|
VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN
TỐI CAO
--------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số:
12/HD-VKSTC
|
Hà
Nội, ngày 09 tháng 01 năm 2018
|
HƯỚNG DẪN
CÔNG TÁC THỰC HÀNH QUYỀN CÔNG TỐ VÀ KIỂM SÁT
ĐIỀU TRA, KIỂM SÁT XÉT XỬ SƠ THẨM ÁN AN NINH NĂM 2018
Thực hiện Chỉ thị số 01/CT-VKSTC
ngày 20/12/2017 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về công tác của
ngành Kiểm sát nhân dân năm 2018 và Kế hoạch số 03/KH-VKSTC ngày 26/12/2017 về
công tác trọng tâm của Viện kiểm sát nhân dân tối cao năm 2018, Vụ thực hành
quyền công tố và kiểm sát điều tra án An ninh (Vụ 1) hướng dẫn Viện kiểm sát
nhân dân (VKSND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (Viện kiểm sát cấp tỉnh)
một số nội dung trọng tâm công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra
và kiểm sát xét xử sơ thẩm (THQCT, KSĐT và KSXXST) các vụ án do Cơ quan An ninh
điều tra thụ lý điều tra như sau:
I. CÁC NHIỆM VỤ
CÔNG TÁC TRỌNG TÂM
1. Công tác quản
lý tình hình vi phạm, tội phạm
Chủ động phối
hợp với các cơ quan hữu quan để nắm chắc tình hình vi phạm, tội phạm về an ninh
quốc gia, các vụ việc do Cơ quan An ninh điều tra thụ lý giải quyết, nhất là tại
các địa bàn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra điểm nóng về an ninh, trật tự. Xử lý kịp thời
các vụ việc an ninh chính trị, an ninh biên giới, dân tộc, tôn giáo, chính sách
đối ngoại; các vụ việc lợi dụng mạng internet để tuyên truyền, xuyên tạc đường
lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, xúc phạm lãnh đạo cấp cao; các vụ việc
khác về chính trị được dư luận xã hội quan tâm, đảm bảo phục vụ nhiệm vụ chính
trị của địa phương.
Kịp thời tham
mưu cho Cấp ủy, chính quyền địa phương và lãnh đạo VKSND tối cao để chỉ đạo xử
lý các vụ việc xâm phạm an ninh quốc gia, vụ việc khác về an ninh, trật tự được
dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Tăng cường kiến nghị các biện pháp phòng ngừa
vi phạm, tội phạm theo quy định của pháp luật.
2. Công tác thực
hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến
nghị khởi tố
Viện trưởng VKSND cấp tỉnh tập
trung chỉ đạo để nâng cao chất lượng công tác THQCT và kiểm sát việc giải quyết
tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, đảm bảo tuân thủ pháp luật,
chống oan sai và bỏ lọt tội phạm trong công tác này. Quản lý đầy đủ số liệu thụ
lý, thời hạn và kết quả giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi
tố của Cơ quan điều tra và các cơ quan được
giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thuộc thẩm quyền.
Tăng cường yêu cầu kiểm tra, xác
minh bằng văn bản; kiểm sát chặt chẽ việc tiếp nhận, thụ lý, giải quyết của cơ
quan có thẩm quyền; kiểm sát căn cứ tạm đình chỉ, phục hồi giải quyết tố giác,
tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Tổng hợp vi phạm trong lĩnh vực này để
kiến nghị khắc phục. Ngay khi phát hiện có vi pháp pháp luật nghiêm trọng hoặc
có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm mà Viện kiểm sát đã yêu cầu nhưng không được khắc
phục, Viện trưởng VKSND phân công Kiểm sát viên trực tiếp giải quyết tố giác,
tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Đảm bảo tỷ lệ giải quyết, các cuộc kiểm
sát trực tiếp việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố
đạt chỉ tiêu nghiệp vụ của Ngành.
