Dự thảo Nghị định sửa đổi các Nghị định hướng dẫn Luật Đấu thầu mới nhất
Mới đây, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã công bố bản Dự thảo Nghị định sửa đổi các Nghị định hướng dẫn Luật Đấu thầu.
Cụ thể, Dự thảo Nghị định có 03 Điều, gồm những nội dung chủ yếu sau:
(1) Điều 1 và Điều 3: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 23/2024/NĐ-CP và Nghị định 115/2024/NĐ-CP
Điều 34a Luật Đấu thầu (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15) quy định về nguyên tắc việc áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết về nội dung này.
Để quy định chi tiết nội dung này, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 23/2024/NĐ-CP và Nghị định 115/2024/NĐ-CP như sau:
- Bổ sung khoản 3a Điều 1 Nghị định 23/2024/NĐ-CP để dẫn chiếu áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo quy định của Chính phủ về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất (Nghị định 115/2024/NĐ-CP).
- Bổ sung Chương IVa gồm các Điều 44a, 44b và 44c Nghị định 115/2024/NĐ-CP để quy định về các dự án đầu tư kinh doanh được áp dụng lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt; thẩm quyền quyết định; hồ sơ, quy trình, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. Chương này gồm những nội dung chủ yếu sau:
+ Phân cấp thẩm quyền tối đa cho cơ quan có thẩm quyền quyết định áp dụng lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt nhằm nâng cao tính chủ động và trách nhiệm của địa phương đối với các dự án: dự án có yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, biên giới lãnh thổ (trên cơ sở ý kiến của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao); dự án có yêu cầu, điều kiện đặc thù về thủ tục đầu tư; thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển; phương pháp, tiêu chuẩn đánh giá và nội dung hợp đồng dự án đầu tư kinh doanh mà pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực đã quy định cụ thể.
+ Thủ tướng Chính phủ chỉ quyết định việc lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án: dự án có yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của quốc gia (trên cơ sở văn bản, kết luận, chỉ đạo của các cơ quan Đảng); dự án liên quan đến lợi ích quốc gia; dự án có yêu cầu, điều kiện đặc thù mà pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực chưa quy định.
+ Hồ sơ, quy trình, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt được quy định trên cơ sở kế thừa, hoàn thiện các quy định tương đồng với hồ sơ, quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt của Nghị định 24/2024/NĐ-CP, trong đó tách biệt hai quy trình, thủ tục đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ và cơ quan có thẩm quyền.
(2) Điều 2: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2024/NĐ-CP, gồm các nội dung sau:
- Các nội dung Luật Đấu thầu giao Chính phủ quy định chi tiết:
+ Về lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt
Điều 29 Luật Đấu thầu (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15) quy định nguyên tắc áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt và giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này. Trên cơ sở đó, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Điều 82 và Điều 83 theo hướng:
Về các trường hợp lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 82 của Nghị định 24/2024/NĐ-CP để quy định các gói thầu được áp dụng hình thức này, gồm: (i) các gói thầu đã được quy định tại Luật Đấu thầu năm 2023; (ii) các gói thầu đã được Chính phủ thống nhất bổ sung, trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 8 ; (iii) các gói thầu được Đại biểu Quốc hội đề xuất và thống nhất bổ sung trong quá trình thảo luận, cho ý kiến về Luật sửa đổi 4 Luật ; (iv) các gói thầu khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định trong từng trường hợp cụ thể theo đề xuất của Bộ, ngành, địa phương.
Về thẩm quyền, hồ sơ, quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 2 Điều 82, Điều 83 Nghị định 24/2024/NĐ-CP theo hướng:
(i) Phân cấp, phân quyền tối đa cho Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương, chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và người có thẩm quyền quyết định việc quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 82; Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định đối với gói thầu quy định tại điểm c khoản 1 Điều 82; người có thẩm quyền quyết định đối với các gói thầu còn lại tại khoản 1 Điều 82; đối với các trường hợp khác trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
(ii) Chỉnh lý nội dung kỹ thuật khác tại điểm g khoản 1 Điều 1, điểm b khoản 1 Điều 126 để sửa đổi phạm vi điều chỉnh và trách nhiệm thẩm định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đối với nội dung lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm thẩm định việc áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
+ Về áp dụng Luật Đấu thầu, pháp luật có liên quan và điều ước quốc tế, thỏa thuận về vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi nước ngoài
Theo quy định tại khoản 5 Điều 3 Luật Đấu thầu (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15), Chính phủ xem xét, quyết định việc áp dụng quy định của nhà tài trợ hoặc của tổ chức quốc tế trong trường hợp điều ước quốc tế, thỏa thuận vay nước ngoài có quy định về đấu thầu khác hoặc chưa được quy định tại Luật Đấu thầu.
Trên cơ sở đó, dự thảo Nghị định bổ sung Điều 2a để quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục trình Chính phủ xem xét quyết định việc áp dụng quy định của nhà tài trợ, tổ chức quốc tế.
