Bức xúc trước sự thờ ơ của Sonadezi, người dân chuẩn bị bao cát để lấp miệng cống - Ảnh: Hà Mi

Tiếp xúc với cử tri xã Tam An có ông Đặng Ngọc Tùng - chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động VN, ông Trần Văn Tư - chủ tịch HĐND, chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Đồng Nai và thiếu tướng Nguyễn Văn Khánh - giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai.

Chối quanh co

"Khi không có Sonadezi Long Thành, người dân chúng tôi vẫn trồng cây, nuôi vịt, nuôi gà nhưng từ khi họ xả thải, cây cối, vật nuôi không sống được là quá rõ ràng. Tôi muốn biết Sonadezi bồi thường hay không bồi thường cho dân?" Cử tri NGUYỄN THỊ TÙNG

Khi đề cập đến việc hàng trăm nông dân bị thiệt hại do Công ty cổ phần Sonadezi Long Thành xả thải ra rạch Bà Chèo, ông Nguyễn Văn Trai đại diện cho cử tri ở ấp 2 bức xúc: “Về đạo đức mà nói khi anh xả thải bị bắt quả tang, gây thiệt hại cho dân thì phải có lời xin lỗi dân và đưa ra mốc thời gian khắc phục. Nhưng đến nay Sonadezi chưa có một lời xin lỗi, còn chối quanh co là do sự cố. Nhiều lần chúng tôi yêu cầu Sonadezi trả lời thì họ im lặng. Còn khi chúng tôi đòi lấp cống họ không xuất hiện mà chỉ có cơ quan chức năng khuyên chúng tôi đừng lấp cống. Sonadezi dựa vào ai mà coi thường dân đến như vậy?”.

"Khi không có Sonadezi Long Thành, người dân chúng tôi vẫn trồng cây, nuôi vịt, nuôi gà nhưng từ khi họ xả thải, cây cối, vật nuôi không sống được là quá rõ ràng. Tôi muốn biết Sonadezi bồi thường hay không bồi thường cho dân?"

Cử tri NGUYỄN THỊ TÙNG

Theo ông Trai, thiệt hại của người dân do Sonadezi Long Thành xả thải đã rõ nhưng đến nay dân chưa nhận được văn bản trả lời hay có một cuộc tiếp xúc nào từ chính quyền để trả lời về việc bồi thường cho dân. Dân đi hỏi thì hứa nửa tháng, một tháng rồi kéo dài đến nay. Vì vậy mong các đại biểu Quốc hội giải quyết rốt ráo những kiến nghị của cử tri.

Trước bức xúc của cử tri, ông Nguyễn Văn Hải, trưởng Phòng tài nguyên - môi trường huyện Long Thành, cho biết: “Vụ việc kéo dài khiến người dân bức xúc vì chính quyền phải mất thời gian để chờ Viện Môi trường - tài nguyên đánh giá mức độ thiệt hại trên cơ sở khoa học. Hiện theo kết luận của UBND tỉnh Đồng Nai, có 114ha do Sonadezi Long Thành gây ô nhiễm, làm thiệt hại nguồn lợi thủy sản của người dân 95%. Còn thiệt hại cây trồng, vật nuôi đang đề nghị Viện Môi trường - tài nguyên tiếp tục điều tra, xác định nguồn ô nhiễm, mức độ thiệt hại”. Theo ông Hải, sáng 3-5 ban chỉ đạo bồi thường đã họp để xây dựng quy chế đánh giá mức độ thiệt hại để khi xác định thiệt hại ở các hộ dân cho chính xác và công bằng nhất. Dự kiến đến hết quý 2-2012 sẽ lên phương án bồi thường cho các hộ dân có nguồn lợi thủy sản bị thiệt hại.

Ông Nguyễn Văn Trai (ấp 2, xã Tam An) bức xúc về việc Sonadezi Long Thành xả thải gây ô nhiễm nhưng chậm bồi thường cho dân - Ảnh: Hà Mi

Tiếp tục hứa...

