TCVN-14135-4-2024-Cot-lieu-dung-trong-xay-dung-duong-bo-Phuong-phap-thu-Phan-4

• Số hiệu: TCVN14135-4:2024
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2024

7  Lựa chọn phương pháp rửa

7.1  Phải sử dụng phương pháp A, trừ khi có quy định khác trong quy định kỹ thuật để so sánh kết quả thí nghiệm hoặc khi có yêu cầu của Chủ đầu tư dự án.

7.2  Phương pháp A - Rửa với nước

7.2.1  Sấy khô mẫu đến khối lượng không đổi ở nhiệt độ (110 ± 5) °C. Xác định khối lượng khô của mẫu chính xác tới 0,1 % khối lượng mẫu.

7.2.2  Nếu chỉ dẫn kỹ thuật yêu cầu xác định lượng lọt sàng lỗ 75 μm (sàng No. 200) đối với phần cốt liệu lọt qua sàng quy định với kích cỡ lỗ sàng nhỏ hơn cỡ hạt lớn nhất danh định của cốt liệu thì loại bỏ phần trên sàng quy định đó, cân chính xác tới 0,1% khối lượng phần lọt sàng quy định và sử dụng kết quả này là khối lượng khô ban đầu của mẫu thí nghiệm.

CHÚ THÍCH 2: Một số chỉ dẫn kỹ thuật áp dụng cho cốt liệu có kích cỡ lớn nhất danh định là 50 mm và lớn hơn, ví dụ, quy định những giới hạn đối với lượng lọt sàng lỗ 75 μm đối với phần mẫu lọt sàng lỗ 25 mm. Cách làm như vậy là cần thiết đẻ tránh việc rửa toàn bộ mẫu có khối lượng lớn được dùng trong thí nghiệm phân tích sàng theo TCVN 14135-5 : 2024.

7.2.3  Sau khi sấy khô và xác định khối lượng mẫu, cho mẫu vào thùng chứa, đổ nước ngập mẫu. Không cho chất tẩy rửa hay bất kỳ chất nào khác vào nước. Khuấy mẫu đủ mạnh để tách hoàn toàn các hạt nhỏ hơn 75 μm khỏi cốt liệu thô và làm cho các hạt bụi, sét phân tán vào nước. Sử dụng thìa lớn hoặc các dụng cụ tương tự để khuấy cốt liệu trong nước. Nhanh chóng gạn nước rửa trên chồng sàng với sàng lỗ lớn ở trên, sàng lỗ 75 μm ở dưới. Cẩn thận khi gạn nước tránh cuốn theo các hạt lớn lên mặt sàng.

7.2.4  Đổ thêm nước vào thùng chứa mẫu, khuấy và gạn các lần tiếp theo như với lần đầu cho đến khi nước rửa trong thì kết thúc quá trình rửa.

CHÚ THÍCH 3: Quá trình đổ nước, khuấy mẫu và gạn nước có thể tiến hành liên tục khi sử dụng thiết bị khuấy cơ khí.

...

...

...

7.2.5  Chuyển toàn bộ vật liệu trên các sàng vào mẫu vật liệu còn lại sau khi rửa bằng vòi phun. Sấy khô cốt liệu đến khối lượng không đổi ở nhiệt độ (110 ± 5) °C. Xác định khối lượng khô của mẫu chính xác tới 0,1 % khối lượng.

CHÚ THÍCH 5: sau khi rửa mẫu và gom vật liệu trên các sàng bằng vòi nước vào hộp đựng, không được gạn nước ra khỏi hộp đựng trừ khi lọc qua sàng lỗ 75 μm để tránh mất vật liệu. Nước thừa được bay hơi trong quá trình làm khô mẫu.

7.3  Phương pháp B - Rửa với nước pha chất tẩy rửa

7.3.1  Chuẩn bị mẫu tương tự như với phương pháp A.

7.3.2  Sau khi sấy khô mẫu và chuyển vào thùng chứa, đổ nước ngập mẫu, cho chất tẩy rửa vào nước (Chú thích 6). Khuấy mẫu đủ mạnh để tách hoàn toàn các hạt nhỏ hơn 75 μm khỏi cốt liệu thô và làm cho các hạt bụi, sét phân tán vào nước, sử dụng thìa lớn hoặc các dụng cụ tương tự để khuấy cốt liệu trong nước. Nhanh chóng gạn nước rửa trên chồng sàng với sàng lỗ lớn ở trên, sàng lỗ 75 μm ở dưới. Cẩn thận khi gạn nước tránh cuốn theo các hạt lớn lên mặt sàng.

