51,01

51,02

50,88

51,25

52,44

52,72

...

...

...

51,00

51,08

51,00

50,09

50,26

50,30

51,02

52,27

51,14

...

...

...

50,96

51,08

51,26

1023,70

51,18

₁₂

51,00

51,02

50,92*

...

...

...

52,36*

52,81*

50,82*

51,01

51,08

51,00

50,06*

50,20*

50,30*

...

...

...

52,30*

51,14

52,04*

51,00

51,09

51,38*

1023,86

51,19

R₁

...

...

...

0,00

0,08

0,15

0,17

0,18

0,05

0,02

0,00

0,00

...

...

...

0,12

0,00

0,02

0,05

0,00

0,05

0,08

0,02

0,24

...

...

...

0,07

A

₁

50,98

50,95

50,86

51,34

52,19*

52,81*

...

...

...

50,94

51,09

51,00

49,99*

50,13*

50,30*

51,03

52,13*

50,94*

...

...

...

51,00

51,16

51,40

1022,88

51,14

R₂

0,04

0,14

0,13

...

...

...

0,34

0,00

0,14

0,13

0,02

0,00

0,14

0,14

0,00

...

...

...

0,34

0,39

0,58

0,01

0,13

0,05

2,79

0,14

B₁

...

...

...

51,40

50,27

50,70

51,94

51,92

53,02

51,14

50,90

50,88

...

...

...

49,96

50,52

50,28

50,84

51,80

50,82

51,06

50,78

52,00

...

...

...

1023,09

51,15

x₂₁₂

51,34

50,10

50,67

51,97

51,77

52,94

...

...

...

50,88

50,64

51,00

50,02

50,60

50,18

50,66

51,74

50,74

...

...

...

50,80

52,05

51,60

1021,94

51,10

₂₁

51,37*

50,18*

50,68*

...

...

...

51,84*

52,98*

51,17

50,89*

50,76*

51,00

49,99*

50,56*

50,23*

...

...

...

51,77*

50,78*

51,05

50,79*

52,02*

51,73*

1022,50

51,12

R₁

...

...

...

0,17

0,03

0,03

0,15

0,08

0,06

0,02

0,24

0,00

...

...

...

0,08

0,10

0,18

0,06

0,06

0,02

0,02

0,05

0,26

...

...

...

0,08

B₂

x₂₂₁

51,28

50,04

50,82

51,60

52,51

52,98

...

...

...

50,70

50,60

49,95

49,98

50,46

50,29

51,12

51,74

50,56

...

...

...

50,88

51,21

51,66

1020,48

51,02

X₂₂₂

51,35

49,93

50,60

...

...

...

52,52

52,92

51,03

50,50

50,55

49,87

49,90

50,36

50,32

...

...

...

51,71

50,38

51,25

50,89

51,12

51,58

1019,16

50,96

₂₂

...

...

...

49,98*

50,71*

51,52*

52,52*

52,95*

50,98

50,60*

50,58*

49,91*

...

...

...

50,40*

50,30*

51,04

51,72*

50,47*

51,20

50,88*

51,16

51,62*

...

...

...

50,99

R₁

0,07

0,11

0,22

0,17

0,01

0,06

0,09

...

...

...

0,05

0,08

0,08

0,11

0,03

0,16

0,03

0,18

0,09

...

...

...

0,09

0,08

1,92

0,10

B

₂

51,34

50,08*

50,70*

...

...

...

52,18*

52,96*

51,08

50,74

50,67*

50,46*

49,96*

50,48*

50,26*

...

...

...

51,74*

50,62*

51,12

50,84

51,59*

51,68*

1021,14

51,06

R₂

...

...

...

0,20

0,06

0,44

0,68*

0,03

0,19

0,29

0,18

1,09*

...

...

...

0,46

0,07

0,29

0,05

0,31

0,15

0,09

0,36*

0,27

...

...

