Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 10045-1:2013 Vải tráng phủ cao su hoặc chất dẻo – khả năng chịu mài mòn – Phần 1

• Số hiệu: TCVN10045-1:2013
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2013

Ký hiệu các loại	Loại bánh xe	Thành phần	Dải tải trọng khuyến nghị	Tác động mài mòn	Kích cỡ hạt mài (số lượng các hạt mài trên cm^2)
CS10	Đàn hồi	Cao su và hạt mài	4,9 đến 9,8	Nhẹ	1420
CS10F	Đàn hồi	Cao su và hạt mài	2,5 đến 4,9	Rất nhẹ	1420
CS17	Đàn hồi	Cao su và hạt mài	4,9 đến 9,8	Ráp	645
H10	Không đàn hồi	Được tráng men	4,9 đến 9,8	Thô	1160
H18	Không đàn hồi	Được tráng men	4,9 đến 9,8	Thô vừa	1160
H22	Không đàn hồi	Được tráng men	4,9 đến 9,8	Rất thô	515
H38	Không đàn hồi	Được tráng men	2.5; 4,9; 9,8	Rất thô và cứng	5 755
CHÚ THÍCH. Dưới các điều kiện thông thường, các bánh xe mài loại “CS” được sử dụng khi thử các mẫu thử mềm, và loại “H" khi thử các mẫu thử cứng.

4.3. Dụng cụ hút, để loại bỏ các mạt vụn do mài, gồm hai vòi hút phía trên vùng mài mẫu thử. Một vòi hút phải được đặt giữa các bánh xe mài và vòi hút còn lại phải được đặt ở vị trí hoàn toàn đối diện (xem Hình 1). Miệng của mỗi vòi hút có đường kính trong 8 mm ± 0,5 mm và khoảng cách so với mẫu thử phải giữ ở 1,5 mm ± 0,5 mm. Áp lực hút nên nằm trong khoảng từ 2,5 kPa đến 2,6 kPa để loại bỏ hiệu quả các mạt vụn.

4.4. Các tấm kẽm chuẩn, để xác định khả năng mài mòn của bánh xe mài, nếu có yêu cầu (xem Phụ lục A).

4.5. Các quả nặng bổ sung, để tác dụng tải trọng lên mỗi bánh xe mài theo các quy định trong yêu cầu kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan.

4.6. Băng dính hai mặt

4.7. Cân, có độ chính xác đến 1 mg

4.8. Thiết bị, dụng cụ để thay lớp mài của bánh xe mài, thiết kế của thiết bị phải sao cho các bánh xe mài được thay lớp mài không bị mất đi sự cân bằng tĩnh (xem ISO 6103), toàn bộ bề mặt của bánh xe phải tiếp xúc vuông góc với mẫu thử.

CHÚ DẪN

1          Tải trọng

...

...

...

3          Mẫu thử

Hình 2 - Hình chiếu đứng của thiết bị mài

5. Mẫu thử

Cắt sáu mẫu thử, tại các vị trí ngẫu nhiên, không cắt sát cạnh nhau trong toàn bộ mẫu vải tráng phủ, mỗi mẫu thử có đường kính 114 mm ± 1 mm, có một lỗ ở tâm đường kính 6,35 mm.

6. Môi trường điều hòa và thử

Điều hòa các mẫu thử theo TCVN 8834 (ISO 2231).

Nếu sử dụng giấy cacbua silic làm vật liệu mài thay cho bánh xe mài cacbua silic, thì phải bảo quản giấy sao cho tránh ánh sáng trực tiếp và tránh nguồn nhiệt trong môi trường khoảng 20 °C và độ ẩm tương đối 50 %, và điều hòa trong 1 h theo TCVN 8834 (ISO 2231) trước khi sử dụng.

7. Cách tiến hành

7.1. Chuẩn bị và gắn mẫu thử

...

...

...

Cẩn thận gắn mẫu thử là vải tráng phủ lên bàn xoay của máy mài và ấn đều vào vị trí.

7.2. Chuẩn bị bề mặt mài

Nếu sử dụng các bánh xe mài cacbua silic, thay lớp mài trước mỗi lần thử và tại các khoảng dừng của 2 000 chu kỳ. Thay lớp mài bằng dụng cụ đầu thay có gắn kim cương chuyển động tịnh tiến, ngang qua bề mặt của mỗi bánh xe mài, sao cho chuyển động hai chiều của dụng cụ thay (cụ thể, một chuyển động về phía trước và một chuyển động về phía sau) mất 25 s. Tác dụng một lực tối thiểu cần thiết lên bánh xe mài có dụng cụ thay để bảo đảm việc thay lớp mài hiệu quả. Trong khi thực hiện thao tác này, quay bánh xe mài ở tốc độ không nhỏ hơn 6 r/min và không lớn hơn 10 r/min.

Nếu sử dụng giấy mài cacbua silic, cố định giấy xung quanh mặt ngoài của bánh quay cứng có sử dụng một chất kết dính phù hợp và nối hai đầu với nhau. Sau 500 chu kỳ thay giấy mài một lần.

Điều chỉnh tải trọng của mỗi bánh xe mài đến giá trị được quy định trong yêu cầu kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan, sử dụng các đối trọng và các quả nặng bổ sung (xem 4.5).

7.3. Cách thao tác

Đặt bộ đếm chu kỳ đến giới hạn theo yêu cầu kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan. Hạ thấp bánh xe mài lên bề mặt của mẫu thử và vận hành thiết bị.

8. Phương pháp đánh giá

8.1. Số chu kỳ tới điểm kết thúc

...

...

...