Các tố giác, tin báo về tội phạm
và kiến nghị khởi tố về an ninh quốc gia hoặc liên quan đến dân tộc, tôn giáo,
yếu tố nước ngoài, vụ việc về an ninh được dư luận xã hội quan tâm, phải kịp thời phối hợp với
Cơ quan điều tra thống nhất biện pháp giải quyết.
3. Công tác thực
hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm
Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh tiếp
tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 06/CT-VKSTC ngày 06/12/2013 của
Viện trưởng VKSND tối cao về “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều
tra, gắn công tố với hoạt động điều tra đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tội
phạm”; Chỉ thị số 04/CT-VKSTC ngày 10/7/2015 của Viện trưởng VKSND tối cao về
“Tăng cường các biện pháp phòng chống oan sai và nâng cao trách nhiệm trong giải
quyết bồi thường thiệt hại cho người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự”;
Chỉ thị số 03/CT-VKSTC ngày 28/12/2017 của Viện trưởng VKSND tối cao về “Tăng
cường việc thỉnh thị, trả lời thỉnh thị, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc, thông
báo rút kinh nghiệm trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động
tư pháp”; Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 07/7/2007 của Bộ Chính trị và Quy định số
100-QĐ/BCSĐ ngày 12/9/2014 của VKSND tối cao về việc thực hiện Chỉ thị số
15-CT/TW về sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong
công tác điều tra, xử lý các vụ án và công tác bảo vệ Đảng.
Đề cao trách nhiệm, bản lĩnh của
Lãnh đạo, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
của Viện kiểm sát trong công tác THQCT, KSĐT và KSXXST các vụ án hình sự. Tăng
cường kiểm sát việc khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tránh oan, sai, chống bỏ lọt
tội phạm. Kiểm sát chặt chẽ việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn theo quy định
của Bộ luật TTHS, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015, không để xảy ra quá
hạn thời hạn tạm giữ, tạm giam. Các quyết định, phê chuẩn của Viện kiểm sát đảm
bảo có căn cứ, đúng pháp luật. Nắm chắc tiến độ, kết quả điều tra, kịp thời đề
ra yêu cầu điều tra để làm rõ tội phạm, người phạm tội và những vấn đề khác cần
giải quyết trong vụ án. Thực hiện đúng các quy định của Bộ luật TTHS năm 2015 về
việc kiểm sát viên tham gia các hoạt động điều tra (hỏi cung, đối chất, nhận dạng,
khám xét,...). Đảm bảo việc điều tra của Cơ quan An ninh điều tra đúng thẩm quyền
theo quy định của Bộ luật TTHS và Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm
2015; kiên quyết yêu cầu Cơ quan An ninh điều tra chuyển vụ án hoặc Viện kiểm
sát ra quyết định chuyển vụ án để điều tra đúng thẩm quyền.
Nâng cao chất lượng, tỷ lệ giải
quyết án; hạn chế việc gia hạn thời hạn điều tra, truy tố; giảm tỷ lệ án trả hồ
sơ điều tra bổ sung có lỗi của Kiểm sát viên; không để xảy ra trường hợp phải
đình chỉ điều tra do bị can không phạm tội hoặc Viện kiểm sát truy tố sau đó
Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội. Quản lý chặt chẽ các vụ án tạm đình chỉ điều
tra và kịp thời yêu cầu phục hồi điều tra khi có căn cứ; thực hiện nghiêm Chỉ
thị số 06/CT-VKSTC ngày 02/10/2017 của Viện trưởng VKSND tối cao về tăng cường
trách nhiệm của VKSND trong việc theo dõi, quản lý, giải quyết các vụ án hình sự
tạm đình chỉ. Xây dựng hồ sơ kiểm sát đúng quy định tại Quyết định số
590/QĐ-VKSTC-V3 ngày 05/12/2014 của Viện trưởng VKSND tối cao. Việc xây dựng
cáo trạng các vụ án xâm phạm an ninh quốc gia, nhất là về các tội “Làm, tàng trữ,
phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng
hòa XHCN Việt Nam”, tội “Gián điệp”, tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ,...”,
cần lưu ý viết ngắn gọn, tránh phân tích dài dòng, không trích dẫn nguyên văn
các nội dung của kết luận giám định để tránh việc các đối tượng lợi dụng để
tuyên truyền, xuyên tạc tại phiên tòa; hạn chế việc giám định, viện dẫn nội
dung tài liệu bí mật Nhà nước trong vụ án gián điệp. Các bản cáo trạng phải gửi
về Vụ 1 theo đúng quy định của Ngành.