Theo đó, cơ quan chủ quản dự án đề xuất áp dụng các nội dung khác hoặc chưa được quy định tại Luật Đấu thầu gửi cơ quan chủ trì đàm phán để trình Chính phủ xem xét, quyết định.
Đối với điều ước quốc tế, thỏa thuận vay khác có nội dung tương tự đã được Chính phủ cho phép áp dụng nêu trên, cơ quan chủ trì đàm phán không phải trình lại Chính phủ quyết định.
- Các nội dung sửa đổi, bổ sung để phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu (đã được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15)
Điều 42 Luật Đấu thầu (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15) đã bổ sung quy định về đấu thầu trước đối với dự án đầu tư, đồng thời quy định về quy trình, thủ tục thực hiện hoạt động đấu thầu trước đối dự án đầu tư và dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài và Điều 43 Luật Đấu thầu giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.
Trên cơ sở đó, khoản 8, 9, 11, 14, 29 và 31 Điều 2 dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định 24/2024/NĐ-CP, gồm:
Sửa đổi, bổ sung điểm d khoản 3 Điều 24 để quy định đối với gói thầu đấu thầu trước, nhà thầu không phải thực hiện biện pháp bảo đảm dự thầu nhưng phải cam kết trong đơn dự thầu về trách nhiệm tham dự thầu;
Bổ sung khoản 6 Điều 22, khoản 8 Điều 34, khoản 8 Điều 59 để quy định quy trình, thủ tục của gói thầu áp dụng đấu thầu trước.
Bổ sung khoản 28a Điều 131 để hướng dẫn xử lý việc tình huống trong trường hợp đối với gói thầu áp dụng đấu thầu trước mà dự án được phê duyệt có các nội dung thay đổi so với hồ sơ mời thầu đã phát hành.
Sửa đổi điểm a khoản 2 Điều 128 để bổ sung quy định đối với gói thầu đấu thầu trước, việc lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu được thực hiện trước khi dự án được phê duyệt đầu tư.
Các nội dung được sửa đổi, bổ sung để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị định 24/2024/NĐ-CP
+ Về quy trình, thủ tục thực hiện hoạt động đấu thầu (khoản 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20 và 24 Điều 2 dự thảo Nghị định)
Sửa đổi, bổ sung các Điều 24, 61, 76, 77, 79, 80 Nghị định 24/2024/NĐ-CP để đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục đấu thầu theo hướng:
Bỏ thủ tục thẩm định hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, kết quả lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp;
Cho phép chủ đầu tư tự quyết định việc thẩm định hồ sơ yêu cầu, kết quả chỉ định thầu đối với gói thầu áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy trình thông thường;
Lồng ghép thủ tục lập dự thảo hồ sơ mời thầu ngay tại bước lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế.
Bổ sung khoản 3a Điều 22, sửa đổi khoản 5 và khoản 6 Điều 30 để quy định thương thảo hợp đồng đối với gói thầu áp dụng phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ theo các trường hợp đã được Luật quy định và để bảo đảm phù hợp, thống nhất với quy trình lựa chọn nhà thầu quy định tại Điều 42 Nghị định 24/2024/NĐ-CP; đồng thời, chỉnh lý điểm b khoản 3 Điều 42, khoản 6 Điều 43, bổ sung khoản 5a Điều 97 để bảo đảm tính đồng bộ với các nội dung được sửa đổi.
Sửa đổi, bổ sung đoạn đầu khoản 3 Điều 78 để quy định tư cách hợp lệ của nhà thầu được đề nghị chỉ định thầu đối với gói thầu trong hạn mức chỉ định thầu theo quy định tại điểm m khoản 1 Điều 23 Luật Đấu thầu.
Về mua sắm trực tuyến, chào giá trực tuyến (khoản 25, 26 và 27 Điều 2 dự thảo Nghị định)
Luật Đấu thầu (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15) đã nâng hạn mức chỉ định thầu gói thầu thuộc dự toán mua sắm từ 100 triệu đồng lên 300 triệu đồng. Do đó, dự thảo Nghị định sửa đổi quy định về điều kiện áp dụng hình thức chào giá trực tuyến và mua sắm trực tuyến để phù hợp với quy định về hạn mức chỉ định thầu; cụ thể như sau:
Nâng hạn mức áp dụng hình thức chào giá trực tuyến theo quy trình rút gọn từ 300 triệu đồng lên 500 triệu đồng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, cung cấp dịch vụ phi tư vấn thuộc dự toán mua sắm (Điều 98);
Bổ sung quy định cho phép áp dụng hình thức chào giá trực tuyến theo quy trình rút gọn đối với gói thầu mua sắm hàng hóa (trừ thuốc) để bán lẻ tại cơ sở bán lẻ trong khuôn viên của cơ sở y tế công lập có giá trị không quá 01 tỷ đồng đối với mỗi mặt hàng đối với dự toán mua sắm (Điều 98);
Nâng hạn mức áp dụng hình thức mua sắm trực tuyến từ 100 triệu đồng lên 300 triệu đồng đối với hàng hóa, dịch vụ của gói thầu thuộc dự toán mua sắm (Điều 102);
Chỉnh lý kỹ thuật về hạn mức áp dụng đối với gói thầu thuộc dự án đầu tư, sửa đổi về quy trình chào giá trực tuyến theo quy trình rút gọn (Điều 98, 101, 102).
