|
BỘ
CÔNG THƯƠNG
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số:
29/2023/TT-BCT
|
Hà
Nội, ngày 21 tháng 12 năm 2023
|
THÔNG TƯ
Căn cứ Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật ngày 29
tháng 6 năm 2006;
Căn cứ Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ
hỗ trợ ngày 20 tháng 6 năm 2017;
Căn cứ Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa ngày 21 tháng
11 năm 2007;
Căn cứ Nghị định số 96/2022/NĐ-CP ngày 29 tháng 11 năm 2022 của
Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công
Thương;
Căn cứ Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 01 tháng 8 năm 2007 của
Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Nghị định
số 78/2018/NĐ-CP ngày 16 tháng 5 năm 2018 của
Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 01 tháng 8 năm 2007 của
Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật
Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật;
Căn cứ Nghị định số 132/2008/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2008 của
Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Nghị định
số 74/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2018 của
Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 132/2008/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2008 của
Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật
Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Nghị định số 154/2018/NĐ-CP
ngày 09 tháng 11 năm 2018 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định
về điều kiện đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Khoa học
và Công nghệ và một số quy định về kiểm tra chuyên ngành;
Theo đề nghị của Cục
trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp;
Bộ trưởng Bộ Công
Thương ban hành Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn sản phẩm
vật liệu nổ công nghiệp - thuốc nổ Octogen (HMX).
Điều 1. Ban hành Quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia
Ban hành kèm theo Thông
tư này Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp -
thuốc nổ
Octogen (HMX).
Ký
hiệu: QCVN 12-17:2023/BCT.
Điều 2. Hiệu lực thi
hành
1.
Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2024.
2.
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp - thuốc
nổ Octogen (HMX) số QCVN 12-17:2023/BCT có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm
2024.
Điều 3. Tổ chức thực
hiện
Chánh
Văn phòng Bộ, Cục trưởng các Cục: Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp, Hóa
chất; Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ; Giám đốc Sở Công Thương các tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương; Thủ trưởng các cơ quan, tổ chức và cá nhân có
liên quan chịu trách nhiệm thi hành Thông tư này./.
|
Nơi nhận:
- Văn phòng Quốc Hội;
- Ủy ban Khoa học công nghệ và Môi trường;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP;
- Lãnh đạo Bộ Công Thương;
- Các đơn vị thuộc Bộ Công Thương;
- UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW;
- Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc
TW;
- Cục Kiểm tra VBQPPL (Bộ Tư pháp);
- Công báo;
- Website Chính phủ, Bộ Công Thương;
- Lưu: VT, ATMT.
|
KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Nguyễn
Sinh Nhật Tân
|
QCVN 12 - 17:2023/BCT
QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ AN TOÀN SẢN PHẨM
VẬT LIỆU NỔ CÔNG NGHIỆP - THUỐC NỔ OCTOGEN
National
technical regulation on safety of industrial explosive materials - Octogen
explosives
LỜI
NÓI ĐẦU
QCVN 12 - 17:2023/BCT
do Tổ soạn thảo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn sản phẩm vật liệu nổ
công nghiệp - thuốc nổ Octogen biên soạn, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường
công nghiệp trình duyệt, Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, Bộ trưởng Bộ Công
Thương ban hành theo Thông tư số 29/2023/TT-BCT ngày 21 tháng 12 năm 2023.
QUY
CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ AN TOÀN SẢN PHẨM VẬT LIỆU NỔ CÔNG NGHIỆP
- THUỐC NỔ OCTOGEN
National
technical regulation on safety of industrial explosive materials - Octogen
explosives
I. QUY ĐỊNH CHUNG
1.
Phạm vi điều chỉnh
Quy
chuẩn kỹ thuật này quy định chỉ tiêu kỹ thuật, phương pháp thử và quy định quản
lý đối với thuốc
nổ Octogen có mã HS 3602.00.00.
2.
Đối tượng áp dụng
Quy
chuẩn kỹ thuật này áp dụng cho các tổ chức, cá nhân có hoạt động
liên quan tới thuốc
nổ Octogen trên lãnh thổ Việt Nam và các tổ
chức, cá nhân khác có liên quan.
3.
Giải thích từ ngữ
Trong
Quy chuẩn kỹ thuật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
Thuốc nổ Octogen: Thuốc nổ có tên
gọi khác là: Cyclotetramethylene
tetratrramine, Homocyclonit, Công thức hóa học : - C4H8N8O8, ký hiệu/viết tắt
là HMX.
II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT
4. Tài liệu viện dẫn
Các tài liệu viện dẫn
trong Quy chuẩn kỹ thuật này được áp dụng phiên bản được nêu ở dưới đây. Trường
hợp tài liệu viện dẫn đã được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, áp dụng phiên bản
mới nhất.
- QCVN 01:2019/BCT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về
an toàn trong sản xuất, thử nghiệm, nghiệm thu, bảo quản, vận chuyển, sử dụng,
tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp và bảo quản tiền chất thuốc nổ;
- QCVN 02:2015/BCT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về
các loại kíp nổ điện;
- TCVN 6424:1998 - Vật liệu nổ công nghiệp - Xác định
khả năng sinh công bằng con lắc xạ thuật;
- TCVN 4851:1989 - Nước để phân tích dùng trong
phòng thí nghiệm - Yêu cầu kỹ thuật và phương pháp thử;
- TCVN 4066:1985 - Thuốc thử - Axeton.
