ĐỀ ÁN
ĐẨY MẠNH XÃ HỘI HÓA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC, DẠY NGHỀ, Y TẾ,
VĂN HÓA, THỂ DỤC THỂ THAO TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH VĨNH LONG, GIAI ĐOẠN 2006 - 2010.
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1575/2006/QĐ-UBND, ngày 03/8/2006 của Uỷ
ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long)
Tháng 9 năm 1997, Chính phủ ban hành Nghị quyết
số 90/1997/NQ-CP, về phương hướng và chủ trương xã hội hóa trong hoạt động giáo
dục, y tế, văn hóa với mục đích vận động và tổ chức sự tham gia rộng rãi của
nhân dân, trong toàn xã hội nhằm từng bước nâng cao mức hưởng thụ của nhân dân
trong các lĩnh vực này.
Trong các năm qua, việc thực hiện xã hội hóa các
hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao trên địa bàn tỉnh tuy có đạt một số
kết quả nhất định, nhưng các hoạt động này còn mang tính tự phát, chưa xây dựng
kế hoạch thực hiện một cách cụ thể; chưa xác định các hoạt động cần xã hội hóa
trong từng lĩnh vực và xã hội hóa đến mức độ nào..., nên hiệu quả của công tác
xã hội hóa trong các lĩnh vực văn hóa xã hội chưa đạt được như mong muốn.
Để nâng cao hiệu quả việc thực hiện chủ trương
xã hội hóa trên các lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể dục thể
thao, tạo điều kiện cho các hoạt động trong lĩnh vực này phát triển nhanh hơn,
đáp ứng tốt hơn nhu cầu của nhân dân, đồng thời xã hội hóa cũng là giải pháp để
thực hiện công bằng xã hội trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Đảng
và Nhà nước được thể hiện về mặt hưởng thụ và đóng góp, cống hiến cho xã hội
theo khả năng thực tế của từng người, từng địa phương.
Căn cứ Nghị quyết số 30/2006/NQ-HĐND, ngày
16/02/2006 của Hội đồng nhân dân tỉnh về chương trình xây dựng Nghị quyết của Hội
đồng nhân dân tỉnh Vĩnh Long năm 2006, Uỷ ban nhân dân tỉnh xây dựng Đề án xã hội
hóa các hoạt động giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể dục thể thao trên địa
bàn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2006 - 2010.
A. TÌNH HÌNH THỰC HIỆN XÃ HỘI
HOÁ TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC, Y TẾ, VĂN HÓA VÀ THỂ DỤC THỂ THAO, THỰC HIỆN
NGHỊ QUYẾT SỐ 90/1997/NQ-CP CỦA CHÍNH PHỦ Ở VĨNH LONG
Trong thời gian qua, việc thực hiện Nghị quyết số
90/1997/NQ-CP, ngày 21/8/1997 của Chính phủ về phương hướng và chủ trương xã hội
hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa và Nghị định số 73/1999/NĐ-CP , ngày
19/8/1999 của Chính phủ về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt
động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao đã đạt một số kết quả cụ
thể như sau:
1. Xã hội hoá trong lĩnh vực
giáo dục và đào tạo:
a) Về đa dạng hoá các loại hình giáo dục - đào tạo:
Hiện nay, ngoài hệ thống trường công lập, trong
117 cơ sở giáo dục mầm non trong toàn tỉnh có 8 nhà trẻ và 3 trường mẫu giáo tư
thục, số cháu ngoài công lập chiếm tỷ lệ 27,3% (trong đó nhà trẻ 81,55%, mẫu
giáo 14,28%) so với tổng số cháu toàn tỉnh. Đối với giáo dục phổ thông, bậc tiểu
học (TH) và trung học cơ sở (THCS) do đang thực hiện chủ trương phổ cập giáo dục
(PCGD) nên chưa có trường ngoài công lập, bậc trung học phổ thông (THPT) có 07
trường bán công, với 13.099 học sinh, chiếm tỷ lệ 35,29% so với tổng số học
sinh trung học phổ thông. Ngoài ra trên địa bàn tỉnh còn có 01 trường đại học
dân lập.
Nhìn chung, mạng lưới trường lớp, học sinh ngoài
công lập ở Vĩnh Long có phát triển nhưng còn chậm so với yêu cầu. Học phí của
các trường bán công còn thấp (35.000 đ/hs/tháng), nên không đủ trang trải kinh
phí hoạt động thường xuyên. Việc chuyển đổi hình thức, cơ chế hoạt động của trường
ngoài công lập theo đúng các qui định hiện hành còn nhiều lúng túng. Các chính
sách hỗ trợ của Trung ương và địa phương chưa đủ để tác động mạnh vào việc phát
triển qui mô cũng như chất lượng giáo dục của các loại trường này.
b) Công tác vận động toàn dân chăm lo sự nghiệp
giáo dục:
Hoạt động của Hội đồng giáo dục (HĐGD) ở các huyện,
thị xã mang lại hiệu quả khá rõ nét, nhất là việc huy động các ban, ngành, đoàn
thể và nhân dân hỗ trợ các hoạt động trọng tâm của ngành. Hội Khuyến học được
hình thành lập từ tỉnh đến cơ sở, hoạt động của các tổ chức hội đã đạt nhiều kết
quả, nhất là trong việc huy động sức dân để chăm lo tu sửa, chỉnh trang trường
lớp, tạo cảnh quan sư phạm, xây dựng Quỹ hỗ trợ giáo dục, thành lập các quỹ học
bổng, vận động học sinh đến trường, hàng năm vận động được hàng chục tỷ đồng để
cấp học bổng cho học sinh giỏi, học sinh nghèo vượt khó…
Ngành Giáo dục - Đào tạo đã phối hợp với Hội
Khuyến học các cấp hình thành được Trung tâm Học tập cộng đồng ở tất cả các xã,
phường, thị trấn trong tỉnh. Ngoài ra, Trung tâm Giáo dục thường xuyên cũng được
thành lập ở 07 huyện, thị xã. Đây là những mô hình mới nhằm đáp ứng nhu cầu học
tập đa dạng và thường xuyên của nhân dân.
c) Về huy động nguồn lực:
Cùng với các nguồn vốn Trung ương (Chương trình
mục tiêu, chương trình kiên cố hóa), ngân sách tỉnh, huyện và nhân dân đóng góp
nên cơ bản đã xóa được phòng học tre lá và chống xuống cấp các phòng học.
Tình hình đầu tư và đóng góp xây dựng cơ sở vật
chất.
