TIÊU
CHUẨN QUỐC GIA
TCVN
11541-1:2016
ISO
7482-1:1998
DA DÊ NGUYÊN LIỆU - PHẦN 1: MÔ TẢ CÁC KHUYẾT TẬT
Raw goat
skins - Part 1: Descriptions of defects
Lời nói đầu
TCVN 11541-1:2016 hoàn toàn tương
đương với ISO 7482-1:1998. ISO 7482-1:1998 đã được rà soát và phê duyệt lại năm
2010 với bố cục và nội dung không thay đổi.
TCVN 11541-1:2016 do Ban kỹ thuật tiêu
chuẩn quốc gia TCVN/TC 120 Sản phẩm da biên soạn, Tổng
cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.
Bộ tiêu chuẩn TCVN 11541 (ISO 7482), Da
dê nguyên liệu gồm các phần sau:
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- TCVN 11541-2:2016 (ISO 7482-2:1999),
Phần 2: Hướng dẫn phân loại theo khối lượng và
kích cỡ;
- TCVN 11541-3:2016 (ISO 7482-3:2005), Phần
3: Hướng dẫn phân loại theo khuyết tật.
DA DÊ NGUYÊN
LIỆU - PHẦN 1: MÔ TẢ CÁC KHUYẾT TẬT
Raw goat
skins - Part 1: Descriptions of defects
1 Phạm vi áp dụng
Tiêu chuẩn này mô tả các khuyết tật có
thể xảy ra trên da dê nguyên liệu (xem chú thích 1). Tiêu chuẩn áp dụng cho da
dê tươi và da dê được bảo quản (phơi khô, muối ướt hoặc muối khô).
CHÚ THÍCH 1 Một số khuyết
tật không được xác định trong tiêu chuẩn này, có thể xuất hiện chỉ
trong hoặc sau khi thuộc da, mà không có bất kỳ biểu hiện nào trên da nguyên liệu.
2 Thuật ngữ liên
quan đến việc xén diềm
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Da gấp (folded skins)
Da không có phần đầu, không có núm vú,
phần chân được cắt ngắn, không có đuôi, được gấp dọc theo đường sống lưng ở giữa.
2.2
Da mở (phẳng) [open (flat)
skins]
Da không có phần đầu,
không có núm vú, phần chân được cắt ngắn, không có đuôi, được trải phẳng với đường
sống lưng ở giữa.
2.3
Da dạng ống (sleeve
skins)
Da không có phần đầu, không có núm vú,
phần chân được cắt ngắn, không có đuôi, dạng ống, lông ở bên trong,
được gấp dọc theo đường sống lưng.
3 Thuật ngữ liên
quan đến khuyết tật ở da dê
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
a) khuyết tật trước khi giết mổ;
b) khuyết tật sau khi giết mổ;
c) khuyết tật khi bảo quản.
3.1 Khuyết tật
trước khi giết mổ
3.1.1
Vết bầm máu (ecchymosis)
Vết thâm tím trên mặt thịt của da, chuyển từ màu
đỏ thẫm sang nâu do
chảy máu dưới da, đặc biệt nếu súc vật bị tác động bằng dụng cụ cùn hoặc nếu lớp
lông phủ
bị
kéo giật mạnh trước khi giết mổ.
3.1.2
Dấu nóng (fire-marks)
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.1.3
Hư tổn mặt cật (grain
damage)
Tất cả các thay đổi để lại vĩnh viễn
và nhìn thấy được trên mặt cật của da, bất kể nguyên nhân nào (ví dụ, vết
thương, sẹo, áp xe, chà xát của vai hoặc háng).
3.1.4
Da dính mỡ (greasy skin)
Da có cấu trúc mô của lớp hạ bì lỏng lẻo
bất thường do sự thâm nhập của mỡ. Trạng thái này bộc lộ khi mỡ chảy ra do làm
nóng không đều sau làm khô. Khi thuộc da lỏng mặt hoặc da rỗng cũng có thể tạo da dính
mỡ, và có thể làm tăng sự thay đổi về tỷ lệ khối lượng/bề mặt.
3.1.5
vết đậu mùa (pox marks)
Các thương tổn dạng tròn, cứng tạo
thành vết sẹo trên mặt cật và vết mờ (do mủ) trên mặt thịt của da. Mủ trong vết đậu mùa
cũng xuất hiện rõ trên mặt thịt của da dê khô, đặc biệt đối với dê có nguồn gốc
Châu Phi.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Bệnh hắc lào (ringworm)
Bệnh được gây ra bởi nấm Microsporum
và Trichophyton có hầu hết trên da dê. Các thương tổn xuất hiện dưới dạng
mảng nổi tròn, cứng. Bệnh hắc lào làm rụng lông trên da dê. Bệnh này không ảnh
hưởng đáng kể đến da dê.