5. Chỉ tiêu kỹ thuật
Chỉ tiêu kỹ thuật của
thuốc nổ Octogen được quy định tại Bảng 1.
Bảng 1. Chỉ tiêu kỹ thuật
của thuốc nổ Octogen
|
TT
|
Tên
chỉ tiêu
|
Đơn
vị tính
|
Chỉ
tiêu
|
|
1
|
Dạng ngoài
|
|
Tinh
thể màu trắng
|
|
2
|
Nhiệt độ nóng chảy
|
oC
|
Không
nhỏ hơn 270
|
|
3
|
Độ axit
|
|
|
|
|
Tính theo axit
sunphuric
|
%
|
Không
lớn hơn 0,05
|
|
|
Tính theo axit nitric
|
%
|
Không
lớn hơn 0,05
|
|
4
|
Hàm lượng tạp chất
không tan trong axeton
|
%
|
Không
lớn hơn 0,25
|
|
5
|
Độ nhạy va đập bằng
phương pháp Cast
|
%
|
Từ
84 đến 100
|
|
6
|
Khả năng sinh công bằng
con lắc xạ thuật (so sánh với TNT tiêu chuẩn)
|
%
|
Không
nhỏ hơn 125
|
|
7
|
Tốc độ nổ ở mật độ
nén 1,25 g/cm3
|
m/s
|
Không
nhỏ hơn 6 700
|
6. Bao gói, bảo quản,
ghi nhãn
6.1. Thuốc nổ Octogen dạng
tinh thể được bao gói trong 02 túi PE buộc kín, đóng vào hòm gỗ hoặc hộp giấy cacton. Khối
lượng tịnh mỗi hòm/hộp không lớn hơn 25 kg.
6.2. Thuốc nổ Octogen được bao gói, bảo quản ở
hàm ẩm từ 15 % đến 20 %.
6.3. Thực hiện ghi nhãn
Thuốc nổ Octogen theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định số
43/2017/NĐ-CP ngày 14 tháng 4 năm 2017 của Chính phủ về nhãn hàng hóa, được
sửa đổi, bổ sung bởi khoản 5 Điều 1 Nghị định số 111/2021/NĐ-CP
ngày 09 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định
số 43/2017/NĐ-CP ngày 14 tháng 4 năm 2017 của
Chính phủ về nhãn hàng hóa và QCVN 01:2019/BCT
7. Phương pháp thử
7.1. Lấy mẫu
Mẫu được lấy ngẫu
nhiên 10 % số đơn vị bao gói của lô sản phẩm, với lô lớn không lấy quá 30
đơn vị bao gói, với lô nhỏ không nhỏ hơn 20 đơn vị bao gói. Mỗi đơn vị bao
gói lấy khoảng 0,3 kg, trộn đều rồi chia theo nguyên tắc phân tư để lấy
mẫu đại diện. Mẫu được bao gói trong 2 lớp túi PE, 1/2 mẫu được kiểm
nghiệm và 1/2 mẫu được lưu tại nơi sản xuất hoặc nhập khẩu. Trên túi đựng mẫu
ghi rõ thông tin: Ký mã hiệu sản phẩm, thời gian lấy mẫu, lô, nơi sản xuất, người
lấy mẫu.
7.2. Chuẩn bị mẫu
Thuốc nổ Octogen ẩm
được để ở điều kiện thường hoặc sấy ở nhiệt độ 50 oC đến 70 oC
và độ ẩm tương đối nhỏ hơn 60 %RH đến hàm lượng nhỏ hơn 0,1 %.
7.3. Xác định dạng
ngoài
Dạng ngoài của
thuốc nổ Octogen được xác định bằng mắt thường. Kết quả kiểm tra phải đạt
yêu cầu theo quy định tại Điều 5 của Quy
chuẩn kỹ thuật này.
7.4. Xác định nhiệt độ
nóng chảy
7.4.1. Nguyên tắc
Nhiệt độ nóng chảy của
thuốc nổ Octogen được xác định bằng cách quan sát sự biến đổi trạng thái vật lý
của thuốc trong mao quản thủy tinh (capilla) ở khoảng nhiệt độ nhất định.
7.4.2. Thiết bị, dụng cụ,
hoá chất
- Cân kỹ thuật, sai số
0,01 g;
- Máy đo điểm chảy, khoảng
đo từ 0 oC đến 300 oC, có điều chỉnh tốc độ gia nhiệt đến
0,1 oC/min, sai số 0,1 oC;
- Mao quản thủy tinh
(capilla), đường kính ngoài từ 1,4 mm đến 2,0 mm, thành dày từ 0,2 mm đến
0,3 mm và dài từ 90 mm đến 100 mm;
- Kính lúp, độ phóng đại
7 lần;
- Axeton tinh khiết phân
tích theo TCVN 4066:1985;
- Hỗn hợp rửa axit
cromic (Pha chế từ hỗn hợp K2Cr2O7 không nhỏ
hơn 99,7 % và H2SO4 không nhỏ hơn 98 %);
- Chổi rửa loại đường
kính 10 mm;
- Bình hút ẩm chứa
silicagel;
- Cối, chày bằng sứ hoặc
mã não;
- Mẫu thuốc nổ Octogen
cần xác định nhiệt độ nóng chảy;
- Đĩa petri (Hộp lồng
thủy tinh), đường kính 90 mm.
