Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3986:1985 về ký hiệu chữ trong xây dựng

• Số hiệu: TCVN3986:1985
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 1985

Chữ	Kí hiệu	Chữ	Kí hiệu
An pha Bê ta Gama Den ta Epxilon Dê ta Ê ta Tê ta Kappa Lamđa	α β .       ∆.         δ ε θ.         θ .	Muy Nuy Kxi Pi Rô Sigma T Phi Pxi Ômêga	µ .      r δ Ф.         j ω.

1.3. Các kí hiệu chữ của các đại lượng cần thiết không số trong tiêu chuẩn này được lập theo nguyên tắc nêu trong bảng 2

Bảng 2

Đại lượng

Loại chữ

Lực, tính của lực với chiều dài, chiều dài có số mũ khác đơn vị

Chiều dài, tỉ số giữa chiều dài với thời gian có số mũ bất kì, tỉ số của ứng lực với đơn vị chiều dài hay diện tích

Các đại lượng không có thứ nguyên

Chữ cái Latinh viết hoa

...

...

...

Chữ cái Hy lạp viết thường

1.4. Các chỉ số được chia ra loại chữ và loại số. Loại chữ chia ra loại một, hai và ba chữ

Các chỉ số bằng số kí hiệu bằng chữ số ả Rập

Các chỉ số bằng chữ, bằng chữ cái Latinh

1.5. Các chỉ số bằng số dùng để biểu thị số thứ tự của kí hiệu

1.6. Các chỉ số một chữ dùng để kí hiệu các trục toạ độ, ví trị, loại vật liệu, trạng thái ứng suất, các tải trọng tác động và các đặc trưng khác

1.7. Các chỉ số hai, ba chữ được dùng trong trường hợp dùng các chỉ số một chữ có thể chưa rõ ràng và các chỉ số này được phân biệt với các chỉ số một chữ bằng các dấu phẩy

...

...

...

1.9. Nếu trong tiêu chuẩn này thiếu chỉ số nào cần thiết thì phải lập chỉ số đó bằng chữ cái La tinh viết thường

1.10. Nếu cần lưu ý đến phần chịu nén của tiết diện hay bộ phận, cho phép thêm đường thẳng đứng, nét đứt ở bên phải kí hiệu biểu thị các đại lượng hình học

2. Kí hiệu các đại lượng

2.1. Các đại lượng hình học kí hiệu bằng các chữ sau:

Chiều dài, nhịp, khẩu độ

l

Khoảng cách, kích thước

a

Chiều rộng

...

...

...

Chiều sâu

d

Chiều cao

h

Chiều dầy

t

Bước

s

Bán kính

...

...

...

Đường kính

d

Chu vi

u

Chiều dài đoạn

đường (cong)

...

...

...

Độ cong

U

Diện tích

A

Thể tích

V

Độ dốc

i

Mô đun

...

...

...

Mô đun bước

B,L

Mô đun chiều cao tầng

H

Mô đun bán kính

R

Mô đun đường kính

D

Chú thích: Nếu tài liệu đánh máy, cho phép thay l bằng L

...

...

...

Thời gian

t

Vận tốc (dài)

v

Gia tốc (dài)

a

Gia tốc trọng trường

g

Góc quay

...

...

...

Vận tốc góc

ω

Chu kì dao động

T

Gia tốc góc

α

Tần số dao động

...

...

...

Tần số quay,số vòng quay trong đơn vị thời gian

n

Tần số góc

ω

Chiều dài sóng

λ

Khối lượng

...

...

...

Mật độ, khối lượng riêng

r

Mô men quán tính

Mô men quán tinh li

khối lượng

...

...

...

tâm của khối lượng

D

Mô men tĩnh của

Bán kính quán tính

khối lượng

...

...

...

của khối lượng

i

Lực

F

Trọng lượng

G

Trọng lượng riêng,

...

...

...

trọng lượng thể tích

γ

Hệ số ma sát

µ

Công

...

...

...

Năng lượng

E

Công suất

P

Hệ số hiệu dụng

η

Nhiệt độ nhiệt động

...

...

...

Hệ số nở dài

α

Nhiệt độ

t

Hệ số nở thể tích

β

2.3. Các đại lượng trong tính toán kết cấu xây dựng, kí hiệu bằng các chữ sau:

...

...

...

F

Nội lực, ứng lực

S

Sức bền, sức chống

R

Hệ số tin cậy, hệ số an toàn

γ

Tải trọng thường xuyên

G

...

