Đề xuất sửa mức doanh thu chịu thuế với thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh theo Dự án Luật Thuế TNCN (thay thế)

Đề xuất sửa mức doanh thu chịu thuế với thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh theo Dự án Luật Thuế TNCN (thay thế) (Hình từ internet)

Ngày 07/02/2025, Bộ Tư pháp đã công bố Hồ sơ thẩm định về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).

Hồ sơ thẩm định về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế)​

Đề xuất sửa mức doanh thu chịu thuế với thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh theo Dự án Luật Thuế TNCN (thay thế)

Tại Tờ trình của Bộ Tài chính, đã nêu 07 chính sách lớn được đề xuất khi xây dựng Luật Thuế TNCN (thay thế), trong đó có chính sách về hoàn thiện quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh.

Theo đó, Bộ Tài chính đã nêu 2 giải pháp thực hiện chính sách này như sau: 

* Giải pháp 1

- Điều chỉnh nâng mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh lên mức 200 triệu đồng/năm để thống nhất với ngưỡng doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng của cá nhân kinh doanh tại Luật thuế giá trị gia tăng 2024.

- Sửa đổi, bổ sung quy định về xác định doanh thu của hộ, cá nhân kinh doanh để thống nhất với các pháp luật liên quan.

- Quy định cụ thể mức thuế suất đối với một số khoản thu nhập từ hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm; sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số về giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số, quảng cáo số.

* Giải pháp 2

- Điều chỉnh mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh thống nhất với ngưỡng doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng của cá nhân kinh doanh tại Luật thuế giá trị gia tăng 2024 và sửa đổi, bổ sung quy định về xác định doanh thu của hộ, cá nhân kinh doanh để thống nhất với các pháp luật liên quan.

- Giữ nguyên thuế suất đối với hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm; sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số về giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số, quảng cáo số giữ như hiện hành.

* Giải pháp thực hiện chính sách được lựa chọn và lý do lựa chọn

Tuy nhiên, cơ quan chủ trì đề nghị lựa chọn Giải pháp 1 để thực hiện chính sách, đảm bảo thực hiện được mục tiêu đề ra.

Cơ quan chủ trì đề xuất lựa chọn Giải pháp này vì đảm bảo thống nhất với các quy định của pháp luật liên quan, khắc phục toàn diện những bất cập, tồn tại trong việc xác định thuế TNCN đối với hoạt động kinh doanh của cá nhân. Cụ thể:

- Về điều chỉnh nâng mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh.

Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, đối với thu nhập từ kinh doanh cũng được áp dụng các khoản giảm trừ khi tính thuế TNCN. Tuy nhiên, đối với hộ, cá nhân kinh doanh, quy trình tính thuế này là phức tạp do đại bộ phận hộ, cá nhân kinh doanh không thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng tử, không xác định được chi phí, thu nhập chịu thuế nên cơ quan thuế phải thực hiện ổn định thu nhập, sau đó lại xác định thu nhập tính thuế dựa trên cơ sở giảm trừ gia cảnh để áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần như cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Luật sửa đổi các Luật về thuế 2014 quy định: Đối với hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống thì không phải nộp thuế TNCN; Đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm nộp thuế TNCN theo tỷ lệ ấn định trên doanh thu theo từng ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh.

Quá trình thực hiện có ý kiến cho rằng mức 100 triệu đồng/năm để xác định cá nhân không thuộc diện nộp thuế TNCN là không phù hợp, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu không được giảm trừ gia cảnh. Trong khi đó, tử kỳ tính thuế năm 2020, mức giảm trừ áp dụng đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm) đối với bản thân người nộp thuế, 4,4 triệu đồng/tháng đối với mỗi người phụ thuộc.

Gần đây, Quốc hội cũng đã thông qua Luật thuế giá trị gia tăng 2024, trong đó đã điều chỉnh tăng ngưỡng doanh thu không chịu thuế của cá nhân kinh doanh lên mức 200 triệu đồng/năm (thay cho mức 100 triệu đồng). Theo đó, để phù hợp với sự biến động của giá cả, thống nhất với ngưỡng doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng của cá nhân kinh doanh tại Luật thuế giá trị gia tăng 2024, cần thiết phải điều chỉnh mức thu nhập không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm lên 200 triệu đồng/năm.

