|
ỦY BAN QUỐC GIA
PHÒNG CHỐNG AIDS, MT, MD
BỘ Y TẾ - CƠ QUAN TT PC AIDS
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 6678/BYT-UBQG50
V/v Triển khai Tháng hành động quốc gia
phòng, chống HIV/AIDS năm 2024
|
Hà Nội, ngày 30
tháng 10 năm 2024
|
Kính gửi: Ban
Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm các Bộ, ngành, đoàn thể và các tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương.
Thực hiện kế hoạch hoạt động phòng, chống HIV/AIDS
năm 2024 của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm và hưởng ứng
Ngày Thế giới phòng, chống AIDS (01/12), Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma
túy, mại dâm phát động trong cả nước Tháng hành động quốc gia phòng, chống
HIV/AIDS năm 2024 từ ngày 10/11 đến ngày 10/12/2024 với chủ đề “Công bằng,
bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch
bệnh AIDS vào năm 2030” (Kế hoạch tổ chức Tháng hành động kèm theo).
Chủ đề này tương đồng với chủ đề Ngày Thế giới phòng, chống AIDS do Chương
trình phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) đề ra năm 2024: “Take the
Rights Path” (Đảm bảo nhân quyền trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe). UNAIDS nhấn
mạnh rằng, với việc đặt nhân quyền làm trọng tâm và thúc đẩy sự tham gia của cộng
đồng, thế giới có thể chấm dứt AIDS như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng vào
năm 2030.
Bộ Y tế (Cơ quan thường trực về lĩnh vực phòng, chống
AIDS của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm) đề nghị Ban Chỉ đạo
phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm các Bộ, ngành, đoàn thể và các tỉnh, thành
phố trực thuộc Trung ương xây dựng kế hoạch, chỉ đạo tổ chức thực hiện và giám
sát các hoạt động của Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024
phù hợp với tình hình, đặc điểm của từng địa phương, đơn vị.
Kết thúc Tháng hành động, Ban Chỉ đạo phòng, chống
AIDS, ma túy, mại dâm các Bộ, ngành, đoàn thể và các tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương đánh giá, tổng kết và gửi báo cáo về Bộ Y tế (qua Cục Phòng, chống
HIV/AIDS - Ngõ 8 Tôn Thất Thuyết, Mỹ Đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội) trước ngày
20/12/2024 để Bộ Y tế tổng hợp, báo cáo Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban Quốc
gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm.
Trân trọng cảm ơn./.
|
Nơi nhận:
- Như trên;
- PTT Lê Thành Long, Chủ tịch UBQG (để báo cáo);
- Các thành viên UBQG (để phối hợp chỉ đạo);
- Các đơn vị thuộc, trực thuộc Bộ Y tế (để thực hiện);
- Sở Y tế các tỉnh, thành phố (để thực hiện);
- Lưu: VT, AIDS.
|
KT. CHỦ TỊCH ỦY
BAN
PHÓ CHỦ TỊCH
BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ
Đào Hồng Lan
|
KẾ HOẠCH
TỔ CHỨC THÁNG HÀNH ĐỘNG
QUỐC GIA PHÒNG, CHỐNG HIV/AIDS NĂM 2024 TỪ NGÀY 10/11 ĐẾN NGÀY 10/12/2024
(Kèm theo Công văn số: 6678/BYT-UBQG50 ngày 30 tháng 10 năm 2024 của UBQG
phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm)
Hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống
HIV/AIDS (10/11 đến ngày 10/12/2024) và kỷ niệm Ngày Thế giới phòng, chống AIDS
01/12, Bộ Y tế - Cơ quan thường trực phòng, chống AIDS của Ủy ban Quốc gia
phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm ban hành Kế hoạch và hướng dẫn các Bộ,
ngành, đoàn thể và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức Tháng hành
động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS (10/11 - 10/12/2024) như sau:
I. MỤC TIÊU
1. Tăng cường sự quan tâm của các nhà lãnh đạo, các
nhà hoạch định chính sách cùng toàn xã hội đến công tác phòng, chống HIV/AIDS
tiến tới mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.
2. Đẩy mạnh cung cấp các dịch vụ toàn diện về
phòng, chống HIV/AIDS: dự phòng lây nhiễm HIV, xét nghiệm phát hiện HIV, điều
trị sớm HIV/AIDS và đảm bảo việc tham gia bảo hiểm y tế của người nhiễm HIV hướng
tới tăng tiếp cận dịch vụ về phòng, chống HIV/AIDS cho người dân.
3. Giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm
HIV, người bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS và người có hành vi nguy cơ cao lây nhiễm
HIV; tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội với người nhiễm HIV, tạo điều kiện
để người nhiễm HIV và thành viên gia đình họ tham gia các hoạt động xã hội, đặc
biệt là các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.
II. CHỦ ĐỀ VÀ KHẨU HIỆU
1. Chủ đề
Năm 2024, Việt Nam chọn chủ đề “Công bằng, bình
đẳng trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh
AIDS vào năm 2030”.
(Giải thích chủ đề Tháng hành động tại Phụ lục 1
kèm theo)
2. Khẩu hiệu của Tháng hành động (Phụ lục
2 kèm theo).
III. CÁC HOẠT ĐỘNG HƯỞNG ỨNG THÁNG HÀNH ĐỘNG
1. Ban hành văn bản hướng dẫn chỉ đạo
Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm các
Bộ, ngành, đoàn thể và các tỉnh/thành phố ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn
các đơn vị trực thuộc triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS hưởng ứng
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024.
2. Tổ chức các hoạt động truyền thông hưởng ứng
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024
Tùy thuộc điều kiện cụ thể, từng địa phương, đơn vị
cân nhắc và lựa chọn việc tổ chức các hoạt động truyền thông hưởng ứng Tháng
hành động, cụ thể như sau:
a) Tổ chức Lễ phát động Tháng hành động quốc
gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024
Các bộ, ngành, đoàn thể trung ương và các tỉnh,
thành phố tổ chức hoặc lồng ghép tổ chức Lễ phát động Tháng hành động quốc gia
phòng, chống HIV/AIDS năm 2024 vào các sự kiện có liên quan. Thời điểm tổ chức
cần được thực hiện trước hoặc trong ngày mở đầu Tháng hành động (ngày
10/11/2024).
b) Tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tháng hành động
quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 01/12
- Lễ Mít tinh nên được tổ chức vào thời điểm thuận
lợi cho việc huy động cộng đồng tham gia.
- Bên cạnh việc tổ chức Mít tinh, các địa phương,
đơn vị có thể tổ chức các hoạt động phối hợp trong cùng thời gian Mít tinh để
huy động sự tham gia của cộng đồng, người dân như: Diễu hành quần chúng, đi bộ,
đạp xe, thi chạy, trưng bày, triển lãm, ca nhạc, biểu diễn kịch và chiếu phim
lưu động hoặc tổ chức các sự kiện tặng quà cho người nhiễm HIV và người bị ảnh
hưởng bởi HIV/AIDS v.v...
- Ngoài Mít tinh và diễu hành cấp tỉnh, thành phố,
tùy theo điều kiện cụ thể, các địa phương, đơn vị có thể tổ chức các sự kiện
truyền thông nâng cao nhận thức, truyền thông tạo nhu cầu đến với dịch vụ
HIV/AIDS thích hợp tại các quận, huyện, xã, phường, trường học, khu công nghiệp
và cộng đồng dân cư để huy động sự tham gia của toàn thể cộng đồng người dân.
c) Tổ chức các hoạt động truyền thông
Truyền thông đại chúng
Tăng cường truyền thông phòng, chống HIV/AIDS trên
báo in, trang tin điện tử, Đài phát thanh truyền hình tỉnh, thành phố, các Đài
phát thanh, truyền hình huyện, thị xã cũng như hệ thống truyền thanh xã, phường
thông qua xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, chuyên đề, tọa đàm, phóng sự,
phim ngắn, lồng ghép nội dung phòng, chống HIV/AIDS vào các chương trình giải
trí, các chương trình quảng cáo, các chương trình tọa đàm, giao lưu với những
người nổi tiếng...
Truyền thông qua mạng xã hội:
- Tăng cường truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS
trên hệ thống mạng xã hội như (Facebook, Zalo, TikTok, Youtube, Viber,
Lotus...); tin nhắn điện thoại; các loại hình truyền thông trên nền tảng
Internet; thông qua các hình thức truyền tải thông điệp hiệu quả cao như:
Infographic, videoclip, audioclip.
- Kết nối các trang mạng xã hội của địa phương với
các trang mạng xã hội của Cục Phòng, chống HIV/AIDS như: Fanpage Phòng, chống
HIV/AIDS Việt Nam...
Truyền thông trực tiếp và truyền thông nhân sự
kiện
- Tổ chức truyền thông cá nhân và truyền thông nhóm
về HIV/AIDS tại gia đình và cộng đồng. Lấy lực lượng y tế xã và thôn bản làm nòng
cốt, giao nhiệm vụ và định kỳ kiểm tra, giám sát kết quả và hiệu quả các hoạt động
truyền thông.