...

...

v

Tải trọng gió

W

Tác động động đất

E

Tải trọng phân bố

Tải trọng phân bố

...

...

...

g

tạm thời

v

Tải trọng gió phân bố

ω

Lực dọc

N

Lực ngang, lực trượt

Q

...

...

...

P

Lực dọc trên đơn vị

Lực dọc trên đơn vị

chiều dài hay chiều rộng

n

chiều dài hay chiều rộng

q

...

...

...

Mô men xoắn trên đơn vị

chiều dài hay chiều rộng

m

chiều dài hay chiều rộng

t

Chuyển vị thành phần của

...

...

...

điểm theo phương các trục

võng

f

x,y,z,u,v

ω

...

...

...

γ

Chuyển vị góc tương đối

γ

Góc quay, góc xoắn

v

Góc ma sát trong, góc mái tự nhiên

j

áp suất, áp lực

p

...

...

...

r

ứng suất pháp tuyến

ơ

Mô đun đàn hồi

E

Mô đun trượt

G

Sức bền vật liệu

R

...

...

...

M

Mô men uốn

M

Mômen xoắn

T

Khoảng cách tới lôi

r

Độ mảnh, độ mềm

λ

...

...

...

j

Tâm sai (của lực)

e

Hệ số cứng

k

Mômen tĩnh của tiết diện

S

Mômen quán tính của tiết diện

I

...

...

...

li tâm của tiết diện

D

Mômen kháng của tiết diện

W

Bán kính quán tính của

...

...

...

tiết diện

i

Hệ số dễ biến dạng

δ

Độ cứng của tiết diện

...

...

...

B

Độ cứng trụ

D

Chiều cao vùng chịu nén

của tiết diện

k

...

...

...

Cánh tay đòn nội ngẫu lực

z

Hệ số cốt thép

µ

2.4. Các đại lượng cơ học chất lỏng kí hiệu bằng các chữ sau:

Độ nhớt động lực                    η             Độ nhớt động                    v

Diện tích mặt cắt ướt

của dòng chảy                         S

...

...

...

Mô đun vận tốc

(đặc trưng vận tốc)                  ω

Gradien vận tốc                       γ             Lưu lượng dòng chảy        Q

Lưu lượng riêng của

dòng chảy                               q             Chỉ số thuỷ lực của lòng dẫn         

Độ dốc bề mặt thoáng

của dòng chảy                         i              Hệ số thấm                        k

Độ giảm cột nước,

áp lực                                     H             Hệ số co hẹp                     ε

...

...

...

Hệ số lưu lượng của

đập tràn                                  m            Sức căng bề mặt               ơ

2.5. Các đại lượng cơ học đất và nền móng công trình, kí hiệu bằng các chữ sau:

Độ rỗng

n

Hệ số rỗng

e

Độ ẩm của đất

ω

...

...

...

C_c

Hệ số thay đổi thể tích

m_v

Mức ẩm

S_r

Giới hạn chảy

w_l

Giới hạn lăn (dẻo)

w_p

...

...

...

l_p

Chỉ số chảy

I L

Chỉ số sệt

I_c

Hệ số cố kết

C_v

Độ lún (sụt) của nền

S

...

...

...

j

Lực dính đơn vị của đất

c

2.6. Các đại lượng kĩ thuật nhiệt, thông gió chiếu sáng, và chống tiếng ồn, kí hiệu bằng các chữ sau:

Dòng nhiệt                                    Q           Mật độ dòng nhiệt                   q

Nhiệt dung                                     C           Nhiệt dung riêng                      c

Hệ số dẫn nhiệt                             λ            Nhiệt trở                                  R

...

...

...

Hệ số hoạt tính nhiệt                                   

của vật liệu                                    b            Hệ số hút nhiệt của vật liệu       S

Đặc trưng quán tính nhiệt               D          Hệ số chói                               β

Hệ số phản xạ ánh sáng                 r            Hệ số xuyên sáng                   

Hệ số dẫn nhiệt độ                        a            Hệ số thấm hơi nước               δ

Độ ẩm tuyệt đối của                                     áp suất riêng phần của hơi nước P

không khí                                       Ф           Hệ số thấm không khí               ε

Độ ẩm tương đối của

không khí                                       j                                                         

...

...

...

