Bị ép sử dụng ma túy có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

1. Bị ép sử dụng ma túy có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Hiện nay, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017 đã bãi bỏ quy định về Tội sử dụng trái phép chất ma túy. Vì vậy, khi sử dụng ma túy trong trường hợp tình nguyện hoặc bị ép buộc đều không bị coi là tội phạm và không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Song, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi vi phạm pháp luật, vì vậy, người sử dụng trái phép chất ma túy vẫn bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ-CP:

Điều 23. Vi phạm các quy định về phòng, chống và kiểm soát ma túy

Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy.

Theo đó, người sử dụng trái phép chất ma túy có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1 triệu - 2 tiệu đồng.

2. Mức xử phạt đối với hành vi ép người khác sử dụng ma túy

Ép người khác sử dụng ma túy là hành vi dùng vũ lực, đe dọa, ép buộc người khác phải sử dụng ma túy trái pháp luật. Người có hành vi cưỡng bức này, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định tại Điều 257 Bộ luật Hình sự 2015, cụ thể như sau:

Điều 257. Tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy

Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần của người khác để buộc họ phải sử dụng trái phép chất ma túy trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Vì động cơ đê hèn hoặc vì tư lợi;

d) Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi;

đ) Đối với phụ nữ mà biết là có thai;

e) Đối với 02 người trở lên;

g) Đối với người đang cai nghiện;

h) Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

i) Gây bệnh nguy hiểm cho người khác;

k) Tái phạm nguy hiểm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:

a) Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên hoặc gây chết người;

b) Gây bệnh nguy hiểm cho 02 người trở lên;

c) Đối với người dưới 13 tuổi.

Phạm tội trong trường hợp làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù 20 năm hoặc tù chung thân.

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.

Theo đó, tùy vào mức độ nguy hiểm mà người có hành vi cưỡng ép người khác dùng ma túy có thể bị phạt tù nhẹ nhất là 2 năm hoặc nặng nhất là chung thân nếu làm chết 02 người trở lên. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 05-100 triệu đồng trong hình phạt bổ sung.

Như vậy, theo thông tin anh cung cấp, anh cần có bằng chứng chứng minh được với cơ quan có thẩm quyền rằng mình bị ép (vết thương xây xát trong quá trình cưỡng ép, dùng vũ lực, nhân chứng,…) nên miễn cưỡng sử dụng ma túy. Những người cưỡng ép anh sử dụng ma túy) có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy.