Theo chuyên gia kinh tế Trương Đình Tuyển, vấn đề đáng lo ngại nhất của nền kinh tế Việt Nam trong tương lai gần không phải là lạm phát mà là khả năng thanh khoản của hệ thống ngân hàng.

Lạm phát: không còn quá lo

Năm 2011, lạm phát của Việt Nam vượt mức 18%, cao thứ hai thế giới. Mức lạm phát cao đã làm lu mờ các tín hiệu trong tương lai của nền kinh tế, cũng như khiến nhiều doanh nghiệp phải từ bỏ ý định mở rộng sản xuất. Vì vậy, kiềm chế và hạ mức lạm phát xuống là một trong những mục tiêu hàng đầu của Việt Nam trong năm 2012.

Tuy nhiên, theo ông Trương Đình Tuyển, chuyên gia kinh tế, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại, tuy đây là một vấn đề cần phải tính đến nhưng không nên quá lo lắng. Ông Tuyển cho biết, hiện tại do tác động của nền kinh tế dẫn đến hiện tượng giảm cầu, do đó nhu cầu trong nước cũng bị thu hẹp lại. Vì vậy lạm phát trong năm 2012 sẽ khó có chuyện nhảy vọt như trong năm 2011.

Một vấn đề nhiều người đang lo ngại hiện nay là những căng thẳng ở Iran có thể đẩy giá dầu tăng lên, gây lạm phát chi phí đẩy trong nước và tạo ra hiệu ứng "lan tỏa sóng". Nhưng ông Tuyển cũng cho rằng, Chính phủ không nên quá lo lắng về việc lạm phát sẽ tăng cao kể cả khi phải thả nổi thị trường.

"Chúng ta hãy nhìn thử Campuchia. Giá xăng họ để thả nổi theo giá thị trường, nhiều lúc cao hơn giá xăng của Việt Nam rất nhiều, thậm chí xảy ra tình trạng buôn lậu xăng nhưng mức độ lạm phát của họ vẫn thua xa chúng ta. Lào cũng vậy."

"Vì vậy, mục tiêu trong năm 2012 không phải là tập trung giảm lạm phát xuống thật thấp, mà chỉ cần khống chế lạm phát ở mức một con số để giữ niềm tin cho người dân là đủ. Hiện tại chỉ cần kiềm chế lạm phát ở mức ổn đinh, tạo tiền đề đề đưa lạm phát xuống mức 6-7% vào các năm sau", ông nói.

Về vấn đề tỉ giá, ông Tuyển tỏ ra không đồng tình với biện pháp hiện nay của Ngân hàng Nhà nước. Theo ông, việc Ngân hàng Nhà nước khống chế tỉ giá ở mức 3% là không có cơ sở, duy ý chí và không phản ánh đúng thực tế của thị trường. Vì vậy, nó cũng không kích thích xuất khẩu.

"Cần phải nới lỏng biên độ tỉ giá để thị trường có thể tự điều chỉnh, đến lúc đó ta mới có thể đo được tỉ giá thực một cách khách quan", ông nhận định.

Thanh khoản: nỗi lo số 1

Theo ông Tuyển, ưu tiên trước mắt đó là phải giải quyết sự yếu kém trong vấn đề thanh khoản của các ngân hàng, sau đó mới chuyển sang xử lý mối quan hệ giữa tăng trưởng và lạm phát. Bởi thanh khoản mới là vấn đề đáng lo nhất hiện nay của chính sách tiền tệ.

Giải quyết được thanh khoản mới giảm được lãi suất, giảm được lãi suất thì mới hồi phục được thị trường tài sản (đặc biệt là thị trường bất động sản và thị trường chứng khoán), thị trường này phục hồi cũng giảm được nợ xấu của khu vực ngân hàng, từ đó mới thực hiện được thành công các mục đích tái cấu trúc nền kinh tế mà Chính phủ đề ra

Hiện tại, vấn đề thanh khoản của các Ngân hàng Thương mại ở Việt Nam khá trầm trọng. Các Ngân hàng thương mại vẫn nằm trong tình trạng "hoảng sợ" không dám cho vay. Nợ xấu trong hệ thống, gốc rễ là ở vấn đề thanh khoản. Điều này không dễ dàng giải quyết nhanh chóng, nhất là vào thời điểm các thị trường tài sản chưa tan băng như hiện nay.

Để giải quyết được vấn đề này, theo ông Tuyển: "Ngân hàng Nhà nước phải bỏ tiền ra để mua lại những ngân hàng yếu kém. Việc mua lại này không làm ảnh hưởng tới tín dụng mà chủ yếu là ngăn chặn nợ xấu lan sang các ngân hàng lành mạnh khác. Sau giải quyết được vấn đề thanh khoản thì Ngân hàng Nhà nước cần thực hiện bỏ lãi suất trần huy động để thị trường tự mình xác lập tính cân bằng cho nó".

Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng cần phải tăng cường tái cấp vốn cho doanh nghiệp. Cần mở rộng thời gian tái cấp vốn không chỉ một tuần, một tháng mà có thể kéo dài sang hẳn một quý, để cho doanh nghiệp có điều kiện thực hiện chu kỳ kinh doanh của mình, từ đó ngân hàng mới có thanh khoản.

"Nếu các ngân hàng lo sợ, chỉ dám tung ra trong vài ngày rồi rút về thì sẽ không giải quyết được vấn đề gì", ông Tuyển nhấn mạnh.

Theo Quốc Dũng

VEF

3,724