Điều kiện để doanh nghiệp hưởng chế độ ưu tiên thực hiện thủ tục hải quan

Chào anh, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Điều kiện để doanh nghiệp hưởng chế độ ưu tiên thực hiện thủ tục hải quan

Điều kiện để doanh nghiệp hưởng chế độ ưu tiên thực hiện thủ tục hải quan được quy định tại Điều 42 Luật Hải quan 2014 và được hướng dẫn bởi Điều 10 Nghị định 08/2015/NĐ-CP cụ thể:

- Doanh nghiệp được áp dụng chế độ ưu tiên khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

+ Tuân thủ pháp luật về hải quan, pháp luật về thuế: Trong thời hạn 02 năm liên tục tính đến thời điểm doanh nghiệp nộp văn bản đề nghị công nhận doanh nghiệp ưu tiên, doanh nghiệp không vi phạm các quy định của pháp luật về thuế, hải quan tới mức bị xử lý vi phạm về các hành vi sau:

++ Các hành vi trốn thuế; gian lận thuế; buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới;

++ Các hành vi vi phạm hành chính có hình thức, mức xử phạt vượt thẩm quyền Chi cục trưởng Chi cục Hải quan và các chức danh tương đương.

+ Có kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu hàng năm đạt mức quy định:

++ Doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu đạt kim ngạch 100 triệu USD/năm;

++ Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa sản xuất tại Việt Nam đạt kim ngạch 40 triệu USD/năm;

++ Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa là nông sản, thủy sản sản xuất hoặc nuôi, trồng tại Việt Nam đạt kim ngạch 30 triệu USD/năm;

++ Đại lý thủ tục hải quan: số tờ khai làm thủ tục hải quan trong năm đạt 20.000 tờ khai/năm.

++ Kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu quy định tại điểm a, điểm b, điểm c, Điểm d Khoản này là kim ngạch bình quân trong 02 năm liên tiếp tính đến ngày doanh nghiệp có văn bản đề nghị xem xét, không bao gồm kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu ủy thác.

Lưu ý: Không áp dụng điều kiện kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu quy định tại Khoản 4 Điều 10 Nghị định 08/2015/NĐ-CP đối với doanh nghiệp được Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận là doanh nghiệp công nghệ cao theo quy định của Luật Công nghệ cao.

+ Thực hiện thủ tục hải quan điện tử, thủ tục thuế điện tử; có chương trình công nghệ thông tin quản lý hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp nối mạng với cơ quan hải quan;

+ Thực hiện thanh toán qua ngân hàng;

+ Có hệ thống kiểm soát nội bộ: Doanh nghiệp phải thực hiện và duy trì hệ thống, quy trình quản lý, giám sát, kiểm soát vận hành thực tế trong toàn bộ dây chuyền cung ứng hàng hóa xuất, nhập khẩu của mình.

+ Chấp hành tốt quy định của pháp luật về kế toán, kiểm toán:

++ Áp dụng các chuẩn mực kế toán theo quy định của Bộ Tài chính;

++ Báo cáo tài chính hàng năm phải được kiểm toán bởi công ty kiểm toán đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán theo quy định của pháp luật về kiểm toán độc lập. Ý kiến kiểm toán về báo cáo tài chính nêu trong báo cáo kiểm toán phải là ý kiến chấp nhận toàn phần theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam.

- Doanh nghiệp ưu tiên thuộc quốc gia, vùng lãnh thổ có ký thỏa thuận công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên với Việt Nam được áp dụng chế độ ưu tiên theo quy định của Luật Hải quan 2014.

- Bộ Tài chính xem xét áp dụng chế độ ưu tiên theo quy định tại Điều 9 Nghị định 08/2015/NĐ-CP đối với hàng hóa nhập khẩu để thực hiện dự án đầu tư trọng điểm được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo trước khi cấp phép đầu tư đang trong giai đoạn xây dựng cơ bản.

2. Các chế độ ưu tiên đối với doanh nghiệp

Theo Điều 43 Luật Hải quan 2014 quy định các chế độ ưu tiên đối với doanh nghiệp như sau:

- Miễn kiểm tra chứng từ liên quan thuộc hồ sơ hải quan, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc kiểm tra ngẫu nhiên để đánh giá sự tuân thủ pháp luật.

- Được làm thủ tục hải quan bằng tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan.

Lưu ý: Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh hoặc kể từ ngày nộp chứng từ thay thế tờ khai hải quan, người khai hải quan phải nộp tờ khai hải quan hoàn chỉnh và các chứng từ liên quan thuộc hồ sơ hải quan.

- Được ưu tiên khi thực hiện thủ tục về thuế đối với hàng hóa theo quy định của pháp luật về thuế.

Như vậy, các chế độ ưu tiên này nhằm tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn nhưng vẫn đảm bảo sự kiểm soát, giám sát của cơ quan hải quan để tránh vi phạm. Đây là cũng là cách tiếp cận hợp lý để vừa bảo đảm quản lý nhà nước vừa hỗ trợ doanh nghiệp.

3. Hồ sơ đề nghị công nhận doanh nghiệp ưu tiên thực hiện thủ tục hải quan

Theo khoản 1 Điều 11 Nghị định 08/2015/NĐ-CP quy định hồ sơ đề nghị công nhận doanh nghiệp ưu tiên thực hiện thủ tục hải quan bao gồm:

- Văn bản đề nghị theo mẫu do Bộ Tài chính ban hành: 01 bản chính;

- Báo cáo tình hình, thống kê số liệu xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp trong 02 năm gần nhất theo mẫu do Bộ Tài chính ban hành: 01 bản chính;

- Báo cáo chấp hành pháp luật về hải quan, pháp luật về thuế, pháp luật về kế toán trong 02 năm gần nhất theo mẫu do Bộ Tài chính ban hành: 01 bản chính;

- Báo cáo tài chính đã được kiểm toán trong 02 năm gần nhất: 01 bản chụp;

- Báo cáo kiểm toán trong 02 năm gần nhất: 01 bản chụp;

- Bản kết luận thanh tra trong 02 năm gần nhất (nếu có): 01 bản chụp;

- Bản mô tả hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp trong đó mô tả đầy đủ quy trình quản lý, giám sát, kiểm soát vận hành thực tế trong toàn bộ dây chuyền cung ứng hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp: 01 bản chụp;

- Các giấy chứng nhận khen thưởng, chứng chỉ chất lượng (nếu có): 01 bản chụp.

Như vậy, việc áp dụng các điều kiện khắt khe để công nhận doanh nghiệp ưu tiên thực hiện thủ tục hải quan thể hiện chính sách khuyến khích của Nhà nước, khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị, đảm bảo tính minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho những doanh nghiệp có uy tín, doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn sẽ được hưởng lợi thế cạnh tranh. Từ đó góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ.

Ngoài ra, chính sách này thể hiện sự cân bằng giữa việc kiểm soát chặt chẽ công tác hải quan để đảm bảo thu ngân sách, đồng thời tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại xuất nhập khẩu. Việc ưu tiên các doanh nghiệp đáng tin cậy góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động hải quan, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và giảm gánh nặng cho cơ quan hải quan.