- Tổ chức các sự kiện truyền thông về HIV/AIDS và
các nội dung có liên quan tại các trường học, khu công nghiệp...nhằm thu hút sự
quan tâm của lực lượng thanh niên trẻ.
- Lồng ghép và đẩy mạnh truyền thông, tư vấn qua cơ
sở cung cấp dịch vụ y tế nhất là các cơ sở cung cấp dịch vụ phòng, chống
HIV/AIDS.
Cung cấp thông tin cho đội ngũ phóng viên,
cán bộ truyền thông viết về HIV/AIDS
- Tổ chức gặp mặt đội ngũ phóng viên viết về
HIV/AIDS để định hướng và cung cấp thông tin.
- Tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm
công tác truyền thông y tế tại địa phương (chú ý tuyến xã và thôn bản).
- Tập huấn truyền thông, cung cấp thông tin cho người
phát ngôn và lãnh đạo đơn vị, cán bộ truyền thông các cấp, lưu ý cán bộ truyền
thông trong các cơ sở khám chữa bệnh.
Sản xuất và nhân bản tài liệu truyền thông
- Sản xuất nhân bản các tài liệu truyền thông dưới
các hình thức thích hợp chuyển cho các cơ sở cung cấp dịch vụ, các tuyên truyền
viên, cộng tác viên truyền thông phòng, chống HIV/AIDS để phân phối cho các đối
tượng đích.
- Xây dựng và phổ biến các thông điệp phòng, chống
HIV/AIDS qua các phương tiện và tài liệu truyền thông khác: Xây dựng các cụm
panô, khẩu hiệu, treo băng rôn tại các địa điểm công cộng có đông người qua lại
như các trục đường giao thông chính, các bến xe, công viên; cửa ngõ thành phố,
xã phường, thôn, ấp, bản và cổng các cơ quan, đơn vị, trường học, bệnh viện; Phổ
biến các ấn phẩm truyền thông phòng, chống HIV/AIDS khác như áp phích, tranh gấp,
tờ rơi, sách mỏng về phòng, chống HIV/AIDS.
3. Tổ chức các hoạt động chuyên môn (hội nghị, hội
thảo, tập huấn...)
Tùy từng điều kiện cụ thể, các đơn vị, địa phương tổ
chức các hội nghị, hội thảo, tập huấn với số người tham gia và hình thức tổ chức
phù hợp với tiêu chí trang nghiêm, tiết kiệm. Các hội nghị, hội thảo, tập huấn...
tập trung phổ biến về các nội dung:
- Nguyên nhân, đường lây truyền HIV, các biện pháp
dự phòng lây nhiễm HIV và các biện pháp chăm sóc, điều trị người nhiễm HIV.
- Hậu quả của HIV/AIDS đối với sức khỏe, tính mạng
con người và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
- Quyền, nghĩa vụ của cá nhân, gia đình và người
nhiễm HIV trong phòng, chống HIV/AIDS.
- Các phương pháp, dịch vụ xét nghiệm HIV, chăm
sóc, hỗ trợ và điều trị người nhiễm HIV.
- Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị vũ trang
nhân dân và cộng đồng trong phòng, chống HIV/AIDS.
- Các biện pháp can thiệp giảm tác hại trong dự
phòng lây nhiễm HIV.
- Chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm
HIV.
- Đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước về phòng, chống HIV/AIDS.
IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Bộ Y tế - Cơ quan thường trực phòng, chống
AIDS của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm
1.1. Cục Phòng, chống HIV/AIDS:
- Tham mưu xây dựng và trình ban hành Kế hoạch tổ
chức Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024.
- Đầu mối tổ chức Lễ Mít tinh trực tuyến với các đầu
cầu tại 63 tỉnh/thành phố hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 01/12.
- Tổ chức các sự kiện nhân Tháng hành động quốc gia
phòng, chống HIV/AIDS như: Cung cấp thông tin cho phóng viên báo chí; Gặp mặt
các tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước hoạt động trong lĩnh vực
HIV/AIDS... để thông cung cấp thông tin và định hướng Chiến lược Quốc gia chấm
dứt dịch bệnh AIDS ở Việt Nam.
- Tổng hợp kế hoạch tổng thể các hoạt động do các địa
phương, đơn vị tổ chức hưởng ứng Tháng hành động.
- Tham dự các sự kiện truyền thông lớn tại các địa
phương, đơn vị trong Tháng hành động
- Phối hợp với các cơ quan báo chí ở Trung ương, Hà
Nội thực hiện tuyên truyền rộng rãi về các hoạt động, sự kiện phòng, chống
HIV/AIDS trên các phương tiện thông tin đại chúng trong Tháng hành động quốc
gia phòng, chống HIV/AIDS...