7.4.3. Phương pháp tiến
hành
- Cân từ 03 g đến 05 g
mẫu Octogen cho vào hộp lồng, dàn đều mẫu trên bề mặt của hộp lồng. Hộp lồng chứa
mẫu được sấy ở nhiệt độ từ 75 0C đến 80 0C đến khối lượng
không đổi. Để nguội trong bình hút ẩm;
- Dùng cối sứ nghiền nhỏ
mẫu cần xác định nhiệt độ nóng chảy, sau đó nạp vào 03 mao quản thủy tinh với
chiều cao thuốc đến 2 mm. Gõ nhẹ capilla trên mặt bàn gỗ để dàn đều lượng thuốc
nổ;
- Tăng nhiệt độ của thiết
bị gia nhiệt đến 260 oC với tốc độ gia nhiệt 20 oC/min;
- Đặt 03 mao quản thủy
tinh có chứa mẫu vào 03 vị trí đo của máy;
- Gia nhiệt với tốc độ
10 oC/min;
- Quan sát sự biến đổi
trạng thái vật lý của mẫu bằng kính lúp;
- Quan sát, ghi lại nhiệt
độ tại thời điểm mẫu bắt đầu có chảy lỏng (T1) và chảy lỏng
hoàn toàn (T2).
7.4.4. Cách tính kết quả
Nhiệt độ nóng chảy (Tnc)
của mẫu, theo công thức:
Trong đó:
- Tnc : Nhiệt
độ nóng chảy của thuốc nổ Octogen, oC;
- T1 : Nhiệt
độ tại thời điểm mẫu bắt đầu nóng chảy, oC;
- T2 : Nhiệt
độ tại thời điểm mẫu đã chảy lỏng hoàn toàn, oC.
Thí nghiệm được tiến
hành 03 lần, chênh lệch kết quả giữa các lần thí nghiệm đối với cùng một mẫu
không được vượt quá 0,5 oC. Kết quả phân tích là giá trị trung bình
của 03 lần thí nghiệm, làm tròn số đến 0,1 oC. Kết quả kiểm tra phải
đạt yêu cầu theo quy định tại Điều 5 của Quy chuẩn
kỹ thuật này.
7.5.
Xác định độ axit
7.5.1. Nguyên tắc
Độ axit của thuốc nổ
Octogen được xác định bằng phương pháp chuẩn độ axit - bazơ với chất chỉ thị là
quỳ tính theo axit sunphuric hoặc axit nitric.
7.5.2. Dụng cụ, vật tư và hóa chất
- Cân kỹ thuật, sai số
0,01 g;
- Dung dịch NaOH tiêu
chuẩn 0,05 N;
- Dung dịch HCl có nồng
độ 0,1 N (kiểm tra nồng độ NaOH);
- Chất chỉ thị quỳ (pha
dung dịch 1% trong etanol);
- Etanol hàm lượng
không nhỏ hơn 99,90 % (pha chỉ thị quỳ);
- Bình tam giác loại
250 ml;
- Nước cất theo TCVN 4851:1989;
- Bình định mức loại 1
000 ml và 500 ml (chuẩn bị dung dịch);
- Hỗn hợp rửa axit
cromic (Pha chế từ hỗn hợp K2Cr2O7 không nhỏ
hơn 99,7 % và H2SO4 không nhỏ hơn 98 %);
- Axeton tinh khiết
phân tích theo TCVN 4066:1985;
- Giá đỡ, kẹp giữ
pipet, buret;
- Bếp cách thủy;
- Nhiệt kế rượu có dải
đo từ 0 oC đến 100 oC;
- Bình công tơ hút (đựng
chỉ thị) dung tích 50 ml.
7.5.3. Phương pháp tiến
hành
- Pha dung dịch NaOH
0,05 N: Chuyển toàn bộ lượng NaOH trong ống vào bình định mức 1 000 ml rồi thêm
nước cất cho tới vạch ta được 1 000 ml dung dịch chuẩn NaOH 0,1 N (pha trong điều
kiện nhiệt độ ở 20 oC để được kết quả chính xác nhất). Lấy 500 ml
dung dịch NaOH vừa pha cho vào bình định mức 1 000 ml rồi cho thêm nước cất tới
vạch ta được 1 000 ml dung dịch NaOH chuẩn 0,05 N;
- Tiến hành chuẩn lại nồng
độ thực của dung dịch NaOH bằng dung dịch HCl chuẩn. Ghi lại nồng độ thực của
dung dịch NaOH;
- Cân 10 g thuốc nổ
Octogen đã được sấy khô đến khối lượng không đổi với độ chính xác đến 0,01 mg
hòa tan trong 150 ml axeton trong bình tam giác 250 ml; đun nóng từ 45 oC đến 50 oC cho mẫu hòa
tan hoàn toàn. Thêm vào bình 100 ml nước cất, lắc đều, để lắng;
- Nhỏ vào hỗn hợp 15 giọt
dung dịch quỳ và chuẩn bằng dung dịch NaOH, chuẩn độ dung dịch này cho tới khi
dung dịch có màu xanh tím. Ghi lại thể tích NaOH tiêu tốn trong quá trình chuẩn
độ;
- Tiến hành song song với
mẫu trắng (không có thuốc nổ Octogen).
