Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4939:1989 (ST SEV 4144: 1983)về Máy cắt kim loại – Phương pháp kiểm tra độ đảo hướng kính

• Số hiệu: TCVN4939:1989
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 1989

Số hiệu phương pháp kiểm tra	Phương pháp kiểm tra
1	Kiểm tra bằng dụng cụ đo độ dài
2	Kiểm tra bằng dụng cụ đo độ dài và trục Kiểm đặt trong lỗ bộ phận làm việc.

Cho phép sử dụng các phương pháp và phương tiện kiểm tra khác so với quy định trong tiêu chuẩn này với điều kiện là chúng đảm bảo các yêu cầu của TCVN 4235:1986.

2.2. Các yêu cầu chung đối với các phương pháp kiểm tra theo TCVN 4235:1986

2.3. Quá trình đo đòi hỏi tiến hành ở tốc độ quay cho phép ghi được số đo của dụng cụ đo.

2.4. Kiểm tra độ đảo hướng kính của bộ phận làm việc (chẳng hạn như của trục chính) khi nó được lắp trên ổ lăn cần tiến hành quay nó liên tục không ít hơn hai vòng.

2.5. Cần đo độ đảo hướng kính khi quay bộ phận làm việc (chẳng hạn như trục chính) của máy theo chiều làm việc. Trong trường hợp máy làm việc ở cả hai chiều quay của bộ phận làm việc thì cần tiến hành đo tuần tự theo cả hai chiều đó.

2.6. Đo độ đảo hướng kính cần tiến hành trong hai mặt phẳng a và b vuông góc với nhau (Hình1 và Hình 2) ở hai mặt cắt A và B (Hình 2), vị trí của chúng được quy định trong các tiêu chuẩn về độ chính xác của từng loại máy cụ thể.

Ở trường hợp kiểm tra theo phương pháp 1, nếu tỷ số chiều dài và đường kính bề mặt kiểm tra l: d ≤ l hoặc nếu l ≤ 50 mm việc đo chỉ cần tiến hành trong một mặt cắt là đủ.

2.7. Trong quá trình kiểm tra độ đảo hướng kính bề mặt côn của bộ phận làm việc không có độ đổi dọc trục ban đầu của ổ trục cần khử bỏ khe hở chiều trục bằng lực dọc trục F, hướng và giá trị của nó phải phù hợp với quy định trong các tiêu chuẩn về độ chính xác của chủng loại máy cụ thể hoặc những chỉ dẫn trong các tài liệu sử dụng của các máy cụ thể hoặc những chỉ dẫn trong các tài liệu sử dụng của các máy tương ứng.

3. Phương pháp kiểm tra

...

...

...

3.1.1. Sơ đồ kiểm tra

Sơ đồ kiểm tra trình bày trên Hình 1

Hình 1

3.1.2. Phương tiện kiểm tra

Để tiến hành kiểm tra cần sử dụng dụng cụ đo độ dài, giá đỡ để kẹp dụng cụ đo, và trong trường hợp cần thiết sử dụng cơ cấu tạo lực để khử khe hở chiếu trục trong các ổ trục.

3.1.3. Tiến hành kiểm tra

Độ đảo hướng kính của bề mặt bộ phận làm việc được tính bằng hiệu đại số lớn nhất của các số đo trên dụng cụ đo trong các mặt phẳng a và b.

3.2. Phương pháp 2

...

...

...

Sơ đồ kiểm tra trình bày trên Hình 2.

Hình 2

3.2.2. Các phương tiện kiểm tra

Để tiến hành kiểm tra dùng dụng cụ đo độ dài, trục kiểm, giá đỡ để kẹp dụng cụ đo.

3.2.3. Tiến hành kiểm tra

Đặt trục kiểm vào lỗ kiểm tra của bộ phận làm việc.

Kẹp dụng cụ đo lên giá đỡ và cố định vào phần không chuyển động của máy sao cho đầu đo của nó tiếp xúc với đường sinh của trục kiểm và đồng thời vuông góc với nó.

Cho bộ phận làm việc quay theo chỉ dẫn ở điều 2.3 đến điều 2.5.

...

...

...

Để loại trừ ảnh hưởng của việc lắp không chính xác chuôi của trục kiểm vào lỗ của bộ phận làm việc, quá trình kiểm tra cần lặp lại bốn lần. Sau mỗi lần đo, trục kiểm cần được xoay đi một góc 90^o so với bộ phận làm việc.

Ghi số đo của dụng cụ đo ở mỗi lần đo, từ đó xác định hiệu đại số lớn nhất.

3.2.4. Đánh giá kết quả kiểm tra

Độ đảo hưởng kính bề mặt của bộ phận làm việc trong từng mặt cắt kiểm tra A và B được tính bằng giá trị trung bình lớn nhất của các giá trị đo được trong các mặt phẳng a và b.

Ví dụ về tính kết quả kiểm tra.

Độ đảo hướng kính được kiểm tra ở hai mặt cắt A và B trong hai mặt phẳng a và b vuông góc với nhau. Kết quả đo đạc và tính toán được ghi trong Bảng 3.

Bảng 3

Mặt cắt kiểm tra

Mặt phẳng kiểm tra

...

...

...

Giá trị trung bình các số đo của dụng cụ đo, µm

0^o

90^o

180^o

270^o

A

a

5

6

...

...

...

4

5,5

b

7

6

5

6

6

B

...

...

...

13

14

15

14

14

b

10

12

16

...

...

...

13

Độ đảo hướng kính ở mặt cắt A bằng 6 µm, ở mặt cắt B bằng 14 µm.