(Triệu đồng)
|
Năm
|
Tổng vốn đầu tư
(A)
|
Vốn ngân sách
(B)
|
Vốn huy động
nhân dân (C)
|
Tỉ lệ vốn nhân
dân (C/A)
|
Số phòng học mới
xây
|
Số phòng học sửa
chữa và nâng cấp
|
|
2001
|
39.865
|
36.908
|
2.957
|
7,41%
|
413
|
170
|
|
2002
|
68.338
|
64.872
|
3.466
|
5,07%
|
548
|
163
|
|
2003
|
44.851
|
42.956
|
1.895
|
4,22%
|
255
|
119
|
|
2004
|
41.297
|
40.593
|
704
|
1,70%
|
224
|
126
|
|
2005
|
29.940
|
29.771
|
169
|
0,56%
|
338
|
115
|
Với phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm,
các địa phương và nhân dân đã hỗ trợ kinh phí, tiền của, vật liệu xây dựng và cả
ngày công lao động để xây dựng, sửa chữa trường lớp, bàn ghế học sinh, nhà tập
thể giáo viên,… kể cả việc hiến đất xây dựng trường. Trong những năm qua đã có
60 phụ huynh học sinh ủng hộ hơn 32 ha đất, trong đó có nhiều gia đình hiến từ
1.000m2 đến 4.000m2.
2. Xã hội hóa trong lĩnh vực
đào tạo nghề:
Tình hình đào tạo nghề ở tỉnh trong thời gian gần
đây có chiều hướng phát triển, đặc biệt là dạy nghề cho lao động nông thôn. Từ
nhu cầu của thị trường lao động, công tác đào tạo nghề đã được đa dạng hóa để
huy động các nguồn lực trong xã hội phục vụ công tác này. Đã huy động các năng
lực sẵn có từ các trường chuyên nghiệp, trường dạy nghề, trung tâm dạy nghề,
trung tâm dịch vụ việc làm của Nhà nước, ngày càng có nhiều đoàn thể, tư nhân
tham gia công tác dạy nghề.
Đến cuối năm 2005 toàn tỉnh có:
+ 03 Trường Cao đẳng, trung học chuyên nghiệp có
dạy nghề: Trường Cao đẳng Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long, Trường Cao đẳng Xây dựng
Miền Tây và Trường Trung học Kỹ thuật - Lương thực Thực phẩm.
+ 02 Trường dạy nghề: Trường Dạy nghề Vĩnh Long
và Trường Dạy nghề số 9 thuộc Bộ Quốc phòng.
+ 03 Trung tâm dịch vụ việc làm có dạy nghề:
Trung tâm Dịch vụ việc làm thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Trung tâm
Dịch vụ việc làm thuộc Liên đoàn Lao động tỉnh, Trung tâm dạy nghề và giới thiệu
việc làm thuộc Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh.
+ 07 Trung tâm dạy nghề ở tất cả các huyện, thị
xã.
+ 03 Cơ sở dạy nghề tư nhân (cơ sở Mỹ Thuận,
Đông Thuận ở Thị xã Vĩnh Long và cơ sở Hoàng Nhật Tiến ở huyện Long Hồ).
Các trường dạy nghề chủ yếu đào tạo dài hạn, học
sinh khi ra trường có tay nghề bậc 2/6 hoặc bậc 3/7 với các nghề phục vụ cho sản
xuất công nghiệp, sửa chữa cơ khí, xây dựng, điện, nước... Các trung tâm dạy
nghề - giới thiệu việc làm và Trường Dạy nghề số 9 (thuộc Bộ Quốc phòng) đào tạo
các nghề có thời gian ngắn như: may công nghiệp, lái xe, sửa chữa ô tô, xe máy,
uốn tóc, nữ công gia chánh...
Ngoài ra, còn có hình thức dạy nghề trong các
doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu sản xuất của đơn vị. Hình thức truyền nghề cũng
khá phát triển trong dân cư với nhiều ngành nghề được ưa chuộng và dễ kiếm việc
làm như: thợ kim hoàn, may mặc, mộc... Dạy nghề cho thanh niên nông thôn, dạy
nghề phổ thông trong các trường học, Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp
và dạy nghề... đã đáp ứng được phần lớn nhu cầu học nghề của nhân dân trong tỉnh.
Nhìn chung, việc xã hội hoá trong lĩnh vực đào tạo
nghề còn chậm. Nhận thức trong một bộ phận các ngành, các cấp chưa coi dạy nghề
là lĩnh vực ưu tiên trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực nên chưa có sự
quan tâm đầy đủ. Trong xã hội, tư tưởng coi dạy nghề đơn thuần là một phúc lợi
do Nhà nước đầu tư, nên ỷ lại, trông chờ vào Nhà nước; đồng thời, niềm tin và sự
ủng hộ đối với các cơ sở dạy nghề ngoài công lập còn hạn chế. Tư nhân chưa đầu
tư mở những cơ sở dạy nghề có quy mô lớn vì không đủ vốn để đầu tư cơ sở vật chất,
trang thiết bị và lực lượng giáo viên; vốn đầu tư cao mà khả năng thu hồi vốn
chậm, lợi nhuận thấp chưa đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư.
3. Xã hội hoá trong lĩnh vực
y tế:
Về đa dạng hoá các loại hình hoạt động chăm sóc
sức khỏe:
Bên cạnh việc củng cố và phát triển hệ thống y tế
Nhà nước, đặc biệt là tuyến y tế cơ sở, y tế vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc,
công tác xã hội hóa các hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân cũng đã được quan
tâm và mang lại những kết quả tích cực.
Y tế tư nhân: Phát triển rộng khắp và đã đóng
góp tích cực trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng; các cơ sở y tế tư nhân
góp phần đáp ứng một phần nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân, tạo điều kiện
thuận tiện cho người dân tiếp cận với các dịch vụ y tế, góp phần làm giảm áp lực
tại các cơ sở y tế Nhà nước. Y tế tư nhân trên địa bàn tỉnh bao gồm các loại
hình: phòng khám bệnh, nhà thuốc, đại lý thuốc, dịch vụ răng hàm giả, tiêm
chích, thay băng, phòng chẩn trị y học dân tộc... Đến nay, toàn tỉnh có 1.262
cơ sở hành nghề y dược tư nhân được cấp phép, trong đó có 277 phòng khám, 53
nhà thuốc, 470 đại lý thuốc, 104 dịch vụ nha khoa, 124 cơ sở tiêm chích, 05 nhà
hộ sinh, 229 cơ sở y học dân tộc. Ngoài ra, còn tổ chức hoạt động khám chữa bệnh
ngoài giờ tại các cơ sở y tế Nhà nước (Bệnh viện Đa khoa tỉnh, bệnh viện huyện,
trạm y tế xã, phường) giúp tăng thêm dịch vụ y tế, phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh
của nhân dân, tận dụng nguồn lực sẵn có của các cơ sở khám chữa bệnh. Song song
đó, tỉnh cũng đã đào tạo 451 nhân viên y tế ấp - khóm và đang triển khai xây dựng
Làng văn hóa có tiêu chí sức khoẻ và xây dựng chuẩn quốc gia về y tế xã. Kết hợp
khá tốt đông - tây y trong hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân, nhất là tuyến
cơ sở.