7.5.4. Cách tính kết quả
* Độ axit của thuốc nổ
Octogen (tính theo axit sunphuric), tính theo công thức:
Trong đó:
- X: Độ axit của thuốc
nổ Octogen (tính theo axit sunphuric), %;
- V1: Thể
tích NaOH có nồng độ N1 tiêu tốn trong quá trình chuẩn độ mẫu thuốc
nổ octogen, ml;
- V2: Thể
tích NaOH có nồng độ N1 tiêu tốn trong quá trình chuẩn độ mẫu trắng,
ml;
- N1 : Nồng
độ đương lượng thực của dung dịch NaOH chuẩn;
- G : Khối lượng mẫu thuốc nổ
Octogen thử
nghiệm, g;
- 0,05: Nồng độ dung dịch
NaOH tiêu chuẩn, N;
- 0,002452: Lượng axit
sunphuric tương ứng với 1 ml dung dịch NaOH 0,05 N, g.
* Độ axit của thuốc nổ
Octogen (tính theo axit nitric), tính theo công thức:
trong đó:
- X là độ axit của thuốc
nổ tính theo axit nitric, tính bằng %;
- V1 là thể tích dung dịch
NaOH có nồng độ N1 tiêu tốn khi chuẩn mẫu thực, ml;
- V2 là thể tích dung dịch
NaOH có nồng độ N1 tiêu tốn khi chuẩn mẫu trắng, ml;
- N1 là nồng độ đương lượng
gam thực của dung dịch NaOH;
- G là khối lượng mẫu,
g;
- 0,05 là nồng độ
dung dịch NaOH tiêu chuẩn, N;
- 0,00315 là lượng axit
nitric tương ứng với 1 ml dung dịch NaOH 0,05 N, g.
Thí nghiệm được tiến
hành 03 lần, giá trị chênh lệch giữa 03 lần xác định không vượt quá 0,002 %. Kết
quả phân tích là giá trị trung bình của 03 lần thí nghiệm, làm tròn số đến 0,01
%.
7.6. Xác định hàm lượng
tạp chất không tan trong axeton
7.6.1. Nguyên tắc
Hàm lượng tạp chất
không tan trong axeton của thuốc nổ Octogen được xác định bằng phương pháp khối lượng,
sau khi hoà tan và lọc qua cốc lọc xốp.
7.6.2. Dụng cụ, hoá chất
- Axeton tinh khiết
phân tích theo TCVN 4066:1985;
- Hỗn hợp rửa axit
cromic (Pha chế từ hỗn hợp K2Cr2O7 không nhỏ
hơn 99,7 % và H2SO4 không nhỏ hơn 98 %);
- Nước cất, theo TCVN 4851:1989;
- Phễu lọc xốp số 3
dung tích 60 ml;
- Bơm chân không (Đạt độ chân
không tối thiểu 399,96 Pa (3 mmHg));
- Bình hút chân không
dung tích 500 ml;
- Bình hút ẩm chứa
silicagel hoặc canxi clorua khan;
- Cốc thuỷ tinh chịu
nhiệt 100 ml;
- Mặt kính đồng hồ đường
kính 50 ml;
- Đũa thủy tinh;
- Tủ sấy, có điều chỉnh
nhiệt độ đến 1 oC;
- Cân phân tích, sai số
0,1 mg;
- Bếp cách thủy;
- Nhiệt kế có dải đo từ
0 oC đến 100 oC, giá trị 01 vạch chia 01 oC.
7.6.3. Phương pháp tiến
hành
- Chuẩn bị cốc lọc xốp:
Rửa sạch cốc lọc xốp bằng nước cất và axeton nóng và được sấy ở nhiệt độ từ 95 0C
đến 100 0C trong khoảng 1 h (đến khối lượng không đổi), để nguội
trong bình hút ẩm khoảng 30 min. Cân xác định khối lượng cốc lọc xốp đã được sấy (G1);
- Cân 10 g mẫu thuốc nổ
Octogen
(G) cho vào cốc lọc xốp. Cho axeton đã được đun nóng từ 45 0C đến 50
0C vào khoảng 1/2 thể tích cốc lọc xốp, đặt cốc lọc vào bình hút
chân không. Dùng đũa thuỷ tinh khuấy nhẹ cho đến khi thuốc nổ Octogen tan hết thì mở bơm
chân không để hút hết dung dịch thuốc nổ Octogen/axeton trong phễu ra. Tiếp tục dùng
axeton nóng để rửa sạch đũa thuỷ tinh và cốc lọc xốp nhiều lần bằng axeton
nóng cho đến khi hết thuốc nổ (kiểm tra bằng cách nhỏ vài giọt dung dịch thu được
ở dưới phễu thủy tinh lên mặt kính đồng hồ, cho bay hơi hoàn toàn, nếu không có
vết để lại trên mặt kính đồng hồ là thuốc nổ tan hoàn toàn);
- Đem sấy cốc lọc xốp ở
nhiệt độ từ 95 oC đến 100 oC trong khoảng 1 h (đến khối
lượng không đổi), để nguội trong bình hút ẩm khoảng 30 min. Cân xác định khối
lượng cốc lọc xốp và tạp chất (G2).
7.6.4. Cách tính kết quả
Hàm lượng tạp chất
không tan trong axeton của mẫu, tính theo công thức:
Trong đó:
- X: Hàm lượng tạp chất
không tan trong axeton, %
- G : khối lượng mẫu,
g;
- G1 : khối
lượng cốc lọc xốp đã sấy, g;
- G2 : khối
lượng cốc lọc xốp và tạp chất, g.
Thử nghiệm được tiến
hành 03 lần, chênh lệch kết quả giữa 02 lần thí nghiệm song song đối với cùng một
mẫu không vượt quá 0,02 %. Kết quả là trung bình cộng của 03 lần thí nghiệm,
làm tròn số đến 0,01 %.
