Thuộc tính
Nội dung
Tiếng Anh (English)
Văn bản gốc/PDF
Lược đồ
Liên quan hiệu lực
Liên quan nội dung
Thuộc tính
Tải về
Các bản dự thảo

Đang tải văn bản...

Tiêu chuẩn TCVN 14163:2024 phân loại thiết bị khai thác thủy sản

Số hiệu:	TCVN14163:2024	Loại văn bản:	Tiêu chuẩn Việt Nam
Nơi ban hành:	***	Người ký:	***
Ngày ban hành:	Năm 2024	Ngày hiệu lực:
		Tình trạng:	Đã biết

TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 14163:2024

THIẾT BỊ KHAI THÁC THỦY SẢN - PHÂN LOẠI

Fishing gears - Classification

Lời nói đầu

TCVN 14163:2024 do Cục Thủy sản biên soạn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

THIẾT BỊ KHAI THÁC THỦY SẢN - PHÂN LOẠI

...

Bạn phải đăng nhập hoặc đăng ký Thành Viên TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.

Mọi chi tiết xin liên hệ: ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66

1 Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định phân loại thiết bị khai thác thủy sản

2 Thuật ngữ, định nghĩa

Trong tiêu chuẩn này sử dụng thuật ngữ, định nghĩa như sau:

2.1 Thiết bị khai thác thủy sản: Là công cụ để khai thác cá (hoặc các thủy sản khác) ở biển, sông, hồ và các thủy vực khác.

3 Ký hiệu và tên gọi danh mục thiết bị khai thác thủy sản

Ký hiệu và danh mục ngư cụ khai thác thủy sản quy định tại Bảng 1.

Bảng 1 - Ký hiệu và danh mục thiết bị khai thác thủy sản

...

Tên gọi phổ thông

Tên gọi khác, theo địa phương, vùng miền

Tên tiếng Anh

Tên viết tắt tiếng Anh

Lưới kéo

...

1.1

LK.01

Lưới kéo đơn dùng sào, khung

Lưới kéo khung, lưới kéo sào

Beam trawl

TBB

1.2

LK.02

Lưới kéo đơn tầng đáy

...

Bottom otter trawl

OTB

1.3

LK.03

Lưới kéo đôi tầng đáy

Lưới giã cào, lưới giã đôi, cào đôi

Bottom pair trawl

PTB

1.4

...

Lưới kéo mắt to

Lưới cào bay, lưới cào mở cao

Bottom pair trawl

PTB

Lưới vây

Surrounding nets

...

2.1

LV.01

Lưới vây tự do

Lưới vây đảo ngày, lưới vây đảo ngời (đêm)

Purse seine

2.2

LV.02

Lưới vây kết hợp ánh sáng, chà rạo

...

Luring purse seine

LPS

2.3

LV.03

Lưới vây cá cơm

Vây cá cơm

Anchovy purse seine

APS

...

Lưới rê

Gillnets

3.1

LR.01

Lưới rê trôi tầng mặt

Lưới cản; lưới bén; lưới rê thu, ngừ, lưới rê cá chuồn, lưới rê cá trích

Surface drifting gillnets

...

3.2

LR.02

Lưới rê trôi tầng đáy

Lưới quét; lưới quàng, lưới thưng; lưới rê cá lượng, lưới rê ghẹ

Sweeping gillnets

BGN

3.3

LR.03

Lưới rê cố định tầng đáy

...

Bottom set gillnets

GNS

3.4

LR.04

Lưới rê vây

Reo phàng; lưới sĩ

Encircling gillnets

GNC

3.3

...

Lưới rê hỗn hợp

Rê 2 tầng, rê 3 tầng; lưới xù; lưới rê bùng nhùng

Mixed gillnets

MGN

3.6

LR.06

Lưới rê ba lớp

Lưới 3 màng

Trammel nets

...

3.7

LR.07

Lưới rê túi

Lưới rê tôm

Bottom set gillnets with bag

BGB

Câu

...

Hooks and lines

4.1

CA.01

Câu tay

Câu cần

Hand line

LHP

4.2

...

