Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5437:1991 (ST SEV 2047: 1979) về tấm gốm tráng men để ốp mặt trong tường

• Số hiệu: TCVN5437:1991
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 1991

Các chỉ tiêu hình dạng bên ngoài	Hạng một		Hạng hai		Hạng ba
1	2		3		4
1. Các chỗ không phủ men 2. Các vết (vết bẩn, điểm đen, vết xước…) 3. Bọt chìm và bọt nổi trên men 4. Khe nứt ở bên 5. Vết lõm (sâu vào men) - đường kính đến 0,4mm - Đường kính đến 0,2mm và ít ăn sâu vào lớp men 6. Độ lượn sóng 7. Tù góc và sứt ở mép mặt phải tấm 8. Kém bóng ở mặt men được đánh bóng và khô men dọc theo rìa 9. Có khe hở dọc theo mép của tấm mẫu (lớp men quá mỏng) 10.Sắc độ tối hơn dọc theo mép tấm mẫu 11.Phá hủy hình trang trí (đứt, gãy sơn trang trí, không đúng độ màu, hình viền không rõ, thiếu hình trang trí, hình trang trí lẫn lộn… so với mẫu đã được duyệt theo trình tự quy định hoặc so với catalô).	Tổng diện tích 0,3cm^2 Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép nhìn rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép nhìn rõ ở khoảng cách 1m Không cho phép nhìn rõ ở khoảng cách 1m		Phân tán không quá
			0.5 cm^2 Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m Cho phép có 1 khe đài tới 3mm Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m		1 cm^2 Cho phép có vết kích thước tới 3 mm Cho phép không quá 3 bọt có đường kính đến 5mm Cho phép có 2 khe dài tới 7mm Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m với số lượng trên 5 vết lõm Cho phép Cho phép Cho phép có đến 6 vết sứt dài tới 5mm Cho phép
			Không cho phép có chiều rộng trên 4m
	Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m			Không cho phép có chiều rộng trên 4mm Không quy định
	Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 1m	Không cho phép nhìn thấy rõ ở khoảng cách 2m

Chú thích: Các chỉ tiêu về các khuyết tật bên ngoài ở mục 1 trong bảng “Các chỗ không phủ men” tính trên tấm có kích thước 150 x 150 mm.

2. Quy tắc nghiệm thu

2.1. Tiến hành giao nhận các tấm theo lô. Trong mỗi lô phải có các tấm cùng hạng, cùng hình dạng và màu sắc.

2.2. Cỡ lô không quá 1000m2.

2.3. Để kiểm tra (các khuyết dạng bên ngoài) phải lấy mẫu theo một thủ tục nhất định với số lượng 0,5% mỗi lô, nhưng không dưới 1m2.

Chọn các mẫu đã đạt chỉ tiêu ngoại quan (các khuyết tật bên ngoài):

1.Để kiểm tra kích thước, sự cong vênh và lệch góc: 20 tấm;

2.Để kiểm tra độ chịu nhiệt: 40 tấm;

3.Để xác định độ hút nước: 5 tấm;

...

...

...

2.4. Nếu khi kiểm tra (dạng khuyết tật) bên ngoài của các mẫu đã lấy của một hạng nhất định phát hiện thấy hơn 5% tấm của hạng dưới hoặc hơn 5% sản phẩm sai lệch với kích thước và hình dạng cho phép nêu trên, thì không nghiệm thu lô ở hạng đó nữa.

Khi kết quả thử không đạt độ chịu nhiệt, độ hút nước và giới hạn bền uốn thì phải thử lại với số lượng mẫu gấp đôi. Nếu thử lại kết quả vẫn không đạt thì không nghiệm thu lô đó nữa.

2.5. Các tấm giao nhận phải kèm theo lis lịch trong đó cần nêu số lượng tấm mỗi hạng và đặc trưng chất lượng do bên tiêu thụ đặt hàng (kích thước, màu sắc, dạng men, trang trí, bố trí gờ cạnh).

Chú thích: Trong đơn đặt hàng của bên tiêu thụ cho phép nêu dạng tấm theo catalô hoặc mẫu chuẩn thay cho các đặc tình chất lượng của tấm.

3. Phương pháp thử

3.1. Các dạng bên ngoài của các tấm xác định bằng mắt thường ở khoảng cách 1m dưới góc 45 ± 3^o trong ánh sáng khuyếch tán với cường độ từ 300 đến 400 luse hay khi có ánh sáng ban ngày xấp xỉ với cường độ ánh sáng quy định. Phải đặt các tấm kiểm tra trên tấm ván diện tích 1m2 và khe hở giữa các tấm kiểm tra là 3mm.

Đánh giá các khuyết tật theo các yêu cầu đã nêu ở bảng (điều 1.8). Đo kích thước các khuyết tật với sai số tới 0,1mm.

3.2. Kiểm tra kích thước tấm bằng dụng cụ do có sai số tới 0,1mm. Đo chiều dài và chiều rộng theo tất cả các cạnh của mặt phải tấm. Mỗi lần đo không được vượt quá sai số cho phép.

Đo chiều dầy tấm bằng thước cặp có du xích ở giữa một cạnh, cách mép tấm 15mm. Chiều dầy tấm là trung bình cộng số học kết quả 4 lần đo.

...

...

...

Cho phép đo chiều dầy của tấm không kể hình nổi và gờ nổi nếu có khả năng tiến hành đo được mà không có gờ hoặc hình nổi đó.