7.7. Xác định độ nhạy
va đập bằng phương pháp Cast
7.7.1. Nguyên lý phương pháp
Xác định độ nhạy
va đập của thuốc nổ Octogen theo tỷ lệ phần trăm nổ của mẫu bằng thiết bị đo độ
nhạy va đập.
7.7.2. Dụng cụ, thiết bị
- Thiết bị xác định độ nhạy va đập có yêu cầu kỹ thuật sau:
+ Chiều cao làm việc không nhỏ hơn 500 mm;
+ Khối lượng quả búa 10,0 ± 0,01 kg;
+ Độ cứng đầu đập của búa: Từ 61 đến 64 HRC;
+ Bề mặt đe thép phải song song với phương nằm ngang, cho phép lệch
không lớn hơn 2 mm/m;
+ Độ nhám bề mặt đe thép (Ra) không lớn hơn 3,2 μm;
+ Tỷ lệ phần trăm nổ của mẫu hexogen tinh chế: Từ 60 % đến 84 %;
- Bộ áo cối, cối, chày: Theo quy định tại Phụ lục 1 kèm theo Quy
chuẩn kỹ thuật này;
- Tủ sấy, khoảng nhiệt độ làm việc từ
0 đến 200 oC, sai số ± 2 oC;
- Cân phân tích, phạm vi đo từ 0 đến
330 g, sai số ± 0,0002 g;
- Nhiệt ẩm kế:
+ Phạm vi đo độ ẩm từ 0 đến 100 %RH, sai số ± 5
%RH;
+ Phạm vi đo nhiệt độ từ 10 đến 100 oC, sai số ± 1 oC;
- Thước cặp, phạm vi đo từ 0 đến
200 mm, sai số ± 0,02 mm;
- Panme đo ngoài, phạm vi đo từ 0 đến 25 mm, sai số ± 0,001 mm;
- Panme đo trong, phạm vi đo từ 0 đến 25 mm, sai số ± 0,001 mm;
- Dưỡng kiểm tra chiều cao, chiều cao 250 mm, sai số 0,5 mm;
- Dưỡng kiểm tra chiều cao, chiều cao 500 mm, sai số 0,5 mm;
- Dưỡng kiểm tra lỗ cối, từ 9,98 mm đến 10,01 mm, sai số ± 0,0001
mm;
- Dưỡng kiểm tra lỗ cối, từ 10,01 mm đến 10,02 mm, sai số ± 0,0001
mm;
- Bộ sàng, bằng đồng hoặc kim loại màu gồm 03 loại có kích thước mắt
sàng 0,20 mm, 0,28 mm và 0,40 mm;
- Bộ chày cối bằng đồng, sứ hoặc mã
não;
- Bình hút ẩm chứa
silicagel hoặc canxi clorua khan;
- Axeton tinh khiết
phân tích theo TCVN 4066:1985.
7.7.3 Chuẩn bị mẫu
- Mẫu được sấy đến khối lượng không đổi tại nhiệt độ từ 60 oC
đến 70 oC và được bảo quản trong chén cân, túi PE hoặc vật liệu khác
mà không ảnh hưởng đến chất lượng của thuốc;
- Trước khi thử nghiệm, mẫu phải được sấy ở nhiệt độ từ 60 oC
đến 70 oC đến khối lượng không đổi, sau đó để trong bình hút ẩm
không nhỏ hơn 2 h trước khi thử nghiệm. Nếu mẫu để quá 24 h, trước khi thử nghiệm
thực hiện sấy lại trong 01 h ở nhiệt độ từ 60 oC đến 70 oC.
7.7.4. Chuẩn bị thiết bị
- Thiết bị xác định độ nhạy va đập phải được kiểm tra kỹ thuật đạt
yêu cầu. Được lau sạch dầu mỡ bảo quản tại vị trí lỗ cối, đầu búa, loại sạch bụi,
gỉ (nếu có). Kiểm tra độ nẩy của búa rơi tự do trong điều kiện không có mẫu thử
nghiệm tại độ cao 500 mm, đạt yêu cầu khi độ nẩy đạt từ 350 mm đến 375 mm;
- Bộ áo cối, cối, chày phải kiểm tra kỹ thuật đạt yêu cầu theo Phụ
lục 1 ban hành kèm theo Quy chuẩn kỹ thuật này. Khe hở giữa chày và cối phải nằm
trong khoảng từ 0,02 đến 0,03 mm. Được làm sạch dầu, mỡ, bụi bằng xăng, rửa bằng
Axeton, tráng bằng Etanol và sấy khô trong tủ sấy ở nhiệt độ từ 50 oC
đến 60 oC trong 01 h. Để nguội trong bình hút ẩm đến nhiệt độ thử
nghiệm.
