Bảo hiểm

Năm 2023, khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự do gian lận BHXH, BHTN, BHYT?

10:53 28/02/23

Trường hợp sử dụng hồ sơ giả để được hưởng trợ cấp thất nghiệp thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? – Kiên Trung (Thừa Thiên Huế).

>> Năm 2023, trường hợp nào không được bảo lưu bảo hiểm thất nghiệp?

>> Các trường hợp không phải bồi thường, trả tiền bảo hiểm nhân thọ năm 2023?

1. Khi nào thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi gian lận BHXH, BHTN, BHYT?

1.1. Tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp

Một người bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội gian lận bảo hiểm xã hội (BHXH) , bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) khi có đủ 02 yếu tố sau:

(1) Thực hiện một trong các hành vi sau đây:

- Lập hồ sơ giả hoặc làm sai lệch nội dung hồ sơ BHXH, hồ sơ BHTN lừa dối cơ quan BHXH.

Cụ thể, theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 2 Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP: Lập hồ sơ giả là hành vi lập hồ sơ BHXH, BHTN trong đó có giấy tờ, tài liệu giả (ví dụ: giấy tờ, tài liệu không có thật, không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc cấp không đúng quy định, không đúng thẩm quyền, không đúng thời hạn...) để thanh toán các chế độ: ốm đau; thai sản; tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hưu trí; tử tuất; trợ cấp thất nghiệp; hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm; hỗ trợ học nghề; hỗ trợ đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ kỹ năng để duy trì việc làm cho người lao động và chế độ khác theo quy định của pháp luật.

- Dùng hồ sơ giả hoặc hồ sơ đã bị làm sai lệch nội dung lừa dối cơ quan BHXH hưởng các chế độ BHXH, BHTN.

(2) Chiếm đoạt tiền BHXH, BHTN từ 10.000.000 đồng trở lên hoặc gây thiệt hại từ 20.000.000 đồng trở lên mà không thuộc trường hợp quy định tại một trong các Điều 174 (Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản), Điều 353 (Tội tham ô tài sản) và Điều 355 (Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản) của Bộ luật Hình sự 2015.

(Căn cứ Điều 214 Bộ luật Hình sự 2015).

File Excel tính số tiền đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc năm 2023

Năm 2023, khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự do gian lận BHXH, BHTN, BHYT?

Năm 2023, khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự do gian lận BHXH, BHTN, BHYT? (Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)

1.2. Tội gian lận bảo hiểm y tế

Theo quy định tại Điều 215 Bộ luật Hình sự 2015, một người bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội gian lận bảo hiểm y tế (BHYT) khi có đủ 02 yếu tố sau:

(1) Thực hiện một trong các hành vi sau:

- Lập hồ sơ bệnh án, kê đơn thuốc khống hoặc kê tăng số lượng hoặc thêm loại thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, chi phí giường bệnh và các chi phí khác mà thực tế người bệnh không sử dụng.

Cụ thể tại khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 2 Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP hướng dẫn về các hành vi này như sau:

+ Lập hồ sơ bệnh án khống là trường hợp không có sự việc khám bệnh, chữa bệnh hoặc có sự việc khám bệnh, chữa bệnh của người tham gia BHYT nhưng họ không phải điều trị mà vẫn lập hồ sơ bệnh án cho họ.

+ Kê đơn thuốc khống là trường hợp không có sự việc khám bệnh, chữa bệnh hoặc có sự việc khám bệnh, chữa bệnh của người tham gia BHYT nhưng không có việc sử dụng thuốc mà vẫn kê đơn thuốc cho người có thẻ BHYT.

+ Kê tăng số lượng hoặc thêm loại thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, chi phí giường bệnh là trường hợp có sự việc khám bệnh, chữa bệnh của người tham gia BHYT nhưng kê số lượng thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật nhiều hơn số lượng thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật mà thực tế người bệnh sử dụng hoặc kê thêm các loại thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật mà thực tế người bệnh không sử dụng; kê tăng số lượng ngày điều trị nội trú tại cơ sở khám, chữa bệnh hoặc kê không đúng tên thuốc, vật tư y tế, loại giường và các dịch vụ kỹ thuật khác mà thực tế người bệnh đã sử dụng để làm tăng tiền chi phí khám, chữa bệnh thanh toán với quỹ BHYT.

+ Chi phí khác là các chi phí phát sinh trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không bao gồm chi phí tiền thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật và chi phí giường bệnh (ví dụ: tiền công khám, chi phí vận chuyển người bệnh...).

- Giả mạo hồ sơ, thẻ BHYT hoặc sử dụng thẻ BHYT được cấp khống, thẻ BHYT giả, thẻ đã bị thu hồi, thẻ bị sửa chữa, thẻ BHYT của người khác trong khám chữa bệnh hưởng chế độ BHYT trái quy định.

+ Giả mạo hồ sơ, thẻ BHYT là hành vi lập, sử dụng hồ sơ, thẻ BHYT không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc giả mạo hồ sơ, thẻ BHYT của người khác để hưởng chế độ BHYT trái quy định.

+ Thẻ BHYT được cấp khống là thẻ BHYT do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho người không đóng hoặc không thuộc diện được các tổ chức, nguồn quỹ khác đóng BHYT theo quy định.

+ Thẻ BHYT giả là thẻ BHYT không do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

+ Thẻ đã bị thu hồi, thẻ bị sửa chữa là thẻ BHYT được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho người tham gia BHYT nhưng đã bị thu hồi theo quy định của pháp luật và BHYT hoặc thẻ đã bị sửa chữa, làm sai lệch thông tin của người có thẻ.

(Theo khoản 6, 7, 8 và 9 Điều 2 Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP).

(2) Chiếm đoạt tiền BHYT từ 10.000.000 đồng trở lên hoặc gây thiệt hại từ 20.000.000 đồng trở lên mà không thuộc trường hợp quy định tại một trong các Điều 174 (Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản), Điều 353 (Tội tham ô tài sản) và Điều 355 (Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản) của Bộ luật Hình sự 2015.

2. Tội gian lận BHXH, BHTN, BHYT sẽ phải chịu hình phạt gì?

Người phạm tội gian lận BHXH, BHTN, BHYT (bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Mục 1) sẽ phải gánh chịu hình phạt như sau:

Tội gian lận BHXH, BHTN, BHYT	Mức hình phạt
- Chiếm đoạt tiền BHXH, BHTN, BHYT từ 10.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng; hoặc - Gây thiệt hại từ 20.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng	Phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau: - Có tổ chức. - Có tính chất chuyên nghiệp. - Chiếm đoạt tiền BHXH, BHTN, BHYT từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng. - Gây thiệt hại từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng. - Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt. - Tái phạm nguy hiểm.	Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây: - Chiếm đoạt tiền BHXH, BHTN, BHYT 500.000.000 đồng trở lên. - Gây thiệt hại 500.000.000 đồng trở lên.	Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm
Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Chuyên viên pháp lý Ánh Hồng

- Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của Pháp luật doanh nghiệp. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email [email protected].

- Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo;

- Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.

Từ khóa