Tàu nước ngoài thu phí "tắc nghẽn cảng" tại VN !

Giữa tháng 7.2008, các DN xuất nhập khẩu tại TP.HCM nhận được thông báo của các hãng tàu, như: Wan Hai Lines, NYK, APL, MERSK, SYMS... rằng từ ngày 25.7, sẽ phải nộp thêm một khoản phí "tắc nghẽn cảng", mức phí là 50 USD/container 20 feet và 100 USD/container 40 feet.

Không còn cảnh tắc nghẽn ở cảng - Ảnh: Mai Vọng

Nhưng theo UBND TP.HCM, kết quả kiểm tra tại một số cảng cho thấy hiện tình hình tắc nghẽn không còn, việc các hãng tàu đặt thêm loại phí "tắc nghẽn" là bất hợp lý! Tại Tân Cảng, lượng hàng hóa là 29.025 teus (1 teus = 1 container 20 feet), tại cảng Cát Lái là 12.800 teus, lượng hàng tồn tại cảng hiện chỉ đạt 70% công suất thiết kế. Ban giám đốc Công ty Tân Cảng khẳng định hiện nay tại cảng Cát Lái và Tân Cảng hàng hóa lưu thông bình thường, không có hiện tượng tắc nghẽn.

 Lượng hàng tại cảng VICT là 6.000 teus trong khi công suất tối đa của cảng này là 13.000 tues. Ngoài ra, tại các cảng trên địa bàn TP.HCM cũng đã phụ thu phí đối với những DN để hàng trong cảng từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 nhằm buộc các DN phải lấy hàng nhanh ra khỏi cảng, không để hàng tồn đọng quá lâu.

Theo các DN, việc các hãng tàu đòi thu phí "tắc nghẽn cảng" khiến các DN phải chi thêm từ 2.000 - 30.000 USD/tháng. Trong lúc tình hình kinh tế đang còn nhiều khó khăn, việc các hãng tàu "vẽ" ra các khoản phí này càng khiến các DN "than trời". Ông Nguyễn Chí Nguyện, thư ký Trung tâm Hỗ trợ DN nhỏ và vừa TP.HCM (Hiệp hội DN TP.HCM), cho biết: "Trong cuộc họp với UBND TP.HCM vừa rồi, có đại diện hãng tàu nói rằng các khoản thu phí dịch vụ của các hãng tàu đều do hiệp hội các hãng tàu châu Á hoặc châu Âu, Hàn Quốc quyết định và được thể hiện đầy đủ trong hợp đồng ký kết giữa DN và hãng tàu. Điều này thật không hợp lý vì những hãng tàu này đang kinh doanh ngay tại VN".

Bốc dỡ container tại cảng Sài Gòn - Ảnh: D.Đ.M

Một thống kê chưa đầy đủ cho biết hiện có khoảng 60 hãng tàu nước ngoài đang hoạt động tại VN. Các hãng tàu này chiếm 90% thị phần vận tải container tại TP.HCM. Ông Phạm Phú Cường, Phó giám đốc Công ty cổ phần may Nhà Bè, bức xúc: "Tự đặt ra khoản phí này là điều rất vô lý. Khi hàng bị nghẽn lại ở cảng thì đâu phải do lỗi DN, cảng và hãng tàu phải làm việc với nhau để tìm ra nguyên nhân. Đằng này lại quay sang ááp đặt phí lên DN là bất công". Theo ông Cường, trên thực tế vẫn có những DN cố tình để hàng ở cảng. Cần phải rà soát lại để phạt những DN như vậy chứ không thể áp đặt một mức phí tràn lan cho mọi DN.

Một vấn đề cần được cơ quan quản lý nhà nước quan tâm đó là việc đặt ra mức phí nói trên của các hãng tàu do cơ quan nào quy định, nếu đó là do hiệp hội các hãng tàu công bố thì có thông qua Bộ Tài chính không? Và đã có một thông lệ quốc tế nào về chuyện này?