7.7.5. Cách tiến hành
- Cân 0,05 ± 0,002 g mẫu cho mỗi lần thử. Lắp cối vào áo cối, lắp
chày thứ nhất vào cối. Chuyển mẫu vào cụm chày, cối vừa chuẩn bị. Cần thận đặt
chày thứ 2 lên lớp thuốc nổ, ấn nhẹ và xoay từ 02 đến 03 vòng chày trên để dàn
đều thuốc nổ giữa 02 chày;
- Nâng quả búa lên vị trí làm việc (250 mm);
- Lắp bộ chày cối chứa mẫu vào vị trí định vị trên thiết bị. Đặt tấm
chắn an toàn trước thiết bị để ngăn cách giữa người thao tác với thiết bị;
- Giải phóng chốt hãm để bứa rơi tự do;
- Kiểm tra xác định mẫu có nổ hay không, ghi lại kết quả. Tiếp tục
thử nghiệm cho đến khi hết số mẫu đã chuẩn bị cho 01 lần thử nghiệm. Mẫu được
cho là nổ khi quan sát thấy một số hiện tượng sau: Phân hủy (chuyển màu, có
mùi, có hơi bay ra); cháy (bốc khói, có vệt hằn, vết xám xuất hiện sau vụ nổ,
có tiếng nổ nhỏ); nổ (bốc khói, có vệt hằn, tiếng nổ rõ ràng);
- Tiến hành thử nghiệm song song 02 nhóm, mỗi nhóm 25 phát, xác định
tỷ lệ phần trăm nổ của mỗi nhóm, đánh giá kết quả của 02 nhóm song song có nằm
trong khoảng trị số nổ tin cậy không. Trường hợp không nằm trong khoảng trị số
tin cậy, phải tìm nguyên nhân rồi mới được phép tiến hành làm lại 02 nhóm mới.
Để đánh giá kết quả thử nghiệm của 02 nhóm có sự chênh lệch hay
không, tiến hành như sau: Từ kết quả thử nghiệm của mỗi nhóm, tra Phụ lục II của
số tin cậy 95 % để xác định khoảng trị số tin cậy của mỗi nhóm (P1,
Pn), trong đó P1 là giới hạn tin cậy dưới và Pn
là giới hạn tin cậy trên. Chỉ cần kết quả thử nghiệm của 01 nhóm nằm trong khoảng
trị số tin cậy của nhóm khác, nghĩa là kết quả thử nghiệm song song của 02 nhóm
nằm trong vùng trị số tin cậy.
7.7.6. Biểu thị kết quả
Tính toán tỷ lệ phần trăm nổ thử nghiệm đối với 01 nhóm (25 phát)
theo công thức sau:
Trong đó:
- P: là tỷ lệ phần trăm nổ, tính bằng %;
- X là số phát nổ trong tổng số 25 phát.
Khi tỷ lệ phần trăm của 02 nhóm thử nghiệm song song nằm trong
vùng trị số tin cậy, lấy trị số bình quân làm kết quả độ nhạy va đập của mẫu thử
này.
Kết quả kiểm tra phải đạt yêu cầu theo quy định tại Điều 5 của Quy
chuẩn kỹ thuật này.
7.8.
Xác định khả năng sinh công bằng con lắc xạ thuật
Thực hiện theo TCVN 6424:1998.
7.9.
Xác định tốc độ nổ
7.9.1.
Nguyên lý phương pháp
Dùng máy đo
thời gian xác định thời gian sóng nổ truyền qua một chiều dài nhất định trên thỏi
thuốc, từ đó xác định tốc độ nổ của thuốc nổ.
7.9.2. Vật tư, thiết bị,
dụng cụ
- Máy đo tốc độ nổ và
dây quang đồng bộ;
- Kíp nổ điện số 8 theo
quy định tại QCVN 02:2015/BCT;
- Máy nổ mìn chuyên dụng
hoặc nguồn điện một chiều từ 6 V đến 12 V;
- Ống nhựa đường kính
ngoài từ 27 đến 32 mm, chiều dài 320 mm;
- Nắp đậy ống nhựa, đường
kính trong 33 ± 1 mm, chiều dày 1,0 ± 0,5 mm; lỗ tròn ở tâm
có đường kính 7,5 mm;
- Thước vạch chuẩn, có
chia vạch đến 1 mm;
- Thước cặp có dải đo từ
0 đến 250 mm, sai số 0,02 mm;
- Chày gỗ chuyên dụng,
đường kính
24,5 ± 0,2 mm hoặc 29,5 ± 0,2 mm;
- Khoan chuyên dụng, bằng đồng hoặc
kim loại màu, đường kính mũi khoan từ 1,5 mm đến 2,0 mm;
- Etanol hàm lượng
không nhỏ hơn 99,0 %;
- Buret 100 ml, vạch
chia 0,2 ml;
- Hầm nổ hoặc bãi thử nổ.
7.9.3. Chuẩn bị mẫu
Nghiền mẫu thuốc nổ
trong cối sứ, qua rây 20 lỗ/cm2 nhồi vào trong ống nhựa đường kính từ
27 đến 32 mm, dùng chày gỗ chuyên dụng nén nhẹ để thuốc nổ đạt mật độ rắc. Tạo
02 lỗ tra dây quang đường kính 2 mm tại 02 lỗ chờ và 01 lỗ tra kíp đường kính 7,5 mm, sâu
từ 25 đến 30 mm tại ở đầu, dọc trục thỏi thuốc nổ đã nhồi trong ống nhựa. Khoảng cách từ đáy kíp đến vị
trí dây quang gần nhất phải không nhỏ hơn 50 mm và khoảng cách giữa 02 dây
quang không nhỏ hơn 180 mm.
7.9.4. Chuẩn bị đo
- Rải cát để tạo mặt phẳng;
- Dùng thước vạch chuẩn
đánh dấu vị trí tạo lỗ tra dây quang;
- Tạo lỗ tra dây quang
vuông góc với trục của thỏi thuốc nổ;
- Tạo lỗ tra kíp ở đầu
và dọc trục thỏi thuốc nổ.