Có vẻ không bằng lòng khi việc xác định thiệt hại cho dân tiếp tục phải chờ đợi, ông Nguyễn Văn Trai hỏi: “Đánh giá thiệt hại trên cây trồng, vật nuôi thì bao lâu phải nói rõ thời gian cho dân biết. Chúng tôi chứng kiến lãnh đạo huyện Long Thành gọi điện cho lãnh đạo Sonadezi ra giải quyết, thế nhưng họ cũng không nghe máy. Họ coi thường lãnh đạo huyện như vậy đó. Chúng tôi đề nghị thời gian chờ là đến khi nào chứ kiểu hứa hoài sao bà con không giận”. Ông Trai cũng đề nghị không thể để Sonadezi Long Thành “quăng cục tiền đó rồi nói hỗ trợ cho dân”.

Trả lời trước cử tri, đại biểu Quốc hội Trần Văn Tư chia sẻ: “Vụ việc Sonadezi xả thải vượt chuẩn bị bắt quả tang đã xảy ra tám tháng qua. Quan điểm của tỉnh Đồng Nai là không bao che cho doanh nghiệp sai phạm. Các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nước ngoài đều phải bình đẳng trước pháp luật. Tuy nhiên để xử lý Sonadezi Long Thành một cách khách quan, độc lập, tỉnh đã thuê Viện Môi trường - tài nguyên thu thập, xác định mức độ gây ô nhiễm... chứ tỉnh, huyện cũng không thể đứng ra quyết định”.

Còn vì sao việc giải quyết vụ Sonadezi Long Thành quá chậm, ông Tư giải thích phần thiệt hại về thủy sản đã có kết luận, còn vật nuôi, cây trồng tiếp tục xác định thiệt hại dựa trên cơ sở pháp luật, thiệt hại của người dân cũng được phân xử cho đúng pháp luật. “Bà con thông cảm, chia sẻ khó khăn với chính quyền bởi hiện nay thành lập ban chỉ đạo xác định thiệt hại cũng khó khăn vì phải làm sao cho chính xác, công bằng” - ông Tư nói.

Về việc Sonadezi Long Thành có thái độ bất hợp tác với lãnh đạo huyện Long Thành, ông Trần Văn Tư cho hay: “Nếu Sonadezi Long Thành bất hợp tác, huyện cứ làm báo cáo cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai”.

Bên lề cuộc tiếp xúc cử tri, trao đổi với Tuổi Trẻ, nhiều cử tri ở xã Tam An cho biết điều họ mong đợi nhất là sự xuất hiện của đại biểu Quốc hội Đỗ Thị Thu Hằng - chủ tịch hội đồng quản trị của Tổng công ty Sonadezi Đồng Nai (chủ quản của Sonadezi Long Thành). “Bà Hằng cho dù không phải ở tổ bầu cử thuộc xã Tam An nhưng từ khi vụ việc xảy ra, bà ấy không xuất hiện. Nếu bà ấy có mặt, có một lời xin lỗi, một lời hứa với dân thì có lẽ đó mới là đại biểu có trách nhiệm” - một người dân tâm sự.

Ô nhiễm vượt chuẩn từ 5-10 lần Ngày 3-8-2011, C49 kiểm tra nhà máy xử lý nước thải tập trung của Khu công nghiệp Long Thành (do Sonadezi Long Thành quản lý) đã phát hiện đơn vị này xả thải ra môi trường, sau đó có kết luận về hành vi xả thải gây ô nhiễm vượt tiêu chuẩn kỹ thuật từ 5-10 lần với khối lượng trên 9.000m3/ngày đêm. Ngày 9-3-2012, Sở Tài nguyên - môi trường Đồng Nai ký hợp đồng với Viện Môi trường - tài nguyên xác định nguyên nhân, phạm vi, mức độ ảnh hưởng về môi trường trên lưu vực rạch Bà Chèo, viện này đã xác định Sonadezi Long Thành đã xả thải ra môi trường làm ảnh hưởng đến một diện tích 114ha. Trong đó, về mặt thủy sản thiệt hại 100% trong gần bốn năm (kể từ năm 2008 đến tháng 8-2011), riêng cây trồng ảnh hưởng 100%.

HÀ MI