- Vận động các tổ chức quốc tế, các tổ chức phi
chính phủ trong nước, quốc tế đang hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam
tổ chức và tham gia các hoạt động của Tháng hành động quốc gia phòng, chống
HIV/AIDS ở các địa phương, đơn vị.
- Phối hợp với các cơ quan thành viên Ủy ban Quốc
gia giải quyết các vướng mắc (nếu có) liên quan đến Tháng hành động của các cơ
quan, tổ chức, đơn vị.
- Tổng kết và báo cáo Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban
Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm kết quả hoạt động Tháng hành động
quốc gia phòng, chống HIV/AIDS.
1.2. Văn phòng Bộ:
- Đầu mối phối hợp với Trung tâm Truyền thông -
Giáo dục - Sức khỏe Trung ương, Báo Sức khỏe và Đời sống và các đơn vị truyền
thông khác đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về HIV/AIDS và các hoạt động
hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024.
- Đăng tải và quảng bá các thông điệp hưởng ứng
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024 ở các Màn hình, biển
báo quảng cáo trong Cơ quan Bộ Y tế.
1.3. Các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ:
- Tổ chức các hoạt động truyền thông về HIV/AIDS và
các hoạt động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024
phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của đơn vị.
- Triển khai các hoạt động tuyên truyền, nâng cao
nhận thức cán bộ y tế trong đơn vị không kỳ thị, phân biệt đối xử liên quan đến
HIV/AIDS trong cơ sở y tế.
2. Ban Chỉ đạo Phòng, chống AIDS, ma túy, mại
dâm các bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương
- Ban hành văn bản chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn
vị trong hệ thống tổ chức các hoạt động nhằm hưởng ứng Tháng hành động quốc gia
phòng, chống HIV/AIDS theo Hướng dẫn này.
- Phân công các thành viên của Ban Chỉ đạo trực tiếp
chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong việc chuẩn bị và
tổ chức thực hiện Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS.
- Tổ chức các hoạt động của Tháng hành động quốc
gia phòng, chống HIV/AIDS phù hợp với chức năng nhiệm vụ và hoàn cảnh thực tế của
cơ quan, tổ chức, đơn vị, trong đó tập trung các hoạt động về các cơ quan, tổ
chức, đơn vị cơ sở.
- Theo dõi, giám sát, tổng hợp báo cáo các khó khăn
(nếu có) khi triển khai các hoạt động trong Tháng hành động quốc gia phòng, chống
HIV/AIDS của bộ, ngành, đoàn thể mình và gửi về Bộ Y tế - Cơ quan thường trực
phòng, chống HIV/AIDS của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm (Cục
Phòng, chống HIV/AIDS).
3. Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại
dâm các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
- Ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các địa
phương, đơn vị trong tỉnh, thành phố tổ chức Tháng hành động quốc gia phòng, chống
HIV/AIDS phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương, đơn vị.
- Tổ chức mít tinh và diễu hành cấp tỉnh; các hội
nghị, hội thảo; tổ chức chiến dịch truyền thông thay đổi hành vi và truyền
thông vận động cũng như các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS khác trong Tháng
hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS như đã hướng dẫn ở trên.
- Phân công các thành viên của Ban Chỉ đạo trực tiếp
chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các địa phương, đơn vị trong việc chuẩn bị và tổ chức
thực hiện Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS.
- Chỉ đạo Ngành Y tế ở địa phương tăng cường các hoạt
động giảm kỳ thị, phân biệt đối xử liên quan đến HIV/AIDS trong cơ sở y tế;
tăng cường cung cấp dịch vụ HIV/AIDS hướng đến công bằng, bình đẳng, lấy người
bệnh làm trung tâm.
- Theo dõi, giám sát, báo cáo các khó khăn trong
quá trình triển khai Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS của các địa
phương, đơn vị và gửi về Bộ Y tế - Cơ quan thường trực phòng, chống AIDS của Ủy
ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm (Cục Phòng, chống HIV/AIDS).
PHỤ LỤC 1
GIẢI THÍCH CHỦ ĐỀ
THÁNG HÀNH ĐỘNG QUỐC GIA PHÒNG, CHỐNG HIV/AIDS NĂM 2024
(Kèm theo Công văn số: 6678/BYT-UBQG50 ngày 30 tháng 10 năm 2024 của UBQG
phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm)
Năm 2024, chủ đề được Chương trình phối hợp của
Liên hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) lựa chọn cho Ngày Thế giới phòng, chống AIDS
là: “Take the Rights Path”, có thể hiểu là: “Đảm bảo nhân quyền trong chăm sóc
và bảo vệ sức khỏe”. Theo đó, UNAIDS nhấn mạnh: Lấy nhân quyền làm trung tâm, kết
hợp với sự tham gia của cộng đồng, thế giới có thể chấm dứt dịch bệnh AIDS như
một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng vào năm 2030.