Câu vàng

Câu vàng tầng mặt, câu vàng tầng đáy; câu vàng nằm ngang, câu vàng thẳng đứng

Long line

LLS

4.3

CA.03

Câu chạy

Câu kéo theo tàu

Pole and line; Trolling

...

Lưới chụp

5.1

CH.01

Lưới chụp hai tăng gông

...

Stick held falling net

5.2

CH.02

Lưới chụp bốn tăng gông

Chụp mực, chài chụp, vó chụp, lưới chụp bốn sào

...

Lưới vó, mành

6.1

VM.01

Lưới mành

Mành chà, mành đèn

Lift net

...

6.2

VM.02

Vó mạn tàu

Pha xúc

Stick held dip net

LNB

6.3

VM.03

Vó

...

Portable hooves

LNP

6.4

VM.04

Rớ

Chấn

Fixed hooves

...

Lưới rùng

7.1

RU.01

Lưới rùng đối xứng

Beach Seine

...

7.2

RU.02

Lưới rùng không đối xứng

Boat Seine

Lồng, bẫy

...

8.1

LB.01

Lưới đăng

Đăng chuồng; đó; xăm

Set net

8.2

...

Nò, sáo

Bamboo stake trap

BST

8.3

LB.03

Lưới đáy

Đáy cọc, đáy phao, đáy neo;chắn, chằn

Stow net

...

8.4

LB.04

Lồng cố định (có lưới)

Lồng bẫy ghẹ, bóng mực, lồng bẫy ốc hương, lồng bẫy cá

Trap

FIX

8.5

LB.05

Lồng xếp (có lưới)

...

Pots

FWR

8.6

LB.06

Bây (có hom, không hom)

Bẫy cá chình, bẫy bạch tuộc, rập ốc

Pots

FPO

8.7

...

Lưới vùi

Lưới moi, ruốc

Bury net

Te, xiệp

...

9.1

TX.01

Te thủ công (người đẩy)

Xẻo

Man-push net

MPM

9.2

TX.02

Te cơ giới (tàu đẩy)

...

Scoopnets

MSP

CĐ

Cào đáy

10.1

...

Cào đáy thủ công (sức người)

Cào ngao, cào sò

Hand-Dredge

DRH

10.2

CĐ.02

Cào đáy cơ giới (sức tàu)

Cào ngao, cào sò

Mechanized-Dredge

...

4 Phân loại

4.1 Lưới kéo

4.1.1 Nguyên lý đánh bắt

Ngư cụ đánh bắt chủ động, hoạt động theo nguyên lý lọc nước lấy cá. Lưới được di chuyển trong nước với tốc độ và ở độ sâu nào đó nhờ lực kéo của tàu, thuyền. Trong quá trình hoạt động, miệng lưới được mở theo chiều ngang nhờ khoảng cách của 2 tàu (đối với lưới kéo đôi), hoặc nhờ lực mở ngang của 2 ván lưới (đối với lưới kéo đơn), hoặc nhờ khung lưới (đối với lưới kéo khung) và mở theo chiều thẳng đứng nhờ lực nổi của phao và lực chìm của chì. Thủy sản phân bố trong khối nước mà lưới đi qua sẽ bị giữ lại ở đụt lưới.

4.1.2 Cấu tạo cơ bản lưới kéo

Cấu tạo cơ bản lưới kéo (xem Hình 1).

CHÚ DẪN:

1 Áo lưới

...

Giềng băng chì

Dây đôi

9 Xích chì

2.a Giềng băng phao

3.c

Dây buộc xích chì

Dây kéo lưới

...

2.b Dây buộc phao

4.a

Giềng trống trên

Phao

3.a Giềng luồn chì

4.b

Giềng trống dưới

...

Chì

Hình 1 - Cấu tạo cơ bản lưới kéo

4.1.3 Phân loại lưới kéo

Phân loại lưới kéo (LK) theo cấu tạo, nguyên lý đánh bắt, tầng nước hoạt động, gồm có:

LK.01; LK.02; LK.03; LK.04.

