Sáp nhập tỉnh: Một số lưu ý khi xây dựng đề án theo Kết luận 127

Sáp nhập tỉnh: Một số lưu ý khi xây dựng đề án theo Kết luận 127 

Bộ Chính trị, Ban Bí thư có Kết luận 127-KL/TW ngày 28/02/2025 về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

1. Các tiêu chí xây dựng đề án sáp nhập tỉnh 

Theo đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư nêu rõ một trong những nội dung cần thực hiện đó là xây dựng đề án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.

Giao Đảng ủy Chính phủ chủ trì, phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và các cơ quan liên quan chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng đề án, tờ trình Bộ Chính trị về sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã. 

Trong đó, việc xây dựng đề án sáp nhập tỉnh cần đảm bảo các tiêu chí sau: 

Đối với cấp tỉnh: Ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành, mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển của giai đoạn mới... làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp. 

Như vậy, theo Kết luận 127-KL/TW, khi xây dựng đề án sáp nhập tỉnh cần đảm bảo những tiêu chí như:

- Quy mô dân số.

- Diện tích.

- Quy hoạch tổng thể quốc gia.

- Quy hoạch vùng.

- Quy hoạch địa phương.

- Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.

- Phát triển ngành, mở rộng không gian phát triển.

- Phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương.

- Yêu cầu phát triển và định hướng của giai đoạn mới.

2. Lộ trình xây dựng đề án sáp nhập tỉnh 

Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ khẩn trương triển khai thực hiện, bảo đảm tiến độ cụ thể như sau:

- Báo cáo Bộ Chính trị cho chủ trương trước khi xin ý kiến các cấp uỷ, tổ chức đảng chậm nhất ngày 09/3/2025.

- Tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, hoàn thiện đề án gửi xin ý kiến các tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương, các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương chậm nhất ngày 12/3/2025.

- Tiếp thu ý kiến góp ý của các tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương, các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương, hoàn thiện đề án, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước ngày 27/3/2025.

- Tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ý kiến các cơ quan, hoàn thiện đề án, tờ trình; trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng (qua Ban Tổ chức Trung ương) trước ngày 07/4/2025.

3. Thủ tục sáp nhập tỉnh được thực hiện thế nào?

Theo Điều 10 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 thì trình tự, thủ tục sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính tỉnh như sau:

- Chính phủ tổ chức xây dựng đề án sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp tỉnh trình Quốc hội

- Hồ sơ đề án sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính gồm có:

+ Tờ trình về việc sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính;

+ Đề án về việc sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính;

+ Báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, ý kiến của Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức có liên quan;

+ Dự thảo nghị quyết của Quốc hội hoặc dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính.

- Đề án sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính phải được lấy ý kiến Nhân dân ở những đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về chủ trương sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính bằng các hình thức phù hợp theo quy định của Chính phủ.

- Sau khi có kết quả lấy ý kiến Nhân dân, cơ quan xây dựng đề án có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ở các đơn vị hành chính có liên quan để xem xét, cho ý kiến về việc sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính.

- Đề án sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính phải được thẩm định trước khi trình Chính phủ và được thẩm tra trước khi trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

- Việc lập đề án, trình tự, thủ tục xem xét, thông qua đề án sáp nhập, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính thực hiện theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.