3.1.7 Da bị nhiễm
ký sinh trùng ngoài (ectoparasites)
3.1.7.1
Demodex caprae
Da dê bị tác động mạnh bởi ký sinh
trùng Demodex caprae gây ra bởi bệnh ghẻ lở Demodectic
(Follicular Mange). Nốt có trên cả mặt cật và mặt thịt của da dê. Các nốt này
có thể xuất hiện ở:
i) dạng hạch;
ii) dạng vảy, và
iii) dạng cấp tính.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.1.7.2
Chấy (lice)
Súc vật cào vào các phần bị sưng tấy
do bị chấy cắn hoặc chích dẫn đến thương tích và vết thâm tím. Chấy phổ biến
trên da dê thuộc loài Linognathus. Dê cũng bị tấn công bởi chấy (Damalinia
hoặc Bovicola spp.). Da bị tấn công bởi chấy (Linognathus stenopsis, Order
anoplura) sẽ trong suốt.
3.1.7.3
Psoroptic caprae
Khuyết tật ghẻ lở Psoroptic
trên da dê do ký sinh trùng Psoroptes caprae. Đây là khuyết
tật mùa vụ và
xuất
hiện suốt mùa mưa. Các thương tổn xuất hiện dưới dạng các nốt mủ cứng và được
che phủ bởi lông dài.
Sau khi ngâm vôi, các nốt được tẩy sạch và để lại vết lõm trên mặt cật, đặc biệt
trên hai bên
sống
lưng. Trên da hoàn tất, khuyết tật xuất hiện ở mặt cật dưới dạng vô
số các vết châm ở cả hai bên sống lưng.
3.1.7.4
Sarcoptes scabiei
Bệnh ghẻ lở do ký sinh trùng Sarcoptic
(Sarcoptes scabiei) đào vào trong chất da dê tạo ra các rãnh.
Da dầy lên rõ rệt và có nếp nhăn do sự hình thành vảy và các vết chai (không có
lông). Mặt cật của da trở nên thô ráp,
biểu thị bởi các đường
rãnh chằng chịt.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Ve (ticks)
Biểu hiện hóa cứng mô trên da do bị ve
cắn, kèm theo chảy mủ trong lông và sau đó tạo lỗ trên mặt cật của da thuộc.
Ve ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng
da. Tác hại của ve phụ thuộc vào các loài khác nhau như Ixodus, Heamophysalis,
Dermacentor, Hyalomma, Boophilus và Rhipicephalus,
hầu hết các hư tổn trên da dê do loài Hyalomma và Boophilus.
Chúng để lại sẹo trên mặt cật của da hoàn tất. Ve cũng có thể để lại lỗ và có
thể được tìm thấy trên da.
3.1.7.6
Giòi (warbles)
Sự xuất hiện lỗ hoặc nốt trên mặt thịt
của da do bị nhiễm hypoderma crossi hoặc ấu trùng hypoderma actaen
(Order Diptera). Giòi có thể gây tác hại rất mạnh cho da.
3.1.8
Da mỏng (thin skin)
Da có chất lượng thớ tạo mô biểu hiện
khuyết tật bởi độ mỏng bất
thường do bị ốm và/hoặc suy dinh dưỡng trong vài tuần ngay trước khi giết mổ.
Sau khi thuộc sẽ tạo thành da lỏng mặt hoặc da rỗng.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.2.1
Biến dạng do giết mổ (butcher
strain)
Các khuyết tật gây ra do việc lột da
kém gây hư hại mặt cật và/hoặc làm giảm độ bền kéo của da thuộc được sản xuất từ
loại da này.
3.2.2
Biến dạng (deformation)
Hình dạng không đều và rách trong suốt
quá trình thực hiện. Việc phân vùng da bao gồm việc xén diềm phần cổ hoặc chân
và/hoặc phần da chất lượng kém tạo biến dạng cho da và dẫn đến mất diện tích bề
mặt. Khi đường sống lưng tạo thành đường chéo trên da cũng gây ra sự biến dạng.
3.2.3
Phần phụ (extras)
Bất kỳ các phần không được sử dụng gắn
tự nhiên với da (sừng, móng, tai,...) và khối lượng các phần này làm sai lệch
hiệu suất lô.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.2.4
Cắt lột (flay cut)
Sơ xuất trong khi lột da do dao hoặc dụng
cụ lột làm xuyên thủng da hoàn toàn.