Qua đó, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, giảm nghĩa vụ thuế cho người nộp thuế.

- Về sửa đổi, bổ sung quy định về xác định doanh thu để thống nhất với các pháp luật liên quan.

Đối với hoạt động kinh doanh của cá nhân, việc xác định doanh thu cần rà soát để đảm bảo thống nhất, tương đồng với các pháp luật liên quan, nhất là pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp. Qua đó, đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống pháp luật.

- Về điều chỉnh mức thuế suất đối với một số khoản thu nhập từ hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm, sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số về giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số, quảng cáo số

Luật sửa đổi các Luật về thuế 2014 quy định: Đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm nộp thuế TNCN theo tỷ lệ ấn định trên doanh thu theo từng ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh (Phân phối, cung cấp hàng hóa: 0,5%; Dịch vụ; xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 2% (Riêng hoạt động cho thuê tài sản, đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp: 5%); Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hoá, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%; Hoạt động kinh doanh khác: 1%). Quy định này đảm bảo chính sách đơn giản, rõ ràng, minh bạch, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế, tỉnh tuân thủ pháp luật thuế của các hộ, cá nhân kinh doanh, tiết kiệm chi phí tuân thủ thuế cho người nộp thuế và cơ quan thuế.

Mặc dù quy định thu thuế TNCN theo tỷ lệ trên doanh thu, không tính trừ chi phí và các khoản giảm trừ, tuy nhiên mức tỷ lệ được xây dựng đã tính toán phù hợp hoạt động kinh doanh của cá nhân tương ứng với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh và thấp hơn tỷ lệ trên doanh thu hiện đang áp dụng đối với doanh nghiệp không xác định được chi phí, thu nhập của hoạt động kinh doanh.

Quá trình thực hiện có ý kiến cho rằng tỷ lệ thuế TNCN trên doanh thu cần được tính toán, điều chỉnh lại cho phù hợp với đặc điểm của một số loại thu nhập, hoạt động kinh doanh đặc thù như hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm; sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số về giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số, quảng cáo số. Hiện hành, thu nhập của cá nhân từ các hoạt động này đang chịu sự điều tiết như một số khoản thu nhập khác, trong khi đây là những khoản thu nhập có tính chất đặc thù nên cần có mức thuế suất phù hợp để đảm bảo sự bình đẳng giữa các đối tượng nộp thuế, sự thống nhất của hệ thống chính sách thuế, đảm bảo phát huy được vai trò điều tiết, phân phối lại của chính sách thuế TNCN trong hệ thống thuế. Mức thuế suất cụ thể cần được nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng, đảm bảo phát huy được một cách có hiệu quả vai trò của chính cách thuế TNCN trong hệ thống thuế, thực hiện điều tiết hợp lý thu nhập của cá nhân trong nền kinh tế.

Như vậy, theo dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), cơ quan chủ trì đề nghị lựa chọn Giải pháp 1 để thực hiện chính sách. Theo đó, nếu giải pháp 1 được thông qua sẽ điều chỉnh nâng mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh lên mức 200 triệu đồng/năm để thống nhất với ngưỡng doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng của cá nhân kinh doanh tại Luật thuế giá trị gia tăng 2024.

Đồng thời cũng sửa đổi, bổ sung quy định về xác định doanh thu của hộ, cá nhân kinh doanh để thống nhất với các pháp luật liên quan.

Quy định cụ thể mức thuế suất đối với một số khoản thu nhập từ hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm; sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số về giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số, quảng cáo số.

Mức doanh thu chịu thuế thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh hiện nay

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (được sửa đổi, bổ sung tại Luật sửa đổi các Luật về thuế 2014) thì thu nhập chịu thuế từ kinh doanh bao gồm: 

- Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ;

- Thu nhập từ hoạt động hành nghề độc lập của cá nhân có giấy phép hoặc chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật.

Thu nhập từ kinh doanh nêu trên không bao gồm thu nhập của cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống.

Như vậy, theo quy định nêu trên thì hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định.