4.2 Lưới vây

4.2.1 Nguyên lý đánh bắt

Ngư cụ đánh bắt chủ động, hoạt động theo nguyên lý lọc nước lấy cá. Lưới có dạng tường lưới, được thả từ tàu, bao vây 1 vùng nước và được kéo lên tàu. Phương pháp khai thác của lưới vây là tàu chạy dò tìm đàn cá hoặc dùng ánh sáng, chà rạo để thu hút, tập trung cá.

...

Cấu tạo cơ bản lưới vây (xem Hình 2).

CHÚ DẪN:

7 Giềng rút biên đầu tùng lưới

13 Vòng khuyên biên đầu cánh lưới

1 Phao đầu tùng lưới

8 Khóa xoay

14 Giềng rút biên đầu cánh lưới

2 Phao

...

15 Giềng biên đầu cánh lưới

3 Áo lưới

10a Giềng rút đoạn 1

16 Chì

4 Giềng phao

10b Giềng rút đoạn 2

17 Mắt lưới hình vuông (□)

5 Giềng biên đầu tùng lưới

11 Dây buộc vòng khuyên

...

6 Vòng khuyên biên đầu tùng lưới

12 Giềng chì

Hình 2 - Cấu tạo cơ bản lưới vây

4.2.3 Phân loại lưới vây

Phân loại lưới vây (LV) theo cấu tạo, nguyên lý đánh bắt và đối tượng đánh bắt, gồm có:

LV.01; LV.02; LV.03.

4.3 Lưới rê

4.3.1 Nguyên lý đánh bắt

...

4.3.2 Cấu tạo cơ bản lưới rê

Cấu tạo cơ bản lưới rê (xem Hình 3).

CHÚ DẪN:

1 Áo lưới

4 Phao ganh

7 Phao cờ

2 Giềng phao

5 Dây phao ganh

...

3 Giềng chì

6 Chì

9 Dây giềng dắt

Hình 3 - Cấu tạo cơ bản lưới rê

4.3.3 Phân loại lưới rê

Phân loại lưới rê (LR) theo cấu tạo, phương pháp khai thác, tầng nước hoạt động và đối tượng khai thác gồm có:

LR.01; LR.02; LR.03; LR.04; LR.05; LR.06; LR.07.

4.4 Câu

4.4.1 Nguyên lý đánh bắt

...

4.4.2 Cấu tạo cơ bản của câu

Cấu tạo cơ bản của câu (xem Hình 4, Hình 5).

1 Dây câu chính

4 Mồi câu

7 Phao cờ

2 Dây câu nhánh

5 Phao tròn

8 Dây phao cờ

...

6 Dây phao tròn

9 Chì dằn đầu câu

Hình 4 - Cấu tạo cơ bản câu vàng

CHÚ DẪN:

1 Ống câu

3 Dây câu nhánh

5 Khóa xoay

2 Dây câu chính

...

6 Chì

Hình 5 - Cấu tạo cơ bản câu tay

4.4.3 PhÂn loại câu

Phân loại câu (CA) theo nguyên lý đánh bắt, tầng nước hoạt động và đối tượng đánh bắt, gồm có:

CA.01; CA.02; CA.03.

4.5 Lưới chụp

4.5.1 Nguyên lý đánh bắt

Ngư cụ đánh bắt chủ động hoạt động theo nguyên lý lọc nước lấy cá, lưới được căng và định hình nhờ hệ thống tăng gông lắp trên tàu. Lưới chụp được thả theo chiều thẳng đứng từ mặt nước xuống độ sâu khai thác, nhờ sức nặng của chì, vòng khuyên sẽ làm cho lưới chìm nhanh, bao lấy khu vực đánh bắt. Sau đó tiến hành thu hệ thống dây giềng rút, khép kín miệng lưới để giữ toàn bộ các đối tượng khai thác trong lưới và kéo ngược miệng lưới lên tàu.

4.5.2 Cấu tạo cơ bản lưới chụp

...

CHÚ DẪN:

1 Áo lưới

2.a Giềng miệng biên dưới chao lưới trên

2.b Giềng miệng biên trên chao lưới dưới

2.c Giềng miệng biên dưới chao lưới dưới

3 Giềng rút

4 Dây thắt đụt

5.a Vòng khuyên chính

...

