Toàn văn điểm mới Thông tư 25/2016/TT-NHNN về cho vay hỗ trợ nhà ở

1. Phạm vi điều chỉnh

Mở rộng phạm vi điều chỉnh: Thông tư 25 ngoài việc điều chỉnh quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02/NQ-CP ngày 07/01/2013, Nghị quyết 48/NQ-CP ngày 04/4/2013, Nghị quyết 61/NQ-CP ngày 21/8/2014 còn điều chỉnh thêm quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở tại Nghị quyết 23/NQ-CP ngày 30/3/2016 của Chính phủ.

(Căn cứ Khoản 1 Điều 1 Thông tư 25)

2.  Nguyên tắc cho vay hỗ trợ nhà ở

Ngoài những nguyên tắc đã được đề cập tại Thông tư 11, bổ sung thêm các nguyên tắc sau:

- Đối tượng hưởng lãi suất ưu đãi: Khách hàng đã ký hợp đồng tín dụng trước ngày 31/3/2016 và đã được ngân hàng báo cáo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tại báo cáo định kỳ số liệu đến ngày 10/5/2016.

- Thời hạn áp dụng lãi suất ưu đãi: Đối với khách hàng là cá nhân, hộ gia đình mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; thuê, mua nhà ở thương mại; xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình, thời gian giải ngân của các ngân hàng từ nguồn tái cấp vốn của NHNN để cho vay hỗ trợ nhà ở được thực hiện tối đa đến hết ngày 31/12/2016.

- Lãi suất sau khi hết thời hạn ưu đãi: Sau thời điểm ngân hàng kết thúc giải ngân từ nguồn tái cấp vốn của NHNN quy định tại Khoản 1 Điều 2 Thông tư 25, ngân hàng tiếp tục giải ngân cho khách hàng đối với số tiền chưa giải ngân hết theo hợp đồng tín dụng đã ký bằng nguồn vốn của ngân hàng trên cơ sở lãi suất cho vay thỏa thuận và chính sách khách hàng của từng ngân hàng.

(Căn cứ Khoản 2 Điều 1 Thông tư 25)

3. Hoạt động tái cấp vốn của NHNN

- Sửa đổi, bổ sung nguyên tắc tái cấp vốn: NHNN chỉ thực hiện tái cấp vốn cho vay ưu đãi đối với những khách hàng đã ký hợp đồng tín dụng trước ngày 31/3/2016 và được ngân hàng báo cáo NHNN tại báo cáo định kỳ số liệu đến ngày 10/5/2016 theo nguyên tắc cho vay hỗ trợ nhà ở quy định tại Điều 2 Thông tư 25. (Quy định tại Thông tư 11 cho vay lãi suất ưu đãi gói 30.000 tỷ từ ngày 01/6/2013 đến 31/5/2016).

 (Căn cứ Điểm a Khoản 3 Điều 1 Thông tư 25)

- Tăng thời hạn trình Thống đốc NHNN quyết định cụ thể số tiền tái cấp vốn cho ngân hàng từ 02 ngày lên 06 ngày. Cụ thể:

+ Trong thời hạn tối đa 04 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản xin ý kiến của Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và Vụ Chính sách tiền tệ có ý kiến bằng văn bản gửi Vụ Tín dụng các ngành kinh tế.

+Trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận được ý kiến bằng văn bản của các đơn vị nêu trên, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế tổng hợp trình Thống đốc NHNN quyết định phê duyệt số tiền tái cấp vốn cho ngân hàng.

(Căn cứ Điểm b Khoản 3 Điều 1 Thông tư 25)

- Tăng thời hạn giải ngân số tiền tái cấp vốn từ 01 ngày lên 03 ngày kể từ ngày nhận được văn bản thông báo tái cấp vốn của NHNN. Cụ thể:

Căn cứ vào quyết định của Thống đốc NHNN và hợp đồng tái cấp vốn nguyên tắc về cho vay hỗ trợ nhà ở giữa NHNN và ngân hàng, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản thông báo tái cấp vốn của NHNN và hồ sơ của các ngân hàng, Sở Giao dịch NHNN thực hiện phê duyệt khế ước nhận nợ và giải ngân cho các ngân hàng đối với số tiền tái cấp vốn đã được phê duyệt.

(Căn cứ Điểm b Khoản 3 Điều 1 Thông tư 25)

- Bổ sung thêm thứ tự thu nợ ưu tiên khi xử lý đối với nợ trả không đúng hạn: thu nợ gốc quá hạn trước, thu nợ lãi quá hạn sau.