3.3. Độ lệch góc (chênh lệch các cạnh ở góc vuông) của tấm được xác định bằng dụng cụ, đảm bảo sai số đo tới 0,1mm, hoặc bằng ke kiểm tra (90^0) bằng cách đặt thước lên 1 cạnh của tấm và đo khe hở lớn nhất giữa cạnh thứ hai của tấm với cạnh trong của thước đo góc vuông bằng calip.

3.4. Tiến hành xác định độ lệch mép so với đường thẳng bằng dụng cụ, đảm bảo sai số đo tới 0,1mm, hoặc bằng cách đo khe hở lớn nhất giữa mép và thước kim loại, đặt ở mép tấm.

3.5. Xác định độ cong sai lệch giữa bề mặt tấm với mặt phẳng tại giao điểm của các đường chéo bằng dụng cụ, đảm bảo sai số đo tới 0,1mm hoặc bằng calip để đo khe hở giữa bề mặt trái hoặc bề mặt phải của tấm với mép thước kim loại, đặt theo đường chéo (hoặc cạnh) của tấm.

Độ cong được tính bằng phần trăm so với chiều dài của các đường chéo hay các mép.

3.6. Xác định độ hút nước trên cả tấm nguyên vẹn hoặc trên các mẫu là mảnh đập ra (từ tấm) có hình dạng bất kì.

Sấy khô mẫu đến khối lượng không đổi ở nhiệt độ 110 ± 5^oC, sau đó làm nguội và cân với sai số tới 0,1g. Đặt mẫu vào giá có ngăn ô sao cho chúng không chạm nhau.

Đặt giá có chứa mẫu vào thùng và đổ nước ngập cao hơn mẫu. Đun nước trong thùng có chứa mẫu đến sôi nhẹ và giữ mẫu ở trạng thái này trong 3 giờ. Sau đó để yên mẫu trong nước trong 24 giờ để làm nguội. Vớt mẫu ra, dùng cao su xốp ẩm hoặc giẻ để lau rồi cân với sai số đến 0,1g.

Độ hút nước (W) được tính bằng phần trăm, theo công thức:

...

...

...

Trong đó:

m₁ - khối lượng mẫu sau khi đun sôi, g

m – khối lượng mẫu sấy khô, g.

Khi xác định nhanh độ hút nước của tấm, cho phép tiến hành bão hoà mẫu trong nước sôi trong 1h và sau đó làm nguội trong dòng nước chảy.

Độ hút nước (W_n) được tính bằng phần trăm, theo công thức:

Trong đó:

a – hệ số hiệu chỉnh cho phương pháp nhanh

3.7. Giới hạn bền chịu uốn xác định bằng phương pháp chất tải ba gối tựa đối xứng, trong đó tối thiểu hai gối tựa phải có khả năng đu đưa ở gần trục ngang của tiết diện ngang.

...

...

...

Chiều rộng 20 ± 5mm

Chiều dày 2,5 ± 0,5mm

Các tấm cao su phải có độ cứng SoA là 80^o

Sơ đồ thiết bị để xác định giới hạn bền chịu uốn của tấm chỉ dẫn trên hình vẽ.

Tiến hành tăng tải trọng đồng đều và không va chạm lên mẫu thử với tốc độ 0,4 –0,6 MPa (4 – 6 KG/cm^2) trong 1 giây đến khi phá hỏng mẫu. Tải trọng cực đại được ghi lại khi phá hỏng mẫu là cơ sở để tính toán giới hạn bền chịu uốn.

Giới hạn bền chịu uốn ( σ ) của từng mẫu, được tính theo công thức:

Trong đó:

...

...

...

P – tải trọng tại thời điểm phá hỏng tấm, N;

L – khoảng cách giữa các gối tựa, mm;

b – chiều rộng mẫu, mm;

h – chiều dầy mẫu tại chỗ bị gãy, mm.

Độ bền chịu nén của mẫu trong một lô tính với độ chính xác 0,1 MPa (1KG/cm^2) là trung bình số học kết quả của các lần thử với số lượng mẫu quy định.

3.8. Tiến hành xác định độ bền nhiệt trên các tấm, không bị hư hỏng (không có các vết nứt li ti, vết xước…) và được giữ ở nơi khô ráo.

Đặt các tấm vào giá theo kiểu “dựng thành” sao cho chúng không chạm vào nhau, sau đó đặt giá có chứa các tấm đó vào tủ sấy.

Sấy nóng dần dần các tấm với tốc độ tăng nhiệt 2^oC trong 1 phút trong tủ sấy. Cho phép đặt các tấm vào tủ sấy đã được sấy trước.

Khi nhiệt độ trong tủ sấy đạt 150^oC đối với tấm trắng và 125^oC đối với các tấm khác, giữ nguyên ở trạng thái đó trong 30 phút rồi lấy tấm trong tủ sấy ra rồi thả ngay vào vòi nước chảy ở nhiệt độ từ 15 ÷ 20^oC sao cho các tấm ngập hoàn toàn trong nước. Sau khi các tấm đã nguội, vớt ra và rỏ một vài giọt dung dịch mầu (mực, thuốc nhuộm v.v …) vào bề mặt tráng men của mẫu rồi lau bằng vải mềm. Các tấm được xem là chịu nhiệt nếu quan sát bằng mắt thường không phát hiện thấy các vết nứt li ti.

...

...

...