6 Chì

Hình 6 - Cấu tạo cơ bản của lưới chụp

4.5.3 Phân loại lưới chụp

Phân loại lưới chụp (LC) theo cấu tạo và cách căng miệng lưới, gồm có:

LC.01; LC.02.

4.6 Lưới vó, mành

4.6.1 Nguyên lý đánh bắt

Ngư cụ đánh bắt chủ động, hoạt động theo nguyên lý lọc nước lấy cá, miệng lưới được đặt chìm ở độ sâu nhất định, sử dụng nguồn sáng hoặc chà rạo tập trung đàn cá vào vùng bao vây của lưới, khi cá tập trung đủ lớn, kéo giềng miệng lên khỏi mặt nước bằng tay hoặc bằng máy tời và bắt cá.

4.6.2 Cấu tạo cơ bản của lưới vó, mành

...

4.6.3 Phân loại lưới vó, mành

Phân loại vó, mành (VM) theo cấu tạo, nguyên lý đánh bắt, tầng nước hoạt động, gồm có: VM.01; VM.02; VM.03; VM.04.

4.7 Lưới rùng

4.7.1 Nguyên lý đánh bắt

Ngư cụ đánh bắt chủ động, hoạt động theo nguyên lý lọc nước lấy thủy sản, lưới được thả từ bờ, bao vây vùng nước ven bờ, lưới được kéo vào bờ, dồn thủy sản vào tùng để thu hoạch.

4.7.2 Cấu tạo cơ bản lưới rùng

Cấu tạo cơ bản lưới rùng (xem Hình 7).

CHÚ DẪN:

...

5 Chao phao

9 Túi lưới

13 Chì

2 Dây kéo đầu cánh

6 Giềng phao

10 Phao

3 Dây tam giác

7 Cánh lưới

...

4 Que ngáng

8 Thân lưới

12 Giềng chì

Hình 7 - Cấu tạo cơ bản lưới rùng

4.7.3 Phân loại lưới rùng

Phân loại lưới rùng (RU) theo cấu tạo và nguyên lý đánh bắt, gồm có:

RU.01; RU.02.

...

4.8.1 Nguyên lý đánh bắt

Ngư cụ đánh bắt thụ động. Nguyên lý đánh bắt của từng loại lồng, bẫy như sau:

4.8.1.1 Nguyên lý đánh bắt lưới đăng, nò sáo

Lưới được đặt chắn ngang hướng di chuyển của cá, lưới dẫn hướng cá qua cửa lưới vào chuồng lưới và cá sẽ bị giữ lại tại chuồng lưới.

4.8.1.2 Nguyên lý đánh bắt lưới đáy

Miệng đáy chắn ngang dòng chảy, lợi dụng sức nước chảy, thủy triều hoặc tập tính di chuyển, trú ẫn, kiếm mồi của thủy sản để hướng thủy sản vào đụt lưới đáy. Thủy sản dễ đi vào nhưng không thể quay ra và được giữ trong đụt lưới đáy.

4.8.1.3 Nguyên lý đánh bắt lồng, bẫy

Lồng tạo nơi trú ẩn giả (có thể có mồi) thu hút các loài thủy sản vào lồng bằng cửa vào dễ và không thể quay ra.

Lưới vùi được đánh bắt theo nguyên lý giềng chì của lưới được vùi vào đáy biển theo hàng cọc, giềng phao để tự do. Lưới được căng ra nhờ nước chảy tạo thành tường lưới chắn, cá di chuyển trong vùng nước gặp tường lưới sẽ bị đóng hoặc bị quấn vào lưới.

...

4.8.2.1 Cấu tạo cơ bản lưới đăng

Cấu tạo cơ bản lưới đăng (xem Hình 8).

CHÚ DẪN:

1 Dây neo

5 Phao

9 Hệ thống dây khép cửa lưới

2 Neo

6 Chuồng lưới

...