Hưởng ứng chủ đề trên, Việt Nam chọn chủ đề cho
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2024 là: “Công bằng, bình
đẳng trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh
AIDS vào năm 2030”.
1. Hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm
2030 được hiểu như thế nào?
Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp
hành Trung ương về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe
nhân dân đã đặt ra mục tiêu vào năm 2030 Việt Nam về cơ bản chấm dứt dịch bệnh
AIDS. Theo đó, ngày 14/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược Quốc
gia phòng, chống dịch bệnh AIDS vào năm 2030[1]. Đây là yêu cầu cấp thiết nhằm bảo đảm cụ thể
hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng về công tác phòng, chống
HIV/AIDS và phù hợp với tình hình mới. Ban Bí thư cũng đã ban hành Chỉ thị số
07-CT/TW ngày 06/7/2021 tập trung tăng cường lãnh đạo công tác phòng, chống
HIV/AIDS tại Việt Nam với mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS trước năm 2030.
“Hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS” không có nghĩa là
không còn người nhiễm HIV, không còn người tử vong do AIDS mà có nghĩa là khi
AIDS không còn là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại ở cộng đồng. Mục tiêu chấm dứt dịch
bệnh AIDS là khi đạt được các tiêu chí sau:
- Số người nhiễm HIV phát hiện dưới 1.000 ca mỗi
năm. (tương đương dưới 01 người nhiễm mới HIV/100.000 dân).
- Tỷ lệ người nhiễm HIV tử vong liên quan đến AIDS
<1/100.000 dân.
- Tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con < 2%.
2. Những rào cản nào trong tiếp cận dịch vụ
phòng, chống HIV/AIDS?
- Trong những năm qua, mặc dù Việt Nam đã triển
khai nhiều biện pháp can thiệp giảm tác hại tuy nhiên dịch HIV vẫn đang diễn biến
phức tạp và có xu hướng gia tăng trong nhóm thanh thiếu niên trẻ, nhóm nam quan
hệ tình dục đồng giới (MSM). Đây là những quần thể ẩn nên rất khó tiếp cận, khó
triển khai các can thiệp cần thiết. Hơn nữa, hành vi nguy cơ của nhóm này rất
phức tạp như sử dụng ma túy tổng hợp, sử dụng chemsex, quan hệ tình dục tập thể...
- Sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV
và sự hiểu biết đầy đủ về HIV/AIDS trong cộng đồng dân cư còn thấp, đã và đang
là rào cản trong việc tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS của cả người nhiễm
HIV và các nhóm đích nguy cơ cao.
- Các rào cản về tài chính và địa lý cũng làm hạn
chế khả năng tiếp cận dịch vụ của những nhóm đích nguy cơ cao. Nhiều người
trong các nhóm nguy cơ cao thường có thu nhập thấp và không có khả năng chi trả
cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Đồng thời, vấn đề giao thông và khoảng cách
địa lý cũng là một trở ngại đối với những người sống ở khu vực nông thôn, vùng
sâu, vùng xa.
- Nguồn tài chính cho chương trình phòng, chống
HIV/AIDS vẫn còn phụ thuộc tới gần 50% vào các dự án quốc tế đặc biệt đối với
các chương trình dự phòng mang tính then chốt (điều trị dự phòng trước phơi nhiễm
PrEP đang dựa hoàn toàn vào các dự án viện trợ). Hiện nay Quỹ Bảo hiểm y tế và
ngân sách nhà nước đang chưa có căn cứ để chi trả cho dịch vụ can thiệp này.
Thêm vào đó, quá trình chuyển giao tài chính cho phòng, chống HIV/AIDS trước mắt
cũng vẫn còn nhiều khó khăn đặc biệt trong bối cảnh lộ trình cắt giảm viện trợ
nhanh và mạnh.
3. Tại sao chọn chủ đề: Công bằng, bình đẳng
trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh
AIDS vào năm 2030?
Chủ đề “Công bằng, bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ
phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030” mà Việt
Nam lựa chọn trong năm 2024 có ý nghĩa quan trọng và được đưa ra dựa trên bối cảnh
cụ thể. Trước hết, nó hưởng ứng chủ đề “Take the Rights Path” của Chương trình
phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS), nhằm nhấn mạnh vai trò của
nhân quyền trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe. UNAIDS cho rằng việc đặt nhân quyền
làm trọng tâm và huy động sự tham gia của cộng đồng sẽ giúp thế giới đạt được mục
tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng vào năm
2030.
