Trong trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động, doanh nghiệp, hộ kinh doanh thực hiện việc thông báo cho cơ quan bảo hiểm xã hội và chốt sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động như sau:
>> Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động
>> Giải quyết chế độ tử tuất cho người lao động
Sổ bảo hiểm xã hội là sổ được cấp cho từng người lao động để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, là cơ sở để giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Đến năm 2020, sổ bảo hiểm xã hội sẽ được thay thế bằng thẻ bảo hiểm xã hội (theo Điều 96 Luật Bảo hiểm xã hội 2014).
Theo quy định tại Điều 48 Bộ luật Lao động 2019, trong thời hạn 14 ngày làm việc kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, doanh nghiệp, hộ kinh doanh là người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã giữ của người lao động, trừ một số trường hợp sau đây có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày:
- Doanh nghiệp, hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động.
- Doanh nghiệp, hộ kinh doanh thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế.
- Chia, tách, hợp nhất, sáp nhập; bán, cho thuê, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp; chuyển nhượng quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp.
- Do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm.
Trong đó, xác nhận sổ BHXH được hiểu là thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bỏa hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ, BNN) đã được hạch toán, phân bổ tiền nộp của người tham gia (theo điểm 2.12 khoản 2 Điều 2 của Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 595/QH-BHXH ngày 14/4/2017 được sửa đổi bởi khoản 4 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH ngày 27/3/2020).
Như vậy, trách nhiệm chốt sổ BHXH thuộc về người sử dụng lao động.
Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet
Doanh nghiệp, hộ kinh doanh thực hiện ghi, xác nhận thời gian đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN trong sổ BHXH như sau:
- Nội dung ghi trong sổ BHXH phải đầy đủ theo từng giai đoạn tương ứng với mức đóng và điều kiện làm việc của người tham gia BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN (kể cả thời gian người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng như nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau, thai sản; nghỉ việc không hưởng tiền lương; tạm hoãn hợp đồng lao động).
Đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh chậm đóng tiền đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, nếu người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động thì doanh nghiệp, hộ kinh doanh có trách nhiệm đóng đủ các loại bảo hiểm nêu trên bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định, cơ quan bảo hiểm xã hội xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động.
Trường hợp doanh nghiệp, hộ kinh doanh chưa đóng đủ thì xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Sau khi thu hồi được số tiền doanh nghiệp, hộ kinh doanh còn chậm đóng thì xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.
(Căn cứ khoản 1 Điều 46 của Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 595/QH-BHXH ngày 14/4/2017 được sửa đổi bởi khoản 72 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH ngày 27/3/2020 và Khoản 6 Điều 1 Quyết định 490/QĐ-BHXH ngày 28/3/2023).
Theo hướng dẫn tại khoản 7.2 Mục 7 và Mục 9 Công văn 1952/BHXH-TST của Bảo hiểm xã hội Việt Nam ngày 28/4/2023, thủ tục chốt sổ BHXH cho người lao động làm việc tại doanh nghiệp, hộ kinh doanh được thực hiện như sau:
Bước 1. Thông báo giảm lao động tham gia bảo hiểm xã hội
Doanh nghiệp, hộ kinh doanh có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, BHTNLĐ - BNN và lập hồ sơ báo giảm theo hồ sơ điện tử 600 gửi đến cơ quan bảo hiểm đang quản lý nơi doanh nghiệp, hộ kinh doanh đặt trụ sở chính.
Lưu ý: Việc báo giảm lao động được thực hiện hàng tháng kịp thời, không để dồn vào những ngày cuối cùng của tháng. Doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp không quá 03 bộ hồ sơ/tháng (trừ trường hợp cần thiết khác) và thực hiện chuyển nộp tiền đóng bảo hiểm chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng.
Bước 2. Thực hiện thủ tục chốt sổ bảo hiểm xã hội
- Trường hợp sổ BHXH đã rà soát và trả sổ cho người lao động, cơ quan BHXH căn cứ hồ sơ báo giảm thực hiện xác nhận và in tờ rời sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ - BNN chuyển về doanh nghiệp, hộ kinh doanh để trả cho người lao động.
- Trường hợp sổ BHXH chưa được cơ quan BHXH rà soát và trả sổ thì cơ quan BHXH không xác nhận quá trình BHXH, BHTN theo hồ sơ điện tử 600 đơn vị có trách nhiệm lập hồ sơ giấy theo phiếu giao nhận hồ sơ (PGNHS) 626 kèm sổ BHXH nộp cho cơ quan BHXH qua bưu điện để được rà soát, cập nhật dữ liệu, xác nhận và in tờ rời sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ - BNN, chuyển về đơn vị để trả cho người lao động.
- Trường hợp đơn vị nợ tại thời điểm nộp hồ sơ báo giảm, sau khi được cơ quan BHXH xác nhận, in tờ rời sổ BHXH đến thời điểm đã đóng đủ tiền BHXH, BHTN, BHTNLĐ - BNN; doanh nghiệp có trách nhiệm nộp đủ số tiền nợ và lập Danh sách xác nhận bổ sung quá trình đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ - BNN cho người lao động (không cần nộp sổ BHXH) gửi theo PGNHS 620 cho cơ quan BHXH để in tờ rời sổ BHXH xác nhận bổ sung.
Đối với hồ sơ điều chỉnh quá trình đóng BHXH, BHTN: Doanh nghiệp, hộ kinh doanh chỉ nộp hồ sơ 600 điện tử với các trường hợp đang tham gia tại doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cơ quan BHXH chỉ điều chỉnh dữ liệu không thực hiện in tờ rời xác nhận quá trình điều chỉnh, các trường hợp nghỉ việc đã chốt sổ và in tờ rời phải nộp theo hồ sơ 609 giấy kèm sổ BHXH để thực hiện in tờ rời xác nhận lại quá trình đóng theo đúng dữ liệu đã điều chỉnh.
- Báo cáo tổng hợp tình hình chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN - Mẫu số B03a-TSW ban hành kèm theo Quyết định 948/QĐ-BHXH ngày 05/6/2023.
- Báo cáo tổng hợp Tình hình chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN - Mẫu số B03a-TST ban hành kèm theo Quyết định 948/QĐ-BHXH ngày 05/6/2023.
- Báo cáo tổng hợp Tình hình chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN - Mẫu số B03a-TSH ban hành kèm theo Quyết định 948/QĐ-BHXH ngày 05/6/2023.
- Danh sách giải quyết BHXH một lần còn thời gian BHTN chưa hưởng; người tham gia hưởng, dừng hưởng, hủy hưởng trợ cấp thất nghiệp - Mẫu số D16-TS ban hành kèm theo Quyết định 948/QĐ-BHXH ngày 05/6/2023.
- Quyết định hoàn trả tiền thu BHXH, BHYT - Mẫu số C16-TS ban hành kèm theo Quyết định 948/QĐ-BHXH ngày 05/6/2023.
- Đối chiếu biên lai thu tiền đóng BHXH tự nguyện. BHYT - Mẫu số C17-TS ban hành kèm theo Quyết định 948/QĐ-BHXH ngày 05/6/2023.