Đề xuất trình tự di dời cưỡng chế chủ sở hữu nhà chung cư

Đề xuất trình tự di dời cưỡng chế chủ sở hữu nhà chung cư (Hình từ internet)

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

Các trường hợp phải phá dỡ nhà chung cư

Theo quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Nhà ở 2023 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025) Các trường hợp phải phá dỡ nhà chung cư bao gồm:

- Nhà chung cư bị hư hỏng do cháy, nổ không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng;

- Nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai, địch họa không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng;

- Nhà chung cư có các kết cấu chịu lực chính của công trình xuất hiện tình trạng nguy hiểm tổng thể, có nguy cơ sập đổ, không đáp ứng điều kiện tiếp tục sử dụng, cần phải di dời khẩn cấp chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư;

- Nhà chung cư bị hư hỏng nặng, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ kết cấu chịu lực chính của công trình và có một trong các yếu tố sau đây: hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy; cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ không đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành hoặc có nguy cơ mất an toàn trong vận hành, khai thác, sử dụng cần phải phá dỡ để bảo đảm an toàn cho chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư và yêu cầu về cải tạo, chỉnh trang đô thị;

- Nhà chung cư bị hư hỏng một trong các kết cấu chính của công trình sau đây: móng, cột, tường, dầm, xà không đáp ứng yêu cầu sử dụng bình thường mà chưa thuộc trường hợp phải phá dỡ theo quy định tại điểm c, điểm d khoản  khoản 2 Điều 59 Luật Nhà ở 2023 nhưng thuộc khu vực phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ quy định tại khoản  khoản 2 Điều 59 Luật Nhà ở 2023 theo quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt.

Di dời chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư

Căn cứ khoản 1,2 Điều 73 Luât Nhà ở 2023 quy định về việc di dời chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư như sau:

- Đối với nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều 59 của Luật Nhà ở 2023 thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải ban hành quyết định di dời khẩn cấp và tổ chức di dời chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thuộc trường hợp di dời đến chỗ ở tạm thời.

- Đối với nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ quy định tại các điểm c, d và đ khoản 2 Điều 59 của Luật Nhà ở 2023 thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định di dời theo phương án bồi thường, tái định cư đã được phê duyệt.

Cưỡng chế chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư

Quy định về cưỡng chế chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư theo khoản 1 Điều 74 Luật Nhà ở 2023 như sau:

- Quá thời hạn di dời theo quyết định di dời của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư không thực hiện việc di dời thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định cưỡng chế di dời.

Đề xuất trình tự, thủ tục di dời chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư theo Dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư

Theo Điều 26 Dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư quy định trình tự, thủ tục di dời chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư như sau:

- Đối với nhà chung cư bị hư hỏng thuộc trường hợp phải phá dỡ do cháy, nổ không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng hoặc trường hợp nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai, địch họa không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn quy định để tiếp tục sử dụng tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều 59 của Luật Nhà ở 2023 thì thực hiện như sau:

+ Cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định di dời khẩn cấp  trong vòng 12 giờ.

Lưu ý: Nội dung quyết định di dời khẩn cấp bao gồm: địa điểm nhà chung cư phải di dời khẩn cấp, địa điểm bố trí chỗ ở tạm thời, phương thức di dời, trách nhiệm của quan, tổ chức, cá nhân liên quan trong việc thực hiện quyết định di dời khẩn cấp.

+ Kể từ khi có quyết định di dời khẩn cấp, Ủy ban nhân dân cấp huyện phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức di dời khẩn cấp toàn bộ chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư đến chỗ ở tạm thời nêu trong quyết định di dời khẩn cấp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 26 Dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

- Đối với nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ quy định tại các điểm c, d và đ khoản 2 Điều 59 của Luật Nhà ở 2023 thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định di dời sau khi phương án bồi thường, tái định cư được phê duyệt, việc di dời được thực hiện như sau:

+ Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày phương án bồi thường, tái định cư được phê duyệt, cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định di dời theo quy định tại khoản 3 Điều 73 Luật Nhà ở 2023 và gửi đến Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã và các chủ sở hữu nhà chung cư để biết, thực hiện.

+ Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày có quyết định di dời quy định tại điểm a khoản 2 Điều 26 Dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã phối hợp với chủ đầu tư dự án và các cơ quan liên quan tổ chức di dời toàn bộ chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư đến chỗ ở tạm thời để bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư dự án.

Trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư không thực hiện di dời theo quyết định di dời thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định cưỡng chế di dời theo quy định tại Điều 27 của dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

Trình tự, thủ tục cưỡng chế chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư theo dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư

Căn cứ Điều 27 dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư quy định về trình tự, thủ tục cưỡng chế di chủ sở hữu nhà chung cư, người sử dụng nhà chung cư như sau:

- Trong thời hạn 03 ngày, kể từ ngày hết hạn di dời theo quyết định di dời quy định tại Điều 26 của dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, cơ quan quản lý nhà ở trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định cưỡng chế di dời theo quy định tại khoản 2 Điều 74 Luật Nhà ở 2023 đối với các chủ sở hữu không thực hiện di dời.

- Trong thời hạn tối đa 15 ngày, kể từ ngày ban hành quyết định cưỡng chế di dời, Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã phối hợp với chủ đầu tư dự án và các cơ quan liên quan tổ chức cưỡng chế di dời theo nội dung quyết định cưỡng chế di dời.

- Trường hợp di dời khẩn cấp quy định tại khoản 1 Điều 26 dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mà chủ sở hữu không di dời theo quyết định di dời thì chủ sở hữu tự chịu trách nhiệm về an toàn tính mạng, tài sản của mình và không được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư

Đoàn Đức Tài