Cây trồng trên đất đã thu hồi, bị cưa nhầm có được bồi thường?

Điển hình tại Bản án 78/2017/DS-PT về tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng; Theo đó:

“Tháng 11/2015, ông Mai Quang H có thỏa thuận bán cho ông Phạm Văn S 600 cây tràm trồng ven bờ bao xung quanh cao su trên thửa đất của hai ông bà đã bị nhà nước thu hồi năm 2009(ông bà trồng cây cao su năm 2012).

Sau khi ông S cưa tràm xong thì ông H phát hiện khi cưa tràm ông S đã cưa nhầm cũng như làm gẫy đổ, hư hại nhiều cây cao su của ông. Vì vậy, ông H khởi kiện yêu cầu ông Phạm Văn S phải bồi thường thiệt hại cho ông 15.180.000 đồng.

Tòa án nhận định: Vợ chồng ông H trồng cây cao su trên đất đã đã bị nhà nước thu hồi là không hợp pháp. Vì vậy, tài sản là cây trồng trên đất là tài sản không hợp pháp nên không được pháp luật bảo và Tòa án không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Mai Quang H.”

Đối chiếu với quy định tại Điều 604 Bộ luật dân sự 2005 về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại thì: 

Điều 604. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó.”

Như vậy, theo quy định trên thì về nguyên tắc pháp luật chỉ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức khi bị xâm hại.

Đối với số cây cao su của vợ chồng ông H, bà Phe bị ông S làm hư hại là tài sản được tạo dựng trên đất nhà nước đã thu hồi. Việc trồng cây trên đất đã bị thu hồi trên là không được cho phép vì vậy tài sản hình thành trên đất được xem là không hợp pháp nên không được pháp luật bảo vệ.

Trong trường hợp này, vì ông H, bà Phe đã không tìm hiểu quy định pháp luật để có thể biết tài sản của mình không được nhà nước bảo vệ để rồi mất thời gian kiện ra tòa, tốn tiền đóng án phí...

Vì vậy, khi chúng ta có bất kỳ tranh chấp nào thì trước nhất vẫn nên tìm hiểu quy định pháp luật để xem trường hợp đó pháp luật có bảo vệ mình hay không để có phương án giải quyết đúng đắn.