Nếu không có yêu cầu kỹ thuật, nên xác định điểm kết thúc theo các phương pháp sau:

a) từ sự thay đổi màu của phần bị mài mòn, đánh giá sự thay đổi màu bằng cách so với thang xám [xem TCVN 5466 (ISO 105-A02)];

b) từ việc lộ ra của lớp nền hoặc lớp bọt xốp;

c) từ tổng khối lượng mất mát, tính bằng miligam hoặc bằng phần trăm của khối lượng ban đầu của mẫu thử;

d) bằng cách tham chiếu với tính chất vật lý có liên quan, được xác định bằng cách sử dụng phương pháp thử được công nhận [ví dụ, ISO 2286 hoặc TCVN 5071 (ISO 5084)]

8.2. Tỷ lệ mất mát trung bình của khối lượng

Tính toán sự mất mát khối lượng bằng miligam trên 100 chu kỳ.

9. Độ chụm

Độ chụm của phương pháp này chưa có vì thiếu các dữ liệu liên phòng thí nghiệm. Độ chụm của phương pháp này sẽ phụ thuộc vào cách tiến hành được sử dụng để đánh giá sự mở rộng của vùng mài mòn: các kết quả khác nhau dự kiến là do đánh giá sự mất mát về khối lượng, sự mất mát về thể tích và sự thay đổi các tính chất quang học v.v. Các kết quả về độ chụm cũng có thể bị ảnh hưởng bởi lỗi duy trì khoảng trống thích hợp giữa các ống hút, lỗi duy trì áp lực hút vừa đủ và sự sắp xếp không thích hợp bất kỳ đối trọng được sử dụng.

...

...

...

10. Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm phải bao gồm các thông tin sau:

a) Viện dẫn tiêu chuẩn này;

b) Tất cả các chi tiết cần thiết để nhận biết đầy đủ vải tráng phủ;

c) Môi trường điều hòa và thử và phương pháp điều hòa sử dụng;

d) Tải trọng tác dụng lên mỗi bánh xe mài trong khi thử;

e) Số lượng chu kỳ mài được thực hiện và tần suất thực hiện;

f) Các chi tiết đầy đủ của vật liệu mài sử dụng;

g) Chi tiết về sự thay đổi các tính chất của vải tráng phủ;

...

...

...

i) Chi tiết về bất kỳ sai lệch nào so với cách tiến hành quy định, cũng như chi tiết về bất kỳ sự cố nào có ảnh hưởng đến kết quả.

PHỤ LỤC A

(Quy định)

XÁC ĐỊNH KHẢ NĂNG MÀI MÒN CỦA BÁNH XE MÀI MÒN

A.1. Nguyên tắc

Khả năng mài mòn của bánh xe mài phải được xác định theo các điều kiện được định rõ trong kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan. Nó được biểu thị bằng sự giảm khối lượng của một mẫu thử đối chứng tấm kẽm chuẩn sau một số vòng quay quy định.

A.2. Mẫu thử đối chứng

Chuẩn bị mẫu thử đối chứng từ một tấm kẽm nguyên chất (độ tinh khiết ít nhất là 99 %), có độ dày từ 0,7 mm đến 0,8 mm, xử lý sơ bộ ở 200 °C trong 60 min.

...

...

...

A.3. Cách tiến hành

Làm sạch mẫu thử đối chứng bằng axeton, cân mẫu làm tròn đến 1 mg, sau đó cho mẫu vào thử theo cách tiến hành được mô tả trong Điều 7. Tải trọng tác dụng và số vòng phải theo quy định trong yêu cầu kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan. Trong trường hợp không có bất kỳ hướng dẫn nào, sử dụng tải trọng 4,9 N và 1 000 vòng.

Sau phép thử, cân lại mẫu thử, làm tròn đến 1 mg.

A.4. Biểu thị kết quả

Khả năng mài của bánh xe mài (hoặc giấy mài) được biểu thị là sự mất mát về khối lượng hoặc thể tích của mẫu thử đối chứng, được tính trong 1 000 vòng, hoặc như quy định trong yêu cầu kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan.

A.5. Tần số hiệu chuẩn

A.5.1. Trong trường hợp bánh xe mài, nên hiệu chuẩn bánh xe mài theo yêu cầu và quy trình này được lặp lại ba tháng một lần. Sau mỗi lần hiệu chuẩn, các bánh xe mài phải được thay lớp mài (xem 7.2) trước lần thử đầu tiên.

A.5.2. Trong trường hợp giấy mài, việc hiệu chuẩn phải được thực hiện trên mẫu đại diện và lần thử đầu tiên phải được thực hiện trên phần mới (chưa sử dụng) của giấy mài. Nên hiệu chuẩn giấy mài theo yêu cầu và quy trình này được lặp lại ba tháng một lần, hoặc như quy định trong yêu cầu kỹ thuật của vật liệu hoặc sản phẩm có liên quan.

...

...

...

TCVN 4503:2009 (ISO 9352:1995), Chất dẻo - Xác định độ chịu mài mòn bằng bánh xe mài

[1] TCVN 256-1:2001 (ISO 6506-1: 1999) hiện nay đã được thay thế bằng TCVN 256-1:2006 (ISO 6506-1:2005)

[2] TCVN 258-1:2002 (ISO 6507-1:1997) hiện nay đã được thay thế bằng TCVN 258-1:2007 (ISO 6507-1:2005)

[3] ISO 48:1984 hiện nay đã được thay thế bằng ISO 48:2010 (được chấp nhận thành TCVN 9810:2013)

[4] ISO 525:1986 hiện nay đã được thay thế bằng ISO 525:2013

[5] ISO 6103:1986 hiện nay đã được thay thế bằng ISO 6103:2005