Ngành y tế kết hợp với Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh
thực hiện Chương trình số 12 (quân dân y kết hợp) để thực hiện phối hợp hành động
khi có chiến tranh, thiên tai, thảm hoạ, sơ cấp cứu, chăm sóc sức khoẻ ban đầu
nơi đơn vị quân đội thường trú, khám tuyển nghĩa vụ quân sự.
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và các bệnh viện huyện
đều có tổ từ thiện cấp cháo, nước sôi và cơm miễn phí cho các đối tượng nghèo kể
cả bệnh nhân và thân nhân người bệnh. Các phòng khám nhân đạo, từ thiện trên địa
bàn tỉnh chủ yếu là các phòng khám Đông y ở các chùa, Hội Chữ thập đỏ, Hội Đông
y và bệnh viện Y học dân tộc thị xã Vĩnh Long. Ngoài ra, Quỹ hỗ trợ bệnh nhân
nghèo với sự đóng góp của cá nhân, tổ chức trong và ngoài tỉnh đã hỗ trợ tích cực
cho những bệnh nhân thuộc diện nghèo trong quá trình điều trị các bệnh hiểm
nghèo.
Chương trình xoá mù loà, phục hồi chức năng dựa
vào cộng đồng và các phong trào bảo vệ sức khoẻ khác đã tạo được sự chú ý của cộng
đồng, góp phần quan trọng trong công tác phòng bệnh, phòng dịch, bảo vệ môi trường
và thực hiện thành công các chương trình y tế quốc gia có mục tiêu. Đến 5/2004
tỉnh Vĩnh Long đã cơ bản hoàn thành chương trình đem lại ánh sáng cho người mù,
người tàn tật và gia đình của họ đều được tập huấn cách chăm sóc và phục hồi chức
năng để họ tự tập luyện tại nhà...
Nhìn chung, xã hội hóa trong lĩnh vực y tế chuyển
biến khá nhanh, đạt hiệu quả khá cao, nhất là lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ban đầu
và y tế dự phòng. Hoạt động xã hội hóa trong lĩnh vực khám và điều trị bệnh đạt
tốc độ nhanh. Các cơ sở y dược tư nhân (đông, tây y) phát triển đáp ứng được một
phần đáng kể nhu cầu khám và điều trị bệnh ngày càng tăng của nhân dân, giảm bớt
quá tải cho các bệnh viện công lập. Tuy nhiên, số người tham gia bảo hiểm y tế
tự nguyện còn thấp. Chính sách thu viện phí còn mang tính chất bình quân, dàn đều;
các bệnh viện, cơ sở y tế ngoài công lập qui mô nhỏ, chủ yếu mới cung cấp các dịch
vụ khám chữa bệnh thông thường; các chính sách hỗ trợ của Nhà nước về tín dụng,
đất và địa điểm xây dựng còn nhiều bất cập.
4. Xã hội hoá trong lĩnh vực
văn hoá:
Hoạt động văn hóa ở cơ sở có nhiều chuyển biến
tích cực. Trong phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn
hóa" đến nay, toàn tỉnh có 37 (34,5%) xã, phường, 639 (75,53%) ấp, khóm,
182.446 gia đình (85,6%) và 1.044 (77,8%) cơ quan, đơn vị được công nhận danh
hiệu văn hóa. Một số lễ hội truyền thống như: lễ hội Công Thần Miếu, Văn Thánh
Miếu, Lăng Ông Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn... được nghiên cứu khôi phục bảo
tồn; các đội nhóm văn nghệ không chuyên của các cơ quan, đoàn thể, các câu lạc
bộ tài tử, các đội văn nghệ của đồng bào dân tộc Khơmer được củng cố và phát
triển.
Từ nguồn đầu tư của Nhà nước và sự đóng góp của
nhân dân, hoạt động văn hóa chuyên ngành cũng đã xuất hiện một số mô hình xã hội
hóa, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân. Đến nay,
toàn tỉnh có trên 200 tủ sách, điểm đọc sách ở ấp, khóm, 900 điểm chiếu video,
450 điểm karaoke, 05 đoàn nghệ thuật, 02 cơ sở in, 100 cơ sở in lụa và khoảng
3.000 cơ sở dịch vụ văn hóa (đại lý sách báo, photocopy...) do tư nhân đầu tư.
Ngoài ra, từ nguồn ngân sách Nhà nước, tỉnh đã đầu
tư xây dựng hệ thống thư viện từ tỉnh đến huyện, thị xã, 01 đoàn ca múa nhạc,
01 công ty in, điều tra, thống kê, xếp loại và trùng tu 09 di tích văn hóa lịch
sử cấp quốc gia, 13 di tích cấp tỉnh và 450 di tích phổ thông trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời cũng đã tổ chức đào tạo 360 công chức hệ Đại học và Trung cấp, tập huấn
chuyên môn cho hơn 4.000 lượt diễn viên, cán bộ hoạt động trong lĩnh vực văn
hóa - thông tin.
Nhìn chung, công tác xã hội hoá hoạt động văn
hóa đã phát triển trên nhiều lĩnh vực, với nhiều loại hình hoạt động phong phú,
đa dạng. Nhân dân đã tham gia đóng góp công sức vào nhiều hoạt động như trùng
tu di tích, hoạt động lễ hội, văn nghệ quần chúng, các dịch vụ văn hoá… Xã hội
hoá hoạt động văn hóa đã góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, đồng
thời cũng đã giải quyết nhiều công ăn việc làm cho người lao động. Tuy nhiên,
phần lớn tư nhân đầu tư vào lĩnh vực văn hóa có vốn ít, mau sinh lợi; mặt khác
các vi phạm trong hoạt động dịch vụ văn hóa vẫn còn nhiều.
5. Xã hội hoá trong lĩnh vực thể
dục - thể thao (TDTT):
Trong thời gian qua, toàn tỉnh đã mở ra nhiều loại
hình hoạt động phong phú, đa dạng để thu hút người dân tập luyện thể dục thể
thao; đến cuối năm 2005, có 16,5% dân số tập luyện thể dục thể thao thường
xuyên, 5.500 gia đình thể thao, 880 câu lạc bộ thể thao, 04 Liên đoàn thể thao,
115 trường phổ thông đảm bảo giáo dục thể chất; ngành thể dục thể thao đã ký
liên tịch với 11 cơ quan, ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh về công tác phối hợp
trong hoạt động thể dục thể thao.
Bên cạnh đó, cơ sở vật chất phục vụ hoạt động tập
luyện và thi đấu ngày càng phát triển. Hiện có, 27 sân bóng đá, 98 sân bóng đá
mini, 16 nhà tập, 32 sân quần vợt, 140 sân cầu lông, 260 sân bóng chuyền và 03
hồ bơi.
