Quy chuẩn Quốc gia QCVN 01-87:2012/BNNPTNT về khảo nghiệm giá trị canh tác và sử dụng của giống dưa chuột

• Số hiệu: QCVN01-87:2012/BNNPTNT
• Loại văn bản: Quy chuẩn
• Nơi ban hành: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 19/06/2012

TT	Chỉ tiêu	Giai đoạn	Đơn vị tính hoặc điểm	Mức độ biểu hiện	Phương pháp đánh giá
1.	Ngày gieo	Gieo	ngày
2.	Ngày mọc	mọc	ngày	Ngày có khoảng 50% số cây có 2 lá mầm nhú khỏi mặt đất	Quan sát toàn bộ ô thí nghiệm
3.	Ngày trồng	Cây con	ngày
4.	Kiểu sinh trưởng	Ra hoa, quả	1 2	Hữu hạn Vô hạn	Quan sát đa số cây trên ô
5.	Số nhánh cấp 1	Trước khi ra hoa cái	Nhánh		Đếm số nhánh mọc từ thân chính của 10 cây mẫu/ô
6.	Số lượng hoa cái trên thân chính	Ra hoa	Hoa		Đếm số hoa trên 10 cây mẫu và tính trung bình
7.	Số lượng quả trên thân chính	Quả non	Quả		Đếm số quả trên 10 cây mẫu và tính  trung bình
8.	Tỷ lệ đậu quả		%
9.	Màu sắc gai quả	Quả non	1 2 3	Trắng Nâu xám Nâu đậm	Quan sát toàn ô thí nghiệm
10.	Thời gian thu quả đợt đầu	Thu hoạch	Ngày		Số ngày từ gieo đến thu quả đợt đầu của 50 % số cây
11.	Hình dạng quả	Thu hoạch	1 2 3 4 5 6	Hình cầu Hình trứng Hình elip Hình thon dài Hình trụ Hình cong cánh cung	Quan sát toàn ô thí nghiệm
12.	Màu sắc nền vỏ quả	Thu hoạch	1 2 3 4	Xanh trắng Xanh nhạt Xanh trung bình Xanh đậm	Quan sát toàn ô
13.	Chiều dài quả	Thu hoạch lứa thứ 2	Cm		Đo khoảng cách giữa 2 đầu của quả ở 10 cây mẫu, lấy số liệu trung bình
14.	Đường kính quả	Thu hoạch lứa thứ 2	Cm		Đo ở phần đường kính to nhất của quả ở 10 cây mẫu, lấy số liệu trung bình
15.	Độ dày cùi	Thu hoạch lứa thứ 2	Cm		Đo bề dày cùi ở phần quả có đường kính lớn nhất trên quả của 10 cây mẫu, lấy số liệu trung bình
16.	Vị đắng ở đầu quả có cuống	Thu hoạch lứa thứ 2	1 9	Không Có	Nếm phần cùi ở đầu quả của số quả thu được trên 10 cây mẫu
17.	Tổng số quả trên cây	Thu hoạch	Quả		Đếm tổng số quả thu trên 10 cây mẫu
18.	Khối lượng quả/cây	Thu hoạch	Gam		Cân tổng số quả thu trên 10 cây mẫu, tính trung bình
19.	Năng suất thực thu trên ô	Thu hoạch	Kg		Cân năng suất thực thu từng ô
20.	Thời gian sinh trưởng	Gieo-kết thúc thu hoạch	Ngày		Số ngày từ gieo đến kết thúc thu hoạch quả thương phẩm
21.	Khả năng chống chịu các điều kiện ngoại cảnh bất thuận: (nóng, rét, hạn, úng)	Gieo-kết thúc thu hoạch	1 2 3 4 5	Không bị hại Hại nhẹ, phục hồi nhanh Hại trung bình, phục hồi chậm Hại nặng, ít khả năng phục hồi Bị chết hoàn toàn	Đánh giá mức độ bị hại và khả năng hồi phục của cây sau khi bị ảnh hưởng của các điều kiện ngoại cảnh bất thuận
22.	Bệnh giả sương mai Pseudoperonospora cubensis Berk and Curt	Sau trồng 30, 45 và 60 ngày	1 2 3 4 5	Không nhiễm bệnh Nhiễm nhẹ: < 20% diện tích lá nhiễm bệnh Nhiễm trung bình: từ 20 đến 40% diện tích lá nhiễm bệnh Nhiễm nặng: hơn 40-60% diện tích lá nhiễm bệnh Nhiễm rất nặng: > 60% diện tích lá nhiễm bệnh	Quan sát và ước tính tỉ lệ diện tích lá nhiễm bệnh  trong ô.
23.	Bệnh phấn trắng Eryshiphe cichoracearum D.C	Sau trồng 30, 45 và 60 ngày	1 2 3 4 5	Không nhiễm bệnh Nhiễm nhẹ: < 20% diện tích lá nhiễm bệnh Nhiễm trung bình: 20-40% diện tích lá nhiễm bệnh Nhiễm nặng: > 40-60% diện tích lá nhiễm bệnh Nhiễm rất nặng: > 60% diện tích lá nhiễm bệnh	Quan sát và ước tính tỉ lệ diện tích lá nhiễm bệnh  trong ô
24.	Bệnh héo vàng Fusarium oxysporum Schl. f. nivum Bilai	Sau trồng 30, 45 và 60 ngày	%		Đếm số cây nhiễm bệnh và tính tỉ lệ cây nhiễm bệnh trên tổng số cây trong ô
25.	Vi rút khảm lá CMV	Sau trồng 30, 45 và 60 ngày	%		Đếm số cây nhiễm bệnh và tính tỉ lệ cây nhiễm bệnh trên tổng số cây trong ô
26.	Rệp xanh Aphis gossypi	Sau trồng 30, 45 và 60 ngày	0 1 3 5	Trên các lá không có rệp Rệp phân bố rải rác, chưa hình thành các quần tụ. Có 1-5 quần tụ rệp trên lá. Có nhiều quần tụ rệp đông đặc trên lá, chiếm phần đáng kể diện tích lá	Điều tra mỗi ô 10 cây theo 5 điểm chéo góc
27.	Nhện đỏ Tetranychus urticae	Sau trồng 30, 45 và 60 ngày

