Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9879:2013 Sơn – Xác định độ nhớt KU bằng nhớt kế Stomer

• Số hiệu: TCVN9879:2013
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2013

Tải trọng, g
Thời gian(s) để đạt được 100 vòng quay	75	100	125	150	175	200	225	250	275	300	325	350	375	400	425	450	475	500	525	550	575	600	625	650	675	700	725	750	775	800	825	850	875
Độ nhớt KU (Krabs Units)
27	49	57	63	69	74	79	83	86	89	92	95	97	100	102	104	106	109	111	113	114	116	118	120	121	123	124	126	127	129	130	131	132	133
28	51	59	65	70	75	80	84	87	90	93	96	98	100	102	105	107	110	112	114	115	117	118	120	121	123	124	126	127	129	130	131	132	133
29	53	60	66	71	76	81	85	88	91	94	97	99	101	103	105	107	110	112	114	115	117	119	121	122	124	125	127	128	130	131	132	133	134
30	54	61	67	72	77	82	86	89	92	95	98	100	102	104	106	108	110	112	114	116	118	120	121	122	124	125	127	128	130	131	133	134	135
31	55	62	68	73	78	82	86	90	93	95	98	100	102	104	106	108	111	113	115	116	118	120	122	123	125	126	128	129	131	132	133	134	135
32	56	63	69	74	79	83	87	90	93	96	99	101	103	105	107	109	111	113	115	116	118	120	122	123	125	126	128	129	131	132	133	134	135
33	57	64	70	75	80	84	88	91	94	96	99	101	103	105	107	109	112	114	116	117	119	121	122	123	125	126	128	129	131	132	134	135	136

6.6.2. Thí nghiệm theo Quy trình B

6.6.2.1. Nếu cần, xác định từ Bảng 2 giá trị độ nhớt KU tương ứng với tải trọng tạo ra tốc độ quay 200 r/min.

Bảng 2 - Quan hệ độ nhớt KU - Tải trọng (g) tạo ra tốc độ quay 200 r/min

g

KU

g

KU

g

...

...

...

g

KU

g

KU

g

KU

g

KU

g

...

...

...

g

KU

g

KU

g

KU

100

...

...

...

200

82

300

95

400

104

500

112

600

...

...

...

700

125

800

131

900

136

1000

140

...

...

...

105

62

205

83

...

...

...

...

...

...

110

63

210

83

310

96

410

...

...

...

510

113

610

120

710

126

810

132

910

...

...

...

1010

140

115

64

215

84

...

...

...

...

...

...

120

65

220

...

...

...

320

97

420

106

520

114

620

121

720

...

...

...

820

132

920

137

1020

140

125

...

...

...

225

86

...

...

...

...

...

...

130

68

230

86

330

98

430

106

530

...

...

...

630

121

730

127

830

133

930

137

1030

...

...

...

135

69

235

87

...

...

...

...

...

...

140

70

240

88

340

...

...

...

440

107

540

115

640

122

740

127

840

...

...

...

940

138

1040

140

145

71

245

...

...

...

...

...

...

150

...

...

...

250

89

350

100

450

108

550

116

650

...

...

...

750

128

850

134

950

138

1050

141

...

...

...

155

73

255

90

...

...

...

...

...

...

160

74

260

90

360

101

460

...

...

...

560

117

660

123

760

129

860

134

960

...

...

...

1060

141

165

75

265

91

...

...

...

...

...

...

70

53

170

76

270

...

...

...

370

102

470

110

570

118

670

123

770

...

...

...

870

135

970

139

1070

141

75

54

175

...

...

...

275

92

...

...

...

80

...

...

...

180

78

280

93

380

102

480

110

580

...

...

...

680

124

780

130

880

135

980

139

1080

...

...

...

85

57

185

79

285

93

...

...

...

...

...

...

90

58

190

80

290

94

390

...

...

...

490

111

590

119

690

124

790

131

890

...

...

...

990

140

1090

141

95

60

195

81

295

...

...

...

...

...

...

6.7. Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm bao gồm các thông tin sau:

- Quy trình thí nghiệm (Quy trình A hoặc Quy trình B).

...

...

...

- Giá trị độ nhớt KU tương ứng.

- Nhiệt độ của mẫu trong thời gian thử nghiệm (hoặc hiệu chỉnh được áp dụng khi nhiệt độ khác với 25 °C nếu có).