Cường độ sáng                             I             Độ chói                                   L

Hệ số hấp thụ ánh sáng                 α            Cường độ âm                          I

Mức áp suất âm                            L            Mức công suất âm                   L_p

Độ hút âm                                     A           Vận tốc âm                              c

áp suất âm                                    p            Công suất âm                          P

Hệ số hút âm                                 α            Thời gian hồi âm                      T

3. Chỉ số

3.1. Đối với các chỉ số một chữ, dùng các kí hiệu sau:

...

...

...

Phụ

Chính

Phụ

Chiều các trục

Diện tích

s

...

...

...

X,Y,Z

x,y,z

-

Thể tích

v

-

Thời gian

t

-

...

...

...

p

c

Nằm ngang

h

nn

Thẳng đứng

v

tđ

Ngang

...

...

...

ng

Dọc

l

d

Trong

i

tr

Ngoài

e

...

...

...

Bản cánh dầm

f

c

Bản bụng dầm

w

b

Công suất

p

-

...

...

...

n

-

Số ngày

j

ng

Trung bình

m

tb

Đặc trưng

...

...

...

đt

Định mức,tiêu chuẩn

n

đm

Tính toán

d

tt

Bảo đảm

g

...

...

...

Giới hạn, biên

u

gh

Dư

r

d

Cả bì, thô, nguyên

b

-

...

...

...

Chính

Phụ

Chính

Phụ

...

...

...

n

-

áp suất, áp lực

p

-

Kéo

t

K

Nén

...

...

...

n

Cốt thép có ứng lực

p

-

Tải trọng

f

-

Nội lực, ứng lực

s

...

...

...

Ma sát

f

ms

Giới hạn đàn hồi

e

đh

Giới hạn chảy

y

ch

...

...

...

p

d

Nước

w

n

Không khí

a

kk

Khô

...

...

...

k

Vật liệu

m

vl

Phần hạt cứng của đất

S

-

Bê tông

b

...

...

...

Bê tông

b

-

Cốt thép cứng

a

-

ốt thép không ứng lực

s

-

...

...

...

g

-

Tải trọng tạm thời

v

-

Tải trọng đặc biệt

a

đb

Tải trọng gió

...

...

...

g

Nhiệt độ

t

-

Lực

f

-

Lực ngang

q

...

...

...

Lực dọc

n

-

Lực ứng suất trước

p

-

Mô men

m

-

...

...

...

t

X

3.2. Đối với các chỉ số hai chữ và ba chữ dùng các kí hiệu sau:

Chính

Phụ

...

...

...

Chính

Phụ

Trung bình

mt

tb

Cả bì, thô,nguyên

br

-

Không bì,tịnh, thu hẹp

...

...

...

-

Trong

int

tr

Ngoài

ext

ng

...

...

...

Chính

Phụ

Chính

Phụ

Danh nghĩa định mức

nom

...

...

...

Đánh giá

est

đg

Tính toán

Cat

tt

Trên

sup

tr

...

...

...

inf

d

Cực đại

max

-

Rút gọn,qui đổi

red

rg

Quan trắc

...

...

...

qt

Hiệu quả

ef

hq

Cho phép

adm

cp

Khai thác, sử dụng

ser

...

...

...

Biến thiên

var

-

Tổng

tot

t

Tuyệt đối

abs

td

...

...

...

Rel

tgđ

Cực tiểu

min

-

Tới hạn

cr

th

Giới hạn

...

...

...

-

Đàn hồi

el

đh

Giới hạn tỉ lệ

pr

tl

Dẻo

pl

...

...

...

Nén

oed

n

Tác động động đất

eq

đđ

Nhiệt độ

tem

t

...

...

...

tor

x

Phụ lục

Danh mục kí hiện theo thứ tự chữ cái

1. Chữ cái Latinh viết hoa

...

...

...

A- Độ hút ẩm.                                                                            L - Múc áp suất âm.

B - Mô đun bước.                                                                     Lp - Mức công suất âm.

B - Độ cứng của tiết diện cấu kiện                                              M - Mô đun.

C - Nhiệt dung                                                                           M - Mô men.

C_c - Hệ số nén                                                                           M - Mômen uốn.

D - Mô đun đường kính                                                             N - Lực dọc.

D - Mô men quán tính li tâm của khối lượng                                P - Công suất.

D - Mô men quán tính li tâm của tiết diện                                    P - Lực ứng suất trước.

D - Độ cứng trụ                                                                         P - Công suất âm.

...

...

...

E - Năng lượng                                                                         Q - Lưu lượng dòng chảy.