Tăng cường công tác phối hợp liên ngành
tố tụng trong việc giải quyết các vụ án xâm phạm an ninh quốc gia. Chủ động báo
cáo, tham mưu Thường trực, Ban Nội chính Tỉnh ủy, Thành ủy chỉ đạo giải quyết
các vụ án an ninh theo Chỉ thị 15 của Bộ Chính trị; đảm bảo việc giải quyết
đúng đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, không để xảy ra vi phạm, sai
sót để các thế lực thù địch lợi dụng xuyên tạc, kích động, ảnh hưởng đến uy tín
của ngành Kiểm sát. Quá trình giải quyết vụ án, phải làm rõ hành vi, động cơ, mục
đích phạm tội; thế lực đứng sau chỉ đạo, cung cấp tiền, phương tiện; chủ động
yêu cầu giám định tài liệu, thu thập chứng cứ vật chất (tài liệu, dữ liệu điện
tử,...) để chứng minh tội phạm; nghiên cứu kỹ hồ sơ, thống nhất việc khởi tố và
áp dụng biện pháp ngăn chặn (diện, đối tượng,...). Đối với những vụ án kinh tế,
tham nhũng, cần chủ động yêu cầu tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản
để thu hồi tài sản do phạm tội mà có.
Trong quan hệ
tương trợ tư pháp (nếu có), phải thực hiện đúng nội dung, quy trình, thủ tục
tương trợ tư pháp về hình sự; nội dung yêu cầu tương trợ tư pháp phải cụ thể,
rõ ràng, phục vụ tốt việc giải quyết vụ án. Đối với các vụ án có yếu tố nước
ngoài, cần nghiên cứu, thực hiện và yêu cầu Cơ quan điều tra thực hiện đúng những
quy định tại các Công ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia, các quy
định của pháp luật Việt Nam về việc giải quyết các vụ án có yếu tố nước ngoài,
không để xảy ra sai sót, vi phạm dẫn đến khiếu kiện Nhà nước Việt Nam.
Tăng cường trách nhiệm công tố,
nâng cao kỹ năng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử sơ thẩm các
vụ án do Cơ quan An ninh điều tra thụ lý điều tra; hạn chế trường hợp Tòa án
xét xử khác tội danh truy tố. Theo dõi, quản lý đối với các trường hợp Tòa án
tuyên bị cáo không phạm tội (cả 02 cấp) để tổng hợp báo cáo theo Quy chế của
Ngành. Khi xét xử các vụ án về an ninh, Viện kiểm sát chủ động phối hợp với cơ
quan Công an, Tòa án để chuẩn bị tốt Kế hoạch xét xử, lựa chọn thời điểm xét xử,
đáp ứng yêu cầu pháp luật và chính trị. Trước khi tham gia phiên tòa, Kiểm sát
viên báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Viện (hoặc Viện kiểm sát cấp
trên); chuẩn bị kỹ dự thảo luận tội, đề cương thẩm vấn, dự kiến tình huống
tranh tụng tại phiên tòa. Thông qua việc tranh tụng tại phiên tòa, Kiểm sát
viên làm rõ nội dung cáo trạng truy tố, phản bác lại luận điệu tuyên truyền chống
Nhà nước (nếu có), phát huy tính giáo dục, răn đe, phòng ngừa tội phạm.