6.8. Độ chính xác

6.8.1. Độ chính xác: khi thực hiện phép đo với 5 mẫu sơn, thực hiện trên 5 phòng thí nghiệm, mỗi phòng do 2 người thực hiện trong 2 ngày khác nhau xác định được:

- Sai số trong nội bộ phòng thí nghiệm là 3 % tính theo đơn vị g hoặc bằng 1,5 % tính theo đơn vị KU.

- Sai số giữa các phòng thí nghiệm là 10 % tính theo đơn vị g hoặc 4 % tính theo đơn vị KU.

6.8.2. Chỉ tiêu sau đây cần được áp dụng để đánh giá khả năng chấp nhận kết quả ở mức tin cậy 95 %.

6.8.2.1. Độ lặp: Hai kết quả, mỗi kết quả là giá trị trung bình của hai phép đo được xác định trên cùng một vật liệu bởi cùng một thí nghiệm viên ở hai thời điểm khác nhau được xem là không tin cậy nếu chúng chênh lệch nhau quá 1,7 % theo đơn vị KU.

6.8.2.2. Độ tái lặp: Hai kết quả, mỗi kết quả là giá trị trung bình của hai phép đo được xác định trên cùng một vật liệu thực hiện ở hai phòng thí nghiệm khác nhau do hai thí nghiệm viên khác nhau được xem là không tin cậy nếu chúng chênh lệch nhau quá 5,1 % giá trị độ nhớt KU.

...

...

...

7.1. Thiết bị, dụng cụ

7.1.1. Nhớt kế, hiển thị số với rotor dạng cánh khuấy được minh họa tại hình 1 hoặc hình 5.

7.1.2. Cốc đựng mẫu dung tích 500 ml, đường kính trong 85 mm.

7.1.3. Nhiệt kế theo tiêu chuẩn ASTM có thang chia độ từ 20 °C ÷ 70 °C.

7.2. Dầu chuẩn

7.2.1. Cần có hai loại dầu chuẩn có độ nhớt tuyệt đối nằm trong phạm vi độ nhớt của loại sơn cần đo. Hai loại dầu chuẩn này phải có độ nhớt khác nhau ít nhất là 25 KU.

7.2.2. Dầu hydrocacbon phù hợp, hiệu chỉnh theo độ nhớt KU hiện có trên thị trường.

7.3. Hiệu chuẩn

7.3.1. Kiểm tra lại kích thước của rotor cánh khuấy dạng mái chèo. Kích thước của nó chỉ nên sai khác 0,1 mm so với kích thước được chỉ ra trong Hình 2.

...

...

...

7.3.3. Đổ dầu chuẩn vào cốc chứa mẫu. Điều chỉnh nhiệt độ của dầu chuẩn tới 25 °C ± 0,2 °C. Duy trì nhiệt độ của cốc chứa, cánh khuấy tương tự nhiệt độ của dầu chuẩn. Nếu không thể duy trì được thì ghi lại nhiệt độ của dầu lúc bắt đầu và kết thúc thí nghiệm với độ chính xác đến 0,2 °C.

7.3.4. Nếu nhiệt độ của dầu không duy trì được tại 25 °C ± 0,2 °C trong quá trình thử nghiệm, thì hiệu chỉnh độ nhớt KU đo được đối với sai lệch ở nhiệt độ đó.

CHÚ THÍCH 5: Hiệu chỉnh đối với sai lệch nhiệt độ của dầu từ nhiệt độ xác định có thể nội suy từ đồ thị tải trọng và nhiệt độ dầu được thiết lập từ trước (xem Phụ lục A).

7.3.5. Nếu độ nhớt đo được (đã hiệu chỉnh từ sự sai khác nhiệt độ về nhiệt độ chuẩn) nằm trong khoảng sai số ± 5 % so với giá trị độ nhớt KU của dầu tiêu chuẩn, thì nhớt kế được xem là thỏa mãn quá trình hiệu chuẩn.

CHÚ DẪN:

1 Công tắc nguồn

2 Màn hình hiển thị

3 Công tắc HOLD

...

...

...

5 Cốc chứa mẫu

6 Bệ đỡ

7 Cần điều khiển

8 Núm điều chỉnh đơn vị đo

Hình 5 - Nhớt kế Stormer hiển thị số

7.4. Thí nghiệm

7.4.1. Trộn đều mẫu và đổ vào cốc 500 ml tới khi cách miệng cốc 20 mm.

7.4.2. Điều chỉnh nhiệt độ của mẫu lên 25 °C ± 0,2 °C và duy trì trong khi thử nghiệm. Nhớt kế cũng được duy trì tại nhiệt độ 25 °C ± 0,2 °C. Nếu không duy trì được mẫu ở nhiệt độ 25 °C ± 0,2 °C, thì ghi nhiệt độ của mẫu ở lúc bắt đầu và kết thúc thử nghiệm với số đọc nhiệt độ đến 0,2 °C.