...

0,26

x

51,16

50,52*

50,78

51,64

52,18*

52,86*

50,96

...

...

...

50,86

50,73

49,98*

50,30*

50,28*

50,96*

51,94*

50,78

51,44

...

...

...

51,38

51,54

1022,01

51,10

R₃

0,36

0,67

0,06

0,40

...

...

...

0,45

0,19

0,20

0,42

0,54

0,03

0,35

0,04

0,13

...

...

...

0,32

0,63

0,16

0,43

0,28

6,06

0,30

Tính toán

...

...

...

(0,8865)^2 = 0,0323

(0,8865)^2 = 0,0721

 = 0,087

= 0,203

= 0,303

3,267 = 0,204

...

...

...

3,267= 0,991

± 1,880  = 51,10 ± 0,164 (51,26 và 50,94); ± 1,880= 51,10 ± 0,382 (51,48 và 50,72);  ± 1,880= 51,10 ± 0,570 (51,67 và 50,53);

Điều chỉnh giá trị tính được

Các giá trị % Al₂O₃ được đánh dấu hoa thị (*) nằm ngoài giới hạn kiểm tra 3-sigma

Số lượng các trường hợp % Al₂O₃ nằm ngoài giới hạn đó là:

R₁ không có trường hợp nào trong số 80 dữ liệu (viết gọn là 0/80), R₂: 3/40, R₃: 0/20; : 57/80,  : 21/40; : 7/20

 = 0,0059

= 0,077

Điều chỉnh lần đầu cho R₂

...

...

...

3,267 = 0,484 (Một điểm nằm ngoài giới hạn kiểm tra trên)

Điều chỉnh lần hai cho R₂

= 0,136

3,267 = 0,445 (Không có điểm nào nằm ngoài giới hạn kiểm tra trên)

(0,8865)^2 = 0,0145

= 0,1075

(0,8865)^2 = 0,0607

= 0,2312

Nhận xét và đánh giá:

...

...

...

Người kiểm tra: …………………………………………………………………………………………………………………..

[Họ tên người giám sát thực nghiệm]

Số lô (theo thứ tự chuyển đến)

Chú thích:

º

Số liệu nằm ngoài giới hạn khống chế

ĐG

...

...

...

GHKCT

Giới hạn khống chế trên

GHKTD

Giới hạn khống chế dưới

Hình 5 – Thí dụ giản đồ kiểm tra đối với giá trị trung bình và khoảng lệch

(Số liệu trình bày trên giản đồ nêu ở bảng 2)

PHỤ LỤC A

(Quy định)

...

...

...

Khi số liệu không chứa các giá trị xấu (xem 7.1.1) các phương pháp này có thể sử dụng để phân tích số liệu thực nghiệm thay cho phương pháp quy định trong điều 6.

A.1. Giản lược – thử nghiệm kiểu 1

Giá trị ước lượng với xác suất khoảng 95% của độ lệch chuẩn (từ đây gọi tắt là độ lệch chuẩn) khâu lấy mẫu, giản lược và đo mẫu cần được tính theo quy trình sau:

a) Biểu thị cặp bốn giá trị đo (như Al₂O_3­ bằng phần trăm khối lượng) của một cặp hai mẫu đúp được lấy từ hai mẫu chung A và B bằng x₁₁₁, x₁₁₂, x₁₂₁, x₁₂₂, x₂₁₁, x₂₁₂, x₂₂₁, x₂₂₂.

b) tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp giá trị đo đúp:

                                                            … (A.1)

R₁ =                                                                … (A.2)

Trong đó

i = 1 và 2, tương ứng cho mẫu chung A và B;

...

...

...

c) Tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp mẫu đúp:

                                                              … (A.3)

R₂ =                                                                 … (A.4)

d) tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp mẫu chung A và B:

                                                                … (A.5)

R₃ =                                                                  … (A.6)

e) tính giá trị trung bình và hệ số phân tán tương ứng với tổng bình phương của các khoảng lệch:

                                                                      … (A.7)

                                                          … (A.8)

...