Khoảng cách từ đáy kíp đến vị
trí dây quang gần nhất phải không nhỏ hơn 50 mm và khoảng cách giữa 02 dây
quang không nhỏ hơn 180 mm sao cho dây quang thứ hai cách đầu còn lại của thỏi
thuốc không nhỏ hơn 50 mm.
Chuẩn bị mẫu và cách đấu
dây với mẫu thuốc nổ được thể hiện tại Hình 1.
1.
Dây quang 2. Kíp nổ điện số 8 3. Thuốc nổ Octogen
Hình
1. Sơ đồ chuẩn bị mẫu và cách đấu dây với mẫu thuốc nổ
7.9.5. Tiến hành đo
- Tra kíp vào lỗ đã tạo
trên thỏi thuốc;
- Cài đặt khoảng cách
giữa hai dây Start và Stop trên máy đo. Kiểm tra sự sẵn sàng của máy đo (sẵn
sàng ghi lại các dữ liệu của quá trình nổ);
- Tiến hành kích nổ mẫu
thỏi thuốc nổ, máy đo sẽ bắt đầu thu nhận thông tin về tốc độ nổ. Kết quả đo được
phân tích trên máy tính bằng phần mềm đi kèm máy.
Thí nghiệm được tiến
hành tối thiểu 03 lần, sai số giữa các kết quả đo không được lớn hơn ± 200 m/s.
Kết quả là giá trị trung bình của các phép thử, làm tròn đến số nguyên.
7.9.6. Tính kết quả
Tốc độ nổ quy đổi của
thuốc nổ Octogen ở mật độ nén 1,25 g/cm3 được tính theo công thức
sau:
D1,25
= Da + KOctogen • (1,25 - a)
Trong đó:
D1,25: Tốc độ
nổ của Octogen ở mật độ nén 1,25 g/cm3;
Da: Tốc độ nổ
của Octogen ở mật độ rắc;
KOctogen: Hệ
số quy đổi của thuốc nổ Octogen là 3480;
a: mật độ rắc
đo được khi tạo mẫu.
7.10.
Quy định về an toàn trong thử nghiệm
Phải tuân thủ quy định
về an toàn trong bảo quản, sử dụng, tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp theo quy định
tại QCVN 01:2019/BCT trong quá trình thử
nghiệm và tiêu hủy mẫu không đạt yêu cầu.
7.11.
Quy định về sử dụng phương tiện đo
Phương tiện đo phải được
kiểm định, hiệu chuẩn theo quy định của pháp luật về đo lường. Trong toàn bộ thời
gian quy định của chu kỳ kiểm định, hiệu chuẩn, đặc tính kỹ thuật đo lường của
phương tiện đo phải được duy trì trong suốt quá trình sử dụng.
III. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ
8.
Quy định về quản lý
8.1. Thuốc nổ Octogen
phải công bố hợp quy phù hợp quy định kỹ thuật tại Điều 5 của Quy
chuẩn kỹ thuật này, gắn dấu hợp quy (dấu CR) và ghi nhãn
hàng hóa trước khi lưu thông trên thị trường.
8.2. Thuốc nổ Octogen sản xuất trong nước, nhập khẩu phải
thực hiện kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa theo quy định tại Nghị
định số 132/2008/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm
2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Nghị định số 74/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ sửa đổi,
bổ sung một số điều của Nghị định số 132/2008/NĐ-CP
ngày 31 tháng 12 năm 2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa Nghị định số 154/2018/NĐ-CP ngày 09 tháng 11 năm 2018
của Chính phủ sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định về điều kiện đầu tư,
kinh doanh trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ và một
số quy định về kiểm tra chuyên ngành.
9.
Công bố hợp quy
9.1. Việc công bố hợp
quy thuốc nổ Octogen sản xuất trong nước, nhập khẩu phải dựa trên kết quả chứng
nhận của tổ chức chứng nhận được Bộ Công Thương chỉ định theo quy định tại Thông tư số 36/2019/TT-BCT ngày 29 tháng 11 năm
2019 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa thuộc
trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương (sau đây viết tắt là Thông tư số 36/2019/TT-BCT) hoặc được thừa nhận
theo quy định của Thông tư số 27/2007/TT-BKHCN ngày
31 tháng 10 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn việc ký kết
và thực hiện các Hiệp định và thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau kết quả đánh giá sự
phù hợp (sau đây viết tắt là Thông tư số 27/2007/TT-BKHCN).
9.2. Chứng nhận hợp quy
Chứng nhận hợp quy đối
với thuốc nổ Octogen sản xuất trong nước, nhập khẩu thực hiện theo phương thức
5 “Thử nghiệm mẫu điển hình và đánh giá quá trình sản xuất; giám sát thông qua
thử nghiệm mẫu lấy tại nơi sản xuất hoặc trên thị trường hoặc lô hàng nhập khẩu
kết hợp với đánh giá quá trình sản xuất” hoặc phương thức 7 “Thử nghiệm, đánh giá lô sản phẩm, hàng hóa” tại
cơ sở sản xuất theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN
ngày
12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công
nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù
hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật (sau đây viết tắt là Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN).
9.3. Thử nghiệm phục vụ
việc chứng nhận hợp quy phải được thực hiện bởi tổ chức thử nghiệm được Bộ Công
Thương chỉ định theo quy định tại Thông tư số 36/2019/TT-BCT hoặc tổ chức được thừa
nhận theo quy định của Thông tư số 27/2007/TT-BKHCN.