E - Tác động động đất                                                              Q - Dòng nhiệt.

E - Mô đun đàn hồi                                                                    R - Mô dun bán kính

E - Độ rọi                                                                                  R - Sức bền, sức chồng.

F - Lực                                                                                     R - Sức bền vật liệu.

F - Tải trọng                                                                              R - Nhiệt trở.

G - Trọng lượng                                                                        S - Mômen tĩnh của khối lượng

G - Tải trọng thường xuyên                                                        S - Nội lực, ứng lực.

G - Mô đun trượt                                                                       S - Mômen tĩnh của tiết diện.

...

...

...

H - Độ giảm, cột nước áp lực                                                    S - Hệ số hút nhiệt của vật liệu.

I - Mô men quán tính của tiết diện                                               S_r - Mức ẩm.

I - Cường độ sáng                                                                     T - Chu kì dao động.

I - Cường độ ẩm                                                                       T - Nhiệt độ nhiệt động

I_c - Chỉ số sệt                                                                            T - Mômen xoắn.

I_L - Chỉ số chảy                                                                          T -Thời gian hồi âm.

I_P - Chỉ số dẻo                                                                           V - Thể tích.

L - Chiều dài, nhịp, khẩu độ (nếu là                                             V - Tải trọng tạm thời.

bản đánh máy) (hoặc I)                                                              W- Công.

...

...

...

                                                                                                W Mômen kháng của

2. Chữ cái Latinh viết thường

a - Khoảng cách, kích thước                                               e - Tâm sai (của lực)

a -Gia tốc (dài)                                                                   e - Hệ số rỗng

a - Hệ số dẫn nhiệt độ                                                        f - Tần sồ dao động

b - Hệ sổ hoạt tính nhiệt của vật liệu                                   f - Độ uốn, độ vồng hay

b - Chiều rộng                                                                    g - Gia tốc trọng trường

c - Lực dính đơn vị của đất                                                g- Tải trọng phân bổ thường xuyên

c - Nhiệt dung riêng                                                            h - chiều cao

...

...

...

c - Hệ số cố kết                                                                 i - Bán kính quán tính của khối lượng

d - Chiều sâu                                                                     i - Bán kính quán tính của tiết diện

d - Đường kính                                                                  i - Độ dốc bề mặt thoáng của dòng chảy

k - Hệ số cứng                                                                   s - chiều dài đoạn đường (cong)

k - Hệ số thấm                                                                   s - Độ lún (sụt) của nền

k - Hệ sổ truyền nhiệt                                                         t - Chiều dày

l - Chiều dài, nhịp, khẩu độ (hoặc L)                                    - Thời gian

m - Mômen uốn trên đơn vị chiều dài                                  t - Nhiệt độ

hay chiều rộng                                                                   t - Mômen xoắn trên đơn vị chiều dài hay

...

...

...

m - Hệ số lưu lượng của đập tràn                                       u - Chu vi

m - Khối lượng                                                                  u - Chuyển vị thành phần của điểm theo

                                                                                                phương trục x

m_v - Hệ số thay đổi thể tích                                                v - Vận tốc dòng chảy

n - Tần sổ quay, vòng quay trong đơn                                v - Vận tốc (dài)

vị thời gian                                                                        v - Tải trọng phân bố tạm thời

n - Lực dọc trên đơn vị chiều dài hay                                  v - Chuyển vị thành phần của

            chiều rộng                                                                     điểm theo phương trục y

n - Hệ số nhám                                                                  x - Chiều cao vùng chịu nén của tiết diện

...

...

...

n - Độ rỗng                                                                        x - Chỉ số thuỷ lực của lòng dẫn

p - áp suắt, áp lực                                                             z - Cánh tay đòn nội ngẫu lực

p - áp suất riêng phán của hơi nước                                              W_L - Giới hạn chảy

p - áp suất âm                                                                              W_p - Giới hạn dẻo, giới hạn lăn

q - Lực ngang trên đơn vị chiều dài hay                              ω - Chuyển vị thành phần của điểm

chiều rộng                                                                        theo phương trục z

q - Lưu lượng riêng của dòng chảy                                     ω - Độ ẩm của đất

q - Mật độ dòng nhiệt                                                        ω - Mô đun vận tốc(đặc trưng vận tốc)

r - Bán kính

...

...

