Nguyên tắc quản lý, điều tiết giá của Nhà nước theo Luật Giá 2023

Nguyên tắc quản lý, điều tiết giá của Nhà nước theo Luật Giá 2023 (Hình từ Internet)

Vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Điều tiết giá là gì?

Theo khoản 8 Điều 4 Luật Giá 2023 quy định về điều tiết giá như sau:

Điều tiết giá là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng biện pháp theo quy định Luật Giá 2023 để hạn chế các bất cập của kinh tế thị trường nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, Nhà nước và thực hiện các mục tiêu kiểm soát lạm phát, phát triển kinh tế - xã hội.

2. Nguyên tắc quản lý, điều tiết giá của Nhà nước theo Luật Giá 2023

Theo Điều 5 Luật Giá 2023 quy định về nguyên tắc quản lý, điều tiết giá của Nhà nước như sau:

- Quản lý, điều tiết giá theo cơ chế thị trường phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ; bảo đảm công khai, minh bạch, tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật.

- Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và Nhà nước.

- Góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, phát triển bền vững; thúc đẩy xã hội hóa hoạt động cung cấp dịch vụ công; có chính sách về giá phù hợp với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

3. Nguyên tắc hoạt động quản lý, điều tiết giá của Nhà nước theo Luật Giá 2023

(1) Nguyên tắc hoạt động bình ổn giá

Theo khoản 1 Điều 18 Luật Giá 2023 quy định về nguyên tắc bình ổn giá như sau:

- Công khai, minh bạch; hài hòa lợi ích giữa tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ với người tiêu dùng;

- Phù hợp với điều ước mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên;

- Phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội, mục tiêu kiểm soát lạm phát;

- Xác định rõ thời hạn và phạm vi thực hiện trên phạm vi cả nước hoặc tại địa phương.

(2) Nguyên tắc định giá

Theo khoản 1 Điều 22 Luật Giá 2023 quy định về nguyên tắc định giá như sau:

- Bảo đảm bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh hợp lý, hợp lệ; lợi nhuận (nếu có) hoặc tích lũy theo quy định của pháp luật (nếu có) phù hợp với mặt bằng thị trường; bảo đảm phù hợp với cung cầu hàng hóa, dịch vụ, điều kiện thị trường tại thời điểm định giá và chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ;

- Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, người tiêu dùng;

- Xem xét, điều chỉnh giá khi các yếu tố hình thành giá thay đổi. Trường hợp điều chỉnh giá sản phẩm, dịch vụ công trong dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư được thực hiện theo từng thời kỳ quy định tại hợp đồng dự án.

(3) Nguyên tắc hiệp thương giá

Theo khoản 1 Điều 26 Luật Giá 2023 quy định nguyên tắc hiệp thương giá như sau:

- Các đối tượng đề nghị hiệp thương giá phải là tổ chức kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thực hiện mua, bán hàng hóa, dịch vụ đáp ứng tiêu chí quy định tại Điều 25 Luật Giá 2023;

- Việc tiếp nhận, tổ chức hiệp thương giá được thực hiện trên cơ sở tự nguyện và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ; bên mua và bên bán đều phải có văn bản đề nghị hiệp thương giá;

- Quá trình hiệp thương giá phải bảo đảm khách quan, công khai, minh bạch, tôn trọng quyền tự định giá của các bên đề nghị hiệp thương giá.

Luật Giá 2023 có hiệu lực thi hành từ 01/7/2024, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 74 Luật Giá 2023.

Quy định tại khoản 2 Điều 60 Luật Giá 2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026. Kể từ ngày 01/7/2024 đến hết ngày 31/12/2025, hội đồng thẩm định giá phải có ít nhất 01 thành viên có một trong các chứng nhận chuyên môn sau đây:

- Bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên về chuyên ngành giá, thẩm định giá;

- Thẻ thẩm định viên về giá;

- Chứng chỉ đào tạo nghiệp vụ về thẩm định giá;

- Chứng chỉ bồi dưỡng thẩm định giá nhà nước.

Luật Giá 2012 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 61/2014/QH13, Luật số 64/2020/QH14 và Luật số 07/2022/QH15 hết hiệu lực kể từ ngày Luật Giá 2023 có hiệu lực thi hành, trừ các quy định tại Điều 75 Luật Giá 2023.

Võ Thị Mỹ Trinh