9.4. Trình tự, thủ tục
và hồ sơ công bố hợp quy
Trình tự, thủ tục và hồ
sơ công bố hợp quy đối với thuốc nổ Octogen sản xuất trong nước và nhập khẩu thực
hiện theo quy định tại Thông tư số 36/2019/TT-BCT.
10. Sử dụng dấu hợp quy
Dấu hợp quy phải tuân
thủ theo khoản 2 Điều 4 của quy định về chứng nhận hợp chuẩn, chứng
nhận hợp quy và công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy ban hành kèm theo Thông tư số
28/2012/TT-BKHCN.
IV. TRÁCH NHIỆM CỦA TỔ
CHỨC, CÁ NHÂN
11.
Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân
11.1. Trách
nhiệm của tổ chức sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc nổ Octogen
11.1.1. Tổ
chức sản xuất, kinh doanh thuốc nổ Octogen phải đảm bảo yêu cầu quy định tại Phần II,
thực hiện quy định tại Phần III của Quy chuẩn kỹ thuật này và đảm bảo chất lượng
phù hợp với quy định tại Luật Chất lượng sản phẩm
hàng hóa.
11.1.2. Tổ chức sản xuất,
nhập khẩu thuốc nổ Octogen phải đăng ký bản công bố hợp quy tại Sở Công Thương
nơi đăng ký kinh doanh theo quy định tại Thông tư số 36/2019/TT-BCT.
11.2. Trách nhiệm của
cơ quan quản lý nhà nước
11.2.1. Cục Kỹ thuật an
toàn và Môi trường công nghiệp chủ trì phối hợp với Vụ Khoa học và Công nghệ
thuộc Bộ Công Thương, các đơn vị có liên quan hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện
Quy chuẩn kỹ thuật này.
11.2.2. Sở Công Thương
các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương kiểm tra, đôn đốc về thực
hiện các thủ tục công bố hợp quy theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật này kiểm tra việc tuân thủ
các quy định về quản lý chất lượng thuốc nổ Octogen của các doanh nghiệp trên địa
bàn quản lý.
V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
12. Tổ chức thực hiện
12.1. Quy chuẩn kỹ thuật
này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2024.
12.2. Trong quá trình
thực hiện Quy chuẩn kỹ thuật này, trường hợp tổ chức, cá nhân có khó khăn, vướng
mắc đề nghị phản ánh về Bộ Công Thương để xem xét, hướng dẫn.
12.3. Trong trường hợp
các văn bản quy phạm pháp luật, Tiêu chuẩn viện dẫn tại Quy chuẩn kỹ thuật này
có sửa đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản
hiện hành./.
Phụ
lục 1
Bộ dụng cụ áo cối, cối,
chày
|
1.
Áo cối
|
2.
Cối
|
3.
Thuốc nổ
|
4.
Chày
|
Hình 1. Bộ dụng cụ áo cối, cối, chày
Áo cối được chế tạo bằng thép dụng cụ theo 
1435-74 hoặc tương đương có độ cứng
từ 61 HRC đến 63 HRC
Kích thước tính bằng mm
Hình 2. Áo cối
Cối được chế tạo bằng thép dụng cụ theo 1435-74 hoặc tương đương có độ cứng
từ 61 HRC đến 63 HRC
Kích thước tính bằng mm
Hình 3. Cối
Chày được chế tạo bằng thép vòng bi theo 801-78 hoặc tương đương có độ cứng
từ 63 HRC đến 65 HRC
Kích thước tính bằng mm
Hình 4. Chày
Phụ
lục 2
Bảng kê khoảng tin cậy
xác suất nổ
|
P
|
n
|
|
25
|
50
|
|
P1
|
Pn
|
P1
|
Pn
|
|
100
|
100
|
86
|
100
|
93
|
|
96
|
100
|
80
|
100
|
87
|
|
92
|
99
|
74
|
98
|
81
|
|
88
|
98
|
69
|
96
|
75
|
|
84
|
96
|
64
|
93
|
71
|
|
80
|
93
|
59
|
90
|
66
|
|
76
|
91
|
55
|
87
|
62
|
|
72
|
88
|
51
|
84
|
57
|
|
68
|
85
|
47
|
80
|
53
|
|
64
|
82
|
44
|
77
|
49
|
|
60
|
79
|
39
|
74
|
45
|
|
56
|
76
|
35
|
70
|
41
|
|
52
|
72
|
31
|
66
|
37
|
|
48
|
69
|
28
|
63
|
34
|
|
44
|
65
|
24
|
59
|
30
|
|
40
|
61
|
21
|
55
|
26
|
|
36
|
58
|
18
|
51
|
23
|
|
32
|
54
|
15
|
47
|
19
|
|
28
|
49
|
12
|
43
|
16
|
|
24
|
45
|
9
|
38
|
13
|
|
20
|
41
|
7
|
34
|
10
|
|
16
|
36
|
4
|
29
|
7
|
|
12
|
31
|
3
|
25
|
4
|
|
8
|
26
|
1
|
19
|
2
|
|
4
|
20
|
0
|
14
|
1
|
|
0
|
14
|
0
|
7
|
0
|
|
Ghi chú: n là số phát
thử nghiệm của 01 nhóm; P1, Pn là giới hạn tin cậy trên
và giới hạn tin cậy dưới vùng trị số tin cậy của kết quả xác định nhóm đó.
|