3 Lưới dẫn

7 Cửa lưới

4 Dây giềng chính

8 Lưới hom

Hình 8 - Cấu tạo cơ bản lưới đăng

4.8.2.2 Cấu tạo cơ bản lưới đáy

Cấu tạo cơ bản lưới đáy (xem Hình 9).

...

CHÚ DẪN:

1 Thân lưới

3 Giềng phao

5 Cọc

2 Đụt lưới

4 Giềng chì

6 Cọc cố định dây

Hình 9 - Cấu tạo cơ bản lưới đáy

4.8.2.3 Cấu tạo cơ bản lưới vùi (xãm)

...

4.8.2.4 Cấu tạo cơ bản lồng

Cấu tạo cơ bản lồng mực nang (xem Hình 10).

CHÚ DẪN:

1 Khung lồng

4 Lưới bọc đáy lồng

7 Dây buộc mồi

2 Lưới bọc quanh khung lồng

5 Lưới hom lồng

...

3 Cửa hom

6 Dây liên kết lồng với phao ganh

Hình 10 - Cấu tạo cơ bản lồng mực nang

4.8.2.5 Cấu tạo cơ bản bẫy

Bay có cấu tạo gồm các phần: thân bẫy (dùng vật liệu nhựa hoặc vỏ ốc), cửa hom, dây chính kết nối các bẫy thành vàng bẫy, chì hoặc vật nặng cố định bẫy xuống đáy biển; dây nhánh, phao ganh đánh dấu bẫy trên biển.

Cấu tao cơ bản bẫy cá chình (xem Hình 11).

CHÚ DẪN:

...

2 Hom

3 Dây liên kết

Hình 11 - Cấu tạo cơ bản bẫy cá chình

4.8.3 Phân loại lồng, bẫy

Phân loại lồng, bẫy (LB) theo cấu tạo, nguyên lý đánh bắt, gồm có:

LB.01; LB.02; LB.03; LB.04; LB.05; LB.06; LB.07.

4.9 Te, xiệp

4.9.1 Nguyên lý hoạt động

Ngư cụ đánh bắt chủ động. Khi khai thác te, xiệp được đẩy về phía trước bằng sức người hoặc bằng tàu, thuyền gắn máy (te được gắn ở mũi tàu, thuyền) và được nhấc lên đều đặn để thu gom thủy sản.

...

Te, xiệp có cấu tạo gồm các phần: thân lưới có dạng hình tam giác, miệng lưới là đáy lớn được cố định bằng giềng miệng có chì tạo sức chìm, bám đáy. Hai cạnh bên có giềng hông. Túi lưới ở cuối hai giềng hông có kích thước mắt lưới nhỏ dần về đụt lưới. Sào tre để căng miệng lưới và giềng hông lưới, đầu sào tre gắn guốc giúp sào trượt trên mặt đáy biển.

Cấu tạo cơ bản te, xiệp (xem Hình 12).

CHÚ DẪN:

1 Sào tre

2 Phần thịt lưới

3 Guốc trượt

Hình 12 - Cấu tạo cơ bản te, xiệp

4.9.3 Phân loại te, xiệp

...

TX.01; TX.02.

4.10 Cào đáy

4.10.1 Nguyên lý hoạt động

Ngư cụ đánh bắt chủ động, dùng sức người hoặc sức kéo của tàu để kéo ngư cụ ở phía sau, lọc nước, lọc chất đáy lấy thủy sản đáy.

Để tăng hiệu quả đánh bắt, cào đáy kết hợp dùng bơm nước có áp lực lớn sục xuống đáy biển.

4.10.2 Cấu tạo cơ bản của cào đáy

Cào đáy thủ công có cấu tạo gồm các phần: lưỡi cào bằng thép, gắn túi lưới phía sau, thân cào bằng tre, gỗ, dây liên kết cào với người cào (người cào có thể đi giật lùi).

Cào đáy cơ giới có cấu tạo gồm các phần: lưỡi cào bằng thép có gắn các răng cào (hoặc vòi bơm) để cào, sục đáy biển. Khung cào bằng thép hoặc lưới lọc gắn phía sau lưỡi cào. Dây kéo liên kết cào với tàu.

4.10.3 Phân loại cào đáy

...