...

...

                                                            … (A.10)

                                                                … (A.11)

                                                                … (A.12)

                                                                … (A.13)

Trong đó: k là số lượng lô quặng

f) tính giá trị độ biến thiên ước tính của các khâu đo (), chuẩn bị mẫu () và lấy mẫu ():

 =                                                                       … (A.14)

=                                                              … (A.15)

=                                                              … (A.16)

...

...

...

h) So sánh giá trị nhận được với lệch chuẩn mong muốn của khâu lấy mẫu (σ_S) như nêu trong TCVN 6803 : 2001 (ISO 8685).

A.2 Giản lược – thử nghiệm kiểu 2

Giá trị ước tính độ lệch chuẩn được tính theo trình tự như sau:

a) biểu thị bốn giá trị đo như sau:

x₁, x₂­ là cặp giá trị đo đúp của mẫu cuối cùng A₁ được chuẩn bị từ mẫu chung A;

x₃ là giá trị đo đơn mẫu cuối cùng A₂ được chuẩn bị từ mẫu chung A;

x₄ là giá trị đo đơn mẫu cuối cùng B được chuẩn bị từ mẫu chung B.

b) tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp giá trị đo đúp:

                                                               … (A.17)

...

...

...

c) tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp giá trị đo đã chọn x₁ và x₃ hoặc x₂ và x₃, chọn ngẫu nhiên:

, hoặc                                      … (A.19)

R₁ = , hoặc                                            … (A.20)

d) tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp mẫu chung A và B, chọn ngẫu nhiên:

, , hoặc                     … (A.21)

R₃ = , , hoặc                              … (A.22)

e) tính giá trị trung bình chung và độ biến thiên theo tổng bình phương các khoảng lệch:

                                                                      … (A.23)

                                                                … (A.24)

...

...

...

                                                                … (A.26)

Trong đó: k là số lượng lô quặng

f) tính giá trị ước tính độ biến thiên của các khâu đo mẫu (), chuẩn bị mẫu () và lấy mẫu ():

 =                                                                       … (A.27)

=                                                                … (A.28)

=                                                                … (A.29)

g) tính giá trị độ lệch chuẩn của các khâu đo mẫu (), chuẩn bị mẫu () và lấy mẫu ():

h) so sánh giá trị nhận được với độ lệch chuẩn mong muốn của khâu lấy mẫu (σ_S) như nêu trong TCVN 6803 : 2001 (ISO 8685).

A.3. Giản lược – thử nghiệm kiểu 3

...

...

...

                                          … (A.30)

Giá trị độ lệch chuẩn chung được tính theo trình tự dưới đây:

a) tính giá trị trung bình và khoảng lệch cho từng cặp giá trị đo:

                                                   … (A.31)

                                                       … (A.32)

Trong đó: x₁, x₂ là giá trị đo tương ứng của mẫu cuối cùng A và B.

b) tính giá trị trung bình chung và giá trị ước tính hệ số phân tán chung theo tổng bình phương của các khoảng lệch:

                                                          … (A.33)

                                                  … (A.34)

...

...

...

c) tính giá trị độ lệch chuẩn chung ().

PHỤ LỤC B

(Tham khảo)

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] PEARSON, E.S. The application of Statistical Methods to Industrial Standardization and Quality Control. British Standards Institution (1935).

[2] ASTM Manual on Quality Control of Materials. American Society for Testing and Materials (1951).

[3] TCVN 6808 : 2001 (ISO 9033 : 1989) Quặng nhôm – Xác định hàm lượng ẩm quặng đống

[4] TCVN 6805 : 2001 (ISO 10226 : 1991) Quặng nhôm – Phương pháp thực nghiệm kiểm tra độ lệch lấy mẫu.