7.4.3. Khi nhiệt độ của mẫu ổn định tại 25 °C ± 0,2 °C, khuấy đều mẫu, và cẩn thận để tránh tạo bọt khí. Nâng tay cầm lên vị trí cao nhất, kéo chốt định vị và đặt cốc lên bệ của nhớt kế đối diện với chốt định vị, tháo chốt định vị và chỉnh tâm của cốc.

...

...

...

7.4.5. Hạ cần điều khiển xuống để chất lỏng ngập hoàn toàn trục cánh khuấy. Cánh khuấy sẽ quay khi đáy cánh khuấy cách đáy cốc mẫu 12 mm.

7.4.6. Đợi 5 s để màn hình hiển thị ổn định.

7.4.7. Nhấn công tắc HOLD để số liệu đo được duy trì trên màn hình và sử dụng núm lựa chọn hiển thị theo đơn vị KU hay gam (g), hoặc cả 2 để ghi lại kết quả.

7.4.8. Nâng cần điều khiển lên vị trí cao nhất, nhấc ống đựng mẫu ra khỏi trục cánh khuấy.

7.4.9. Nới lỏng ốc vít, tháo cánh khuấy và làm sạch.

7.5. Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm gồm thông tin sau:

- Độ nhớt đo được theo đơn vị KU và gam (g);

- Nhiệt độ của mẫu trong thời gian thử nghiệm (hoặc sự hiệu chỉnh được áp dụng khi nhiệt độ khác với 25 °C nếu có).

...

...

...

7.6.1. Độ chính xác: khi thực hiện phép đo với 5 mẫu sơn, thực hiện trên 6 phòng thí nghiệm, mỗi phòng do 2 người thực hiện (5 mẫu với nhớt kế KU-1 Brookfield và một mẫu với nhớt kế Stomer điện tử) trong 2 ngày thí nghiệm khác nhau, kết quả thí nghiệm phải đạt được độ tin cậy 95 %.

7.6.1.1. Độ lặp: Hai kết quả, mỗi kết quả là giá trị trung bình của hai phép đo được xác định trên cùng một vật liệu bởi cùng một thí nghiệm viên ở hai thời điểm khác nhau được xem là không tin cậy nếu chúng chênh lệch nhau quá 2 % theo đơn vị KU.

7.6.1.2. Độ tái lặp: Hai kết quả, mỗi kết quả là giá trị trung bình của hai phép đo được xác định trên cùng một vật liệu thực hiện ở hai phòng thí nghiệm khác nhau do hai thí nghiệm viên khác nhau được xem là không tin cậy nếu chúng chênh lệch nhau quá 5,0 % giá trị độ nhớt KU.

8. Từ khóa

Độ đặc; KU; nhớt kế kiểu Stormer; độ nhớt.

Phụ lục A

(tham khảo)

Ảnh hưởng của nhiệt độ mẫu thí nghiệm đến độ nhớt Stormer

...

...

...

A.2 Độ nhớt của dầu bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ lớn hơn so với sơn.

Bảng A1 - Ảnh hưởng của nhiệt độ đến độ nhớt của một số loại dầu và sơn thường sử dụng

Loại vật liệu

Giá trị trung bình tại 25 °C

Thay đổi độ nhớt với nhiệt độ thay đổi 1 °C

Tải trọng, g

Độ nhớt KU

Tải trọng, g

Độ nhớt KU

...

...

...

149

72

14

2,5

2. Dầu hydrocacbon số 2

217

85

18

2,0

...

...

...

286

93

11

1,5

4. Dầu lanh trùng hợp

195

81

8

1,0

...

...

...

440

108

40

2,0

6. Sơn phủ ngoài trời hệ nước

300

95

4

0,5

...

...

...

425

105

4

0,5

MỤC LỤC

Lời nói đầu

1. Phạm vi áp dụng

2. Tài liệu tham khảo

...

...

...

4. Tóm tắt phương pháp

5. Ý nghĩa và sử dụng

6. Phương pháp I

7. Phương pháp II (Nhớt kế Stormer hiển thị số)

8. Từ khóa

Phụ lục A (tham khảo) Ảnh hưởng của nhiệt độ mẫu thí nghiệm đến độ nhớt Stormer