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Các bước khảo nghiệm

3.1.1. Khảo nghiệm cơ bản

Tiến hành 3 vụ, trường hợp chỉ đề nghị công nhận cho 01 vụ thì phải qua ít nhất 2 vụ khảo nghiệm trùng tên.

3.1.2. Khảo nghiệm sản xuất

Tiến hành 2 vụ, đồng thời với khảo nghiệm cơ bản hoặc sau 01 vụ khảo nghiệm cơ bản đối với những giống dưa chuột có triển vọng.

3.2. Bố trí khảo nghiệm

3.2.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.2.1.1. Bố trí thí nghiệm

...

...

...

Giống có yêu cầu khảo nghiệm đặc thù được bố trí khảo nghiệm riêng.

3.2.1.2. Giống khảo nghiệm

- Khối lượng hạt giống tối thiểu gửi khảo nghiệm và lưu mẫu là: 50g/giống

- Chất lượng hạt giống: Đối với giống lai phải tương đương với cấp xác nhận theo TCVN 8814:2011 Hạt giống dưa chuột lai – Yêu cầu kỹ thuật; với giống thụ phấn tự do có chất lượng tối thiểu: độ sạch 99%; tỷ lệ nảy mầm 75%; độ ẩm 8%.

- Thời gian gửi giống: theo quy định của cơ sở khảo nghiệm.

- Giống khảo nghiệm được phân nhóm theo mục đích sử dụng (nhóm quả to và nhóm bao tử).

3.2.1.3. Giống đối chứng

Chất lượng của hạt giống phải tương đương với giống khảo nghiệm như qui định ở Mục 3.2.1.2.

3.2.2. Khảo nghiệm sản xuất

...

...

...

- Giống đối chứng: Như quy định ở Mục 3.2.1.3.

3.3. Quy trình kỹ thuật

3.3.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.3.1.1.  Thời vụ

Theo khung thời vụ tốt nhất với từng nhóm giống tại địa phương nơi khảo nghiệm.

3.3.1.2. Kỹ thuật gieo ươm cây giống (Phụ lục A)

3.3.1.3. Yêu cầu về đất

Đất làm thí nghiệm phải đại diện cho vùng sinh thái, có độ phì đồng đều, bằng phẳng và chủ động tưới tiêu.

Đất phải được cày sâu, bừa kỹ, sạch cỏ dại và vụ trước không trồng các cây thuộc họ bầu bí.

...

...

...

Trồng 2 hàng trên luống, hàng cách hàng 80 cm. Mật độ trồng phụ thuộc vào nhóm giống như Bảng 2

Bảng 2 -  Mật độ gieo trồng

Nhóm giống

Cây cách cây (cm)

Số cây/ô

Nhóm quả to

40-45

56-50

Nhóm dưa bao tử

...

...

...

66-56

3.3.1.5. Phân bón

- Lượng phân bón (tính cho 1ha): Phân hữu cơ hoai mục 25-30 tấn hoặc lượng phân hữu cơ khác tương đương, vôi bột 800kg nếu đất chua (pH<5,5). Phân vô cơ: 140-150 kg N + 60-90 kg P₂O₅ + 120 -140 kg K₂O. Tùy điều kiện cụ thể của điểm khảo nghiệm, xác định lượng bón phù hợp cho từng vụ khảo nghiệm.

