Nguyên tắc tổ chức và các hoạt động của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Chào anh, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Thế nào Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh?

Theo Khoản 1 Điều 28 Luật thanh niên 2020 quy định về Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh như sau:

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị-xã hội của thanh niên Việt Nam, giữ vai trò nòng cốt trong phong trào thanh niên và tổ chức thanh niên; tổ chức hướng dẫn hoạt động của thiếu niên, nhi đồng, phụ trách Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh.

Như vậy, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội duy nhất đại diện cho thanh niên Việt Nam. Đoàn đóng vai trò nòng cốt trong phong trào thanh niên, bảo vệ quyền lợi và tổ chức các hoạt động cho thiếu niên, nhi đồng.

2. Nguyên tắc tổ chức và các hoạt động của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Theo quy định tại Điều 5 Điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh năm 2022 thì Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ cụ thể:

- Cơ quan lãnh đạo các cấp của Đoàn do bầu cử lập ra, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.

- Cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đoàn là đại hội đại biểu toàn quốc.

- Cơ quan lãnh đạo của Đoàn ở mỗi cấp là đại hội đại biểu hoặc đại hội đoàn viên ở cấp ấy.

- Giữa hai kỳ đại hội, cơ quan lãnh đạo là Ban Chấp hành do đại hội Đoàn cùng cấp bầu ra;

- Giữa hai kỳ họp Ban Chấp hành, cơ quan lãnh đạo là Ban Thường vụ do Ban Chấp hành cùng cấp bầu ra.

- Số lượng Ủy viên Ban Chấp hành cấp nào do Đại hội cấp đó quyết định theo Hướng dẫn của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn.

- Số lượng Ủy viên Ban Thường vụ không quá 1/3 số lượng Ủy viên Ban Chấp hành.

- Ở cấp Trung ương, số lượng Bí thư Trung ương Đoàn không quá 1/3 số lượng Ủy viên Ban Thường vụ.

- Nghị quyết của Đoàn phải được chấp hành nghiêm chỉnh, cấp dưới phục tùng cấp trên, thiểu số phục tùng đa số, cá nhân phục tùng tổ chức.

- Trước khi quyết định các công việc và biểu quyết nghị quyết của Đoàn, các thành viên đều được cung cấp thông tin và phát biểu ý kiến của mình, ý kiến thuộc về thiểu số được quyền bảo lưu và báo cáo lên Đoàn cấp trên cho đến Đại hội đại biểu toàn quốc, song phải nghiêm chỉnh chấp hành nghị quyết hiện hành.

- Đại hội, hội nghị của các cơ quan lãnh đạo của Đoàn chỉ có giá trị khi có ít nhất hai phần ba (2/3) số thành viên được triệu tập tham dự.

- Trường hợp thành viên được triệu tập theo cơ chế đại biểu thì phải có ít nhất hai phần ba (2/3) số đại biểu và thay mặt cho ít nhất hai phần ba (2/3) số tổ chức Đoàn trực thuộc tham dự.

- Quyết định của đại hội, hội nghị chỉ có giá trị khi được sự đồng ý của trên một phần hai (1/2) số thành viên có mặt.

Ngoài ra, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh còn có trách nhiệm sau đây:

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có trách nhiệm giám sát và phản biện xã hội đối với chính sách, pháp luật về thanh niên theo quy định của pháp luật; tổng hợp, phản ánh ý kiến, kiến nghị của thanh niên đến cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có trách nhiệm tham gia, phối hợp với các cơ quan nhà nước có liên quan trong quá trình xây dựng, tuyên truyền và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật đối với thanh niên.

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thực hiện các hoạt động đối ngoại thanh niên.

(Theo Khoản 2, 3 và 4 Điều 28 Luật thanh niên 2020)

Hệ thống tổ chức của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 6  Điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh năm 2022 thì hệ thống tổ chức của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh gồm 4 cấp:

- Cấp Trung ương.

- Cấp tỉnh và tương đương.

- Cấp huyện và tương đương.

- Cấp cơ sở (gồm Đoàn cơ sở và chi đoàn cơ sở).

Như vậy, Các hoạt động chính của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh bao gồm:

- Tổ chức Đoàn theo nguyên tắc tập trung dân chủ, thông qua hệ thống tổ chức từ trung ương đến cơ sở.

- Tổ chức đại hội, bầu cử, lãnh đạo và quản lý hoạt động của Đoàn các cấp.

- Giám sát, phản biện chính sách về thanh niên; tổng hợp và phản ánh ý kiến thanh niên.

- Tham gia xây dựng, tuyên truyền và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật liên quan đến thanh niên.

- Triển khai các hoạt động đối ngoại nhân danh thanh niên Việt Nam.

3. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh được thành lập vào thời gian nào?

Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh được thành lập vào ngày 26 tháng 03 năm 1931 với 07 lần đổi tên cụ thể:

- Lần 1: Từ ngày 26/03/1931 - 1936 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên Cộng sản Đông Dương;

- Lần 2: Từ năm 1937 - 1939 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên Dân Chủ Đông dương;

- Lần 3: Từ tháng 11/1939 - 1941 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương;

- Lần 4: Từ tháng 5/1941 - 1956 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam;

- Lần 5: Từ ngày 25/10/ 1956 - 1970 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên lao động Việt Nam;

- Lần 6: Từ tháng 02/1970 - 1976 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên lao động Hồ Chí Minh;

- Lần 7: Từ tháng 12/1976 - đến nay Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.