Đối với các vụ án do VKSND tối cao
phân công Viện kiểm sát cấp tỉnh THQCT và KSXXST, Viện kiểm sát cấp tỉnh kịp thời
cử Kiểm sát viên nghiên cứu hồ sơ khi có thông báo của Vụ 1. Khi Tòa án trả hồ
sơ để điều tra bổ sung, VKSND cấp tỉnh được phân công phải có quan điểm cụ thể
bằng văn bản gửi về VKSND tối cao (Vụ 1) nêu rõ căn cứ, sự cần thiết của việc
Tòa án trả hồ sơ để điều tra bổ sung theo quy định của Bộ luật TTHS và Thông tư
liên tịch số 01/2010/TTLT ngày 27/8/2010 của VKSND tối cao, TAND tối cao, Bộ
Công an. Trước và sau khi xét xử vụ án, Viện kiểm sát cấp tỉnh phải gửi thông
báo lịch xét xử, kịp thời báo cáo kết quả xét xử sơ thẩm vụ án để VKSND tối cao
theo dõi, chỉ đạo.
Tổng hợp vi phạm trong hoạt động tố
tụng của Cơ quan điều tra, Tòa án để kiến nghị, kháng nghị. Thông qua công tác
giải quyết án, tăng cường kiến nghị phòng ngừa vi phạm, tội phạm phát sinh
trong công tác quản lý Nhà nước, quản lý xã hội.
4. Công tác quản
lý, hướng dẫn, chỉ đạo và kiểm tra nghiệp vụ đối với Viện kiểm sát cấp huyện
Chỉ đạo VKSND cấp huyện phối hợp
chặt chẽ với cơ quan chức năng nắm chắc diễn biến tình hình an ninh chính trị
trên địa bàn, kịp thời báo cáo về VKSND cấp tỉnh để chỉ đạo, giải quyết. Tăng
cường trả lời thỉnh thị, hướng dẫn nghiệp vụ Viện kiểm sát cấp huyện theo Chỉ
thị số 03/CT-VKSTC ngày 28/12/2017 của Viện trưởng VKSND tối cao và Quy chế của
Ngành. Đối với những vụ việc đặc biệt nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm hoặc
có nguy cơ xảy ra điểm nóng, Lãnh đạo
VKSND tỉnh trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo giải quyết.
Thông qua công tác hướng dẫn, chỉ
đạo Viện kiểm sát cấp huyện, Phòng nghiệp vụ kịp thời phát hiện những khó khăn,
vướng mắc, những vi phạm, thiếu sót trong công tác nghiệp vụ để ban hành văn bản
hướng dẫn, thông báo rút kinh nghiệm hoặc tham mưu cho Lãnh đạo VKSND cấp tỉnh
đánh giá nguyên nhân, tổng kết thực tiễn để tổ chức tập huấn chuyên sâu; tham
mưu kiểm tra nghiệp vụ theo kế hoạch của Phòng, của VKSND tỉnh, bảo đảm chất lượng
trong công tác kiểm tra nghiệp vụ.
5. Công tác quản
lý, chỉ đạo điều hành
Tổ chức thực hiện tốt những quy định
của BLHS và BLTTHS năm 2015, các Nghị quyết của Quốc hội về công tác tư pháp
(Nghị quyết số 37, 63, 96), các văn bản của Ngành về triển khai thực hiện Luật.
Lãnh đạo VKSND cấp tỉnh chỉ đạo
các đơn vị xây dựng kế hoạch công tác, xác định khâu công tác còn tồn tại, yếu
kém để đề ra các giải pháp đột phá, nâng cao chất lượng, tạo chuyển biến trong việc
thực hiện nhiệm vụ được giao, hoàn thành chỉ tiêu nghiệp vụ của Ngành.