(Căn cứ Điểm d Khoản 3 Điều 1 Thông tư 25)

- Bổ sung quy định về việc xử lý trường hợp cho vay không đúng quy định hoặc báo cáo số liệu không chính xác (Thông tư 11 không quy định trường hợp này). Cụ thể:

+ Trường hợp qua thanh tra, giám sát phát hiện ngân hàng cho vay không đúng quy định về đối tượng, điều kiện vay vốn hoặc số liệu báo cáo NHNN không chính xác, ngân hàng bị xử lý theo các quy định của pháp luật hiện hành. Đồng thời, NHNN thực hiện thu hồi số tiền nợ gốc tái cấp vốn vi phạm và thu số tiền lãi tương ứng tính từ ngày ngân hàng nhận nợ tái cấp vốn với Sở Giao dịch NHNN đến thời điểm trả hết số tiền nợ gốc bị thu hồi;

+ Trong thời hạn tối đa 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản thông báo của NHNN về việc xử lý thu hồi nợ tái cấp vốn do cho vay không đúng quy định hoặc báo cáo số liệu không chính xác, ngân hàng phải chủ động thực hiện trả nợ gốc, lãi khoản vay tái cấp vốn cho Sở Giao dịch NHNN. Quá thời hạn trên, Sở Giao dịch NHNN tự động thu hồi theo quy định tại khoản 6 Điều 8 Thông tư 25.

(Căn cứ Điểm đ Khoản 3 Điều 1 Thông tư 25)

4. Trách nhiệm của ngân hàng

Ngoài những trách nhiệm quy định tại Thông tư 11, ngân hàng cần thực hiện thêm những trọng trách sau từ ngày 01/8/2016:

+ Thực hiện hướng dẫn, giải thích, phổ biến đúng, đầy đủ về nội dung chính sách tới khách hàng vay vốn và các bên có liên quan trong quá trình triển khai, thực hiện.

+ Thực hiện cho vay, giải ngân, thu nợ, kiểm soát chặt chẽ vốn vay đối với khách hàng; nhận nợ và trả nợ vay tái cấp vốn đối với NHNN theo đúng quy định của NHNN và quy định của pháp luật.

(Căn cứ Khoản 4 Điều 1 Thông tư 25)

5. Quy định việc xử lý đối với các khoản giải ngân của Hợp đồng tín dụng ký trước ngày 31/3/2016 giữa ngân hàng với nhóm khách hàng cá nhân trong thời gian từ 01/6/2016 đến ngày 01/8/2016:

Đối với các khoản giải ngân trong thời hạn nêu trên:

- Điều kiện tái cấp vốn:

+ Thuộc các hợp đồng tín dụng ký trước ngày 31/3/2016 với khách hàng là cá nhân, hộ gia đình mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; thuê, mua nhà ở thương mại; xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình.

+ Thuộc các hợp đồng tín dụng đã được ngân hàng tổng hợp và báo cáo NHNN tại báo cáo định kỳ số liệu đến ngày 10/5/2016.

- Lãi suất: Áp dụng mức lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở do NHNN công bố hàng năm kể từ thời điểm giải ngân, nhưng không quá thời gian áp dụng mức lãi suất cho vay quy định tại Khoản 4 Điều 4 Thông tư 11. Cụ thể:

+ Tối đa 15 năm đối với khách hàng mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; thuê, mua nhà ở thương mại tính từ thời điểm khách hàng được giải ngân lần đầu tiên, nhưng không vượt quá thời điểm ngày 01/6/2031.

+ Tối đa 10 năm đối với khách hàng xây dựng mới, cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình tính từ thời điểm khách hàng được giải ngân lần đầu tiên, nhưng không vượt quá thời điểm ngày 01/6/2026.

+ Tối đa 5 năm đối với khách hàng doanh nghiệp, khách hàng hộ gia đình, cá nhân đầu tư cải tạo hoặc xây dựng mới nhà ở xã hội tính từ thời điểm khách hàng được giải ngân lần đầu tiên, nhưng không vượt quá thời điểm ngày 01/6/2021.

- Xử lý trường hợp ngân hàng đã thu lãi cao hơn mức lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở:

+ Ngân hàng hoàn trả phần chênh lệch nợ lãi giữa mức lãi suất thực tế đã thu và mức lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở trong thời hạn không quá 02 tháng kể từ ngày Thông tư 25 có hiệu lực thi hành; hoặc

+ Ngân hàng tiến hành bù trừ cho khách hàng chậm nhất vào 02 kỳ thu lãi gần nhất sau khi được NHNN tái cấp vốn.

(Căn cứ Điều 2 Thông tư 25)

6. Ban hành mới Mẫu công văn đề nghị vay tái cấp vốn, Mẫu công văn báo cáo kết quả cho vay hỗ trợ nhà ở và Mẫu báo cáo kết quả cho vay hỗ trợ nhà ở thay thế cho những mẫu được ban hành kèm theo Thông tư 11 (Được sửa đổi bởi Thông tư 32/2014/TT-NNHN).

Quý Nguyễn