Bên cạnh đó, đây còn là sự tiếp nối cam kết đã được
thể hiện rõ tại Hội nghị cấp cao về HIV/AIDS lần thứ 75 của Đại Hội đồng Liên Hợp
Quốc năm 2021. Tại hội nghị này, cộng đồng quốc tế, bao gồm Việt Nam, đã thông
qua Tuyên bố Chính trị với mục tiêu: “Chấm dứt các bất bình đẳng và trở lại
đúng hướng để kết thúc dịch bệnh AIDS vào năm 2030”. Tuyên bố Chính trị nhấn mạnh
sự cần thiết của việc bảo đảm quyền con người trong tiếp cận dịch vụ y tế,
không có sự phân biệt đối xử và đảm bảo quyền được chăm sóc sức khỏe tốt nhất
cho tất cả mọi người, đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương. Tuyên bố cũng nhấn
mạnh rằng việc tiếp cận các dịch vụ y tế phải đảm bảo tính sẵn có, khả năng tiếp
cận, có thể chấp nhận được, có chi phí hợp lý, và đảm bảo chất lượng.
Trong những năm qua, Việt Nam đã thể hiện sự cam kết
thông qua việc xây dựng và thực hiện các chính sách cụ thể nhằm đảm bảo mọi người
dân, bao gồm cả các nhóm nguy cơ cao, đều có thể tiếp cận dịch vụ phòng, chống
HIV/AIDS một cách công bằng và bình đẳng. Chính phủ đã thông qua Chiến lược Quốc
gia phòng, chống AIDS, ban hành Luật Phòng, chống HIV/AIDS (2006, sửa đổi năm
2020), và chỉ đạo các cấp, ngành thực hiện nghiêm túc các biện pháp can thiệp.
Ban Bí thư Trung ương Đảng cũng đã ban hành Chỉ thị số 07-CT/TW năm 2021 để
tăng cường lãnh đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS, thể hiện sự quyết tâm cao độ
trong việc thực hiện cam kết chấm dứt dịch bệnh AIDS trước năm 2030.
Để giải quyết vấn đề khó khăn trong tiếp cận dịch vụ,
Việt Nam đã triển khai các mô hình cung cấp dịch vụ đa dạng và linh hoạt. Ngoài
các cơ sở điều trị HIV/AIDS công lập và tư nhân, đã có các mô hình cung cấp dịch
vụ lưu động và tiếp cận cộng đồng, giúp mang dịch vụ đến gần hơn với các nhóm
nguy cơ cao. Việt Nam cũng đã tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cho đội
ngũ nhân viên y tế trong làm việc với các nhóm nguy cơ cao. Các khóa đào tạo
chuyên sâu về HIV/AIDS và các kỹ năng tiếp cận, tư vấn cho các nhóm đặc thù này
đã giúp cải thiện chất lượng dịch vụ và giảm thiểu kỳ thị từ phía nhân viên y tế.
Chính phủ, các tổ chức xã hội dân sự, cộng đồng người nhiễm HIV và các đối tác
phát triển phối hợp chặt chẽ, tiếp tục nỗ lực giảm kỳ thị và phân biệt đối xử để
tạo điều kiện thuận lợi cho các nhóm nguy cơ cao tiếp cận và sử dụng các dịch vụ
phòng ngừa và điều trị HIV.
Tuy nhiên, một số rào cản vẫn đang tồn tại trong việc
tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam. Nhóm thanh thiếu niên, nhóm
nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), và những người dễ bị tổn thương khác vẫn
khó tiếp cận các dịch vụ do sự kỳ thị, phân biệt đối xử, và hạn chế về tài
chính. Bên cạnh đó, phụ thuộc vào viện trợ quốc tế vẫn chiếm tỷ trọng lớn, đặc
biệt trong các chương trình điều trị dự phòng. Các vấn đề này gây trở ngại cho mục
tiêu giảm thiểu sự lây lan HIV và đảm bảo chăm sóc cho mọi người dân.
Chính vì vậy, việc Việt Nam chọn chủ đề "Công
bằng, bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS" thể hiện cam
kết giải quyết những bất bình đẳng trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế. Điều
này không chỉ phù hợp với định hướng của UNAIDS mà còn là bước đi cần thiết để
đảm bảo quyền tiếp cận dịch vụ cho mọi người dân, đặc biệt là các nhóm nguy cơ
cao, giúp Việt Nam đạt được mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Chủ
đề này cũng phản ánh nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc
tế và tạo điều kiện để mọi người có thể tiếp cận dịch vụ y tế một cách bình đẳng
và không bị phân biệt đối xử./.