...

s - Bước                                                                           ω - Tải trọng gió phân bố

3. Chữ cái Hy Lạp viết hoa

Ф - Độ ẩm tuyết đối                                                           Ф - Quang thông

4. Chữ cái Hy Lạp viết thường

a - Gia tốc gió                                                                   ε - Biến dạng dài tương đối

a - Hệ sồ hút ẩm                                                                ε - Hệ số co hẹp

a - Hệ số nở dàI                                                                 ε - Hệ số thấm không khí

a - Hệ số toả nhiệt                                                             η - Hệ số hiệu dụng

a - Hệ sồ hấp thụ ánh sáng                                                 η - Độ nhớt động lực

...

...

...

β - Hệ sổ chói                                                                    λ - Chiều dài sóng

γ - Trọng lượng riêng, trọng lượng                                     λ - Độ mảnh, độ mềm

γ- Hệ số tin cậy, hệ sồ an toàn                                           λ - Hệ số dẫn nhiệt

γ- Góc trượt                                                                      µ - Hệ số ma sát

γ - Chuyển vị góc tương đối                                               µ - Hệ số cốt thép

γ- Gradien vận tốc                                                              - Hệ số Poát xông

δ - Hệ sồ dễ biến dạng                                                       - Độ nhớt động

δ - Hệ số thấm hơi nước                                                    r- Độ cong

δ - ứng suất pháp tuyến                                                     r - Mật độ khối lượng riêng

...

...

...

- ứng suất tiếp tuyến                                                       j - Góc ma sát trong, góc máI tự nhiên

 - Hệ số xuyên sáng                                                        j - Hệ số vận tốc chảy

j - Góc quay                                                                     j - Độ ẩm tương đồi của không khí

j - Hệ sồ uốn dọc                                                              ω - Vận tốc góc

j - Góc ma sát trong của đất                                              ω - Tần số góc

5. Chỉ số một chữ

a - Cốt thép cứng                                                             i - Bên trong (hoặc int)

a - Diện tích                                                                     j - Số ngày

a - Không khí                                                                    k - Đặc trưng

...

...

...

b - Bê tông                                                                      m - Mômen

b - Cả bì, thô nguyên (hoặc br)                                          m - Trung bình (hoặc mt)

c - Nén                                                                             n - Chức năng của kết cấu

d - Tính toán                                                                     n - Lực dọc

e - Giới hạn đàn hồi                                                          n - Tịnh, không bì, thu hẹp (hoặc nt)

e - NgoàI (hoặc ext)                                                          p - áp suất, áp lực

f - Bản cánh dầm                                                              p - Công suất

f - Lực                                                                             p - Cốt thép có ứng lực

f - Ma sát                                                                         p - cực

...

...

...

g - Bảo đảm                                                                     p - Lực ứng suất trước

g - Tải trọng thường xuyên                                               q - Lực ngang           

h - Nằm ngang                                                                 r - Dư           

s - Cốt thép không ứng lực                                               v - TảI trọng tạm thời

s - Nội lực, ứng lực                                                          v - Thể tích

s Phần hạt cứng của đất                                                   v - Thẳng đứng

t - Kéo                                                                             x - Phương trục x

t - Ngang                                                                         y - Giới hạn chảy

t - Nhiệt độ (hoặc tem)                                                      y - Phương trục y

...

...

...

t - Xoắn (hoặc tor)                                                            ω - Bản bụng dầm

u – Giới hạn, biên                                                             ω - Nước

                                                                              ω - Tải trọng gió

5. Chỉ số hai và ba chữ

abs - Tuyệt đối                                                                 nom - Danh nghĩa, định mức

br - Cả bì, thô, nguyên (hoặc b)                                         nt- Tịnh, không bì, thu hẹp (hoặc n)

cal - Tính toán                                                                  obs - Quan trắc

cr - Tới hạn                                                                      oed - Nén

ef - Hiệu quả                                                                    pl- Dẻo

...

...

...

eq - Tác động động đất                                                    rel - Tương đối

est - Đánh giá                                                                   red - Rút gọn, qui đổi

est - Ngoài (hoặc e)                                                          sdm - Cho phép

inf - Dưới                                                                         ser - Khai thác sử dụng

int - trong (hoặc i)                                                             sup - Trên

lim - Giới hạn                                                                   tem - Nhiệt độ (hoặc t)

max - Cực đại                                                                  tot - Tổng

min - Cực tiểu                                                                  tor - Xoắn (hoặc t)

mt - Trung bình (hoặc m)                                                   var - Biến thiên