3.2.5
Đông lạnh (freezing)
Sự phân hủy có thể xảy ra khi hạ thấp
nhiệt độ xuống dưới không để lưu trữ. Da đông cứng sẽ làm nứt mặt cật nếu được
làm khô không đúng cách.
3.2.6
Cắt rãnh (nicking)
Vết cắt trong lớp hạ bì bởi dao hoặc dụng
cụ lột, không làm da thủng hoàn toàn.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Vết mỡ hoặc thịt (patches of
grease or flesh)
Tất cả các phần mỡ hoặc thịt vẫn còn
dính với da gây ra khuyết tật trong mặt cật do ngăn chặn sự thấm hoặc tách nước
của da. Ngoài ra, các vết này có thể che khuyết tật lột da như vết cắt rãnh.
3.3 Khuyết tật
khi bảo quản và lưu trữ
Có thể bảo quản da dê nguyên liệu bằng các
phương pháp khác nhau. Tùy vào phương pháp sử dụng da dê nguyên liệu có thể được
bảo quản ở dạng khô
(phơi khô) hoặc ở dạng được muối
(da được muối ướt)
hoặc muối khô (da được muối khô). Mỗi dạng có các khuyết tật tương ứng.
3.3.1
Dạng được muối khô (dry salted)
3.3.1.1
Khuyết tật do muối khoáng (defects
caused by mineral salts)
Sự mất màu của mặt cật hoặc mặt thịt của
da và sự thay đổi cấu trúc của lớp hạ bì do tác động kết hợp của muối khoáng, đặc
biệt muối sắt, và độ ẩm không khí. (Đặc biệt, các khuyết tật này tồn tại trên
da khi để bảo quản trong thời gian dài).
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.3.2.1
Sự thối rữa (mục nát)
[putrefaction (decay)]
Sự phân hủy một phần của da bị lộ ra
khi tuột lông sớm, thúc đẩy da bị thối
rữa nhanh. Sự thối rữa sườn, cẳng
chân hoặc mông do thực tế trong các phần như vậy, da không được mở và không được kéo căng đúng
cách từ khi bắt đầu làm khô. Sự ẩm ướt trong suốt quá trình bảo quản, khô chậm,
xếp chồng mà không được làm mát và trường
hợp bị bó chặt cũng làm da bị thối rữa.
3.3.3 Trạng thái
nguyên liệu khô
3.3.3.1
Vết dây máu (blood
stains)
Khi máu đông có trên mặt thịt của da,
có thể dẫn đến dây màu sau khi thuộc.
3.3.3.2
Hóa cứng (hardening)
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.3.3.3
Viêm da (Dermestes)
Hư tổn xảy ra trên mặt thịt của da do ấu
trùng Demestes ăn lớp hạ bì, do đó làm giảm độ chắc của da và làm thay đổi sự đồng
đều về độ dày. Điều này có thể dẫn đến hư hại mặt cật da và thậm chí tạo lỗ.
3.3.3.4
Nứt do gấp (folding crack)
Khi da được làm khô dưới ánh sáng mặt
trời, có thể bị nứt vỡ mặt cật trong quá trình gấp.
3.3.3.5
Bóng láng (glossiness)
Khi làm khô da dưới ánh sáng mặt trời
thường xảy ra các khuyết tật cục bộ trên mặt da như cứng giòn và láng bóng.
Trong trường hợp da non, khuyết tật này có thể do da bị căng quá mức
trong suốt quá trình căng phơi trên giàn.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Mốc (mildew)
Sự phát triển quan sát được của nấm hoại
sinh trên mặt thịt của da, được thúc đẩy khi bảo quản trong thời gian dài ở môi trường
quá ẩm; cũng có thể được hình thành khi biến đổi mặt cật của da thuộc.
3.3.3.7
Dính (sticking)
Da bị dính, mặt thịt với mặt thịt, từ
khi bắt đầu khô và gây thối rữa.
3.3.3.8
Vết biến dạng (strain
mark)
Khuyết tật do thao tác bằng tay kém
trên da khô.
3.3.4 Trạng thái được
muối
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Nốt sần đỏ (red heat)
Bề mặt bị chuyển màu đỏ hoặc tím (xem
chú thích 3), trong trường hợp chuyển màu tím thường có dịch rỉ ra.
CHÚ THÍCH 3 Các trường hợp
này thường kết hợp với sự phát triển của vi khuẩn ưa mặn (nốt sần đỏ). Có thể tránh hiện
tượng này bằng cách cho
thêm vào chất bảo quản
phù hợp.
3.3.4.2
Khuyết tật do ướp muối (salting
defect)
Sự thối rữa xảy ra do ướp muối không đủ
hoặc mất muối do việc trải rộng và xếp vào kho trong thời tiết ẩm ướt.