- Cách bón: Bón lót toàn bộ phân hữu cơ, phân lân và vôi bột vào rạch (hốc) theo hai hàng trồng, đảo đều phân với đất, lấp kín rạch (hốc) trước khi trồng từ 1 đến 2 ngày. Tỷ lệ bón theo Bảng 3

Bảng 3 - Tỷ lệ bón đạm và ka ly (% tổng số)

Thời điểm

N

K₂O

Bón lót

...

...

...

20

Bón thúc 1 (sau mọc 15-20 ngày)

25

25

Bón thúc 2 (sau mọc 30-35 ngày)

30

30

Bón thúc 3 (sau mọc 45-50 ngày)

25

...

...

...

3.3.1.6. Xới vun

Lần 1: sau mọc từ 15 đến 20 ngày (5-6 lá thật). Bón xung quanh gốc, cách gốc 15-20cm, kết hợp vun xới phá váng.

Lần 2: sau mọc từ 30 đến 35 ngày. Bón giữa hai hốc, kết hợp vun cao cắm giàn.

Lần 3: sau mọc từ 45 đến 50 ngày (sau khi thu quả đợt đầu), hoà nước tưới vào giữa luống hoặc rắc vào giữa luống kết hợp tưới thấm vào buổi chiều mát

3.3.1.7. Tưới nước

Giữ độ ẩm đất thường xuyên từ 70 đến 75% độ ẩm tối đa đồng ruộng.

3.3.1.8. Làm giàn, buộc cây

Khi xuất hiện tua cuốn tiến hành cắm giàn. Giàn cắm kiểu chữ A. Thường xuyên buộc cây vào giàn băng dây mềm theo kiểu hình số 8, mối buộc đầu tiên cách mặt luống từ 35 đến 40cm.

3.3.1.9. Phòng trừ sâu bệnh hại

...

...

...

3.3.1.10. Thu hoạch

Thu hoạch quả đúng lứa vào buổi sáng, tránh dập nát, xây xát.

3.3.2. Khảo nghiệm sản xuất

Áp dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến của địa phương nơi khảo nghiệm hoặc theo khảo nghiệm cơ bản ở Mục 3.3.1.

3.4. Phương pháp đánh giá

3.4.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.4.1.1. Các chỉ tiêu được theo dõi trong điều kiện đồng ruộng bình thường. Riêng các chỉ tiêu về phản ứng của giống với sâu bệnh hại hoặc điều kiện ngoại cảnh bất thuận (hạn, úng, nóng, lạnh, kiềm và mặn... ) khi có yêu cầu thì bố trí thí nghiệm riêng trong điều kiện nhân tạo.

3.4.1.2. Các chỉ tiêu định tính được đánh giá bằng mắt, thực hiện qua quan sát toàn ô thí nghiệm, trên từng cây hoặc các bộ phận của cây và cho điểm.

3.4.1.3. Các chỉ tiêu định lượng được đo đếm trên cây mẫu được lấy ngẫu nhiên, trừ cây ở hàng biên.

...

...

...

3.4.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Thời gian sinh trưởng;

- Năng suất: cân khối lượng quả thương phẩm thực thu trên diện tích khảo nghiệm, quy ra năng suất tấn/ha;

- Đặc điểm giống: nhận xét chung về sinh trưởng, mức độ nhiễm sâu bệnh và khả năng thích ứng với điều kiện địa phương nơi khảo nghiệm;

- Ý kiến của người sản xuất: có hoặc không chấp nhận giống mới.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

Khảo nghiệm VCU giống dưa chuột để công nhận giống cây trồng mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý giống dưa chuột, Cục Trồng trọt có trách nhiệm kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

...

...

...

PHỤ LỤC A

KỸ THUẬT GIEO ƯƠM CÂY GIỐNG

- Cây giống khảo nghiệm có thể gieo vào khay nhựa, xốp (khoảng từ 40 đến 50 cây/khay) hoặc túi bầu (kích thước: 7 x 10cm có đục lỗ). Vườn ươm phải chọn nơi thoáng và đủ ánh sáng, có mái che để tránh các điều kiện ngoại cảnh bất thuận.

- Hạt giống được ngâm trong nước sạch và ấm ở 35 đến 40^0C khoảng từ 1 đến 2 giờ, ủ nứt nanh thì đem gieo trong khay nhựa, xốp hoặc túi bầu có chứa hỗn hợp đất bột trộn phân hoai mục và trấu hun đã được xử lý phòng trừ sâu bệnh theo tỷ lệ 1,0 : 0,7 : 0,3. Gieo 1 hạt vào 1 ô khay hoặc 1 túi bầu, gieo xong phủ kín hạt, tưới nước đủ ẩm cho hạt nẩy mầm.

