Năm 2023, xử lý kỷ luật lao động được quy định như thế nào, trong trường hợp nào người lao động bị xử lý kỷ luật sa thải? – Nhật Long (Khánh Hòa).
>> Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động năm 2023?
>> Các hình thức xử lý kỷ luật lao động, thời hiệu xử lý kỷ luật lao động năm 2023?
Theo Điều 124 Bộ luật Lao động 2019 thì sa thải thuộc một trong bốn hình thức xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:
Điều 124. Hình thức xử lý kỷ luật lao động
1. Khiển trách.
2. Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.
3. Cách chức.
4. Sa thải.
Tại Điều 117 Bộ luật Lao động 2019 cũng quy định thêm, kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động ban hành trong nội quy lao động và do pháp luật quy định.
Như vậy, sa thải là một trong những hình thức xử lý kỷ luật lao động của doanh nghiệp đối với người lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm nội quy lao động hoặc quy định pháp luật.
Các trường hợp người lao động bị xử lý kỷ luật sa thải năm 2023? (Ảnh minh họa)
Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được doanh nghiệp áp dụng với một trong những trường hợp được quy định tại Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
(i) Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc;
(ii) Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;
(iii) Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại khoản 1 Điều 126 Bộ luật Lao động 2019;
Người lao động được xóa kỷ luật trong trường hợp: Người lao động bị khiển trách sau 03 tháng hoặc bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương sau 06 tháng hoặc bị xử lý kỷ luật cách chức sau 03 năm kể từ ngày bị xử lý, nếu không tiếp tục vi phạm kỷ luật lao động thì đương nhiên được xóa kỷ luật.
(iv) Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.
Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.
Theo khoản 4 Điều 122 Bộ luật Lao động 2019 quy định không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian sau:
(1) Nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động;
(2) Đang bị tạm giữ, tạm giam;
(3) Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được nêu tại mục (i) và (ii) trên;
(4) Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Lưu ý: Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.
Ngoài ra, tại Điều 73 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định trường hợp doanh nghiệp quyết định xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải trái quy định của pháp luật thì ngoài nghĩa vụ, trách nhiệm theo quy định của Chính phủ về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực lao động hoặc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân theo trình tự quy định tại Mục 2 Chương XIV Bộ luật Lao động 2019 thì doanh nghiệp có nghĩa vụ thực hiện quy định tại Điều 41 Bộ luật Lao động 2019 khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.
>> Xem thêm bài viết liên quan:
>> Trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động năm 2023 được quy định thế nào?
>> Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động năm 2023?