PHỤ LỤC 2
KHẨU HIỆU CỦA THÁNG
HÀNH ĐỘNG QUỐC GIA PHÒNG, CHỐNG AIDS NĂM 2024
(Kèm theo Công văn số: 6678/BYT-UBQG50 ngày 30 tháng 10 năm 2024 của UBQG
phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm)
1. Công bằng, bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ
phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030!
2. Tuổi trẻ chung vai - Vì tương lai không còn dịch
bệnh AIDS!
3. Cộng đồng sáng tạo - Quyết tâm chấm dứt dịch bệnh
AIDS vào năm 2030!
4. Chung sức, đồng lòng - Quyết tâm kết thúc dịch bệnh
AIDS vào năm 2030!
5. Giữ vững cam kết - Quyết tâm ngăn chặn AIDS!
6. Dự phòng và điều trị HIV/AIDS để không ai bị bỏ
lại phía sau!
7. Xét nghiệm là cách duy nhất để biết tình trạng
nhiễm HIV của bạn!
8. Xét nghiệm HIV sớm để bảo vệ bản thân và cộng đồng!
9. Tuân thủ điều trị ARV để đạt được K=K!
10. Người có hành vi nguy cơ cao nên xét nghiệm HIV
định kỳ 6 tháng 1 lần!
11. Điều trị ARV sớm giúp khỏe mạnh và giảm lây nhiễm
HIV!
12. Tham gia bảo hiểm y tế là cách tốt nhất để người
nhiễm HIV được điều trị ARV liên tục suốt đời!
13. Phụ nữ mang thai cần xét nghiệm HIV để dự phòng
lây truyền HIV từ mẹ sang con!
14. Thanh niên hiện đại, không ngại bao cao su!
15. Dùng riêng bơm kim tiêm sạch giúp phòng lây nhiễm
HIV!
16. Methadone - Liều thuốc vàng cho người lệ thuộc
các chất ma túy dạng thuốc phiện!
17. PrEP - Biện pháp dự phòng HIV hiệu quả và an
toàn!
18. Không kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm
HIV/AIDS!
19. Nhiệt liệt hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống
AIDS 01/12/2024!
20. Nhiệt liệt hưởng ứng Tháng hành động quốc gia
phòng, chống HIV/AIDS năm 2024!
PHỤ LỤC 3
BÁO CÁO KẾT QUẢ TRIỂN
KHAI THÁNG HÀNH ĐỘNG QUỐC GIA PHÒNG, CHỐNG HIV/AIDS NĂM 2024
(Kèm theo Công văn số: 6678/BYT-UBQG50 ngày 30 tháng 10 năm 2024 của UBQG
phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm)
|
ĐƠN VỊ
...............................
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: ...../......
|
......., ngày
...... tháng ...... năm 2024
|
BÁO CÁO
KẾT QUẢ TRIỂN
KHAI THÁNG HÀNH ĐỘNG QUỐC GIA PHÒNG, CHỐNG HIV/AIDS NĂM 2024
|
Kính gửi:
|
- Bộ Y tế (qua Cục Phòng, chống HIV/AIDS);
- Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm tỉnh/thành phố:
...............................................
|
I. Quản lý chỉ đạo:
Ban hành Văn bản chỉ đạo hướng dẫn triển khai Tháng
hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS:
|
+ Có □
Cấp ban hành:
|
+ Không
- UBND tỉnh/thành phố
- Sở Y tế
|
□
□
□
|
II. Các hoạt động cụ thể
1. Các hoạt động tại tuyến tỉnh
1.1. Tổ chức mít tinh và diễu hành quần chúng
+ Mít tinh và diễu hành: Có □
Không
□
+ (Nếu có) Số người tham dự:
..................................................