- Khi cây con có từ 1 đến 2 lá thật (sau mọc từ 7 đến 10 ngày) thì đem trồng.  

PHỤ LỤC B

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM CƠ BẢN

...

...

...

2. Điểm khảo nghiệm

3. Cơ quan thực hiện

4. Cán bộ thực hiện       Điện thoại                                 Email

5. Số giống khảo nghiệm:

Giống đối chứng

Diện tích ô thí nghiệm:                  m^2,  kích thước ô:       m x        m        

6. Số lần nhắc lại

7. Ngày gieo:                            Ngày mọc:                       Ngày thu hoạch:                

8. Mật độ, khoảng cách

...

...

...

+ Loại đất:

+ Cơ cấu cây trồng và cây trồng trước:

10. Lượng phân  thực bón cho 1 ha (ghi đầy đủ về chủng loại và liều lượng phân bón đã sử dụng)

11. Tóm tắt ảnh hưởng của thời tiết khí hậu đối với thí nghiệm và số liệu khí tượng của trạm khí tượng gần nhất

12. Tóm tắt tình hình sâu bệnh hại chính: Tên thuốc và lượng thuốc đã dùng (nếu có)

13. Số liệu kết quả khảo nghiệm (ghi đầy đủ, chính xác vào Bảng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 dưới đây)

Bảng 1- Đặc điểm sinh trưởng, phát triển

Tên giống

Số cành cấp 1

...

...

...

Bảng 2 - Đặc điểm hình thái quả

Têngiống

Màu sắc gai quả

...

...

...

Hình dạng quả

Chiều dài quả (cm)

Đường kính quả (cm)

...

...

...

Bảng 3 - Mức độ nhiễm sâu bệnh hại chính

Tên giống

Sâu

Bệnh

...

...

...

(con/m^2)

Nhện đỏ

(điểm)

Phấn trắng

(điểm)

Sương mai

(điểm)

Héo vàng

(%)

...

...

...

(%)

...

...

...

Bảng 4 - Khả năng chống chịu điều kiện ngoại cảnh bất thuận

Tên giống

Chịu nóng

Chịu lạnh

...

...

...

Chịu úng

Ngày quan sát

Điểm

Ngày quan sát

Điểm

Ngày quan sát

Điểm

Ngày quan sát

Điểm

...

...

...

...

...

...

Bảng 5 - Các yếu tố cấu thành năng suất

Tên giống

...

...

...

Số lượng quả/ thân cây

Tỷ lệ đậu quả (%)

Khối lượng quả/cây (gam)

Khối lượng trung bình quả (gam)

...

...

...

Bảng 6 - Năng suất thực thu

Tên giống

Số cây thu hoạch/ ô

...

...

...

Năng suất trung bình (tấn/ha)

Lần 1

Lần 2

Lần 3

Lần 1

Lần 2

Lần 3

...

...

...

...

...

...

Bảng 7- Một số chỉ tiêu chất lượng quả

Tên giống

Độ dày cùi (cm)

Vị đắng ở đầu quả

...

...

...

14. Nhận xét tóm tắt ưu khuyết điểm chính của các giống khảo nghiệm. Sơ bộ xếp loại từ tốt đến xấu theo từng nhóm.

15. Kết luận và đề nghị

- Kết luận:

- Đề nghị:

...

...

...

Ngày      tháng      năm

Cán bộ khảo nghiệm

PHỤ LỤC C

BÁO CÁO KẾT QUẢ SẢN XUẤT

1. Vụ:                        Năm:

2. Địa điểm khảo nghiệm:      

3. Người khảo nghiệm:.......................... Điện thoại...................Email..........

4. Giống khảo nghiệm:

...

...

...

5. Ngày gieo:                                         Ngày thu hoạch:

6. Diện tích khảo nghiệm (m^2):

7. Đặc điểm đất đai:

8. Mật độ trồng:

9. Phân bón (Ghi rõ liều lượng và chủng loại đã sử dụng)

10. Đánh giá chung:

Tên giống

TGST (ngày)

Năng suất quả (tấn/ha)

...

...

...

(Sinh trưởng, sâu bệnh, tính thích ứng của giống khảo nghiệm...).

Ý kiến của người thực hiện thí nghiệm khảo nghiệm SX

(có hoặc không chấp nhận giống mới - Lý do...)

...

...

...

Xác nhận của cơ quan

(Ký tên, đóng dấu)

Ngày        tháng         năm

Cán bộ khảo nghiệm