Cách xác định doanh nghiệp vừa, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ?

Chào anh, Ban biên tập xin được giải đáp như sau:

1. Tiêu chí để xác định doanh nghiệp vừa, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ?

Theo Điều 5 Nghị định 80/2021/NĐ-CP thì tiêu chí theo lĩnh vực để xác định doanh nghiệp nhỏ, vừa và siêu nhỏ được quy định như sau:

(1) Doanh nghiệp vừa

+ Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; lĩnh vực công nghiệp và xây dựng sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người và tổng doanh thu của năm không quá 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỷ đồng, nhưng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.

+ Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm không quá 300 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỷ đồng, nhưng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.

(2) Doanh nghiệp nhỏ

+ Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; lĩnh vực công nghiệp và xây dựng sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người và tổng doanh thu của năm không quá 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỷ đồng, nhưng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.

+ Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm không quá 300 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỷ đồng, nhưng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.

(3) Doanh nghiệp siêu nhỏ

+ Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; lĩnh vực công nghiệp và xây dựng sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người và tổng doanh thu của năm không quá 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỷ đồng, nhưng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.

+ Doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm không quá 300 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỷ đồng, nhưng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.

Như vậy, doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa được xác định theo lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; Công nghiệp và xây dựng; Thương mại và dịch vụ, nếu không vượt quá các tiêu chí về số lượng lao động, doanh thu, nguồn vốn thì sẽ được xếp vào nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa.

2. Doanh nghiệp nhỏ và vừa được hỗ trợ về thuế và kế toán như thế nào?

+ Đối với hỗ trợ về thuế

Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 thì doanh nghiệp nhỏ và vừa được áp dụng có thời hạn mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hơn mức thuế suất thông thường áp dụng cho doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.

Cụ thể, tại khoản 2,3 Điều 10 Nghị định 218/2013/NĐ-CP về mức thuế suất áp dụng với doanh nghiệp nhỏ và vừa như sau:

- Doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, kể cả hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có tổng doanh thu năm không quá 20 tỷ đồng được áp dụng thuế suất 20%.

- Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác tại Việt Nam từ 32% đến 50%. Đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, căn cứ vào vị trí, điều kiện khai thác và trữ lượng mỏ, Thủ tướng Chính phủ quyết định mức thuế suất cụ thể phù hợp với từng dự án, từng cơ sở kinh doanh theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Đối với các mỏ tài nguyên bạch kim, vàng, bạc, thiếc, wonfram, antimoan, đá quý, đất hiếm áp dụng thuế suất là 50%, trường hợp các mỏ có từ 70% diện tích được giao trở lên ở địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn thuộc danh mục địa bàn ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp ban hành kèm theo Nghị định này áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 40%.

+ Đối với hỗ trợ về kế toán

Hỗ trợ kế toán được cho doanh nghiệp nhỏ và vừa được quy định tại Điều 2 Thông tư 133/2016/TT-BTC theo đó chế độ kế toán tại thông tư này sẽ được áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa đủ tiêu chí đáp ứng theo quy định pháp luật.

Đối với đồng tiền cơ sở để áp dụng cho chế độ kế toán của doanh nghiệp vừa và nhỏ là đồng VNĐ được quy định tại Điều 5 Thông tư 133/2016/TT-BTC, đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ sử dụng ngoại tệ để làm đơn vị kế toán thì khi công bố báo cáo tài chính ra công chúng và nộp cho các cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam phải là báo cáo tài chính được trình bày bằng Đồng Việt Nam.

Bên cạnh đó, các chuẩn mực kế toán, tài khoản kế toán và phương pháp lập báo cáo tài chính áp dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ đã được Thông tư 133/2016/TT-BTC quy định một cách chặt chẻ. 

Như vậy, thuế suất ưu đãi áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay là 20%, riêng đối với doanh nghiệp hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác tại Việt Nam từ 32% đến 50% (có trường hợp ngoại lệ), về hỗ trợ kế toán thì được quy định tại Thông tư 133/2016/TT-BTC.