CHÚ THÍCH 6: Nên cho một lượng vừa đủ chất tẩy rửa để tạo một lượng bọt nhỏ khi khuấy mẫu. Khối lượng chất tẩy rửa phụ thuộc vào độ cứng của nước và chất lượng của hóa chất. Quá nhiều bọt sẽ gây chảy tràn qua sàng và cuốn trôi mất vật liệu trên sàng.

7.3.3  Lặp lại quá trình rửa và gạn mẫu: đổ thêm nước sạch vào thùng chứa (không có chất tẩy rửa), khuấy và gạn lần các tiếp theo như với lần đầu cho đến khi nước rửa trong thì kết thúc quá trình rửa và gạn mẫu.

7.3.4  Kết thúc quá trình rửa, thu gom lượng vật liệu sót lại và vật liệu trên các sàng, sấy đến khối lượng không đổi và cân xác định khối lượng vật liệu khô sau khi rửa như đối với phương pháp A.

8  Tính toán kết quả

...

...

...

Trong đó:

A phần trăm vật liệu nhỏ hơn 75 μm, chính xác đến 0,1%;

B là khối lượng mẫu khô ban đầu, tính bằng gam;

C là khối lượng mẫu khô sau khi rửa, tính bằng gam.

9  Báo cáo kết quả

Báo cáo kết quả thí nghiệm phải bao gồm tối thiểu các thông tin sau:

- Tên công trình, hạng mục công trình;

- Số hiệu mẫu, vị trí lấy mẫu;

...

...

...

- Tỷ lệ phần trăm lượng vật liệu nhỏ hơn 75 μm, chính xác đến 0,1%;

- Viện dẫn tiêu chuẩn này cùng phương pháp thí nghiệm áp dụng.

10  Độ chụm và độ chệch

10.1  Độ chụm

10.1.1  Các ước lượng độ chụm đối với phương pháp thí nghiệm này được nêu trong bảng 1.

Bảng 1 - Độ chụm kết quả thí nghiệm

Độ lệch chuẩn (1s),^a %

Khoảng chấp nhận của hai kết quả (d2s),^a %

...

...

...

- Một thí nghiệm viên

0,10

0,28

- Thí nghiệm liên phòng

0,22

0,62

Cốt liệu mịn ^c:

...

...

...

0,15

0,43

- Thí nghiệm liên phòng

0,29

0,82

^a Những giá trị này là những giới hạn (1s) và (d2s) theo ASTM C670

^b Các ước lượng độ chụm thực hiện đối với cốt liệu có cỡ hạt lớn nhất danh định là 19 mm với hàm lượng hạt lọt sàng lỗ 75 μm dưới 1,5 %

^c Các ước lượng độ chụm thực hiện đối với cốt liệu mịn có hàm lượng hạt lọt sàng lỗ 75 μm từ 1,0 % đến 3,0 %.

10.1.2  Giá trị độ chụm đối với cốt liệu mịn nêu trong bảng 1 thực hiện trên các mẫu có khối lượng danh định 500 g. Các ước lượng độ chụm đối với mẫu có khối lượng 300 g và 500 g được nêu trong Bảng 2. Độ chụm của mẫu khi cho phép giảm khối lượng mẫu tối thiểu từ 500 g xuống 300 g không có sự khác biệt lớn.

...

...

...

Kết quả thí nghiệm

Khối lượng mẫu

Số lượng phòng Thí nghiệm

Giá trị trung bình

Trong một phòng thí nghiệm

Giữa các phòng thí nghiệm

1s

d2s

1s

...

...

...

Phần trăm lọt sàng 75 μm, %

300 g

270

1,23

0,08

0,24

0,23

0,66

500 g

...

...

...

1,20

0,10

0,29

0,24

0,68

10.2  Độ chệch

Không có vật liệu quy chiếu được chấp nhận phù hợp để xác định độ chệch của phương pháp thí nghiệm này.

MỤC LỤC

...

...

...

2  Tài liệu viện dẫn

3  Thuật ngữ và định nghĩa

4  Quy định chung

5  Thiết bị, dụng cụ và vật liệu

6  Lấy mẫu

7  Lựa chọn phương pháp rửa

8  Tính toán kết quả

9  Báo cáo kết quả

10  Độ chụm và độ chệch