Tôi thỉnh thoảng đi làm trễ vài phút (do đưa đón con đi học, kẹt xe…), mỗi lần như vậy đều bị công ty phạt tiền. Công ty phạt tiền có đúng pháp luật? – Thanh Trúc (Nam Định).
>> Nghĩa vụ của công ty trong việc phòng, chống quấy rối tình dục là như thế nào?
>> Công ty có được thu học phí của người học nghề, tập nghề để làm việc cho mình?
Căn cứ Điều 117 Bộ luật Lao động 2019 quy định về kỷ luật lao động như sau:
Điều 117. Kỷ luật lao động
Kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động ban hành trong nội quy lao động và do pháp luật quy định.
Đồng thời, tại Điều 127 Bộ luật Lao động 2019 quy định về các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động như sau:
Điều 127. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động
1. Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.
2. Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.
3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.
Như vậy, trường hợp bạn đi làm trễ, không đúng theo thời gian làm việc quy định tại nội quy lao động của công ty thì được xem là hành vi vi phạm kỷ luật lao động.
Theo đó, công ty có quyền xử lý kỷ luật lao động bạn bằng một trong các hình thức: khiển trách, kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng, cách chức, sa thải theo quy định của Bộ luật Lao động 2019 và nội quy lao động của công ty.
Đồng thời, công ty không được phạt tiền thay vì xử lý kỷ luật lao động đối với hành vi đi trễ làm của bạn. Nếu vi phạm, công ty có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Mục 2 bên dưới.
Bộ luật Lao động và các văn bản hướng dẫn (có hiệu lực từ ngày 20/6/2023) |
Phạt tiền người lao động đi làm trễ, có đúng pháp luật?
(Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)
Căn cứ tại điểm b khoản 3 và điểm d khoản 4 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, việc xử lý hành vi vi phạm quy định về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất cụ thể như sau:
Điều 19. Vi phạm quy định về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất
3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:
…
b) Dùng hình thức phạt tiền hoặc cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động;
4. Biện pháp khắc phục hậu quả
...
d) Buộc người sử dụng lao động trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 3 Điều này.
Mức phạt nêu trên áp dụng đối với hành vi vi phạm của cá nhân, trường hợp tổ chức vi phạm thì áp dụng mức phạt gấp đôi cá nhân (theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP).
Như vậy, công ty sẽ bị phạt từ 40.000.000 – 80.000.000 đồng nếu công ty có hành vi phạt tiền người lao động thay vì xử lý kỷ luật lao động. Đồng thời, công ty buộc phải trả lại khoản tiền đã thu cho người lao động.
Theo khoản 1, 2, 3, 4 và 5 Điều 122 Bộ luật Lao động 2019 quy định nguyên tắc, trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động như sau:
- Việc xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:
+ Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động.
+ Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xử lý kỷ luật là thành viên.
+ Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa; trường hợp là người chưa đủ 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật.
+ Việc xử lý kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản.
- Không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.
- Khi một người lao động đồng thời có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật lao động thì chỉ áp dụng hình thức kỷ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất.
- Không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian sau đây:
+ Nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động.
+ Đang bị tạm giữ, tạm giam.
+ Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm sau đây:
++ Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc.
++ Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động.
+ Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
- Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.