Về huy động các nguồn lực trong xã hội phục vụ tập
luyện và tham gia thi đấu: hàng năm, ngoài ngân sách Nhà nước, Sở Thể dục - Thể
thao cũng đã vận động các tổ chức và cá nhân tài trợ kinh phí để tổ chức các giải
thi đấu như: U15, cúp xe đạp đồng bằng sông Cửu Long, bơi vượt sông toàn quốc,
quần vợt năng khiếu toàn quốc, cúp xe đạp tỉnh Vĩnh Long mở rộng, bơi nhi đồng
đồng bằng sông Cửu Long... với tổng giá trị tài trợ chiếm khoảng 4% so với tổng
chi các giải thi đấu thể thao hàng năm. Ngoài ra, hoạt động thể thao thành tích
cao cũng được sự tài trợ của Đài Phát thanh - Truyền hình Vĩnh Long, Công ty Xổ
số kiến thiết Vĩnh Long, Công ty Hóa chất Cần Thơ...
Nhìn chung, công tác xã hội hoá thể dục thể thao
bước đầu có chuyển biến tích cực, nhiều hoạt động được tổ chức với sự tham gia
của đông đảo quần chúng nhân dân, nhiều câu lạc bộ các bộ môn thành tích cao được
thành lập, vận động được một số doanh nghiệp tài trợ, nhiều thành phần tư nhân
tham gia đầu tư hoạt động dịch vụ thể dục thể thao… Tuy nhiên, nhận thức về xã
hội hoá trong toàn ngành chưa được quán triệt, còn trông chờ vào ngân sách Nhà
nước, công tác vận động sự ủng hộ của xã hội cho các hoạt động thể dục thể thao
còn nhiều hạn chế. Việc thành lập các tổ chức xã hội về thể dục thể thao (liên
đoàn, hội...) ở một số bộ môn tiến hành chậm. Công tác vận động xã hội đầu tư
cơ sở vật chất thể dục thể thao, tổ chức thi đấu, xây dựng trường lớp đào tạo
chậm và chưa đều.
Đánh giá chung:
Xã hội hoá là chủ trương lớn, rất đúng đắn, có ý
nghĩa chiến lược lâu dài. Nhìn chung, qua 8 năm thực hiện Nghị quyết số 90/CP
và 6 năm thực hiện Nghị định số 73/1999/NĐ-CP của Chính phủ, tỉnh đã tổ chức và
vận động được sự tham gia của đông đảo nhân dân và các lực lượng xã hội vào các
hoạt động trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.
Hệ thống các cơ sở ngoài công lập đã đáp ứng một
phần đáng kể nhu cầu của xã hội, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế -
xã hội của tỉnh trong những năm qua. Các cơ sở ngoài công lập cũng tạo thêm việc
làm cho bộ phận người lao động. Việc huy động nguồn lực xã hội cũng được chú ý,
tạo điều kiện cho các tầng lớp nhân dân, các lực lượng xã hội tham gia đóng góp
nhân lực, trí lực cho sự nghiệp văn hóa - xã hội.
Những kết quả đạt được trong thời gian qua về
công tác xã hội hóa ở tỉnh là đáng trân trọng. Tuy nhiên, so với với yêu cầu
thì hoạt động xã hội hóa các lĩnh vực nêu trên còn bộc lộ nhiều mặt hạn chế và
bất cập:
- Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về
xã hội hóa chưa được kịp thời phổ biến, tuyên truyền sâu rộng, nhận thức của xã
hội còn chưa đầy đủ, thậm chí còn những biểu hiện lệch lạc. Tư tưởng trông chờ ỷ
lại vào sự đầu tư của Nhà nước vẫn còn khá nặng nề trong các ngành, các cấp và
xã hội. Mặt khác, một số cán bộ, công chức lại nặng về huy động sự đóng góp của
xã hội và xem vấn đề xã hội hóa trong các lĩnh vực văn hóa xã hội giống như các
hoạt động kinh tế đơn thuần, xem nhẹ việc phát huy trí tuệ, nguồn nhân lực của
đông đảo đội ngũ trí thức, các tầng lớp nhân dân, các tổ chức xã hội tham gia
thực hiện chủ trương xã hội hóa.
- Tiến độ xã hội hóa còn chậm so với tiềm năng
và còn xa so với chỉ tiêu định hướng của Nghị quyết 90. Mức độ xã hội hóa không
đồng đều giữa các ngành, các vùng, các khu vực.
- Sự quản lý của Nhà nước đối với các lĩnh vực
văn hóa - xã hội chưa thật sự đổi mới, chưa đáp ứng được quá trình xã hội hóa,
hướng dẫn chưa cụ thể, chỉ đạo chưa sâu sát, các mô hình tốt chưa được nhân rộng.
Mặt khác, sự quản lý của Nhà nước chưa chặt chẽ, các chính sách còn mang tính
tình thế, chưa đồng bộ dẫn đến lúng túng khó thực thi. Công tác thanh tra, kiểm
tra và giải quyết các vấn đề liên quan đến lĩnh vực xã hội hóa văn hóa - xã hội
chưa được thường xuyên.
- Việc thực hiện các chính sách khuyến khích xã
hội hóa đối với các hoạt động văn hóa - xã hội (thủ tục xin thành lập, thuê trụ
sở, xin giao đất, tín dụng...) còn rất phức tạp. Công việc xét duyệt phải qua
nhiều khâu, nhiều cấp, chậm trễ, gây cản trở và làm nản lòng các nhà đầu tư.
- Công tác tham mưu của các ngành về triển khai
thực hiện chủ trương xã hội hóa chưa cụ thể, sát hợp và thường xuyên; chưa xác
định được lĩnh vực, mức độ và lộ trình xã hội hóa ở từng ngành, phù hợp với
tình hình thực tế ở địa phương.
- Về học phí, viện phí, lệ phí: Với mức thu học
phí như hiện nay của các trường bán công chỉ đảm bảo 27% chi cho hoạt động thường
xuyên, nên không có điều kiện nâng cao chất lượng đào tạo. Chính sách thu viện
phí chậm được sửa đổi, mang tính chất bình quân, dàn đều cho các loại đối tượng.
B. ĐỀ ÁN ĐẨY MẠNH XÃ HỘI
HOÁ CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC, Y TẾ, VĂN HÓA, THỂ DỤC THỂ THAO THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT
SỐ 05/2005/NQ-CP , CỦA CHÍNH PHỦ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH VĨNH LONG GIAI ĐOẠN 2006 -
2010.
I. QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG:
1. Quan điểm:
Xã hội hóa (XHH) hoạt động văn hóa - xã hội
(VH-XH) là vận động và tổ chức sự tham gia rộng rãi của nhân dân, của toàn xã hội;
xây dựng cộng đồng trách nhiệm của các tổ chức Đảng, Nhà nước, đoàn thể nhân
dân, các tổ chức kinh tế, các doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân đối với việc
tạo ra và phát triển môi trường kinh tế - xã hội cho các hoạt động văn hoá xã hội;
đa dạng hoá các hình thức hoạt động trong lĩnh vực văn hoá xã hội, mở rộng cơ hội
cho các tầng lớp nhân dân được tham gia một cách chủ động và bình đẳng vào các
hoạt động xã hội; đa dạng hoá các nguồn đầu tư, khai thác các nguồn nhân lực và
vật lực trong xã hội.
2. Định hướng:
Củng cố các cơ sở công lập để làm nòng cốt về chất
lượng và hướng dẫn hoạt động đối với các cơ sở ngoài công lập.
- Cùng với đẩy mạnh xã hội hóa ở thị xã Vĩnh
Long, huyện Bình Minh và các huyện có điều kiện kinh tế phát triển, tỉnh tập
trung đầu tư ưu tiên phát triển giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục thể thao cho
các vùng còn nhiều khó khăn, vùng nghèo, dân tộc, nhất là các xã đặc biệt khó
khăn.
- Chuyển dần các cơ sở công lập sang hoạt động
theo cơ chế tự chủ cung ứng dịch vụ công ích, có đầy đủ quyền tự chủ về tổ chức
và quản lí, thực hiện đúng mục tiêu và nhiệm vụ, hạch toán đầy đủ chi phí, cân
đối thu chi. Trên cơ sở chính sách thu phí mới của Trung ương ban hành mà
nghiên cứu thực hiện ở địa phương theo hướng mức phí phải trang trải đủ các chi
phí cần thiết, có tích lũy để đầu tư phát triển và xóa bỏ các khoản thu khác.
Thực hiện chế độ thu phí mới đi đôi với việc thực hiện tốt các chính sách ưu
đãi các đối tượng chính sách và trợ giúp người nghèo.
- Phát triển mạnh các cơ sở ngoài công lập với 2
loại hình dân lập và tư thục. Có lộ trình chuyển các cơ sở bán công hiện nay
sang dân lập, tư thục hoặc công lập hoạt động theo cơ chế tự chủ cung ứng dịch
vụ công ích. Các cơ sở ngoài công lập có thể hoạt động theo cơ chế phi lợi nhuận
hoặc lợi nhuận; trong đó khuyến khích hoạt động theo cơ chế phi lợi nhuận với
các chính sách ưu đãi của Nhà nước.
- Tỉnh có chính sách hỗ trợ, tạo môi trường phát
triển, môi trường cạnh tranh lành mạnh, môi trường thân thiện gắn với cải cách
hành chính để thúc đẩy các cơ sở công lập và ngoài công lập phát triển cả qui
mô và chất lượng.
II. MỤC TIÊU CHUNG ĐẾN 2010:
Với quan điểm trên, xã hội hóa phải nhằm đạt được
hai mục tiêu lớn:
- Thứ nhất: Phát huy tiềm năng trí tuệ và vật chất
trong nhân dân, huy động toàn xã hội chăm lo sự nghiệp giáo dục, dạy nghề, y tế,
văn hóa, thể dục thể thao.
- Thứ hai: Tạo điều kiện để toàn xã hội, đặc biệt
là các đối tượng chính sách, người nghèo được thụ hưởng thành quả giáo dục, dạy
nghề, y tế, văn hóa, thể dục thể thao ở mức độ ngày càng cao.
III. NHIỆM VỤ VÀ CHỈ TIÊU ĐỊNH
HƯỚNG ĐẾN 2010
1. Giáo dục - đào tạo:
Phát huy tiềm năng trí tuệ và vật chất trong
nhân dân, huy động toàn xã hội chăm lo cho sự nghiệp giáo dục - đào tạo; đẩy mạnh
phong trào xây dựng xã hội học tập. Phát triển nhanh số lượng và chất lượng các
cơ sở giáo dục - đào tạo ngoài công lập. Phấn đấu đến năm 2010, số học sinh
ngoài công lập hệ mầm non từ 50 đến 60%, tiểu học 1%, trung học cơ sở 2%, trung
học phổ thông 35 - 40%, học sinh học nghề 40%, học sinh - sinh viên hệ trung học
chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học từ 15 - 20% và đạt các mục tiêu thuộc Kế hoạch
xây dựng xã hội học tập tỉnh Vĩnh Long đến 2010.
a) Giáo dục mầm non:
Từ năm học 2006 - 2007, không mở các trường mầm
non công lập; từ nay đến năm học 2008 - 2009, chuyển dần các cơ sở giáo dục mầm
non công lập có đủ điều kiện sang thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm
về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính. Trước mắt, thực
hiện ở thị xã, thị trấn. Xác định lộ trình cụ thể chuyển các cơ sở giáo dục mầm
non sang hình thức ngoài công lập. Khuyến khích các doanh nghiệp, các tổ chức
kinh tế, xã hội và nhân dân đóng góp kinh phí, đất đai xây dựng trường mầm non
đạt chuẩn quốc gia.
Phấn đấu đến năm học 2007 - 2008, tỷ lệ trẻ em
trong các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập chiếm khoảng 40 - 45%, đến năm
học 2009 - 2010 phải đạt 50 - 60%.
b) Giáo dục phổ thông:
Đối với giáo dục tiểu học, phấn đấu đến năm học
2009 - 2010 có 15% trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia và 20% học sinh tiểu học
thực hiện học 02 buổi/ngày, khuyến khích mở trường tiểu học dân lập hoặc tư thục
ở thị xã Vĩnh Long và thị trấn Cái Vồn.
Đối với giáo dục trung học cơ sở, phấn đấu đến
năm học 2009 - 2010 có 20% trường đạt chuẩn quốc gia, khuyến khích mở 01 trường
dân lập hoặc tư thục ở thị xã Vĩnh Long và chuyển trường trung học cơ sở Lê Quý
Đôn sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ
máy, biên chế và tài chính.
Đối với giáo dục trung học phổ thông, có lộ
trình cụ thể chuyển dần các trường trung học phổ thông bán công hiện nay sang
dân lập hoặc tư thục, đồng thời chuyển một số trường trung học phổ thông công lập
có chất lượng khá tốt sang thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực
hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính; từ nay đến năm học 2007 -
2008, tổ chức thực hiện trước ở thị xã Vĩnh Long.
c) Giáo dục chuyên nghiệp:
Đẩy mạnh việc giao quyền tự chủ, tự chịu trách
nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính cho các trường
Cao đẳng công lập. Chuyển một số trường Cao đẳng công lập có nguồn thu sự nghiệp
sang hoạt động theo cơ chế tự đảm bảo toàn bộ hoặc tự đảm bảo một phần chi phí
hoạt động thường xuyên.