Về việc đánh giá uy tín tham dự thầu của nhà thầu
Khoản 6 Điều 2 dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Điều 18 Nghị định 24/2024/NĐ-CP để bổ sung các trường hợp nhà thầu bị đánh giá về uy tín trong việc tham dự thầu, gồm: nhà thầu rút hồ sơ dự thầu sau thời điểm đóng thầu, nhà thầu không nộp bản gốc bảo đảm dự thầu.
Về đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự thầu
Khoản 4 và khoản 24 Điều 2 dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Điều 12 và Điều 97 Nghị định 24/2024/NĐ-CP để chỉnh lý quy định về nội dung đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự thầu theo hướng nhà thầu phải đáp ứng yêu cầu không trong trạng thái bị tạm ngừng, chấm dứt tham gia Hệ thống để phù hợp với tính chất của đấu thầu qua mạng.
Về xử lý tình huống trong đấu thầu (khoản 31 Điều 2 dự thảo Nghị định)
Bổ sung các khoản 28b, 28c và 28d Điều 131 để hướng dẫn xử lý tình huống trong các trường hợp gói thầu chia phần có giá đề nghị trúng thầu vượt dự toán được duyệt; gói thầu mà nhà thầu nước ngoài yêu cầu không phải đăng ký tên trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; nhà thầu bị khóa tài khoản nhưng đang trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu;
Sửa đổi khoản 5 Điều 131 để quy định về thời gian gia hạn thời điểm đóng thầu, đồng thời chỉnh lý kỹ thuật khoản 29 Điều 131 để bao quát các trường hợp xử lý tình huống được quy định tại Điều này.
+ Các quy định khác để phù hợp với thực tiễn triển khai, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật
Khoản 2 Điều 2 dự thảo Nghị định bổ sung khoản 5 Điều 2 Nghị định 24/2024/NĐ-CP để làm rõ hoạt động lựa chọn nhà thầu bao gồm các hình thức mua, thuê, thuê mua.
Khoản 5 Điều 2 dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Điều 16 Nghị định 24/2024/NĐ-CP về giá gói thầu theo hướng:
Quy định Bộ quản lý ngành, lĩnh vực về lao động chủ trì, phối hợp với cơ quan quản lý ngành liên quan để ban hành quy định về mức lương của chuyên gia tư vấn trong nước, làm cơ sở cho việc xác định giá gói thầu;
Sửa đổi quy định kết quả thẩm định giá đối với hàng hóa, dịch vụ phải thẩm định giá theo quy định của pháp luật về giá là một trong các căn cứ lập giá gói thầu; hướng dẫn về dự toán mua sắm trong tờ trình kế hoạch lựa chọn nhà thầu;
Bổ sung quy định thẩm quyền phê duyệt dự toán đối với các trường hợp phải phê duyệt dự toán quy định tại Luật Đấu thầu và Nghị định 24/2024/NĐ-CP.
Khoản 7 Điều 2 dự thảo Nghị địn sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 20 Nghị định 24/2024/NĐ-CP về trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc đăng tải và sửa đổi thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Khoản 32 và khoản 33 Điều 2 dự thảo Nghị định thay thế một số cụm từ tại: khoản 3 Điều 3 Nghị định 24/2024/NĐ-CP để quy định về căn cứ hình thành gói thầu hỗn hợp, điểm d khoản 2 Điều 16 Nghị định 24/2024/NĐ-CP để quy định được lấy giá trung bình của các báo giá làm căn cứ lập giá gói thầu nhằm tạo thuận lợi, khả thi trong quá trình thực hiện.
Ngoài ra, khoản 10, 16, 19, 23 và 30 dự thảo Nghị định chỉnh lý kỹ thuật một số quy định tại điểm b khoản 4 Điều 30, điểm a và điểm b khoản 2 Điều 76, điểm đ khoản 3 Điều 79, khoản 2 Điều 88, điểm a khoản 4 Điều 130 Nghị định 24/2024/NĐ-CP nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với các nội dung đã được sửa đổi tại Luật số 57/2024/QH15, dự thảo Nghị định này và phù hợp với thực tiễn triển khai.
(3) Điều 4: Điều khoản thi hành
Khoản 2 Điều 4 dự thảo Nghị định này sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 2 Điều 3 của Nghị định 95/2020/NĐ-CP để quy định Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len trở thành Nước thành viên Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương kể từ ngày 15/12/2024.
- Các khoản 1, 3 Điều 4 dự thảo Nghị định này quy định về hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp đối với gói thầu đã phê duyệt, phát hành hồ sơ trước ngày Nghị định có hiệu lực thi hành và gói thầu đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhưng đến ngày Nghị định có hiệu lực thi hành chưa phát hành hồ sơ để bảo đảm tính liên tục, thông suốt trong quá trình lựa chọn nhà thầu.