Chuẩn bị phạm tội có phải chịu trách nhiệm hình sự?

Tại Điều 14 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về chuẩn bị phạm tội như sau:

Điều 14. Chuẩn bị phạm tội

1. Chuẩn bị phạm tội là tìm kiếm, sửa soạn công cụ, phương tiện hoặc tạo ra những điều kiện khác để thực hiện tội phạm hoặc thành lập, tham gia nhóm tội phạm trừ trường hợp quy định tại Điều 109, điểm a khoản 2 Điều 113 hoặc điểm a khoản 2 Điều 299 của Bộ luật này.

2. Người chuẩn bị phạm một trong các tội sau đây thì phải chịu trách nhiệm hình sự:

a) Điều 108 (tội phản bội Tổ quốc); Điều a (tội gián điệp); Điều 111 (tội xâm phạm an ninh lãnh thổ); Điều 112 (tội bạo loạn); Điều 113 (tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân); Điều 114 (tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam); Điều 117 (tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam); Điều 118 (tội phá rối an ninh); Điều 119 (tội chống phá cơ sở giam giữ); Điều 120 (tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân); Điều 121 (tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân);

b) Điều 123 (tội giết người); Điều 134 (tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác);

c) Điều 168 (tội cướp tài sản); Điều 169 (tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản);

d) Điều 299 (tội khủng bố); Điều 300 (tội tài trợ khủng bố); Điều 301 (tội bắt cóc con tin); Điều 302 (tội cướp biển); Điều 303 (tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia); Điều 324 (tội rửa tiền).

3. Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi chuẩn bị phạm tội quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này thì phải chịu trách nhiệm hình sự.

Như vậy, đối với các tội thuộc các tội quy định tại khoản 2 Điều 14 Bộ luật Hình sự như giết người, cướp tài sản, khủng bố… thì chỉ cần có sự chuẩn bị phạm tội thì phải chịu trách nhiệm hình sự. Hoàn toàn không bắt buộc phải thực hiện xong tội phạm thì người thực hiện hành vi mới phải chịu trách nhiệm hình sự.

Mặc dù việc chuẩn bị phạm tội chưa có hành vi xâm phạm, gây thiệt hại đến đối tượng tác động của tội phạm. Nhưng bản chất của việc chuẩn bị phạm tội là tiền đề tạo điều kiện cho việc thực hiện tội phạm, điều này thể hiện ý chí, mục đích thực hiện tội phạm đến cùng của người có hành vi chuẩn bị phạm tội. Và khi tội phạm được thực hiện mà có sự chuẩn bị thì tính nguy hiểm cho xã hội của nó gây ra cao hơn so với với trường hợp không có sự chuẩn bị. Vì vậy, quy định đối với một số tội chỉ cần chuẩn bị phạm tội là phải chịu trách nhiệm hình sự là hoàn toàn hợp lý.

Dưới đây là một số bản án về hành vi chuẩn bị phạm tội và mức hình phạt tương ứng, các bạn có thể tham khảo thêm nhé!

1. Bản án 83/2017/HSST ngày 18/08/2017 về tội giết người

+ Cấp xét xử: Sơ thẩm.

+ Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân tỉnh Điện Biên.

+ Hình phạt: 05 năm tù.

2. Bản án 151/2019/HS-ST ngày 17/05/2019 về tội cướp tài sản

+ Cấp xét xử: Sơ thẩm

+ Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định.

+ Hình phạt: 01 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

3. Bản án 414/2017/HSPT ngày 17/08/2017 về tội cướp tài sản

+ Cấp xét xử: Phúc thẩm.

+ Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.

+ Hình phạt: 02 năm tù.