Đến năm 2010, trường Cao đẳng Kinh tế - Tài
chính và trường Cao đẳng cộng đồng thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm
về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính.
d) Giáo dục thường xuyên:
Mở rộng đào tạo từ xa và các phương thức đào tạo
không chính quy khác. Tạo cơ hội cho đông đảo người lao động được tiếp tục học
tập, được đào tạo lại, được bồi dưỡng ngắn hạn, định kỳ và thường xuyên. Xây dựng
và tổ chức thực hiện tốt Kế hoạch xây dựng xã hội học tập, giai đoạn 2006 -
2010.
2. Dạy nghề:
Khuyến khích thành lập các cơ sở dạy nghề ngoài
công lập. Phấn đấu đến năm 2010, tỷ lệ học sinh học nghề ngoài công lập chiếm
30%.
Nâng cấp trường Dạy nghề Vĩnh Long thành trường
Trung học nghề, nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao
động. Tăng đầu tư để nâng cao hiệu quả hoạt động của các trung tâm dạy nghề ở
các huyện, thị xã.
Xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch, để đến
năm 2010, chuyển các cơ sở dạy nghề công lập hoạt động theo cơ chế cung ứng dịch
vụ.
3. Y tế:
Phấn đấu đến năm 2010 thực hiện bảo hiểm y tế
toàn dân và các hình thức chi trả trước đạt tối thiểu 80% dân số; hoàn thành 100%
xã đạt chuẩn quốc gia về y tế; từng bước chuyển các bệnh viện công lập tuyến tỉnh
và các bệnh viện đa khoa ở các huyện có điều kiện kinh tế phát triển sang hoạt
động theo cơ chế tự chủ cung ứng dịch vụ công ích, từng bước cân đối thu chi.
Thực hiện chế độ viện phí mới theo Thông tư liên
tịch số 03/2006/TTLT-BYT-BTC-BLĐTBXH về bổ sung Thông tư liên tịch số 14/TTLB,
ngày 30/9/1995 của Liên Bộ Y tế - Tài chính - Lao động, Thương binh và Xã hội -
Ban Vật giá Chính phủ hướng dẫn thực hiện thu một phần viện phí; từng bước phát
triển bảo hiểm y tế tự nguyện, tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân và thực hiện tốt
chính sách khám chữa bệnh cho các đối tượng chính sách, cho người nghèo, trẻ em
dưới 6 tuổi.
Phấn đấu đến 2010 có từ 1 đến 2 bệnh viện tư và
các bệnh viện công lập tuyến tỉnh; bệnh viện đa khoa ở các huyện tổ chức các
khoa khám, chữa bệnh theo yêu cầu. Phấn đấu đến năm 2010, tỷ lệ giường bệnh
ngoài công lập chiếm từ 10 - 15%. Ngoài ra, các bệnh viện áp dụng một trong các
mô hình: huy động vốn của cán bộ công chức (dưới dạng cổ đông), để đầu tư trang
thiết bị và cơ sở hạ tầng (phòng ốc, trang thiết bị khám chữa bệnh) hoặc liên
doanh, liên kết với công ty cung ứng trang thiết bị.
Khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong nước và
nước ngoài hoạt động từ thiện, cung cấp, hỗ trợ các trang thiết bị y tế, hỗ trợ
bệnh nhân nghèo tại các bệnh viện, vận động hiến máu tình nguyện và hỗ trợ
khám, chữa bệnh. Tổ chức các hình thức khám chữa bệnh khác: Bác sĩ gia đình,
chăm sóc sức khỏe tại nhà. Tổ chức tốt việc khám chữa bệnh miễn phí cho người
nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi.
Đến năm 2007, 80% trạm y tế xã (phường, thị trấn)
có hoạt động khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và đến năm 2010, 100% trạm y tế
xã (phường, thị trấn) có hoạt động khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền.
Thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với
các cơ sở y, dược bằng cách tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra. Thực hiện
đấu thầu cung ứng thuốc tại các bệnh viện công. Qui hoạch lại mạng lưới hành
nghề dược ngoài công lập theo qui định của Bộ Y tế. Có kế hoạch điều chỉnh các
loại hình hành nghề y, dược tư nhân để đến hết năm 2010 không có loại hình hành
nghề y, dược tư nhân ngoài giờ của cán bộ, công chức như Pháp lệnh Hành nghề y,
dược tư nhân đã qui định.
4. Văn hoá:
Khuyến khích các đơn vị, tổ chức ngoài công lập
phối hợp với các tổ chức công lập xây dựng đời sống văn hóa theo định hướng của
Nhà nước, xây dựng các thiết chế văn hóa thông tin ở cơ sở theo nguyên tắc tự tổ
chức, tự quản lí và chịu sự quản lí về mặt nhà nước của cơ quan có thẩm quyền.
Xã hội hóa các hoạt động văn hóa cần tập trung
phát triển mạnh ở thị xã Vĩnh Long các thị trấn, thị tứ và các vùng kinh tế
phát triển. Nhà nước tiếp tục ưu tiên đầu tư cho các hộ nghèo, vùng sâu, vùng đồng
bào dân tộc Khơmer. Khuyến khích và tạo điều kiện cho các cơ sở văn hóa ngoài
công lập hoạt động theo cơ chế phi lợi nhuận.
Các bảo tàng, ban quản lí các di tích, thư viện
tỉnh, huyện tiếp tục được duy trì và phát triển dưới hình thức công lập nhưng
theo hướng là các đơn vị cung ứng dịch vụ văn hóa nhằm duy trì, bảo tồn và phổ
biến các giá trị văn hóa.
Công ty in, cơ quan báo chí, trung tâm văn hóa -
thông tin, các đội thông tin lưu động là những đơn vị, tổ chức truyền tải những
định hướng, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước nên tiếp tục
được duy trì và phát triển dưới hình thức công lập theo hướng là các đơn vị
cung ứng dịch vụ trong lĩnh vực xuất bản, báo chí, thông tin tuyên truyền.
Củng cố, phát triển Đoàn ca múa tỉnh theo hướng
là một đơn vị biểu diễn nghệ thuật công lập hoạt động theo cơ chế cung ứng dịch
vụ biểu diễn nghệ thuật.
Nâng chất lượng lễ hội truyền thống của các huyện,
thị xã, thành phố theo hướng giáo dục lịch sử, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc
và loại bỏ những yếu tố mê tín dị đoan. Nghiên cứu tìm những loại hình văn hoá phù
hợp để dần dần hình thành một mảng văn hoá đặc trưng ở vùng sông nước. Gắn văn
hoá với du lịch để hình thành các nhóm ca nhạc tài tử, các tụ điểm hoạt động
chuyên nghiệp phục vụ du lịch. Ngân sách Nhà nước sẽ tập trung đầu tư vào các
công trình văn hoá, di tích lịch sử trọng điểm; các công trình, hoạt động văn
hoá khác thực hiện theo cơ chế xã hội hóa (tạo nguồn thu từ hoạt động dịch vụ,
tài trợ...).
Tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt phong trào
"Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư". Vận động
phát huy các loại hình văn nghệ quần chúng (các câu lạc bộ: đờn ca tài tử, hát
với nhau...), để thu hút nhân dân vào các sinh hoạt lành mạnh.
Tăng cường công tác quản lý nhà nước về hoạt động
văn hóa và dịch vụ văn hóa, nhất là các dịch vụ văn hóa: vũ trường, karaoke, điểm
chiếu phim, internet...
5. Thể dục - thể thao:
Từng bước chuyển các cơ sở thể dục thể thao công
lập sang hoạt động theo cơ chế tự chủ cung ứng dịch vụ công ích, từng bước cân
đối thu chi; chuyển một số cơ sở thể dục thể thao công lập sang loại hình ngoài
công lập. Toàn tỉnh đến năm 2010 có 23 - 25% dân số luyện tập thể dục thể thao
thường xuyên, 30% xã có sân vận động, thực hiện từng bước chuyên nghiệp hóa một
số môn thể thao mũi nhọn của tỉnh (bóng chuyền, bóng bàn, điền kinh, bơi lội,
xe đạp, bóng đá); tiếp tục củng cố, phát triển các liên đoàn, câu lạc bộ, hội,
nhóm tập luyện thể dục thể thao. Phấn đấu đến năm 2010 tất cả các đội tuyển thể
thao thành tích cao của tỉnh, 50% giải thể thao cấp tỉnh và 25% giải thể thao cấp
huyện có tài trợ.
Đẩy mạnh xã hội hóa thể thao quần chúng và thể
thao thành tích cao. Xây dựng các câu lạc bộ, tụ điểm thể dục thể thao ở các cơ
quan, doanh nghiệp, các xã, phường, đặc biệt là ở nông thôn; chú trọng tuyên
truyền, hướng dẫn phát triển các loại hình tổ chức thể dục thể thao quần chúng.
Thành lập các liên đoàn, câu lạc bộ các bộ môn thể thao có thành tích cao theo
hướng chuyên nghiệp hoá, bằng phương thức nhà nước đầu tư ban đầu, sau đó từng
bước chuyển dần sang hạch toán độc lập. Huy động nguồn tài trợ từ các tổ chức
kinh tế xã hội theo phương thức nhà nước và nhân dân cùng phối hợp tổ chức thi
đấu các môn thể thao quần chúng, kể cả thi đấu các môn thể thao thành tích cao.
IV. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU:
1. Về cơ chế chính sách:
Thực hiện có hiệu quả một số giải pháp về cơ chế
chính sách trong quá trình thực hiện chủ trương xã hội hóa các lĩnh vực văn hóa
- xã hội như sau:
- Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư cơ sở
kinh tế - xã hội chủ chốt, nhằm giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế - xã hội
của đất nước. Tiếp tục đầu tư theo chương trình mục tiêu quốc gia, đầu tư có trọng
điểm để thúc đẩy phát triển và bảo đảm công bằng xã hội. Rà soát, bổ sung các
chính sách đòn bẩy kinh tế đủ mạnh (đất đai, tín dụng, thuế, bảo hiểm xã hội, bảo
hiểm lao động...) trên tất cả các lĩnh vực văn hóa - xã hội, để khuyến khích
các thành phần kinh tế tham gia đầu tư cho các hoạt động sản xuất - kinh doanh
và cung cấp các dịch vụ xã hội cơ bản trong khuôn khổ của pháp luật, nhằm vừa tạo
thêm nguồn lực để phát triển, vừa nâng cao trách nhiệm của cộng đồng đối với việc
xây dựng một xã hội công bằng văn minh.
- Trong năm 2006, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư
phối hợp với các ngành liên quan, căn cứ các qui định hiện hành của Trung ương
và tình hình thực tế của địa phương tham mưu cho Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành
các chế độ chính sách ưu đãi để đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động giáo dục, dạy
nghề, y tế, văn hóa và thể dục thể thao trên địa bàn tỉnh; trong đó cần phân biệt
rõ các cơ chế, chính sách đối với những hoạt động có lợi nhuận (dịch vụ văn
hóa, y dược tư nhân, thể dục thể thao...) và phi lợi nhuận (xây dựng đời sống
văn hóa ở cơ sở, thư viện ấp, khóm, bảo tồn, bảo tàng...), để thúc đẩy phát triển
hệ thống dịch vụ xã hội cơ bản đến cả những vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn và
bảo đảm tính công bằng trong quá trình thực hiện chủ trương xã hội hóa các lĩnh
vực văn hóa - xã hội.
2. Về công tác giáo dục, tuyên truyền:
Công tác tuyên truyền, vận động, cung cấp thông
tin cho các lực lượng xã hội về xã hội hóa tuy đã có, nhưng chưa sâu rộng, chưa
tạo được sự tin tưởng về tính nhất quán của chính sách, nhiều nơi nhân dân chưa
hiểu đúng ý nghĩa mục đích, nên còn e ngại, chưa muốn bỏ vốn ra đầu tư, các hệ
thống giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao ngoài Nhà nước chủ yếu chỉ phát triển ở
vùng đô thị, trong các lĩnh vực có lãi cao, dễ thu hồi vốn và Nhà nước khó kiểm
tra, kiểm soát, nhiều khoản nhân dân cần đóng góp cho giáo dục, y tế, văn hóa,
v.v... có lúc bị gây tâm lý nặng nề, gò ép, có lúc lại bị thương mại hóa, ảnh
hưởng không tốt đến tư tưởng của quần chúng và ý nghĩa của công tác xã hội hóa.
Do đó, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động, cung cấp thông tin
nâng cao nhận thức của mọi người, nhất là các đối tượng đã, đang và sẽ xây dựng,
thành lập các cơ sở ngoài công lập về xã hội hóa các lĩnh vực văn hóa - xã hội.
Nhất thiết phải tạo được sự tin tưởng về tính nhất quán của chính sách. Ngoài
công tác tuyên truyền về bề rộng qua các phương tiện thông tin đại chúng, cần
tuyên truyền về bề sâu, theo hướng cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một
cửa; gom về một đầu mối như Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư để giới thiệu
tiềm năng và quảng bá các lĩnh vực, dự án cần đầu tư của tỉnh và tạo điều kiện
thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân đã, đang và sẽ xây dựng, thành lập các cơ sở
ngoài công lập trên địa bàn tỉnh.
Tăng cường tuyên truyền giáo dục trong cả hệ thống
chính trị và trong từng nội bộ các cơ quan, đơn vị đặc biệt là những cán bộ,
công chức có liên quan đến công tác thực hiện chủ trương xã hội hóa các lĩnh vực
văn hóa - xã hội.