6. Chế độ
thông tin, báo cáo
Chấp hành
nghiêm chế độ thông tin, báo cáo theo Quyết định số
279/QĐ-VKSTC ngày 01/8/2017 của Viện trưởng VKSND tối cao về chế độ thông tin,
báo cáo và quản lý công tác trong ngành Kiểm sát nhân dân. Lưu ý những nội dung sau:
- Hằng tháng, VKSND cấp tỉnh phải
báo cáo đầy đủ, kịp thời số lượng các vụ án xâm phạm an
ninh quốc gia và các vụ án về tội phạm khác do Cơ quan ANĐT Công an các tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương thụ lý điều tra; báo
cáo công tác bắt, tạm giữ, tạm giam của Cơ quan điều tra, Cơ quan được giao nhiệm
vụ tiến hành một số hoạt động điều tra và VKSND hai cấp về VKSND tối cao
(Vụ 1). Báo cáo tổng hợp gửi về Vụ 1, cần tách số liệu các
vụ án xâm phạm an ninh quốc gia và các vụ án về tội phạm khác để Vụ 1 theo dõi,
quản lý, kịp thời báo cáo Lãnh đạo VKSND tối cao; báo cáo tổng hợp kết quả kiểm
tra án đình chỉ do miễn trách nhiệm hình sự của Viện kiểm sát (02 cấp) gửi
VKSND tối cao (Vụ 1) theo quy định tại Hướng dẫn số 05/HD-VKSTC-V1 ngày
19/01/2015 của Viện trưởng VKSND tối cao; cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu
cho Viện kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ 1) để phục vụ việc trả lời kháng thư và
tham dự các phiên đối thoại về dân chủ, nhân quyền với Bộ Ngoại giao khi có yêu
cầu.
- Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh
chủ động đánh giá thực trạng việc ban hành và thực hiện bản “Yêu cầu điều tra”
của Viện kiểm sát hai cấp để tổng hợp báo cáo VKSND tối cao (Vụ 1) phục vụ việc
xây dựng Chuyên đề “Thực trạng, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả bản yêu
cầu điều tra trong công tác THQCT, KSĐT vụ án hình sự” do Viện trưởng VKSND tối
cao giao Vụ 1 thực hiện (Vụ 1 sẽ có kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện
trong toàn Ngành).
II. TỔ CHỨC THỰC
HIỆN
Trên cơ sở Chỉ thị số 01/CT-VKSTC
ngày 20/12/2017 về công tác của ngành Kiểm sát nhân dân năm 2018, Kế hoạch số
03/KH-VKSTC ngày 26/12/2017 của Viện trưởng VKSND tối cao về nhiệm vụ công tác
trọng tâm của Cơ quan VKSND tối cao năm 2018 và Hướng dẫn này, Phòng nghiệp vụ
Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh xây dựng Chương trình công tác của đơn vị mình,
hướng dẫn công tác THQCT, KSĐT và KSXXST các vụ án hình sự năm 2018 đối với Viện
kiểm sát cấp huyện để hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Trong quá
trình tổ chức thực hiện, nếu có khó khăn vướng mắc, đề nghị báo cáo kịp thời về
VKSND tối cao (Vụ 1) để chỉ đạo giải quyết./.
|
Nơi nhận:
- Đ/c Viện trưởng
VKSNDTC (để báo cáo);
- Đ/c Trần Công Phàn, PVT (để báo cáo);
- VKSND các tỉnh, TP trực thuộc TW
(để thực hiện);
- Văn phòng VKSND tối cao (để theo dõi);
- Các đ/c Lănh đạo Vụ;
- Các Phòng thuộc Vụ;
- Lưu VT, P1+P3 (Vụ 1).
|
TL.VIỆN TRƯỞNG
VỤ TRƯỞNG VỤ THỰC HÀNH QUYỀN CÔNG TỐ VÀ KIỂM SÁT ĐIỀU TRA ÁN AN NINH
Lê Đức Xuân
|