1.2. Tổ chức các hoạt động truyền thông trên các
phương tiện truyền thông đại chúng
|
Hình thức
|
Có
|
Không
|
Nếu có
|
|
Đài phát thanh truyền hình tỉnh/thành phố
|
|
|
|
|
|
Phim/ Phóng sự
|
|
|
Số lần phát sóng:
|
|
|
Cổ động, quảng cáo
|
|
|
Số lần phát sóng:
|
|
|
Tọa đàm
|
|
|
Số lần phát sóng:
|
|
Báo in, báo điện tử
|
|
|
Số tin, bài viết :
|
|
Xây dựng các cụm panô, khẩu hiệu, treo băng rol
|
|
|
Số cụm pano :
Số khẩu hiệu, băng roll:
|
|
Phân phát tranh gấp, tờ rơi, sách mỏng, áp phích
|
|
|
Số tranh gấp, tờ rơi:
Số áp phích :
Số sách mỏng :
Bản tin HIV:
|
|
Khác (ghi rõ):
|
|
|
|
1.3. Tổ chức các hoạt động truyền thông trực tiếp
|
Hình thức
|
Có
|
Không
|
Nếu có
|
|
Tiếp cận với cá nhân, nhóm
|
|
|
Số lượt người:
|
|
Thăm gia đình
|
|
|
Số lần:
|
|
Tổ chức sinh hoạt của các câu lạc bộ phòng, chống
HIV/AIDS, các nhóm tự lực, nhóm giáo dục đồng đẳng
|
|
|
Số lần:
|
|
Tuyên truyền lưu động, đội chiếu bóng lưu động
|
|
|
Số lần:
|
|
Tổ chức các cuộc thi phòng, chống HIV/AIDS
|
|
|
Số lần:
|
|
Khác (ghi rõ)
|
1.4. Tổ chức các chuyến giám sát, đánh giá việc
thực hiện công tác phòng, chống HIV/AIDS
|
+ Có: □
Nếu có ghi rõ:
|
+ Không: □
- Số lần: .............
- Thành phần tham gia:
|
Ngành Y tế: □
Liên ngành: □
|
1.5. Các hoạt động khác (ghi rõ)
2. Các hoạt động tại tuyến huyện
2.1. Tổ chức mít tinh và diễu hành quần chúng
+ Số huyện/thị có mít tinh và diễu hành:
.............
+ Số người tham dự: ...........................................
2.2. Tổ chức các hoạt động truyền thông trên các
phương tiện truyền thông đại chúng
|
Hình thức
|
Có
|
Không
|
Nếu có
|
|
Đài phát thanh truyền hình huyện
|
|
|
|
|
|
Phim/ Phóng sự
|
|
|
Số lần phát sóng: ....................
|
|
|
Cổ động, quảng cáo
|
|
|
Số lần phát sóng: ....................
|
|
|
Tọa đàm
|
|
|
Số lần phát sống: ....................
|
|
Báo in, báo điện tử
|
|
|
Số tin, bài viết: ....................
|
|
Xây dựng các cụm panô, khẩu hiệu, treo băng rol
|
|
|
Số cụm pano: ....................
Số khẩu hiệu, băng rol: ....................
|
|
Phân phát tranh gấp, tờ rơi, sách mỏng, áp phích
|
|
|
Số tranh gấp, tờ rơi:
Số áp phích :
Số sách mỏng :
|
|
Khác (ghi rõ):
|
2.3. Tổ chức các hoạt động truyền thông truyền thông
trực tiếp
|
Hình thức
|
Có
|
Không
|
Nếu có
|
|
Nói chuyện sức khỏe với với cá nhân/ nhóm
|
|
|
Số lần: .............
|
|
Thăm gia đình
|
|
|
Số lần: .............
|
|
Tổ chức sinh hoạt của các câu lạc bộ phòng, chống
HIV/AIDS, các nhóm tự lực, nhóm giáo dục đồng đẳng
|
|
|
Số lần: .............
|
|
Tuyên truyền lưu động, đội chiếu bóng lưu động
|
|
|
Số lần: .............
|
|
Tổ chức các cuộc thi phòng, chống HIV/AIDS
|
|
|
Số lần: .............
|
2.4. Tổ chức các chuyến giám sát, đánh giá việc
thực hiện công tác phòng, chống HIV/AIDS
|
+ Có: □
+ Nếu có ghi rõ:
|
+ Không: □
- Số lần: ..................
- Thành phần tham gia:
|
Ngành Y tế: ..................
Liên ngành: ..................
|
2.5. Các hoạt động khác (ghi rõ)
3. Các hoạt động tại tuyến xã/phường/thị trấn
3.1. Tổ chức mít tinh và diễu hành quần chúng
+ Tổng số cuộc mít tinh tại xã phường:
..................
+ Tổng số người tham dự: .................. người
3.2. Các hoạt động khác:
III. Đánh giá chung
1. Thuận lợi
2. Khó khăn
IV. Đề xuất, khuyến nghị
|
Nơi gửi:
- Như trên;
- Lưu: VT.
|
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
|
Ghi chú:
Đề nghị các đơn vị gửi Báo cáo kết quả hoạt động
về Bộ Y tế (qua Cục Phòng, chống HIV/AIDS) trước ngày 20/12/2024 bằng email và
văn bản để tổng hợp, báo cáo Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại
dâm.
Địa chỉ: Cục Phòng, chống HIV/AIDS - Ngõ 8 phố
Tôn Thất Thuyết, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Điện thoại: 0243.7367143, Email:
haihue.vaac@gmail.com.
[1]
Quyết định số 1246/QĐ-TTG ngày 14/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến
lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.