3. Về huy động các nguồn lực thông qua việc đa dạng
hóa các loại hình:
Tiếp tục đa dạng hóa các hình thức hoạt động, dịch
vụ trong các lĩnh vực với giá cả hợp lý để tăng cơ hội cho người nghèo hưởng thụ.
Điều chỉnh để hoàn thiện các quy định về mô hình, quy mô, quy chế thành lập, quản
lý hoạt động của các đơn vị ngoài công lập theo hướng: có qui định về trách nhiệm
xã hội đối với các hoạt động xã hội hóa; phân biệt cơ chế hoạt động của hai loại
hình lợi nhuận và phi lợi nhuận, trên cơ sở đó thực hiện cơ chế quản lý theo
nguyên tắc: áp dụng các chính sách doanh nghiệp đối với các loại hình lợi nhuận;
đồng thời có khuyến khích, ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai, nhân lực, chế độ
tài chính và trách nhiệm xã hội (miễn, giảm đối với các đối tượng chính sách) đối
với loại hình phi lợi nhuận.
Nhà nước và xã hội coi trọng và đối xử bình đẳng
đối với các sản phẩm và dịch vụ của cơ sở ngoài công lập như các sản phẩm và dịch
vụ của cơ sở công lập. Các cơ sở ngoài công lập cũng phải có một phần trách nhiệm
thu nhận và cung cấp dịch vụ cho các đối tượng chính sách xã hội như các cơ sở
công lập. Các cơ sở ngoài công lập có trách nhiệm tuân thủ đúng các qui định của
pháp luật và phải chịu sự quản lý Nhà nước của các cơ quan chuyên ngành.
V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
- Thành lập Ban chỉ đạo: Thực hiện xã hội hóa
lĩnh vực văn hóa - xã hội cấp tỉnh (do Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh làm
Trưởng ban) và các ngành có liên quan (do Giám đốc sở, ngành làm trưởng Tiểu
ban). Ban chỉ đạo có trách nhiệm nghiên cứu, tham mưu trình Uỷ ban nhân dân tỉnh
ban hành các chính sách ưu đãi xã hội hóa các lĩnh vực văn hóa - xã hội, đôn đốc,
kiểm tra việc thực hiện kế hoạch xã hội hóa lĩnh vực văn hóa xã hội trên địa
bàn tỉnh.
- Xây dựng kế hoạch đẩy mạnh phát triển xã hội
hóa cụ thể của từng ngành:
Giám đốc các Sở: Giáo dục - Đào tạo, Y tế, Lao động
Thương binh - Xã hội, Văn hóa - Thông tin, Thể dục - Thể thao có trách nhiệm
xây dựng, tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch xã hội hóa của ngành trên cơ sở
Kế hoạch xã hội hóa chung của tỉnh giai đoạn 2006 - 2010, trong đó xác định các
hoạt động cần xã hội hóa, mức độ xã hội hóa, các bước đi cụ thể cho từng mốc thời
gian và có sơ, tổng kết kịp thời 6 tháng, năm. Uỷ ban nhân dân các huyện, thị
có trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của địa phương phối hợp với các Sở,
ngành liên quan tổ chức xây dựng qui hoạch, kế hoạch cụ thể trên từng địa bàn
và tổ chức thực hiện tại địa phương.
Đổi mới công tác qui hoạch, kế hoạch phát triển
các lĩnh vực văn hóa - xã hội có trọng tâm, trọng điểm; trong đó Nhà nước tập
trung đầu tư cho các vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc Khơmer, vùng sâu; có
chính sách hỗ trợ các đối tượng chính sách, hộ nghèo; xây dựng các cơ sở công lập
trọng điểm để làm nòng cốt hỗ trợ các cơ sở ngoài công lập trên địa bàn. Ở các vùng
thuận lợi cần đẩy mạnh hơn nữa công tác xã hội hóa theo phương châm "Nhà
nước và nhân dân cùng làm".
Các Sở, ngành phải công bố công khai, rộng rãi
qui hoạch, kế hoạch, định hướng xã hội hóa, mạng lưới, danh mục cụ thể các cơ sở
ngoài công lập cần kêu gọi đầu tư theo hướng xã hội hóa và nhu cầu huy động nguồn
lực đầu tư trên các phương tiện thông tin đại chúng để thu hút các tổ chức và
cá nhân tham gia đầu tư. Tránh trường hợp kêu gọi xã hội hóa một cách chung
chung mà không có danh mục, địa điểm đầu tư cụ thể. Từng ngành, từng huyện, xã,
phường, thị trấn phải có kế hoạch sử dụng đất, danh mục kêu gọi đầu tư xã hội
hóa một cách cụ thể.
- Công tác phối hợp: Đề nghị Uỷ ban Mặt trận Tổ
quốc và các đoàn thể các cấp, các cơ quan thông tấn báo chí phối hợp với các Sở,
ngành, địa phương đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền, phát hiện, phổ biến
và nhân rộng các nhân tố điển hình tiên tiến qua các phong trào xã hội hóa. Gắn
việc thực hiện xã hội hóa với cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời
sống văn hoá ở khu dân cư".
Xã hội hoá là chủ trương lớn, có tầm chiến lược
của Đảng và Nhà nước ta. Xã hội hoá các hoạt động văn hóa - xã hội là vận động
và tổ chức sự tham gia rộng rãi của nhân dân, của toàn xã hội vào sự phát triển
các sự nghiệp đó nhằm từng bước nâng cao mức hưởng thụ của nhân dân; là xây dựng
cộng đồng trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân đối với việc tạo lập và cải thiện
môi trường kinh tế, xã hội lành mạnh và thuận lợi cho các hoạt động văn hóa -
xã hội ở mỗi địa phương; là mở rộng các nguồn đầu tư, khai thác các tiềm năng về
nhân lực, vật lực và tài lực trong xã hội; phát huy và sử dụng có hiệu quả các
nguồn lực của nhân dân, tạo điều kiện cho các hoạt động văn hóa - xã hội phát
triển nhanh hơn, có chất lượng cao hơn. Đây là cộng đồng trách nhiệm của các cấp
uỷ Đảng, chính quyền, các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể quần chúng, các tổ chức
kinh tế, các doanh nghiệp đóng tại địa phương và của từng người dân. Xã hội hóa
không có nghĩa là giảm nhẹ trách nhiệm của Nhà nước, giảm bớt phần ngân sách của
Nhà nước; trái lại, Nhà nước thường xuyên tìm thêm các nguồn thu để tăng ngân
sách chi cho các hoạt động này, đồng thời quản lý tốt để nâng cao hiệu quả sử dụng
các nguồn kinh phí đó.
Vì vậy, các ngành, các cấp cần phải nhận thức
đúng đắn, đầy đủ quan điểm, chủ trương, chỉ đạo của tỉnh về xã hội hóa để tích
cực tổ chức thực hiện, đạt hiệu quả cao nhất trong thời gian tới./.